RBE 07
-
Upload
revista-brasil-espanha -
Category
Documents
-
view
227 -
download
4
description
Transcript of RBE 07
• EMPRESAS• NEGOCIOS• TURISMO• CULTURA• LA GUIA• RBE INMO
ISSN
1808
-556
3
ESP
nº 5
€ 3,5
0 ][
BRA
nº 7
R$ 9
,00
estilo moda arte luxo tendencia gourmet design golfbrasil españa
La revista de la comunidad hispano-brasileñaEdición España 1º trimestre 2007
Empresas & NegóciosForo Latibex
empresas brasileiras na Bolsa de Madrid
PerfilLuciano Coutinhoe a Cátedra Ortega y Gasset
EntrevistaRosa CondeDiretora da FundaciónCarolina
Brasil Es-EDITORIAL
Iniciamos nosso segundo ano de edição da Revista Brasil Espanha com muita energia e novos desafios. Esta revista nasceu com o
propósito de criar um espaço de comunicação hispanobrasileiro para fomentar o intercâmbio e as relações entre Brasil e Espanha. Inovadora, moderna e, em certa medida, audaz, por pretender estar presente nestes dois grandes mercados, esta idéia surgiu como tal em minha época de máster, no Instituto de Empresa. Na ocasião vivíamos o momento da chegada dos grandes grupos espanhóis ao mercado brasileiro e se notava muito a necessidade de informações e comunicação mútua entre os dois países. Depois de alguns anos, aquele projeto original concretiza-se sob o formato de uma revista trimestral já admirada pelo leitor hispanobrasileiro e indispensável para quem busca estar conectado com os diversos aspectos da realidade hispanobrasileira. Ficamos muito satisfeitos em constatar, através dos diversos assuntos desta edição, que estamos no caminho correto, e animados a colaborar ainda mais com novos projetos para 2007!
Lylian Loureiroeditora
ANO NOVO, NOVOS PROJETOS.
www.revistabrasilespanha.com.br
EDITORA VINHO E CULTURA LTDA
BRASILRua Juca Mendes, 28803428-020 São Paulo Tel.: (00 55 11) 6194 2829Cel.: (00 55 11) 9441 4011
ESPAÑAGeneral Pardiñas, 41 1º B 28001 MadridTel.: (00 34) 91 578 2315Mov.: (00 34) 607 633 740
DIRETORA | DIRECTORALYLIAN LOUREIROjornalista Mtb 43.199 [email protected]
REDAÇÃO | REDACCIÓ[email protected]
PUBLICIDADE | [email protected]
DIREÇÃO DE ARTE|DIRECCIÓN DE ARTEALBERTO RUBIO
DIAGRAMAÇÃO | MAQUETACIÓNMARCIA LIMA
IMPRESSÃO| IMPRESIÓNDIGITAL SOLUTIONS NETWORKS
APOIO INSTITUCIONALCasa do Brasil Cámara de Comercio Brasil-España Fundación Cultural Hispano Brasileña
COLABORAM NESTA EDIÇÃO MAR ROMERO, SUSANNA RAMOSVERÔNICA MARIA TERESI
ASSINATURAS | SUSCRIPCIÓ[email protected]
DISTRIBUIÇÃO | DISTRIBUICIÓNRBE virtual em internet: www.brasilis.infowww.camara-brasilespana.comwww.radiotvrecord.eswww.alianzabrasilespanha.com
EDITORIAL RBE
BRASIL ESPANHA
SUMÁRIO
03RBE
A Revista Brasil Espanha é uma publicação da empresa Vinho e Cultura Ltda. Se proíbe a reprodução total ou parcial de fotografias,artigos e conteúdos sem autorização expre-ssa e por escrito do editor. A Revista Brasil Espanha não se responsabiliza pela opinião emitida pelos seus colaboradores e anun-ciantes. Estão reservados todos os direitos e conteúdos da publicação. Ninguém esta au-torizado a solicitar produtos ou verbas em nome da Revista Brasil Espanha ou empresa Vinho e Cultura.
ISSN 1808-5563Depósito Legal M-48008-2005
©2006.REVISTA BRASIL ESPANHA
04 News Brasil
06 News Espanha
08 Casa do Brasil
09 Cámara de Comercio Brasil-España
10 Artigo Espanha
11 Mundo Gourmet
12 Empresas & Negócios - LATIBEX
14 Feiras & Congressos
16 Educação & Cultura
17 Artigo Brasil
18 Economia & Finanças
ESTILO BRASIL ESPAÑA
19 LA GUIA servicios productos tiendas profesionales
20 Capa: Rosa Conde da Fundación Carolina
23 Agenda Brasilis
24 Fundação Cultural Hispano-Brasileira
26 Perfil: Luciano Coutinho
28 Turismo Brasil
31 RBE INMO - Urbe Desarrollo´07
32 RBE INMO - Grupo Roig en Brasil
34 Navegando
NEWS BRASIL A ESPANHA CONECTADA AO BRASIL
RBE
04RBE
CULTURA“GRAN FIESTA ESPAÑOLA” EM BELÉM DO PARÁ
A Asociación Cultural Hispano-Brasileña de Belém do Pará or-ganiza no próximo mês de maio a 10ª edição da “Gran Fiesta de la Cultura Española”, evento já tradicional na região e que ocorre em conjunto com a 3ª edição dos prêmios Miguel de Cervantes. Esta festa acontece durante todo o mês de maio e inclui uma intensa agenda de atividades:
• Semana do Cine Espanhol• Semana do Caminho de Santiago• Exposição filatélica de Espanha• Curso de Flamenco• Seminário de relações comerciais com Espanha• Semana acadêmica de espanhol• Semana das Comunidades Autônomas • Centro de promoção para associações e empresas• Cerimônia de entrega dos Prêmios Miguel de Cervantes • Baile flamenco, zarzuela, esgrima espanhola
O presidente da entidade, Faustino Yánez, comenta que os prêmios Miguel de Cervantes são concedidos anualmente pela Asociación Cultural Hispano-Brasileña às pessoas e instituições que mais se destacaram, nos últimos anos, na difusão da língua e da cultura da Espanha. Nesta edição 2007, foram outorgados a seis instituições: Organizações Romulo Maiorana (TV Globo no Pará), Escola Superior Madre Celeste, Museu da Imagem e do Som (Governo do Estado do Pará), Diário do Pará, Instituto de Artes do Pará (Governo do Estado do Pará) e SEBRAE – Pará. A Asociación Cultural, que já conta com 13 anos de existência, é uma entidade sem ânimo de lucro constituída no Estado do Pará, localizado no norte do Brasil, e que vem colaborando com entidades locais e internacionais no intuito de incentivar, promover e difundir a cultura e o idioma espanhol na sua região. Para isso conta com vários recursos, entre eles o Info-España, um serviço gratuito de informações sobre o país, uma biblioteca com mais de 1.500 obras de autores espanhóis e hispanoamericanos, uma hemeroteca espanhola, uma coleção de discos, cd´s, filmes e outros materiais que
estão a disposição de seus sócios. Além disso, oferece diversos cursos de espanhol e conta com convênios de colaboração com a Cámara Oficial de Comercio e Industria de Madrid, Universidad de Alcalá, Universidad de Santiago de Compostela, Universidad de Valladolid, Universidad Pontificia de Salamanca / Fidescu eUniversidad Antonio de Nebrija (Madrid).
COMUNICAÇÃO
EDIÇÃO INTERNACIONAL CHEGA AO BRASIL O jornal EL PAÍS, o diário espanhol de maior circulação e influência, acaba de lançar suaedição internacional para o mercado brasileiro. Distribuído em bancas e para assinantes de várias cidades brasileiras, o jornal – em espanhol - agora é impresso no Brasil e está disponível para o leitor no mesmo horário que os maiores jornais do país. A chegada do EL PAÍS ao Brasil significa dar ao leitor a oportunidadede acompanhar o mais completo noticiário sobre a Espanha e textos inéditos de colunistas como Mário Vargas Llosa e Rosa Montero, entre outros. O jornal também traz uma extensa cobertura do campeonato espanhol de futebol e suplementos como o Babelia, dedicado ao mundo da literatura, pensamento e arte. Editado pelo Grupo Prisa, EL PAÍS surgiu em maio de 1976, no momento em que a Espanha iniciava sua transição para a democracia.
NEGÓCIOSVIVO BOULEVARD MALL NO GUARUJÁ
Mais um ano o Casa Grande Hotel Resort & Spa, no Guarujá, inaugurou o maior e mais sofisticadoshopping sazonal do litoral brasileiro, o VIVO Casa Grande Boulevard Mall. Aberto durante o verão, este shopping reune lojas de grifes conceituadas, além de cozinhas variadas em sua praça de alimentação e uma agenda com diversas opções de lazer
e entretenimento, incluindo desfiles de moda, atrações paracrianças, pockets shows e promoções. A operadora Vivo, que dá nome ao empreendimento no qual é a patrocinadora máster, esteve presente com o Lounge Vivo, um espaço de relacionamento com clientes onde aconteceram diversas demonstrações de produtos e serviços até pockets shows. A inauguração marcou também a estréia de um dos principais destaques do shopping, a montagem do musical O Mágico de Oz, um dos maiores sucessos da Broadway, dirigida por Billy Bond. A produção, apresentada mais de 1.200 vezes no Brasil, será exibida pela primeira vez no litoral paulista, com exclusividade pelo Casa Grande Hotel Resort & Spa.
ASOCIACIÓN CULTURAL HISPANO-BRASILEÑA
WWW.ESPANHAINFORMA.COM.BR
Div
ulga
ção
Div
ulga
ção
Div
ulga
ção
BRASIL ESPANHA
EDUCAÇÃOIE PARTICIPA DA EXPOMANAGEMENT 2006
O IE Business School participou do maior encontro mundial de executivos, a ExpoManagement 2006, ponto de encontro das mais avançadas idéias, conceitos e tendências do management mundial, aliadas às melhores práticas do mercado brasileiro. No evento esteve presente Manuel Bermejo, professor do IE Madri, considerado um dos maiores especialistas em franchising da União Européia, proferindo uma palestra sobre Gestão Empreendedora. O evento aconteceu em novembro e na mesma ocasião o IE organizou um almoço para ex-alunos que visitaram seu stand na Expomanagement.
Div
ulga
ção
Da esquerda: Carlos Sevillano, Prof. Manuel Bermejo, Camilo Lima (candidato), Eduardo Perez, Eduardo Ginesi, Flavio Ramos, Newton Campos e Diego Crespi.
ARTE BRASIL RECEBE PELA PRIMEIRA VEZ EXPOSIÇÃO DE ARTE ROMÂNICA Considerado um dos mais importantes estilos artísticos da Idade Média, o românico foi o tema da exposição Caminhos de Santiago - Arte no Período Românico em Castela e Leão- Sec. XI- XIII, que aconteceu no Museu Histórico Nacional, no Rio de Janeiro, e na Estação Pinacoteca do Estado, em São Paulo. Organizada pelo Instituto Inclusartiz, a mostra foi uma iniciativa da Junta de Castilla y León com curadoria do espanhol Juan Carlos Elorza - Acâdemico Correspondente das Reais Academias de Belas Artes de São Fernando e da História. A exposição apresentou pela primeira vez na América Latina um recorte da rica história do Período Românico. Ao todo, foram expostas 110 importantes obras organizadas em módulos temáticos. Entre elas, esculturas em pedra e madeira, objetos em marfim, ouro, prata e esmaltados, tecidos,códigos manuscritos e capitéis. A intenção é através destas peças de igrejas e monastérios mostrar o desenvolvimento cultural de Castela e Leão, na Espanha, e a influência que as peregrinações à cidade deSantiago tiveram na região nos Secs. XI a XIII. “Este projeto é mais um passo na concretização do intercâmbio cultural entre Brasil e Espanha. A arte deve ser considerada sempre uma importante ferramenta de aproximação entre países e culturas”, comentou a presidente do Instituto Inclusartiz, Frances Reynolds Marinho. Caminhos de Santiago - Arte no Período Românico em Castela e Leão- Sec. XI- XIII é a terceira grande mostra envolvendo a arte espanhola no Brasil organizada pelo instituto.
COMUNIDADEOS 109 ANOS DA SOCIEDADE HISPANO BRASILEIRA Este mês de março é muito especial para a Sociedade Hispano Brasileira - Casa de España de São Paulo que convida todos seus associados e o público em geral para participar da comemoração de seu 109º aniversa-rio ao som da Orquetra Casino de Sevilla. O evento acontece no dia 17 de março na sede social da Casa de España. Também em março a Peña de Cultura Galega da Sociedade Hispano Brasileira de São Paulo e o Secretario Xeral de Emigración da Xunta de Galicia, Manuel Luís Rodríguez González, organi-zam um encontro do presidente da Xunta de Galicia, Emilio Pérez Touriño, com a comunidade galega de São Paulo. Já a Agencia Asturiana de Emigración e o Centro Asturiano de São Paulo, unificado à Sociedade Hispano Brasileira, abriram asinscrições para o Programa Añoranza, cujo objetivo é ofere-cer ajudas para facilitar aos emigrantes asturianos maiores de 65 anos e seus cônjuges a reencontrar seus familiares e a sociedade asturiana através de uma viagem ao Principado de Astúrias por um período de 15 dias, durante o mês de setem-bro. As ajudas podem ser solicitadas até o dia 24 de março de 2007 pelos telefones: (11) 6914.8444 | (11) 9175.3141 (11) 6161-5293.
NEWS ESPANHA AS NOVIDADES DO BRASIL NA ESPANHA
RBE
06RBE
ARTEAVALIAÇÃO FINAL DA ARCO´07A edição da Feira Internacional de ARte COntemporâneo de Madrid, ARCO, esteve marcada este ano pela presença da Coréia como o país convidado e pela apresentação do Brasil como o próximo país protagonista desta feira que pretende converter-se no principal mercado europeu de arte latina, a partir de um projeto de internacionalização e expansão. Como resultado, ARCO´08 será realizada nos novos pavilhões da Feira de Madrid, com configuraçãoarquitetônica diferente, permitindo uma mudança estrutural em consonância com sua evolução, conforme explicou Lourdes Fernández, Diretora de ARCO, no balanço final da feira. Neste ato também estiveram presentes José ViegasFilho, Embaixador do Brasil na Espanha, e Erlon José Paschoal, do Ministério de Cultura brasileiro.
Na ocasião, Erlon Paschoal, que atua como coordenador da participação brasileira na ARCO, fez uma avaliação positiva da apresentação das 12 galerias que trouxeram trabalhos de muita qualidade, inclusive realizando vendas de suas obras nesta feira. “Este é o objetivo da galeria, não somente divulgar a cultura brasileira como também fazer o comércio das obras, entrando neste mercado que é bastante significativo e pode gerar muita riqueza para o Brasil.”Para 2008, como país convidado, o objetivo é crescer na participação e mostrar o Brasil como um todo. “Somos conscientes de que grande parte dos galeristas e outras produções culturais se localizam no eixo Rio-São Paulo. Por uma questão estrutural grande parte da produção se aloja nestes dois Estados, porém um de nossos critérios principais na escolha das galerias participantes, e que será utilizado para 2008, é justamente ter o maior número possível de Estados presentes. O primeiro critério é a qualidade, não podemos esquecer disso, e o segundo critério é ter a maior representatividade regional. A quantidade de galerias para nós não é tão importante. Onde houver galerias que façam um bom trabalho profissional, estaremos viabilizando para que possam estar aquipresentes. Acho que esta é a função do Ministério, trazer o Brasil como um conjunto, como um todo”, comenta Erlon.
O coordenador também considera que a arte contemporânea brasileira tem uma cara própria, umas características que a identifica como brasileira, sejapelo seu espírito ou por seu traço cultural que marca e difere o país; que o torna vivo. “A diversidade cultural exite em vários lugares do mundo, na Espanha, por exemplo. Mas nada como no Brasil, onde é resultado de uma mistura feita de tal modo que tudo que produzimos tem um detalhe ou um aspecto que identifica o país. Dando um exemplo com a música, exitem DJsem todo o mundo e aparentemente poderiam ser todos iguais, até porque esta não é uma invenção brasileira. Acontece que os DJs brasileiros com os quais trabalhamos em vários eventos internacionais são conhecidos de longe, pelo som, pelo ritmo, pelo que colocam de ingrediente e tempero, que outros DJs não colocam, e isso marca a diferença” conclui Erlon.
No próximo ano, além da programação da ARCO, o Brasil pretende organizar eventos paralelos com outros parceiros como La Casa Escendida, onde devem acontecer mostras de vídeo, instalações, exposições, performances e música
brasileira, tudo sempre com o perfil da ARCO, para poder vivenciar esta semana de arte contemporânea em toda sua expressão.
WWW.ARCO.ES
NEGÓCIOSBRASIL A LA CARTA, UM NOVO PORTAL ESPECIALIZADO EM BRASIL
A apresentação do novo portal da Crucemar, operador espanhol especializado no mercado brasileiro, contou com a presença de vários representantes, diretores do setor turístico e empresários em geral. Esta web especializada no destino Brasil pretende ser um referente não somente em conteúdos como em opções de comercialização de serviços turísticos dedicados a este segmento.
Em www.brasilalacarta.com encontramos informação completa e atualizada sobre o país, além de oferecer também a possibilidade de realizar reservas individualizadas para que o turista possa montar seu próprio roteiro, com uma ampla oferta de lugares e cidades de interesse em todo o Brasil.
Segundo seu diretor, Mariano González Santiso, também está prevista para breve a introdução de opções turísticas combinadas a partir do Brasil com Argentina, Uruguay e Paraguay.
RB
E P
ress
Div
ulga
ção
EMPRESASBRA LANÇA VÔO DIRETO MADRID-RECIFE
A partir de dezembro de 2006 a companhia aérea B.R.A. iniciou uma nova operação de vôos diretos e sem escala entre Madrid e Recife. Desde julho do ano passado, a empresa brasileira vem oferecendo ao mercado espanhol vôos para São Paulo e Rio de Janeiro, duas vezes por semana. A B.R.A. faz parte de um grupo turístico brasileiro formado por agências de viagens, hotéis e tour operador e se define como uma empresa de baixo custo,o que permite oferecer preços até 30% mais competitivos que seus concorrentes.
BRASIL ESPANHA
07RBE
A Fundación Carolina e a AECI reeditam a revista Pensamiento Iberoamericano, uma contribuição para a construção de um espaço de análise para entender melhor a realidade da região e elaborar propostas mais pertinentes para sua necessária transformação econômica e social. Lançada no dia 20 de fevereiro no Auditório “Gabriela Mistral” da Casa de América de Madri, o novo número pretende iniciar uma nova etapa da revista.
Esta publicação nasceu em 198 e, depois de oito anos de silêncio, está sendo reeditada pela Agencia Española de Cooperación Internacional (AECI) e a Fundación Carolina, com o objetivo de abordar os assuntos mais transcendentes do desenvolvimento do espaço ibero-americano. O ato de apresentação contou com a participação da secretária de Estado de Cooperação Internacional, Leire Pajín; do secretário geral da SEGIB, Enrique Iglesias; do secretário executivo da Comissão Econômica para a América Latina e Caribe da ONU (CEPAL), José Luis Machinea e da diretora do
Bureau Regional para América Latina e Caribe do Programa das Nações Unidas para o Desenvolvimento (PNUD), Rebeca Grynspan. O número zero desta nova etapa, coordenado por Ugo Pipitone e José Antonio Sanahuja, aborda a agenda de desenvolvimento da América Latina a partir de uma perspectiva de política econômica e social, tratando dos problemas de crescimento, redução da pobreza, integração regional e meio ambiente. Também considera questões emergentes como a segurança pública, os fluxos migratórios,a geopolítica da energia ao lado de temas antigos como a integração regional, o financiamento internacional, a pobreza ea desigualdade.
Esta geração de conhecimentos sobre as novas realidades da América Latina permitirá reorientar alguns elementos da ação espanhola na região permitindo também um melhor acompanhamento das políticas públicas no que concerne à luta contra a pobreza e desigualdade. A partir desta etapa, a revista Pensamiento Iberoamericano estará co-dirigida pelo secretario geral da AECI, Juan Pablo de Laiglesia, e por Rosa Conde, diretora da Fundación Carolina e contará com um Conselho de Redação e um Conselho Assessor integrado por expertos em desenvolvimento.
Entre outros, participam do Conselho Assessor, Fernando Henrique Cardoso, ex-presidente do Brasil, Joaquín Estefanía, da Universidade Autônoma de Madrid, Ricardo Lagos, ex-presidente do Chile; José Antonio Ocampo, vice-secretário geral da ONU.
FUNDAÇÕESNOVA SEDE DA FCHB EM MADRI
No dia 14 de dezembro foi inaugurada a nova sede administrativa de Madri da Fundación Cultural Hispano-Brasileña. No coquetel estiveram presentes o Embaixador do Brasil na Espanha e Co-presidente da Fundação, José Viegas Filho, o Reitor da Universidad de Salamanca e Co-presidente da Fundação, Enrique Battaner, além de outras personalidades do mundo cultural e acadêmico espanhol. A FCHB foi criada no ano 2000 com o objetivo de fomentar o desenvolvimento da cultura brasileira na Espanha e apoiar o intercâmbio educativo entre ambos países. A futura sede
da Fundação será no Palácio de Maldonado, em Salamanca, que atualmente encontra-se em fase de restauração.
FCHB MADRICALLE ALMAGRO, 28 – 2ª 91 702 5099
COOPERAÇÃOLANÇAMENTO DA REVISTA “PENSAMIENTO IBEROAMERICANO”
RB
E P
ress
EMPRESASPRÊMIOS GARRIGUES-AFFINITAS
Affinitas, aliança internacional ibero-americanapromovida pela empresa Garrigues, convocou a primeira edição destes prêmios com o objetivo de reconhecer o esforço das empresas latino-americanas na implantação de políticas de Governança Corporativa e transparência. Neste primeiro ano, a empresa brasileira Net Serviços foi agraciada com o prêmio na categoria “Empresa Latibex com melhores práticas de governo corporativo”, cuja entrega aconteceu em Madri, durante o Foro Latibex.R
BE
Pre
ss
RB
E P
ress
CASA DO BRASILGALERIA DE ARTE DA CASA DO BRASIL
RBE
08RBE
BRASIL ESPANHA
CASA DO BRASILWWW.CASADOBRASIL.ORG
AGaleria de Arte da Casa do Brasil se destina, preferencialmente, à divulgação das artes plásticas brasileiras em Madri. Sua programação atende, em caráter prioritário,
exposições organizadas por órgãos e instituições oficiais do Governobrasileiro, entidades privadas, autores coletivos e artistas plásticos brasileiros, em caráter individual, ocupando cinquenta por cento da sua programação. A outra metade da agenda anual prevê também exposições de artistas de outras nacionalidades. O calendário de exposições, montado anualmente, tem, assim, uma variedade que dá visibilidade e versatilidade a este espaço cultural.
Esta galeria presta apoio ainda aos artistas expositores, assegurando-lhes a cessão gratuita do espaço por um período de 10 dias, um coquetel para a inauguração ou vernissage; detalhes para a instalação como a numeração ou título das obras e os convites padronizados, assim como a expedição destes e de catálogos fornecidos pelo artista ou entidade organizadora da exposição para uma lista de contatos da Casa do Brasil. Em contrapartida, cada expositor doa do acervo exposto, uma obra que passa a ser incorporada ao patrimônio da Casa do Brasil. Exceção feita para exposições oficiais programadas por órgãos ou instituições doGoverno e para mostras especiais de acervos de coleções públicas e particulares.
A Galeria de Arte da Casa do Brasil possui três espaços conjugados, distribuidos em três níveis de altura. A primeira sala possui 60m2, a segunda sala 85 m2 e o mezanino possui uma parede que se extende por 27 m2. O espaço possui muita luz natural, graças às suas grandes janelas laterais que dão vista aos jardins do Colégio Maior. Além disso, tem acesso ao teatro, à cafetería e conta com banheiros e hall de entrada.
Durante todo o ano, a Galeria de Arte da Casa do Brasil acolhe
entre 14 a 18 exposições, cujo número de visitantes varia segundo o interesse que desperte a mostra, mas que pode alcançar a mais de 500 pessoas num prazo de 10 dias, que é o que dura cada exposição. Ao não ser uma galeria especializada só num dos aspectos das artes plásticas, este espaço recebe obras de técnicas diversas, desde fotografia e instalações, ainda que estas últimas menos frequentes,passando por pinturas e esculturas.
O artesanato também tem um lugar nesta galeria e é trazido por coletivos de estados brasileiros como foi o caso da última feira organizada conjuntamente por associações de artesãos de São Paulo, Minas Gerais e Ceará em 2006, e que ofereceu uma coletânea de peças decorativas e utilitárias de enorme valor como representação estética da arte popular.
Entre as exposições feitas na Galeria de Arte da Casa do Brasil podemos mencionar, por exemplo:
“Brasília de 0 a 40” (2001) exposição coletiva de fotografias deTodd Eberle, Robert Polidori e Joaquim Paiva.
Roberto Burle Marx, Carlos Scliar entre outros destacados nomes do “Parque Lage” escola de artes visuais do Rio de Janeiro.
Exposição de jóias de Niso Calvetti (2006) cuja finalidade era a dearrecadar fundos para crianças de rua no Brasil.
Do Brasil vieram obras de artistas de diversos estados como: Fernando Lúcio (Pernambuco), Solange Costa (Alagoas), Waldirene Fraga e Mônica Sartori (Minas Gerais), Graça Ramos (Bahia), Vagner Dante Veloni (São Paulo), Livia Oliveira Alencar e Mauro Fainguelernt (Rio de Janeiro), entre outros.
Como não poderia deixar de ser, esta galeria também é uma sala escolhida pelos espanhóis para suas mostras, como é o caso de Francisca Blázquez e de Guillermo Baltasar, que deixou uma marca de superação na cobertura de meios de comunicação e personalidades da sociedade española presentes à sua vernissage. A história desta galeria registra, além do mais, a passagem de artistas vindos de países tão diversos como Tailândia, México, El Salvador, Japão, Peru ou Sudão o que lhe confere também um reconhecimento fora da Espanha.
Para 2008, a Casa do Brasil está organizando, em colaboração com a Fundação Arte Viva, uma mostra especial tendo em vista que a Feira de Arte Contemporânea ARCO neste ano terá o Brasil como país convidado.
GALERIA DE ARTE DA CASA DO BRASILCONSULTE A PROGRAMAÇÃO
914 551 560HORÁRIO DE FUNCIONAMENTO
2ª A 6ª FEIRA DE 10 ÀS 14 H | 16 ÀS 22 H SÁBADOS DE 10 ÀS 14 H
POR CRISTINA GRAMACHO FOTO: RBE PRESS
09RBE
CÁMARA DE COMERCIO BRASIL-ESPAÑA RBE
BRASIL ESPANHA
AMBASSADOR TOURSAMPER MEDIDATA
ASOCIACIÓN COMERCIAL DE RIO DE JANEIROBANCO DO BRASIL
BANCO SANTANDER CENTRAL HISPANOBRAZILMANIA
CASA DO BRASILCEPSA S.A. / PETROQUÍMICA ESPAÑOLA
CIE AUTOMOTIVE, S.A.COMPAÑIA MERCANTIL DEL CAFÉ
CONSTRUCTORA SAN JOSÉCREMADES & CALVO-SOTELO
CRUCEMAR CRUCEROSDE ANDRES Y ARTIÑANO
ENDESA INTERNACIONAL, S.A.EZPELEZATE, S.L.
FLEX EQUIPOS DE DESCANSO, S.A.FUNDACIÓN ARTE VIVA EUROPA
FUNDACIÓN CULTURAL HISPANO-BRASILEÑAGLOBAL ESTRATEGIES
GRUPO ISOLUX WATGRUPO GASINDUR
GRUPO DE GESTION STAR S.A.GRUPO NICOLAS MATEOS
GRUPO SYV, S.A.GRUPO SANTILLANA DE EDICIONES, S.L.
HERNÁNDEZ & HERNÁNDEZIBERCENTRO
IBERDROLA, S.A. IBERIA LINEA AEREA DE ESPAÑA
IDOMIESE BUSINESS SCHOOL
INFORMATICA GESFOR S.A.INGECONSER
INGELECTRIC - TEAM S.A.INECO, S.A.
INTERCONTINENTAL MULTIMEDIA NETWORK S.L.IS3 - SEGURIDAD, S.L.
MAPFREMASSÓ LARROY, S.L.
METRONIAMEDIA FACILITIES
MONDRAGÓN CORPORACIÓN DE COMERCIO INTERNACIONAL
OHL (OBRASCON HUARTE LAIN, S.A.)P Y A CONSULTORES
PRODUTORA DE IDEIAS PARA PUBLICIDADPROSEGUR
REVISTA BRASIL ESPANHAS.I.V. SERVICIOS INTEGRALES VICINAYSTAFF - LEGAL SL Y CIA SRC
STEFANINI EUROPE, S.L.TELEFONICA, S.A.
ULMA C&E SCOOP. LTDA.UNITRONICS COMUNICACIONES, S.A.
VERITAS TRADUCCIÓN Y COMUNICACIÓN S.L.VIAJES PRESSTOUR
VISCOFAN, S.A.SOCIOS PARTICULARES
CUADRO SOCIALCÁMARA DE COMERCIO BRASIL-ESPAÑA
RED FODIRH Y LA DIRECCIÓN DE RRHH EN BRASIL
El día 22 de febrero ha tenido lugar una conferencia de la RED FODIRH, con la participación del presidente de la Cámara de Comercio Brasil España, Vicente Benedicto, el Dr. Lincoln Queiroz, abogado del despacho brasileño Mesquita Barros, Iñigo Sagardoy, socio
de Sagardoy Abogados y Tomás Gonzalez, director internacional de IDOM. Este encuentro reunió directivos de recursos humanos de distintas empresas que tienen interés en Brasil por los temas tratados en la sesión “Dirección de RRHH en Brasil”.
Vicente Benedicto, que conoce y tiene una gran experiencia profesional en Brasil donde estuvo destinado por más de tres años como Presidente del BBV Brasil, ha explicado por que las empresas españolas vuelven a mirar hacia este país. “Es unos de los mercados más importantes de la región, con una estabilidad económica y política importante. El nivel medio de los ejecutivos brasileños no tiene nada que envidiar a los de Norteamérica y Europa, y, en mi opinión, esos factores claves a la hora de considerar las inversiones en Brasil”. Sin embargo, Vicente ha matizado que Brasil enfrenta un problema grave en
la educación básica que hace con que allí exista tanta diferencia social. Según Vicente, la imagen de España es muy positiva. “Hablar de España en Brasil es hablar de un pais adelantado, con un mucha calidad, tanto en mano de obra como en la tecnología.” Son muchas las razones estratégicas para invertir en Brasil, desde el punto de vista internacional, político, económico, pero lo más importante es el momento que vive el país en este nuevo periodo del gobierno Lula. “El gobierno quiere una sociedad grande, un estado para todos, trabajando temas como la educación básica, eliminando diferencias sociales y regionales, creando nuevas oportunidades, realizando reformas necesarias para mayor eficiencia delsector publico. Hay expectativas de que la economía brasileña crezca por encima del 4% en el 2007 en un escenario externo favorable para Brasil. El país esta en plena transición de una economía cerrada hacía una economía mas abierta, como ha pasado en España en los 60. En este sentido, hay oportunidades de crecimiento en sectores como infraestructuras, telecomunicaciones y construcción muy interesantes para las inversiones extranjeras”, concluí Benedicto.
La ponencia del Dr. Lincoln ha tratado exhaustivamente el tema de la justicia laboral brasileña desde una perspectiva de su funcionamiento y estructura, así como muchos aspectos de las demandas laborales tan comunes en Brasil, haciendo hincapié en la actuación preventiva. “Son más de 2 millones de demandas laborales en todo país y la justicia laboral no tiene la estructura suficientepara solucionarlas todas en el corto plazo. Por ello el tiempo medio de solución puede variar de 4 a 5 años, llegando en algunos caso a los 10 o 20 años, con todos los costes que eso supone a las empresas y sociedad”, destacó el Dr. Lincoln.
Tomas Gonzaléz ha comentado su experiencia en gestión de recursos humanos de IDOM en Brasil, comentando detalles prácticos de la legislación laboral que marcan la diferencia a la hora de implantarse en Brasil. La primera recomendación de Tomás es asesorarse con buenos profesionales del área jurídico para evitar dejar puestas abiertas y minimizar así los riesgos de demandas jurídicas onerosas. “La justicia existe en Brasil y actúa bien”, afirma Tomás. “Brasil es un país de muchasoportunidades al que hay que ir muy bien asesorado desde el principio. El país esta mejorando a marchas forzadas y soy un creyente de Brasil. El presidente Lula esta verdaderamente combatiendo mucho de sus problemas. La calidad de las personas es muy buena. El acceso a Internet es mayor que en España, la calidad técnica de las personas, por ejemplo, en ingeniería, es bueno y son muy especializados”, concluye Tomás con mucho entusiasmo.
Esta reunión de FODIRH ha sido gestionada por ABG Internacional con el patrocinio de SIT Transportes Internacionales y colaboración de la Cámara de Comercio Brasil-España.
ARTIGO ESPANHACAETANO VELOSO I JOAN MANUEL SERRAT:TROBADORS DEL NOSTRE TEMPS
RBE
10RBE
BRASIL ESPANHA
Malgrat la distància geogràfi-ca, les biografies de CaetanoVeloso (Santo Amaro, 1942) i
Joan Manuel Serrat (Barcelona 1943) convergeixen en els anys de la II Gue-rra Mundial en que van néixer i la seva infància segueix una trajectòria paral•lela a fets històrics tan relle-vants com la bomba atòmica, el co-munisme internacional i les dictadures feixistes europees.
L’agradable i protector entorn familiar o la felicitat infantil que Serrat i Cae-tano confessen haver viscut durant els primers anys de la seva vida no van ser motius prou sòlids per impedir-los sentir la necessitat de marxar i de voler lluitar per aconseguir allò que de veritat desitjaven. Així, des dels seus inicis en el món de la música, el viatge serà la via per la qual transi-taran, assaborint la vida sense lligams en un espai obert on els joves músics se sentiran en plena llibertat personal i artística. Caetano expressà aquest sentiment vital en la composició “Ale-gria, alegria” (1967), que va esdevenir himne dels joves brasilers de l’època: “Sem lenço e sem documento/ Nada no bolso ou nas mãos/ Eu quero seguir vivendo, amor/ Eu vou/ Por que não? Por que não?”. Un desig que també va fer explícit Serrat en el seu tema “Ba-lada per a um trobador” (1967), on hi manifestà la necessitat de continuar el camí malgrat els dubtes plantejats pel futur incert: “I demà quan el sol sur-ti/ Ha de seguir el seu camí./ Arribarà a un altre poble/ I se’n anirà d’allí/ Amb les sabates foradades/ La roba plena de pols/ I a la boca tremolosa/ S’endurà el seu cant ben dolç”.
A finals dels anys seixanta la realitatsocial i política de Brasil i d’Espanya ja presentava alguns punts en comú: els règims autoritaris ofegaven les veus que clamaven a favor de la lli-bertat, la repressió i la censura eren evidents i la música era, per a molts joves, quelcom més que una forma d’evasió de la realitat. Però mentre The Beatles sonaven per tot arreu i la música anglosaxona marcava els cànons de la modernitat alguna cosa més es movia darrere de la por i del silenci imposat. En aquell temps, el
Tropicalismo va ser a Brasil, des dels seus inicis, un projecte artístic en el que hi van intervenir músics com Gil-berto Gil, Gal Costa, Maria Bethânia i el propi Caetano Veloso. El fenomen, però, anà molt més enllà de la música i es convertí tant en la reivindicació de les pròpies arrels brasileres com en una immersió en la modernitat (en la línia del moviment modernista dels anys vint liderat per Oswald de Andra-de). Al 1968 Caetano Veloso enregistra amb Os Mutantes el tema “É proibido proibir”, lema adoptat de la revolta francesa del ’68 i que va contribuir al seu empresonament, juntament amb Gilberto Gil, el desembre d’aquell ma-teix any. Amb aquest tema, Caetano exposà a favor de qui es decantava la seva ideologia: “Os automóveis ardem em chamas/ Derrubar as prateleiras/ As estantes, as estátuas/ As vidraças, louças, livros, sim/ Eu digo sim/ Eu digo não ao não/ Eu digo/ É proibido proibir/ É proibido proibir...”
Els anys setanta sorprenen l’Espanya feixista amb moviments d’estudiants, accions polítiques i sindicals i somnis de llibertat que ja comencen a sem-blar possibles. Serrat havia enregistrat un disc musicant poemes d’ Antonio Machado, havia cantat a l’amor, al dia a dia , als desafavorits, a les tietes, a la dona i a les seves arrels mediterrà-nies. Però és l’any 1972 quan referma definitivament el seu compromís polí-tic enregistrant versos de Miguel Her-nández, un poeta republicà que lluità per la llibertat i morí a la presó víc-tima del bàndol dels vencedors. I en aquest àlbum d’homenatge una cançó, “Para la libertad”, es convertirà en un símbol tant a Espanya com a gran part de Llatinoamèrica: “Para la libertad, sangro, lucho, pervivo./ Para la liber-tad, mis ojos y mis manos como un ár-bol carnal, generoso y cautivo,/ doy a los cirujanos/(…)/Retoñarán aladas de savia sin otoño/ reliquias de mi cuerpo que pierdo en cada herida./ Porque soy como el árbol talado que retoño/ Porque aún tengo la vida.”
El fet que haurà d’apropar als dos mú-sics tindrà lloc l’any 1986, moment en que Serrat viatja a Rio i a Baía per a enregistrar un disc en el que hi inclou
versions en portuguès d’alguns dels seus temes. I allà és on es troben al-gunes de les grans veus de la música brasilera com Gal Costa, Maria Bethâ-nia, Toquinho i, és clar, Caetano Ve-loso, amb qui canta un dels seus te-mes més coneguts d’aquell moment, “Cada loco con su tema”, titulat en versió portuguesa “Cada qual com sua mania”. La traducció i la interpre-tació aconsegueixen que no es perdi cap mica de la idea ni del sentiment originals, aconseguint alhora, amb les veus creuades dels dos cantautors, un sentit molt més universal:
Prefiro querer a poder / Tatear a pi-sar / Amar a querer / Pegar a pedir / Dançar a desfilar / e desfrutar amedir / Prefiro voar a correr / Fazera pensar /Beijar a brigar / Ganhar a perder / Mais do que tudo, sou / par-tidário de viver.
Joan Manuel Serrat i Caetano Veloso poden ser considerats les veus d’una generació que va créixer en un món sense llibertat però que va trobar en la seva música bona part de les idees, dels somnis i dels sentiments que els ajudaven a expressar allò que enyora-ven i desitjaven. La seva trajectòria personal i artística és la mostra tant de la controvèrsia com de la complexi-tat de la Història de la segona meitat del segle XX.
SUSANNA RAMOS
Estudiant de filologia portuguesaa la Universitat de Barcelona
MUNDO GOURMET RBE
BRASIL ESPANHA
CHEF JOÃO LEME PREMIADO EM MADRI
Conte-nos um pouco sobre estes concursos de cozinha.
Já participei em vários concursos promovidos pela WACS, associação mundial de chefs de cozinha. Para pertencer a esta associação você tem que ter uma boa pontuação e o Brasil demorou muito tempo para conseguir esta posição no ranking. Hoje já somos convidados à participar nestes concursos e este foi um grande avanço do nosso país dentro do universo gastronômico. Atualmente somos dois candidatos competindo pelo Brasil; o Marcelo Pinheiros, que ganhou o primeiro lugar na Copa Azteca de Gastronomia, no México; e eu, que também estive participando no concurso mundial da Islândia como representante do continente americano. Atualmente podemos afirmar que o Brasil é a ponta delança da gastronomia na América do Sul e a presidência da WACS nesta região esta a cargo da ABAGA - Associação Brasileira da Alta Gastronomia, da qual faço parte.
Existe uma cozinha autenticamente brasileira?
Isso hoje esta em plena discussão. É o tema do momento no Brasil. O que é a cozinha brasileira e que caminho vai tomar. Para nós, a cozinha genuinamente brasileira é a cozinha indígena, porém ela não possui técnica nenhuma. São cozimentos muito rudimentares, muito básicos. Neste sentido, o papel dos chefs estrangeiros que vieram ao Brasil foi importante para trazer esta técnica. Eu, por exemplo, fiz a escola de culinária na Françae hoje em dia a tendência é o intercâmbio de técnica por produto. O produto brasileiro está na moda no mundo inteiro e este produto é indígena, originário da Amazônia. Ícones como a banana e o coco realmente não são produtos autenticamente brasileiros. Estamos fazendo uma releitura de tudo isso e já sabemos que o tucupi é brasileiro, o cupuaçu é brasileiro, a graviola é brasileira. Temos muitos produtos amazônicos que valem a pena serem resgatado porque esta cozinha indígena se perdeu, é pouco conhecida e queremos recuperar-la. A mandioca, palmitos, frutas, raízes, peixes amazônicos, carnes exóticas de caça, que antes estavam proibidas e que hoje já estão sendo criadas em cativeiro, como a capivara e
o capeto, entre outras, são exemplos de coisas do Brasil autêntico e acredito que este será o caminho da nova cozinha brasileira.
Como é a cozinha regional brasileira?
Atualmente temos bem definida a cozinha regional com sua própriaidentidade. Basicamente são quatro regiões: cozinha mineira, cozinha do sul, do norte e do nordeste brasileiros. São Paulo absorve muitas cozinhas e se caracteriza por sua fusão; japonês misturado ao italiano, ao espanhol. Uma babilônia culinária com muitas influências.
E sobre a cozinha hispano-brasileira?
Hoje temos uma cozinha muito interessante na Espanha que é a bola da vez, a partir de Ferrán Adrià. Mas a fonte de inspiração deles é o Brasil. O Ferrán está a todo o momento visitando o Brasil, onde têm vários amigos, para pesquisar novos produtos, especialmente na Amazônia. Hoje somos o celeiro de produtos desconhecidos e das novidades gastronômicas. Cabe a nós trabalharmos estes produtos para não apenas vender matéria-prima e sim produto acabado, com maior valor agregado e com um intercâmbio mais positivo para o Brasil.
POR LYLIAN LOUREIRO
O chef brasileiro João Leme, do restaurante Rôti de São Paulo, foi proclamado campeão absoluto no Primeiro Concurso Internacional de Cozinha
Ibero-americana, uma iniciativa da Federación de Asociaciones de Cocineros de España (FACYRE). Este concurso reuniu doze chefs de cozinha campeões latino-americanos da Federación de Asociaciones de Cocineros Mundiales (WACS) que participaram deste desafio realizado em novembro durante o Salón Internacional del Vino de Madri.
RB
E P
ress
Div
ulga
ção
11RBE
EMPRESAS & NEGÓCIOSTARDE DO BRASIL NO FORO LATIBEX 2006
RBE
12RBE
Um ano mais as empresas brasileiras marcam presença na capital espanhola, no encontro anual das companhias abertas latino-americanas que cotam na Bolsa de Madri,
o Foro Latibex. Esta sua 8ª edição, realizada entre os dias 15 e 17 de novembro de 2006, contou também com a “2ª Tarde de Brasil em Latibex”. Organizada pela Bolsa de Madri em conjunto com o IBRI-Instituto Brasileiro de Relações com o Investidor, Espírito Santo Investment e Embaixada do Brasil na Espanha, este encontro fomentou as discussões macroeconômicas sobre aspectos relevantes dos investimentos no Brasil. Além dos painéis específicos sobre “investment grade” e crescimento sustentável daeconomia brasileira, o programa também incluiu a participação de um representante do governo, Otavio Ribeiro Damaso, Secretario-Adjunto de Política Econômica do Ministério da Fazenda do Brasil, com o intuito de abordar as perspectivas da economia para 2007. O objetivo principal é aproximar as empresas brasileiras de seus atuais e potenciais investidores dos mercados europeus, apresentando o país como um mercado emergente e com grande potencial para os investimentos. No dia 16 aconteceu a solenidade dos “Premios Garrigues-Affinitas de Buen Gobierno Corporativoen América Latina”, com a presença de Trinidad Jiménez García-Herrera, Secretaria de Estado para Iberoamérica, que fez a entrega do prêmio à empresa brasileira ganhadora, Net Serviços de Comunicação. No final da tarde, o guitarrista Fernando de la Rúarealizou uma apresentação de música hispano-brasileira durante o coquetel oferecido pela Embaixada aos participantes e convidados do evento. Alguns dos representantes das empresas brasileiras nos comentaram aspectos da atuação de suas companhias e avaliação do mercado europeu.
PETROBRÁS ALMIR BARBASSAQual sua avaliação deste Latibex 2006?
Este foro é um acontecimento muito importante porque é um ponto de encontro que encurta as distancias entre investidores europeus e empresas latino-americanas. Nestes dias do Latibex o investidor pode encontrar com a maioria das empresas que tem expressão no Brasil ou na América Latina, facilitando a vida de todos. Acho que deveríamos incentivar, como já temos feito com a participação da Petrobrás, este tipo de encontros. Precisamos trabalhar também para aumentar a liquidez e volume de negócios das ações na Bolsa. Estamos estudando algumas alternativas e este
trabalho que realizamos aqui faz parte de nossa estratégia.
SUSANO PETROQUÍMICA ANDRÉA PEREIRA O que representa a indicação da Susano para o prêmio?
Para a empresa foi uma grande satisfação receber esta indicação e estar entre os 12 finalistas destes prêmios Garrigues. GovernançaCorporativa é um tema que tratamos com muita seriedade e que já está em nossa agenda há alguns anos. Aderimos ao nível 2 de Governança da Bovespa em novembro de 2004 e acho que este foi um marco importante para a companhia, onde estamos constantemente em processo de aprimoramento e melhorias em todos os níveis. Acho que estes avanços foram importantes e agora estamos colhendo alguns reconhecimentos. Fazemos parte de um foro importante na América Latina onde trocamos experiências, conhecendo tendências e novas oportunidades, discutindo a governança e o que as empresas devem fazer para permanecer atendendo às demandas permanentes do mercado. Portanto, este reconhecimento para nós é mais um estímulo e confirmação deque estamos no caminho correto que assumimos e que não tem fim.
Embaixador José Viegas Filho na Tarde do Brasil en Latibex
Painel sobre o Crescimento Econômico Sustentável no Brasil com a participação de empresas brasileiras
Edmar Prado, da Net, recebe o prêmio Garrigues-Affinitas entregue por Tinidad Jiménez, Secretária de Estado para Ibero-américa
BRASIL ESPANHA
13RBE
Viajar sempre é um prazer !
Ainda mais quando se viaja para conhecer outros paises.
Desfrute destes momentos bem acompanhado
viajando com malas e bolsas da Darco.
Seu parceiro nos momentos mais especiais !
NET SERVIÇOS EDGAR PRADO LOPESQue significa ganhar este prêmio de governança corporativa aqui em Madri?
É uma honra receber hoje este prêmio. A Net tomou uma decisão importante anos atrás ao privilegiar sempre a transparência como uma necessidade do próprio negócio e por isso temos uma forte prática de governança corporativa e ética empresarial. Além do Latibex, estamos listados na Bovespa e na Nasdaq. Cada vez mais temos a certeza que esta é uma filosofia que dá resultados. Estamos todos contentes porque acredito que somos todos ganhadores deste prêmio, a empresa, os acionistas, os empregados e a sociedade.
BRASIL TELECOM CHARLES PUTZO que pensam desta primeria participação?
Estamos achando muito interessante. Já encontramos caras conhecidas e também
é uma oportunidade de acessar um novo público, alguns investidores com os quais não tínhamos contato direto e que estamos encontrando aqui no Latibex. Estamos realizando reuniões one-to-one e o perfil dos investidores é bastante variado. Temos grandes investidores, fundos de investimentos e outros menores. Praticamente todos muito interessados em renda variável. Ainda não aderimos ao Latibex, mas imagino que no futuro seria uma possibilidade já que facilita ao investidor estrangeiro o acesso ao mercado brasileiro.
CEMIG LUIZ FERNANDO ROLLAComo está a Cemig no Latibex?
A cada ano nós voltamos aqui com a certeza de que cotar no Latibex foi uma decisão correta. Com a confiança que a Bolsa de Madrid deposita no Latibex acreditamos que vamos atingir nossos objetivos de aproximação cada vez maior dos investidores europeus continentais. Nosso melhor termômetro é o número de reuniões realizadas. Estamos com a agenda praticamente tomada e isso demonstra um forte interesse dos investidores. Alguns deles já comparecem tradicionalmente a este foro para encontrar conosco e isso é muito importante para nossa empresa. Manter a fidelidade deste investidor, procurando informa-lo cada vez mais sobre a Cemig é nossa missão. Com relação a governança corporativa estamos buscando atualizar estas práticas e algumas vezes até inovar em algumas questões como, por exemplo, colocando no nosso estatuto todos os objetivos estratégicos da empresa para poder dar mais transparência e certeza ao investidor de que a Cemig está buscando realmente a trilha da lucratividade.
“Latibex, mercado de
referencia para el inversor europeo
interesado en América Latina
y punto de conexión con la
zona euro”
Antonio ZoidoPresidente BME Representantes das empresas finalistas do prêmio Garrigues
Affinitas de “Buen Gobierno Corporativo en Latinoamérica”
Darco Moema 1500m2- a maior loja do ramo
Estacionamento gratuito Av. Jurucê, 639Tel.: 5041 9702
Darco SantanaAv. Cruzeiro do Sul, 3079 (amplo estacionamento)
Tel.: 6950 1681
Darco Centro (Viagem Barão)R. Barão de Itapetininga, 293
Tel.: 3255 2169
Darco (Bolsa Carioca)R. São Bento, 7/11
Tel.: 3104 6150
Darco (Boa Viagem)R. do Arouche, 84Tel.: 3331 9423
Darco JaraguáShopping Araraquara - SP
Tel.: (16) 3331 3337
FEIRAS & CONGRESSOSSIMO´06 RECEBE TECNOLOGIA BRASILEIRA
RBE
14RBE
BRASIL ESPANHA
A Softex é uma i n s t i t u i ç ã o criada para
gerir o Programa para a Excelência do Software brasileiro. De amplitude nacional, este programa é executado nas diversas regiões do país através dos agentes da entidade, estabelecendo uma articulação entre
governo, empresas privadas e instituições acadêmicas. Foi o que nos comentou José Antônio Antonioni, coordenador geral da Softex, que esteve presente em Madri na SIMO´06. O principal objetivo da instituição é ampliar a participação do setor de software e serviços correlatos no mercado global, o que inclui a expansão dentro do próprio país, e a qualificação das empresas, seus produtos e serviços para que possam inserir-se de maneira eficaz no mercadointernacional. “A Softex desenvolve este tipo de ações, participando de feiras como esta para melhorar a imagem do Brasil como país produtor de tecnologia e detentor de capital intelectual ao mesmo nível do que há de melhor no mundo”, explica José Antonio.
Congregando mais de 1.200 empresas associadas, de Porto Alegre a Belém do Pará, a entidade atua em 13 Estados brasileiros através de seus 26 agentes Softex. Desde sua criação em 1996, a instituição vem estimulando a participação de empresas brasileiras em eventos internacionais. A partir dos últimos dois anos, com a adesão e apoio da Apex, o Brasil participou em diversos eventos nos Estados Unidos, México, Canadá, Alemanha. Com relação ao mercado de TI espanhol a avaliação é bastante positiva. Pedro Paulo, da empresa Netfilter, fabricante de soluções para controlar conteúdosem internet e segurança de sistemas, comentou sobre a importância do apoio dado pela Softex. “Além de participar em várias feiras, conseguimos financiamento, via BNDES para projetos inovadoresdirecionados à exportação. Este financiamento tem por objetivotanto o desenvolvimento como a certificação de produtos, exigidapela Comunidade Européia e Estados Unidos, especialmente no setor bancário”, comenta Pedro Paulo. O volume de exportação brasileiro de software no ano passado atingiu uma cifra aproximada de 500 milhões de dólares. “Realizamos também projetos compradores, organizando eventos no Brasil e trazendo convidados, como empresas e formadores de opinião, para conhecer nossos produtos. A Softex realiza pesquisas de mercado para subsidiar as empresa, numa ação prévia às feiras, para subsidiar a decisão sobre os mercados-alvo e este é um trabalho que seguiremos realizando no próximo ano”, finaliza José Antonio.
FEIRAS ESPANHA | WWW.AFE.ES FEIRAS BRASIL | WWW.UBRAFE.COM.BR
CALENDÁRIO DE FEIRAS DE NEGÓCIOS BRASIL ESPANHA
SABORES DE CASTILLA-LA MANCHA | 23 – 25/03/2007Fundación Talavera Ferial - Toledo
SIPIEL | 23 – 25/03/2007Ifema Feria de Madrid
SALON DE GOURMETS | 16 – 19/04/2007Madrid Espacios y Congresos – Casa de Campo
TURISME | 19 – 22/04/2007Fira de Barcelona
FITNESS | 26 – 29/04/2007Ifema Feria de Madrid
EXPOFRANQUICIA | 26 – 28/04/2007Ifema Feria de Madrid
FENAVIN | 07 – 10/05/2007Pabellón de Ferias y Congresos de Ciudad Real
FERIA DE LAS AMERICAS | 12 – 13/05/2007Madrid Espacios y Congresos – Casa de Campo
EXPOMANAGEMENT 2007 | 23 - 24/05/07Palacio Municipal de Congresos Madrid
SIMA Salón Inmobiliario de Madrid | 29/05 – 02/06/2007Ifema Feria de Madrid
ACCION SOCIAL DE LA EMPRESA | 30/05 – 01/06/2007Feria Valencia
EXPORTA | 13 – 14/06/2007Fibes Palacio Exp. y Congresos de Sevilla
FEICON BATIMAT | 13 – 17/03/2007Anhembi - São Paulo
ABRIN | 23 – 26/04/2007Expo Center Norte - São Paulo
BIENAL DO LIVRO DA BAHIA | 13 – 22/04/2007Centro de Convenções da Bahia - Salvador
EXPOVINIS BRASIL | 24 – 26/04/2007 Bienal do Parque Ibirapuera - São Paulo
FEIRA INT. DE BELEZA E ESTÉTICA | 13 – 16/04/2007Expo Center Norte - São Paulo
BIO BRAZIL FAIR | 03 – 06/05/2007 Bienal do Parque Ibirapuera - São Paulo
FEIRA INTERNACIONAL DE SEGURANÇA | 29 – 31/05/2007 Centro de Exposições Imigrantes - São Paulo
TECNOLOGIA INDÚSTRIA COSMÉTICA | 15 – 17/05/2007Transamérica Expo Center - São Paulo
LINUXWORLD CONFERENCE & EXPO | 22 – 24/05/2007 Centro de Convenções WTC - São Paulo
NATURAL TECH 2007 | 03 – 06/05/2007Bienal do Parque Ibirapuera - São Paulo
FEIRA INT. DA INDÚSTRIA TÊXTIL | 26 – 29/06/2007Anhembi - São Paulo
FISPAL TECNOLOGIA | 12 – 15/06/2007 Anhembi - São Paulo
EDUCAÇÃO & CULTURA NOTAS HISPANO-BRASILEIRAS
RBE
16RBE
BRASIL ESPANHA
Los cuatro nuevos centros que el Instituto Cervantes pone en marcha en Brasil, situados en las ciudades de Brasilia, Salvador de Bahía, Curitiba y Porto Alegre, e n s e ñ a r á n español a más de
1.500 alumnos ya en las primeras semanas, según las estimaciones. Se han organizado diversos tipos de cursos de español: cursos regulares en distintos niveles, intensivos de verano, especiales y otros dirigidos específicamente a formar nuevos docentesde español como lengua extranjera.
Con estos cuatro nuevos centros, que se suman a los ya existentes en Sao Paulo y Río de Janeiro, el Instituto Cervantes cuenta en Brasil con seis centros en los que también se da a conocer la cultura hispanohablante. A lo largo de este año se abrirán tres más en las ciudades de Recife, Florianápolis y Belo Horizonte. Con ello, Brasil será el país con mayor número de centros –nueve- del Instituto Cervantes.
El objetivo de este plan de implantación en Brasil es atender la gran demanda de aprendizaje de español. Se calcula que el país sudamericano necesita unos 200.000 profesores, una vez que ha entrado en vigor la ley que obliga a los centros de enseñanza secundaria a ofrecer cursos de español a los alumnos.
Desenvolver uma pesquisa e transformá-la em um negócio pode parecer impossível, mas quando uma entidade estimula o empreendimento, o progresso torna-se realidade. Com o objetivo de apoiar o setor empreendedor no País, o portal Universia (www.universia.com.br) realizou uma matéria especial sobre as incubadoras, que oferecem oportunidades para as micros e as pequenas empresas ingressarem no mercado e serem bem-sucedidas a curto e a longo prazos. O conteúdo traz o conceito de incubadora, dicas, casos de sucesso e um guia de inscrições para seleção de empresas.
Além disso, a matéria apresenta os dados estatísticos que confirmam o sucesso dasempresas incubadas, comparando com a mortalidade anual de negócios, que se desenvolvem por conta própria. Alguns benefícios das incubadoras existentes nas universidades são: planejar previamente o negócio, oferecer consultoria administrativa e jurídica, viabilizar parceiros, desenvolver a atitude empreendedora no empresário, entre outros pontos. O especial também apresenta dicas de especialistas para incubar o projeto e obter bons resultados com a empresa, casos de sucesso e incubadoras que estão com processos seletivos abertos.
O Universia é uma rede de 985 universidades de ensino superior na América Latina e Península Ibérica, e tem como parceiro financeiro-estratégico o Grupo Santander.A Rede Universia atua em três eixos estratégicos: desenvolvimento da Sociedade do Conhecimento, apoio à Relação Universidade e Empresa e o fortalecimento da Mobilidade e Internacionalização.
A cerimônia de en-trega do Prêmio Viva-Leitura 2006, maior premiação individual para fomento à lei-tura promovida no Brasil aconteceu em
novembro no Memorial JK, em Brasília.
Estiveram presentes no evento o Ministro da Educação, Fernando Haddad, e o presidente do Grupo Santillana, Emiliano Martinez. Dividido em três categorias – bibliotecas; escolas; e universidades, pessoas físicas e instituições da sociedade civil – os quinze finalistas foram selecionados entre 3.031projetos inscritos de norte a sul do País. O vencedor de cada uma das categorias – bibliotecas; escolas; e universidades, pessoas físicas e instituições da sociedade civil – recebeu R$ 25 mil.
Patrocinado pela Fundação Santillana, da Espanha, o prêmio é uma iniciativa do Ministério da Educação (MEC), Ministério da Cultura (MinC) e Organização dos Estados Ibero-Americanos para a Educação, a Ciência e a Cultura (OEI) e integra o Plano Nacional do Livro e Leitura (PNLL).
Com a palestra “O espanhol no Brasil e a i m p o r t â n c i a do seu estudo e prática no exterior” a Comunidade de Castilla y León abriu os eventos organizados no Rio de Janeiro e São Paulo para divulgar a língua espanhola e a região no país.
Castilla y León é o berço de um dos idiomas mais falados do mundo, e a Espanha, segundo o Escritório Comercial e Econômico da Embaixada da Espanha no Brasil, aparece em quarto lugar no ranking geral de destinos de brasileiros para aprender outro idioma no exterior. Além da obrigatoriedade do idioma espanhol nas escolas brasileiras, com a chegada de empresas espanholas ao Brasil existe uma real necessidade profissional que fomenta o aprendizado dalíngua espanhola.
Por tudo isso, a Junta de Castilla y León, através de seu departamento de educação está desenvolvendo esta ação cujo lema é “Aprender espanhol na Espanha” e que consiste em bolsas de estudo fornecidas pelo governo da região espanhola através da ADE Internacional EXCAL (Agência de promoção de comércio exterior) para um curso de espanhol de 4 semanas, com hospedagem e atividades extra-curriculares, em um valor estimado de 1 mil euros.
Junto ao idioma, se pretende também divulgar a rica cultura da região e seus costumes gastronômicos que incluem o típico Jamón e seus bons vinhos.
Este libro recoge los textos que alimentaron las comunicaciones y debates del coloquio La Amazonia brasileña en Perspectiva Histórica, organizado en mayo de 2004 por el Centro de Estudios Brasileños con la colaboración de la Universidade Federal do Pará, del Conselho Nacional de Desenvolvimento Científico e Tecnológico (CNPq/Brasil) y de la Universidad de Salamanca.
INSTITUTO CERVANTESCuatro nuevos centros en Brasil
UNIVERSIAIncentiva empreendedorismo
CASTILLA Y LEÓNAprender espanhol na Espanha
PRÊMIO VIVALEITURA Fomento à leitura no Brasil
CEB SALAMANCA La Amazonia brasileña
17RBE
ARTIGO BRASIL RBE
BRASIL ESPANHA
COOPERAÇÃO PARA O ENFRENTAMENTO AO TRÁFICO DE MULHERES
O tráfico internacional de
pessoas é considerado
uma modalidade do
crime organizado internacional,
fenômeno que vem preocupando
os Estados Nacionais e os lança em
busca de mecanismos de cooperação
internacional bilateral e multilateral
para a sua efetiva eliminação.
O combate ao tráfico de pessoas e
principalmente de mulheres para
fins de exploração sexual, deve ser
abordado e pensado por políticas de
desenvolvimento que reconheçam
a complexidade e o caráter
transnacional do tráfico, intensificando
a cooperação internacional para o
desenvolvimento, melhorando as
oportunidades das pessoas nos países
menos desenvolvidos. Por outro lado,
medidas devem ser traçadas com a
intenção de criar mecanismos que
dificultem, inibam e eliminem a ação
das redes criminosas transnacionais.
No Brasil, a Pesquisa sobre Tráfico de
Mulheres, Crianças e Adolescentes para
fins de exploração sexual (PESTRAF)
publicada em 2002, apontava a
Espanha como o país com maior número
de rotas de tráfico internacional de
pessoas. De cada 100 rotas, 32 tinham
como destino final a Espanha. Dados
da Guarda Civil da Espanha indicam o
crescimento de mulheres brasileiras
em situação de prostituição no seu
informe “Tráfico de Seres Humanos con
fines de explotación sexual, años 2003
y 2004”. Sabe-se ainda que os dados
podem ser ainda maiores uma vez que
esses dados da guarda civil referem-
se somente aos obtidos dentro de sua
área de competência, não levando em
consideração, por exemplo, os dados
da Policia Nacional. É possível que o
número de mulheres brasileiras em
“clubes de alterne” (boates) e em
“pisos” (apartamentos) seja ainda
mais elevado.
Esses dados indicam uma problemática
importante em relação ao tráfico
internacional de mulheres brasileiras à
Espanha que deve ser enfrentada com
políticas de inclusão social, garantindo
a permanência dessas pessoas nos
países de origem, com condições
dignas de vida, intensificando ainda
a co-responsabilidade da Espanha
e do Brasil nessa temática. Nesse
sentido, pode-se destacar a atual
intensificação das agendas bilaterais
Brasil-Espanha por meio das reuniões
anuais da Comissão Mixta Brasil-
España (órgão encarregado pelos
temas bilaterais de cooperação
entre esses países), propostas desde
2003, que possibilitam a criação do
diálogo e medidas de cooperação
entre os governos e entre as agências
de cooperação internacionais, para
o enfrentamento e a eliminação do
tráfico de pessoas.
Nessa linha, a cooperação Brasil/
Espanha deve abordar basicamente
três perspectivas: 1) prevenção (com
a criação de políticas de inclusão no
Brasil diminuindo a vulnerabilidade
das mulheres; 2) repressão penal
dos traficantes e do combate às
redes de tráfico transnacionais e;
3) atenção às vítimas de tráfico
tanto no país de destino (nesse caso
Espanha), como no país de origem
(Brasil), sendo fundamental a criação
de redes internacionais e sub-redes
nacionais de entidades que atendam,
se comuniquem e executem ações
conjuntas, diminuindo a revitimização
das mulheres.
O crime organizado transnacional e
principalmente o tráfico de mulheres
não pode ser eliminado de forma
isolada pelos países. Esse tema deve
ser inserido dentro das agendas
internas e da agenda internacional
como prioridade na garantia de direitos
humanos e sobre essa perspectiva
deve pontuar as ações dos países.
Tratar o tráfico de mulheres
meramente como tema de segurança
nacional é deixar de lado o que é
mais importante nessa problemática
e que deve ser o ponto primordial de
partida: as mulheres traficadas.
VERÔNICA MARIA TERESI
Bolsista da Fundación Carolina e pesquisadora do Instituto Universitário de Desarrollo y Cooperación de la
Universidad Complutense de Madrid (IUDC-UCM). Cursando Mestrado em Directo Internacional pela
Universidade Católica de Santos, São Paulo, Brasil.
ECONOMIA & FINANÇASNOTÍCIAS E INDICADORESFINANCEIROS BRASIL-ESPANHA
RBE
18RBE
BRASIL ESPANHA
Pedidos à industria da Espanha cresceram 8,7% nos primeiros 11 meses de 2006
SÃO PAULO - O volume de pedidos à indústria espanhola
cresceu 8,7% entre janeiro e novembro do ano passado
frente a igual intervalo de 2005. Na comparação anual
entre os meses de novembro de ambos os anos, o número de
pedidos aumentou 7,3% no país, segundo dados divulgados
hoje pelo Instituto Nacional de Estatística (INE). No
acumulado de janeiro a novembro de 2006 ante o mesmo
período do ano anterior, houve aumento de 3,7% no volume
de pedidos ao setor produtor de bens de consumo (com alta
de 8% nos pedidos de bens duráveis e de 3% no dos não-
duráveis). Além disso, os pedidos subiram 9,4% no segmento
de bens de capital, 11,2% no de intermediários e 14,2% no
de energia. Já na comparação entre os meses de novembro
do ano passado e do anterior, por segmento, verificou-se
elevação de 3,6% nos pedidos de bens de consumo (10,1%
para duráveis e 2,6% para os não-duráveis), de 12,3% nos
de bens de capital e de 12,1% nos de intermediários. No
setor de energia, viu-se queda de 9,5% no volume de novas
ordens. (José Sergio Osse | Valor Online).
Índices Mundiais
Juros | Câmbio Indicadores Financeiros - Brasil
Ações BOVESPA | LATIBEX
COLABORAÇÃO EDITORIAL
moda arte luxo tendência gourmet design golf
01e
estilobrasil españa
02e
GOURMETe fLASHPremios ´Quijote´ y ´Dulcinea´ de Gastronomía
Toledo acogió la primera edición de los premios “El Quijote” y “Dulcinea” de Gastronomía en un acto
celebrado en el Cigarral de Santa María. Creado por la Academia de Gastronomia de Castilla-La
Mancha con el apoyo del Gobierno regional y de la empresa pública Don Quijote 2005, esos galardones
han rendido homenaje al papel de la mujer en la cocina. “El Quijote”, de carácter internacional, ha sido concedido a las únicas cuatro mujeres del mundo que
han conseguido tres estrellas de la guía Michelín: la española Carme Ruscalleda (restaurante Sant Pau de
Barcelona) y las italianas Nadia Santini (restaurante Dal Pescatore, Mantua), Luisa Marelli Vallaz-
za (restaurante Al Sorriso, Piamonte) y Annie Féolde (Enoteca Pinchiorre,
Florencia). El premio “Dulcinea”, destinado a los profesionales más
destacados del año en el ámbito de la Castilla-La Mancha fueron otorgados a
las cocineras de dos de los restaurantes más conocidos de
la región, Mesón Pincelín (Albacete) y restaurante Montes
(Toledo).
Entre cocineros de países de América Latina, Portugal y España que compitieron por la distinción internacional en el primer desafío de la cocina iberoamericana fue el
cocinero brasileño Joao Vergueiro quien se ha llevado los dos premios el concurso: uno por el plato característico de
su país en versión personal libre y otro por la interpretación de la receta clásica del bacalao a la vizcaína, un plato
obligatorio para todos, como prototipo básico de la cocina del país anfitrión. Joao Vergueiro, del restaurante Rôti
de Sao Paulo, efectuó una interpretación de vanguardia de la peculiar Feijoada brasileña preparada con poroto
negro y un Bacalao a la Vizcaína, elaborado con bacalao tradicional noruego, con galleta de papa confitada en grasa
de rabada y crocante de jamón. Rafael Ansón, presidente de la Academia de Gastronomía, que fue condecorado por
la Federación de Cocineros de España en el transcurso del evento. El Director General de Turismo de la Comunidad de
Madrid, Antonio Nieto y el Presidente de la Federación de Cocineros, Salvador Gallego, otorgaron su
galardón al campeón brasileño. Dirigió la organización
del Certamen Inter-nacional de Cocina Iberoamericana el
periodista Luis Cepe-da, director técnico
de la Federación de Asociaciones de Coci-
neros de España.
Magnífica, Germana, Cigana, São Paulo son algunas delas marcas de “cachaça”, la bebida nacional brasileña, que
ya confirmaran asistencia a la feria Brasil Cachaça 2007que acontece entre los dias 24 y 26 de abril de 2007, en el edificio de la Bienal do Ibirapuera, en de São Paulo. Esta
cuarta edición se realiza en conjunto con la Expovinis Brasil 2007 (Salón Internacional del Vino) y Epicure 2007 (Feria Sudamericana del Tabaco y Regalo), citas ineludi-bles para los que comparten el buen gusto y los placeres de la buena vida. El director de Brasil Cachaça, Leandro
Lara, comenta que la integración de los tres eventos es muy positiva porque reúne los principales representantes de del sector, desde las grandes superficies, mayoristas,bares, restaurantes, sector hotelero hasta las tiendas de
tabaco y regalos de lujo. En la Feria Internacional de la Ca-chaça participan 16 Estados brasileños productores. “Una
excelente oportunidad para los productores que buscan alternativas para posicionar sus marcas y introducirlas en
nuevos mercados”, afirma Lara.
WWW.FEIRABRASILCACHACA.COM.BR
Brasil Cachaça 2007 eVENTOS
Brasil, Campeón de Cocina de IberoaméricacHEF
Carme Ruscalleda y su premio.
Las premiadas internacionales al lado de Rafael Ansón y de la escultora Alicia Huertas.
Rafael Ansón recibe un pre-
mio especial de manos de D.
Carlos Falcó y del presidente
de Castilla-La Mancha, José María
Barreda.
La editora de la RBE
asiste a la entrega de la primera edición de los premios ´Quijote y
Dulcinea´.
Los vinos del chef Alex AtalaEl chef Alex Atala es uno de los exponentes de la cocina creativa y moderna de la actuali-dad. En el D.O.M. Restaurante, el chef brasileño busca retratar el universo de las raíces cu-linarias del país a través de ingredientes como la tapioca, el tucupi y el palmito pupunha en creaciones que son una verdadera obra de arte de la alta gastronomía brasileña. Y cuando nos acercamos a los vinos de la carta encontramos una selección que marida especial-mente con esos platos elaborados con imaginación y creatividad. Tuvimos la oportunidad de conocer el menu DOMgustaçao del restaurante, todo un descubrimiento.
Ensalada de Calabacín “Caipira”, Cavaquinha con Vinagreta de Pimienta acom-pañada por el champán Moët et Chandon Rose Brut. Las finas lonchas de calabacíncontrastan con los anacardos en una elaboración algo abocada y exótica por los pétalos de flores. Rodaballo con Tucupi y Tapioca maridado con el vino blanco argentino Char-donnay Linda Flor. La intensidad aromática del tucupi armoniza con el sabor suave del rodaballo. Fetucchini de Pupunha a la Carbonara, en una deliciosa creación donde el palmito pupunha esta cortado en formato de pasta e todo el plato esta aromatizado por trufas blancas, dándole un toque de glamour. Confit de Pato con vino Madera yPimienta Verde, Puré de Cara y Aceite de Albahaca combinado con el vino tinto es-pañol Spiga. Finalizando este verdadero festival de aromas y sabores, un bocado de queso elaborado delante del cliente, el Aligot, y un postre muy especial el Sorbet de Jaboticaba com Wasabi en una presentación original. El maridaje, una recomen-dación muy acertada hecha por el sommelier Lopes: un vino tinto dulce español; el Millennium Dolç.
“Una buena comida y unos buenos vinos siempre maridan muy bien. Infelizmente hay una tendencia más hacia los vinos tintos, lo que restringe mucho las combinaciones. En una cocina creativa como el la mía, en la cual trabajo mucho con contrastes de texturas y sabores a través de vegetales, pescados, mariscos, los platos, en general, piden un vino blanco, más que un tinto. Por ello me gustaría ver más variedades de blancos en el mercado brasileño”, nos ha comentado Alex Atala, al final de esta agradable velada.
LYLIAN LOUREIROSumiller de Vintage Club
Madrid, consultora sumiller de Vinus Club Sao Paulo y
editora de la revista Vinho e Cultura.
03e
sUMILLERGOURMETe
La excelencia de la gastronomia en Madrid FusióneVENTOS
Desde el 15 al 19 de Enero de 2007, MADRID FUSION V, celebró su quinta edición. Sumergidos en el mundo de la gastronomía hemos sido espec-tadores de presentaciones de gran creatividad y un desfile de cocineros con sus ultimas propuestas contemporáneas.
LA BIOLOGIA DE LOS AROMAS. El chef vasco Andoni Luis Adúriz, del restaurante Mugaritz en Rentería, Guipúzcoa, se centró en la biología de los aromas y describió 33 aromas distintos. Discípulo de Ferrán Adría, ha trabajado con el chef Martín Berasategui en San Sebastián y define su cocina
como un relato corto donde deja que cada uno ponga su toque.
SABORES QUE SEDUCEN. La cocinera, Monste Estruch del magnífico restaurante de Barcelona El Cingle, puede ponerle flores a cualquier plato,ensaladas, cara� de
Rosas en su helado divino.
CHEF DANÍ GARCÍA. Del restaurante Calima en Marbella, hizo hincapié en los platos totalmente puros y fieles a sus ingredientes. El aceite de olivavirgen extra, llamado �
CHEF, MAGO Y CIENTIFICO. El chef “mago” Ferrán Adría, premiado como “el mejor cocinero del mundo” empezó describiendo sus investigaciones culinarias en la Fundación Alicia. Sus proyectos actuales son mejorar la cocina en los hospitales, eseñar los niños a comer bien y colaborar en la
guerra global con� -zado – el lo llama de la cocina de las galaxias. “Cuando se utiliza nuevos ingredientes evolucionamos como cocineros. El descubrimiento de las infinitas posibilidades de las materias primas pueden producir la magia en la cocina real”, son
palabras del maestro Adría.
INTERCAMBIO CULTURAL. El chef y restaurador Joan Roca del restaurante El Cellar de Can Roca en Girona y el vice-Presidente de la Asociación de Maestros Cocineros Chinos, el chef chino Zhenxiang Dong ,del emblemático restaurante Da Dong en China, hablaron de transculturas para explicar los erizos de mar, desde perspectivas distintas. Los cocine-
ros chinos utilizan el exterior de los erizos de mar y los cocineros catalanes utilizan la carne interior de los erizos de mar.
QUIQUE DACOSTA. Chef y restaurador del restaurante El Poblet en Denia (Alicante) con un estrella Michelín y, en Madrid, con su nuevo restaurante, Sula, presentó uno de sus platos emblemáticos, el ‘Bosque Animado’, utilizando
aromas que hace revivir la experiencia sensorial de un paseo por el bosque. Margaux Cintrano y Christina McCarthy
04e
e BARES & RESTAURANTES & ETC
Barcelona A BANANA PizzasJocs Florals, 142 - Sants93 296 6365
AMAZÔNIAAv. Virgen de Montserrat, 2993 284 1861
BERIMBAU CockteleriaPasseig del Born, 17
CANTINHO BRASILEIROAmple, 4393.268.14.22
CHIMARRAOMetal.lurgica, 10093 223 0793
IPANEMA BEACHMoll de Mestral, 34-3593 221 0272
RODIZIOConsell de Cent, 40393 265 51 12
SAMBA BRASIL BarLepanto, 297 93 456 1798Plaça Santes Creus, 2093 420 6653
Las Palmas
CANDOMBESargento Llagas, 4392 827 0565
Valencia
PANTANALRamon Asensio, 13 96 393 1556
XINGÚGuardia Civil, 2296 362 2876
OREIDA CAIPIRINHA Vicente Sancho Tello 796 362 5935
Zaragoza
EL RODIZIOAvenida Cesáreo Alierta, 2097 622 10 77
RESTAURANTE GOYA Hotel MeliaAv. Das Nacoes Unidas, 12559 (11) 3055 8000
RESTAURANTE ZAFFERANOHotel Crowne Plaza Rua Frei Caneca, 1360 (11) 4501 8030
SUL NATIVA AV. Braz Leme, 2115(11) 6973 6849
TORO Rua Joaquim Antunes, 224 (11) 3085-8485
Guarulhos
OÁSISInternacional Shopping Guarulhos Rod. Presidente Dutra, Km 225 (11) 6425-0196
Ribeirão Preto
SALAMANDRARua São José, 839(16) 636-1163
Rio de Janeiro
SHIRLEY Rua Gustavo Sampaio, 610, lj. A (21) 2542 1797
Salvador
A TABERNA CLUBE ESPANHOLAv. Presidente Vargas, 1464 (71) 336 2455
DOM EMILIOR. Pará, 448 (71) 345 3626
IBIZA Rua João Gomes, 95 (71) 334 4111
SOLEARES - Clube EspanholAv. Presidente Vargas, 1464 (71) 336 2455 Porto Alegre
CENTRO ESPANHOL Travessa Sul, 102 (51) 342 5990
ESPAÇO MIRÓ Rua Dinarte Ribeiro, 171 (51) 222 9661
TABLADO ANDALUZ Av. Osvaldo Aranha, 476 (51) 3311 0336
España BrasilMadrid
A BRASILEIRAPelayo, 4991 308 36 25
BABY BEEF RUBAIYAT Juan Ramón Jiménez, 3791 359 56 96
BRASILEIRINHOPlaza Cristino Martos, 291 548 22 67
BRAZILIANLa Coruña, 3
CHIMARRAOCentro Comercial M 4091 496 3196Centro Comercial Xanadú Madrid91 648 2208
EL NOVILLO CARIOCAMozart, 791 548 51 40
EL RODIZIOPez Volador, 291 504 30 04
KABOKLA San Vicente Ferrer, 55 91 532 59 66
LOS GALETOS DE TIJUCA Modesto Lafuente, 8291 533 44 41
NOVILLO DE PLATATéllez, 2091 501 22 81
PICANHA Modesto Lafuente, 1591 399 14 75
PIKAROJuan Álvarez Mendizábal, 391 541 24 29
PORTO RUBAIYATJuan Ramón Jimenéz, 3791 359 1000
Majadahonda
MISTURA FINAGoya, 1, local 591 602 83 08
Puerto Banus
CHIMARRAO95 281 9204
Marbella
CHIMARRAO95 282 3720
Málaga
CHIMARRAOPlaza Mayor, local 3495 217 2520
São Paulo
A FIGUEIRA RUBAIYATRua Haddock Lobo, 1738 (11) 3063-3888
ANDALUZA SOBREMESAS FINASRua Álvaro Alvim, 153 5539-7962Rua Caconde, 132 (11) 3057-1564
BABY BEEF RUBAIYATAl. Santos, 86 (11) 3289-6366Av. Faria Lima, 2954
DEL MARRua dos Andradas, 161(11) 222 8600
DON CURRO Rua Alves Guimarães, 230 (11) 3062 4712
DON MARIANO Rua João Cachoeira, 178 (11) 3079 5964
EL PATIO EMPORIO RESTOBARRua Normandia, 12 (11) 5536 0490
GABINA Rua Fernandes Moreira, 1244 (11) 5181-6714
LA ALHAMBRA Rua Professor Macedo Soares, 11 (11) 5549-5744
LA CORUÑAAlameda Lorena, 1160 (11) 3085-2999
LA PARRARua Jerónimo de Albuquerque, 161(11) 3208 7511
LA PARRILLARua Antonio das Chagas, 615 (11) 5181-6960
LOS MOLINOS Rua Vasconcelos Drumond, 526(11) 6215 8211
REVISTA BRASIL ESPANHA DONDE ENCONTRAR:
BABY BEEF RUBAIYAT y PORTO RUBAIYATJuan Ramón Jimenéz, 37
e BARES & RESTAURANTES & ETC
05e
GOURMETe
La Mancha, Al Manchara, es el nombre dado a las tierras de Ciudad Real, parte de Toledo, Cuenca y Albacete. Su etimo-logía significa tierra llana y seca. La Comunidad Autónoma de Castilla-La Mancha se completa con Guadalajara y toda laprovincia de Toledo. Uno de los más preciados patrimonios de Castilla la Mancha es su gastronomía. La cocina castellano-manchega, universalizada y legitimada por Cervantes en El Quijote (en el que se refieren más de 150 formas de prepararalimentos) es abundante y sabrosa, variada como la geografía de la región y sobre todo, contundente, pues su origen es eminentemente pastoril, basada en productos de la tierra; una cocina que, aunque sobria, no está exenta de originalidad y que se traduce en multitud de peculiares y típicas recetas que se han ido perfeccionando e innovando con el tiempo y que conservan a la vez, la esencia de la tradición, ensalzando los productos típicos de la tierra de sabores, colores y aromas inolvidables.
Productos Típicos
La gastronomía castellano-manchega cuenta con cuatro bazas fundamentales: el famosísimo queso manchego con Denominación de Origen, elemento unificador de estaregión, realizado con leche de oveja siguiendo técnicas ancestrales, el aprovechamiento
de verduras, legumbres, frutas y hortalizas; la abundante y buena caza mayor y menor de sus numerosísimos cotos y por último unos maravillosos vinos con la existencia de varias D.O.: Alman-sa, La Mancha, Manchuela, Méntrida, Mondéjar, Ribera del Júcar, Valdepeñas y Uclés, además de los pagos reconocidos Finca Élez, Dominio de Valdepusa y Pago Guijoso y la mención “Vinos de la Tierra de Castilla”. Siempre se ha dicho que La Mancha es una región donde se come bien y se bebe mucho mejor. Muchas rutas del vino podemos hacer en esta región, todo el itinerario manchego está plagado de bodegas que nos salen al paso. Tomar queso o jamón en una bodega subterránea, es un momento acogedor y maravilloso.
También hay Denominaciones de Origen para otros productos como la de Aceites Montes de Toledo, la de Miel de la Alcarria y la de Azafrán de la Mancha. La flor de azafrán florece por un breve periodo de dos semanas. Cada flortiene sólo tres estambres amarillos que deben ser recogidos manualmente al amanecer, antes de que el sol esté muy alto. Los estam-bres son desecados y son necesarios de 200.000 a 400.000 estambres para obtener 1 Kg. de azafrán, el oro manchego.
Otras formas de reconocimiento de sus productos son las Indicaciones Geográficas Protegidas: la berenjena de Almagro, el corderomanchego, el ajo morado de Las Pedroñeras (Cuenca), el melón de La Mancha y el mazapán de Toledo.
La tradición de sus platos
La mejor tradición de La Mancha se reconoce en la oferta gastronómica de Albacete. Sus tradicionales gazpa-chos, con el protagonismo de sus particulares tortas, cocinados con carne de caza como la perdiz, el conejo de monte y la liebre, jamón, setas, laurel, tomillo…son los típicos “galianos” de los que habla Cervantes en El Quijote. El “Atascaburras” a base de bacalao es un plato para comer despacio y reposar después y como postre más tradicional los “Miguelitos” de La Roda.
Ciudad Real es el gran escaparate de La Mancha y la caza encuentra aquí uno de sus paraísos: el venado y el jabalí, el conejo y la liebre, y sobre todo la perdiz, forman una estupenda base para sus celebradas recetas: liebre con arroz, perdiz en escabeche, estofada, con judías…El pisto manchego, el asadillo, las berenjenas de Almagro, las migas, las gachas y las calderetas de cordero completan la oferta, coronada por el típico “tiznao” que es un guiso hervido de productos asados: se logra con bacalao desmenuzado, pimientos secos, ajos, cebollas, aceite y agua.
Cuenca ofrece un buen número de platos exclusivos y preparaciones únicas que le confieren una personalidad propia. El plato porex�perd�Otro plato d�broche final lo ponen postres como el “alajú” (a base de almendras, miel, higos y todo envuelto en una oblea), seguido de los pestiños olos “pellizc�son: aguardiente, café, canela, esencia de corteza de naranja y azúcar.
En Guadalajara cada una de sus diferentes comarcas (la Alcarria, la Campiña, la Serranía y la zona de los Embalses), nos obsequian con sus mejores manjares: asados de cordero o de cabrito, perdices escabechadas, truchas cocinadas de mil formas. Esta gastronomía, fiel a sus tradiciones y basada en lacalidad de sus productos tiene como estrella la miel, presente en suculentas recetas y en sus postres, el más famoso: los bizcochos borrachos.
Existe una gran tradición en la cocina de Toledo, provincia rica en caza, tierra de excelentes aceites y azafranes, con una vega que proporciona ricos manjares de la huerta. La perdiz roja es la reina de la coci-na toledana. Su principal receta “Perdiz a la toledana” es todo delicadeza y sencillez, estofada con el punto justo de vinagre, la abundante cebolla, las hierbas aromáticas… y una lenta y cuidada cocción. Asados de cordero y cochinillo, trucha escabechada, pisto manchego, gachas de pastor o de matanza, migas en sus mil variantes, cecina de ciervo aromatizada…..
No hay que olvidar que es una tierra donde la tradición árabe legó el secreto de los dulces más reverenciados: los mazapanes. Además de éstos, Toledo tiene una rica tradición de dulces y confituras de origen conventual:Marquesitas, Melindres de Yepes, Yemas de Illescas, etc. Para terminar, propongo algunos aguardientes, anisados y mistelas a las que el manchego es tan
aficionado. La última propuesta es un brindis por sus cocineros, algunos de ellos con fama internacional que han sabido conservar su tradición gastronómicay convertirla �
Gastronomía Castellano-Manchega
MAR ROMEROPeriodista especializada en
gastronomía. Directora y presentadora del programa
“Mesa y Descanso” en Punto Radio Madrid.
gASTRONOMIA
Queso Manchego
Delicias de MazapanRte. Adolfo (Toledo)
Perdiz roja estofada de los Montes de Toledo. Rte. Adolfo (Toledo)
06e
e TENDENCIASAutobiografía de un Yogui
Stylus Excellence es la nueva propuesta de Celite presentada en el mercado brasileño del Cuarto de Baño. Diseño, tecnología e innovación se traducen en productos versátiles y que se adaptan a distintos ambientes en hoteles, hospitales, restaurantes y locales con gran flujo de personas. También reciente es la colecciónEssencial Celite formada por lavabos con design creado especialmente para traducir la esencia de la naturaleza a través de sus cuatro elementos: Aire, Fuego, Tierra y Agua. Estos productos son ideales para los que quieran dar un toque de elegancia, glamour y belleza a sus proyectos de cuarto de baño. La marca Celite pertenece a la empresa española Roca, uno de los líderes del sector que mantiene un compromiso firme con el uso racional y buena gestión del agua. El Grupo, queha tomado la iniciativa de promocionar el aho-rro de agua mediante campañas dirigidas a los consumidores, es patrocinador de la Expo Zaragoza 2008, apoyando la difusión de los principios de sostenibilidad que propone la exposición internacional.
lIBROS
aRTESANÍAArteSol y Comercio Justo
La ONG brasileña Artesanato Solidário acaba de recibir la certificacióndel IFAT (Asociación Internacional de Comercio Justo) como única organización de artesanía en Brasil a practicar comercio ético y solidario. El IFAT esta constituido por mas de 200 organizaciones de 59 países y tiene como misión mejorar la calidad de vida y el bienestar de los pequeños productores del Hemisferio Sur. ArteSol reúne los requisitos necesarios para hacer parte de este pequeño grupo, con derecho al uso de su marca, por orientarse por los siguientes principios:
1. Crear oportunidades a los pequeños productores del Hemisferio Sur;2. Transparencia y confiabilidad en toda la cadena de comercialización;3. Desarrollo de capacidades de productores; 4. Promoción del comercio justo; 5. Pago de un precio justo; 6. Igualdad de género; 7. Buenas condiciones de trabajo; 8. No a la explotación del trabajo infantil; y 9. Conservación del medio ambiente.
La Revista Brasil Espanha es uno de los “parceiros” de ArteSol.
WWW.ARTESOL.ORG.BR
mÚSICA Darlly Maia & Trío ForróbódóDarlly Maia & Trío Forróbódó comienzan su gira 2007 con mucha animación. El forró es un género musical brasileño muy popular creado en el nordeste del país e ideal para bailar en pareja. La música es diver-tida y contagiante. En sus conciertos, el Darlly Maia & Trío Forróbódó recrean este ambiente festivo y muestran la musicalidad más popular de Brasil. Miren la agenda en la web:
WWW.DARLLYMAIA.COM
Innovación y glamour en Cuartos de BañodESIGN
A cada día crece el interés del público brasileño por libros en español, en todos los ámbitos del conocimiento. Pensando en ello, la librería Omnisciencia trajo a Brasil la obra completa de
uno de los más grandes maestros espirituales contemporáneos:
Paramahansa Yogananda. “Se acerca al Occidente el día en que la ciencia interna del autodominio
– la Yoga – se considerará tan necesaria como la conquista
externa de la naturaleza.”. Esta es la tónica de la obra de este maestro que celebra el 60
aniversario de edición ininterrum-pida. Este libro trata de su vida, relatando sus descubrimientos hacia su realización espiritual
además de los encuentros con Mahatma Gandhi entre otros.
Yogananda interpretó y promulgó las enseñanzas de Jesús y Krishna, indicando un sólido puente espiritual entre los dos
hemisferios y fue el gran precursor de la integración espiritual entre Oriente y Occidente. Durante toda su vida luchó por la
igualdad esencial entre todas las religiones y tradujo, de forma ejemplar, los mensajes milenarios de Oriente para el sentido
práctico de Occidente. La librería Omnisciencia selecciona obras que procuran integrar el universo científico al espiritual,
buscando y comprobando la compatibilidad profunda que existe entre el pensamiento científico y la experiencia religiosa, y que
apuntan hacia la unidad existente entre todas las religiones.
WWW.OMNISCIENCIA.COM.BR
cULTURA Revista de Cultura Brasileira
Ha salido a la luz el número 5 de la Revista de Cultura Brasileña, una publicación de
la Embajada de Brasil en Madrid bajo los auspicios de la Fundación Cultural Hispa-no-Brasileña. El lanzamiento oficial tuvolugar en la Embajada de Brasil en acto conducido por le Embajador José Vie-gas Filho que contó con la presencia de Acir Pimenta, organizador y coordinador de esta edición intitulada “El mundo mágico de Joao
Guimaraes Rosa”, entre otros ilustres invitados.
mÚSICAGrupo Revelação en Madrid
“Velocidade da Luz” es el nombre del nuevo
CD que el Grupo Revelação presentó en la Sala Heineken de
Madrid, en una actuación en directo que ha movido a los brasileños de la
ciudad. Con una andadura de más de 14 años, estos jóvenes músicos “sambistas”
no han tardado mucho en iniciar su trayectoria hacia el éxito en Brasil y en el exterior. Con todas
las entradas agotadas, el espectáculo organizado por Le Producciones ha contado con el patrocinio del
restaurante Picanha y cobertura de la televisión brasileña TV Record Madrid.
07e
e TENDENCIAS
La artista Beth Moysés presentó en enero su trabajo “Auscultándo-nos” en la exposición
individual realizada en la Galería Fernando
Pradilla de Madrid. La obra de Beth Moysés
gira en torno al proble-ma del género desde
la perspectiva de la mujer. La violencia contra la mujer, un tema desgraciadamente candente en nuestros días, es el epicentro de su trabajo. En “Auscultándonos” la artista utilizase de dife-
rentes formas de expresión: instalaciones, videos y fotografías, trabajando siempre alrededor del universo femenino y poniendo
de manifiesto el carácter posmoderno de su obra.
Beth Moysés en la Galería Fernando PradillaeXPOSICIÓN
Organizada por la Asociación Cultural
Hispano-Brasileña de Belém de Pará, esta
exposición ha sido unas de las muchas actividades
organizadas por motivo de la IX Edición de la Gran
Fiesta de la Cultura Espa-ñola. La muestra filatélica y
del Camino de Santiago tuvo lugar en el Instituto de Artes
do Pará.
Carlos Drummond de Andrade, por Antonio MauralITERATURA
Carlos Drummond de Andrade es un poeta no lo suficien-temente traducido al español de la península. Por ello son siempre muy bien recibidas todas las entregas de su poe-sía como esta que nos ofrece Adolfo Montejo Navas de Sentimento do Mundo, que Ediciones Hiperión publicó en diciembre de 2005. Si hacemos un breve repaso de su obra traducida en España debemos recordar los poe-mas que Ángel Crespo incluyó en su “Antología de la poesía brasileña” (Seix Barral, 1973) o aquella antolo-gía de su poesía, traducida por el inolvidable Claudio Murilo, para las ediciones de Cultura Hispánica en 1986. Ambas versiones son hoy imposibles de hallar
en las librerías. No así la antología que, con el nom-bre de Itabira, tradujo para la Editorial Visor Pablo del Barco en
1990 o la que Jesús Munárriz realizó del libro El amor natural (Hiperión, 2004). Esta traducción del poemario Sentimiento del mundo, que fuera publicado en 1940, por un joven, aunque ya maduro poeta de 38 años, nos llega tan fresco como en los años convulsos en los que se publicó. Recordemos que en el año 40 Europa se hallaba en plena segunda guerra mundial bajo el avance asustador de los nazis, que habían tomado Dinamarca, Noruega, Luxemburgo, Holanda, Bélgica y Francia. La actitud de Getulio Vargas y de su Estado Novo, en Brasil, era titubeante en lo que se refería a la posición a tomar en la grave situación internacional. Por ello, estos poemas arrancados de la realidad, terribles a veces, nostálgicos otras, son de una autenticidad poética que nos devuelve no sólo aquel tiempo, sino el sentimiento de un hombre implicado en los hechos históricos, de un poeta asustado y sobrecogido con un mundo de cuyo sufrimiento la-bra su voz e, incluso, su aullido de miedo. Poemas como “El obrero en el mar”, donde el proletario es visto con la sinceridad comprometida de quien no lo es, el sobrecogedor “Niño llorando en la noche” o el “Congre-so internacional del miedo” son poemas plenos, auténticos y validos tanto en nuestros tiempos como en los que se escribieron. Adolfo Montejo Na-vas ha sabido trasladar la emoción de la palabra urgente drummondiana a nuestro lenguaje tan contaminado hoy por la banalidad. Por ello, más que nunca, se hace necesario este libro.
ANTONIO MAURA
Sentimiento del mundoEdiciones Hiperión
Exposición FilatélicacULTURA
LA GUIA RBE
BRASIL ESPANHA
servicios | productos | tiendas | profesionales
CliniDent
En el año 1987 llegó a Madrid desde São Paulo la Dra. Claudia Muñoz Naranjo para realizar un master en odontopediatría en el hospital del Niño Jesus. Al terminar sus estudios, ya enamorada de la ciudad, decidió inaugurar su consulta odontológica en el céntrico barrio de Argüelles.
El éxito de Clinident se basa en la atención personalizada y en los tratamientos que se realizan con equipamiento de última generación, como: estética dental,blanqueamientos, implantes,cirugía oral y maxilofacial,prótesis fija y removible, periodoncia,endodoncias y odontopediatría.
En la actualidad acuden a su consulta gran parte de la población brasileña afincada en Madrid.
c/ Altamirano, 22 - 28008 Madrid | tel. 91 543 27 08
Especialistas
en reabilitación
oral, estetica
dental y cirurgia
CliniDentDra. Claudia Muñoz Naranjo
odontologa brasileña
catas de vinos y
cenas maridaje
[email protected] | 607 633 740
Calle Altamirano, 22
[email protected].: 91-5432708
SUSCRÍBETE para recibir la RBE trimestral en tu dirección de EspañaSÍ, deseo suscribirme para recibir 4 números de la Revista Brasil Espanha al precio de 14 €
Nombre.............................................. Apellidos................................................................................................Dirección de envío.............�CP....................................................... Población......................................... Provincia......................................Tel....................................................... E-mail.................................................................................................... �
FORMA DE PAGOTransferencia Bancaria o Ingreso identificado.Banco Banesto 0030-8122-99-0387069273Envíe este formulario al fax 91 578 2315 o las informaciones por e-mail: [email protected]
ROSA CONDEDIRETORA DA FUNDAÇÃO CAROLINA
RBE CAPA
20RBE
Gostaríamos conhecer melhor o trabalho da Fundación Carolina. Como define suamissão e objetivos?
A Fundación Carolina promove as relações culturais e a cooperação em matéria educativa e científica entre a Espanha eos países da Comunidade Ibero-americana de Nações, jogando um papel destacado no processo de articulação e constituição desta Comunidade. Além disso, através
da colaboração com distintos atores e de uma estreita aliança entre o setor público e privado, desenvolve um trabalho de coordenação e complementaridade que é fundamental para a defesa do desenvolvimento internacional. A Fundación Carolina também atua junto a diversas organizações em assuntos relacionados à qualidade da ajuda à cooperação e a coesão social.
Qual sua opinião sobre a atual situação da educação na América Latina?
Existem vários desafios em relação àeducação na América Latina. Um deles é garantir que se completem os ciclos da educação básica e secundária, ou seja, que se possa garantir ciclos de doze anos de formação. Também a criação de um sistema uniforme de avaliação que possa garantir padrões de qualidade e favorecer a mobilidade entre estudantes é fundamental. Em linhas gerais é necessário introduzir um enfoque de igualdade de oportunidades na região.
Como a Fundación se integra em outras iniciativas do Governo Espanhol na região?
As bolsas de estudo da Fundación Carolina formam parte dos instrumentos da cooperação espanhola na área de educação superior, bem como de cooperação científico-tecnológica da Espanha com esta
O II Encontro de Mulheres Líderes Ibero-americanas em Madrid contou com a presença da vice-presidenta do Governo espanhol, Maria Teresa Fernández de la Vega.
Além das já famosas bolsas de estudo que a Fundación
Carolina concede a cada ano aos estudantes da América Latina, a grande novidade de 2007 é o novo programa de bolsas de mobilidade para professores de universidades públicas brasileiras, criado com o objetivo de apoiar os pesquisadores brasileiros em seus estudos de pós-doutorado na Espanha. As novas idéias estratégicas relacionadas com a melhoria da oferta educativa atual e outras iniciativas são comentadas nesta entrevista com Rosa Conde, diretora da Fundación Carolina.
Foto
: Jav
ier d
e A
gust
ín
POR LYLIAN LOUREIRO
BRASIL ESPANHA
21RBE
região. A cooperação espanhola apóia a educação superior por considerar-la como parte integrada dos sistemas nacionais de educação e por sua contribuição à capacitação dos profissionais universitários,que oferecem aos seus países seu potencial de inovação, investigação, docência e aplicação de conhecimentos a setores como a economia, ciências, cultura e serviços sociais.
Como avalia a participação da Fundación Carolina no âmbito da cooperação espanhola na América Latina?
A Fundación Carolina participa ativamente neste contexto ao relacionar-se e coordenar-se com os distintos atores da cooperação. Desde minha chegada, como diretora da Fundación Carolina, apostamos por uma maior inserção no marco e na política exterior e de cooperação e por integrar cada vez mais os programas da Fundación nas prioridades horizontais, setoriais e geográficas do Plano Diretor de CooperaçãoEspanhola (2005-2008). Também é bom ressaltar que, desde o centro de pesquisa da Fundación, estamos dando apoio à melhoria dos processos de planejamento, acompanhamento e avaliação da Agência Espanhola de Cooperação Internacional (AECI) e da Direção Geral de Planejamento e Elaboração de Políticas de Desenvolvimento (DGPOLDE).
Qual sua relação com a SEGIB?
Com a SEGIB (Secretaria Geral Ibero-americana) mantemos uma estreita relação em termos institucionais. Estamos colaborando com eles, por exemplo, na implementação de encontros cívicos, cuja terceira edição acontecerá este ano em Santiago do Chile. Também colaboramos na elaboração de relatórios de cooperação. Além disso, este ano daremos apoio, através do programa de visitantes, a uma reunião de jornalistas que acontecerá em Madrid, previamente à Cúpula Ibero-americana de Santiago do Chile.
Desde a sua criação, como a Fundación Carolina vem evoluindo e quais os resultados obtidos?
A Fundación Carolina foi criada em 2000. Desde junho de 2004, com a chegada de uma nova equipe de gerenciamento, a instituição vem atravessando diferentes etapas. Na primeira, se realiza uma avaliação crítica de seus objetivos, atividades e mecanismos de atuação, definindo áreas prioritárias detrabalho, colocando em funcionamento o Centro de Estudos para a América Latina e a Cooperação Internacional (CeALCI) e introduzindo o Programa de Responsabilidade
Social das Empresas. No último ano estas mudanças foram consolidadas e, atualmente, estamos elaborando um plano estratégico (2008-2010) com o objetivo de assegurar a sua capacidade de resposta e adaptação a um ambiente em constante mudança, especialmente na América Latina, no contexto da cooperação, educação e relações internacionais. Considera que as ajudas através de bolsas de estudos são suficientes ou existealguma outra estratégia diferenciada através de outros tipos de projetos?
O compromisso da Fundación Carolina é oferecer aos profissionais latino-americanosuma oportunidade de completar seus estudos na Espanha, naquelas áreas da educação terciária deficitárias em seuspaíses e que, com isso, possam contribuir ao desenvolvimento de seus lugares de origem. Porém a Fundación Carolina também trabalha em outros setores, como no fortalecimento de redes, Responsabilidade Social Empresarial, fomento da reflexãosobre a coesão social, melhoria de políticas de desenvolvimento, entre tantas outras.
De que modo os programas da Fundación podem ajudar a corrigir as desigualdades que existem na América Latina, especialmente no caso do Brasil?
Certamente esta tarefa, tão necessária e urgente, não pode ser abordada pela Fundación. A Fundación, bem como a cooperação espanhola, podem colaborar, acompanhando os distintos processos dos vários setores da sociedade brasileira, porém nunca substituir a responsabilidade do próprio Estado brasileiro, de seus empresários e da sociedade civil local.
Quais são os programas e instrumentos que a Fundacion Carolina está implementando para contribuir com o desenvolvimento?
Em cada programa existe a vontade de melhorar os instrumentos com este fim.Por exemplo, com o objetivo de melhor adaptar a oferta de bolsas e a seleção dos bolsistas aos objetivos do desenvolvimento e equidade, convocamos um concurso para a realização de um estudo sobre o tema “Bolsas para a Equidade e Desenvolvimento”. Com isso se busca promover pesquisas de caráter aplicado e de certa envergadura, em função das necessidades da política espanhola de cooperação. Neste caso concreto, para melhorar os mecanismos de seleção e monitoramento dos bolsistas.
O ensino público é uma prioridade da Fundación Carolina. Como se traduz objetivamente este desafio nos projetos para 2007?
De um lado, apoiando prioritariamente a universidade pública. Na última convocatória, 63% dos alunos e alunas de pós-graduação que participaram eram provenientes de universidades públicas de seus países. No programa de doutorado este porcentagem se ampliou a 76%. Além disso, na convocatória atual introduzimos novos mecanismos de co-financiamento paraproporcionar a igualdade de oportunidades nos países de menor nível de renda. Isto se traduz na negociação com entidades de crédito em origem e no incremento da contribuição por parte da Fundación para cobrir os gastos de manutenção e alojamento.
Além das bolsas para estudantes, a Fundación Carolina desenvolve outras
A Fundación Carolina recebe os novos bolsistas na Espanha com a Jornada de Boas Vindas, um momento de muitas expectativas para todos.
ROSA CONDE RBE CAPA
22RBE
BRASIL ESPANHA
iniciativas e atividades. Poderia comentar os programas relacionados com a Responsabilidade Social Corporativa?
O programa de RSE trata de integrar o setor privado na cooperação ao desenvolvimento e impulsionar as atividades de sensibilização e promoção da RSE. Entre as principais atuações previstas para este ano, além do diálogo fluido com os responsáveis de RSEdas empresas do Patronato, estaremos organizando o “II Workshop de RSE Boas Práticas e Diálogo Aberto” entre as empresas do Patronato. Também se realizará um estudo analítico-descritivo intitulado “Una primera mirada sobre la RSE de las empresas españolas em Latinoamérica”.
O Encontro de Mulheres Líderes foi um verdadeiro sucesso. Pensam repetir a iniciativa em 2007?
No próximo mês de outubro acontecerá o “III Encuentro de Mujeres Líderes Iberoamericanas”, que reunirá, inclusive, os grupos de mulheres participantes dos dois encontros anteriores. Queremos consolidar, dentro da Rede da Fundación Carolina, a relação entre um grupo de mulheres líderes, ativas e influentes no mundo político,econômico, social e cultural da América Latina, que possam coordenar ações no contexto ibero-americano buscando conquistar avanços importantes em matéria de equidade de gênero.
Com relação ao Brasil, como avalia a participação brasileira nos programas da Fundación Carolina?
No campo da pesquisa estamos trabalhando em parceria com o Instituto Fernando Henrique Cardoso no programa “Una nueva agenda para América Latina y el Caribe.
Reformas para decidores políticos”. Por outro lado, a atual convocatória de bolsas introduziu um novo programa específicocom o Brasil através do direcionamento de 60 bolsas de estância curta para pós-doutorado.
Vemos que as relações hispano-brasileiras crescem a cada dia e esta novidade introduzida na atual convocatória 2007-2008 afeta diretamente a política de cooperação com o Brasil. Poderia comentar o que motivou esta iniciativa?
Desde o primeiro momento a nova diretoria da Fundación teve a intenção de incrementar esta relação, sensibilizada pelo próprio Patronato, pelo Governo espanhol e as demais empresas que sentiam a necessidade de abrir caminho nas relações com o Brasil. Neste momento se está
conversando com o embaixador do Brasil na Espanha para analisar como estreitar mais estas relações.
Poderia comentar a estratégia da Fundación para os próximos anos e como o Brasil se insere nela?
O Plano Estratégico 2008-2010 da Fundación Carolina, atualmente em elaboração, contempla a possibilidade de incrementar ainda mais estas relações em um sentido mais amplo, tanto no campo de assinaturas de convênios com universidades como também no estreitamento de relações com outras instituições, empresas e sociedade civil.
“A atual convocatória da
Fundación Carolina in-troduziu um
novo programa específico para o Brasil, através de 60 bolsas de estância curta para pós-
doutorado.”
Foto
: Jav
ier d
e A
gust
ín
LAS ARTES Y LA CULTURA DE BRASIL
La Agenda Cultural del portal www.brasilis.info - lanzada a comienzos del año de 2005 - se amplia para dar más destaque a su principal enfoque: los conciertos de música brasileña que se realizan en España y que ahora se publican en la Sala Virtual de Música Gilberto Gil.
Como la principal fuente que es en la red, del calendario mensual de actuaciones de músicos brasileños residentes en este país y de aquellos que vienen de Brasil para sus giras internacionales, brasilis.info quiere ser un referente entre los medios que cubren el escenario español cuando de música brasileña se trate.
Además de la agenda de cada mes, la “sala virtual” ofrece un espacio para la promoción directa de conciertos, entrevistas, fotos, críticas musicales y un listado de links recomendados para que el visitante pueda ampliar su conocimiento sobre el tema.
La Sala Virtual de Música Gilberto Gil, es un homenaje directo, ade-más, a uno de los más grandes exponentes de la música internacional – y por segunda vez, Ministro de Cultura de Brasil. Es una puerta, con cartel de bienvenida, a cantantes, autores, músicos, arreglistas, técnicos y todos los demás involucrados en esta labor de organización que hace posible que en España la agenda para la música brasileña esté siempre ocupada, tanto con lo que viene siendo producido local-mente – enriquecido por la relación cotidiana con músicos españoles y de tantas otras nacionalidades que conviven en esta sociedad - como por lo que nos traen del – aunque no lo parezca - lejano Brasil.
La Sala Virtual de Música Gilberto Gil – una mirada española sobre un país de ritmos universales - también marcará presencia aquí, a partir de agora en la Revista Brasil-Espanha.
AGENDA BRASILIS RBE
BRASIL ESPANHA
POR CRISTINA GRAMACHO
Sala Virtual de Música Gilberto Gil
RB
E P
ress
FUNDAÇÃO CULTURAL HISPANO-BRASILEIRAINAUGURAÇÃO DA CÁTEDRA ORTEGA Y GASSET EM MADRI
RBE
24RBE
Em um ato realizado no Hotel Palace de Madri no último mês de novembro, foi assinado o convênio de colaboração entre a Fundação Cultural Hispano-Brasileira e a empre-
sa espanhola Telefônica que agora já faz parte do patronato da instituição. Javier Nadal, diretor geral de relações inter-nacionais e Fundação Telefônica, comenta o significado destaparceria.
Qual a importância deste convênio?
Esta colaboração é muito importante entre duas instituições que têm muitas coisas em comum, tanto no Brasil como na Espanha, especialmente no Brasil. Através da Fundação Telefônica estamos atuando em temas relacionados à educação e ao conhecimento em toda a área latino-americana e por esta razão estamos felizes por colaborar com a Fundação Cultural Hispano-Brasileira. Estamos convencidos de que Brasil e Espanha são países com muita sinergia, apesar de que os espanhóis e brasileiros ainda não se conhecem por completo. Estive
morando algum tempo no Brasil e conhecendo esta realidade. Ali percebi que temos muitos pontos de união especialmente quando nos colocamos em contato e com isso formamos uma corrente de simpatia mútua tão importante para nossas relações. Porém muitas destas coisas ainda não conhecemos e por esta razão temos que fazer um esforço em ambos sentidos. Somente assim conseguiremos avançar em todos os âmbitos, social, cultural e econômico. As empresas espanholas que estão no Brasil estão conhecendo esta sociedade e esta realidade e acredito que podemos melhorar o conhecimento recíproco das sociedades para que outras empresas possam também ir desde a Espanha ao Brasil e outras, brasileiras, vir à Espanha. Estamos empenhados nisso.
Existe algum projeto concreto em desenvolvimento?
Nossa idéia é apoiar todos os projetos da Fundação Cultural Hispano-Brasileira através de nossa participação no patronato e, também, através da Fundação Telefônica, abrindo nossa
RB
E P
ress
WWW.FUNDACIONHISPANOBRASILENA.ES
RB
E P
ress
PATRONATO DA FUNDAÇÃO PARCERIA TELEFÔNICA E FCHB
“...estamos felizes em colaborar com a Fundación Cultural Hispano-Brasileña porque estamos convencidos de que Brasil e Espanha são países que tem muito em comum...” Javier Nadal.
Momento da Assinatura do Convênio FCHB-Telefônica Javier Nadal, de Telefônica, e José Viegas, embaixador do Brasil
RB
E P
ress
BRASIL ESPANHA
25RBE
EMPRESAS DO PATRONATO DA FUNDAÇÃO CULTURAL HISPANO-BRASILEIRA
plataforma de possibilidades para contribuir e atuar conjuntamente na edição de livros, criação de seminários, encontros de discussão e debates, fórum de intercâmbio de intelectuais nos campos da economia e tecnologia da informação, áreas de enorme interesse para nós. Estes são dois terrenos válidos para apoiar outras fundações e outras entidades, como neste caso, e que seguramente vão render frutos nos próximos meses.
Qual a importância da sociedade brasileira para a Fundação Telefônica?
Para nós tem um papel prioritário. Nossa relação com o Brasil é direta, pois para Telefônica, depois de Espanha, é o principal país para a empresa. Também na América Latina é o nosso principal mercado, sem a menor dúvida, e isso vale também para a Fundação Telefônica, pelas mesmas razões. Nossa instituição se compromete nos países onde estamos presentes e o interesse de cada país está relacionado direta e absolutamente com o interesse que tem para a Espanha. Em todos os países temos um grande interesse, porém Brasil é um país especial porque contamos com esta corrente natural de simpatia que facilita muito nossas iniciativas e atividades.
Poderia comentar-nos sobre a iniciativa da Aliança Brasil-Espanha?
Esta é uma iniciativa fomentada por Telefônica precisamente para conseguir que as duas sociedades possam entender-se e interagir melhor em todos os âmbitos, independente dos negócios diretos da empresa. Neste sentido a Aliança Brasil-Espanha abrange assuntos como o jornalismo, cultura, música, educação, turismo entre tantos outros. A idéia é precisamente intercambiar experiências e gerar uma sinergia de apoio mútuo. Por esta razão a FCHB é fundamental para apoiar e somar esforços nesta Aliança e acreditamos que poderemos fazer muitas coisas através desta parceria.
Em sua opinião, porque o Brasil seduz tanto aos espanhóis?
Acho que o Brasil tem uma coisa muito especial que é a atitude de sua gente. Quando vamos ao Brasil e vemos esta atitude positiva diante de todas as situações, chego à conclusão de que este é o verdadeiro e maior valor que tem este país. Isso se nota muito no futebol e também na música, mas eu considero que é um todo. Esta forma de ser dos brasileiros tem muito a ensinar aos outros países, sobretudo na velha Europa, onde estamos muitas vezes complicando as questões mais simples da vida. Enquanto isso, os brasileiros sabem encontrar esta visão mais positiva da vida, inclusive quando a situação não é tão favorável, e este é um valor que apaixona o visitante.
INAUGURADA CÁTEDRA CELSO FURTADO DE ECONOMIA BRASILEIRA Com conferência intitulada “La economia brasileña ¿preparada para crecer firmemente? Como superar los obstáculos”, proferida dia 13 de novembro de 2006 na sede da Fundación José Ortega y Gasset em Madri, o professor Luciano Coutinho, inaugurou oficialmente a Cátedra Celso Furtado de Economia Brasileira.
Julimar da Silva Bichara, diretor do Centro de Estudos Brasileiros da Fundación Ortega y Gasset explicou como funciona a Cátedra Celso Furtado. “O Centro de Estudos Brasileiros foi criado com o apoio da Embaixada do Brasil para fortalecer esta área de conhecimentos sobre o Brasil nos programas de MBA e doutorado sobre a América Latina Contemporânea oferecidos pelo Instituto Universitário de Pesquisa Ortega y Gasset. Dentro desta filosofia, uma das estratégias foi criar a Cátedra Celso Furtado de Economia Brasileira, que está dividida em duas partes. A primeira corresponde ao período de docência e este ano tem como catedrático o professor Luciano Coutinho.
A outra parte esta dedicada à pesquisa em duas linhas fundamentais: investimentos espanhóis no Brasil e inteligência comercial. Apesar de a Espanha ser um grande investidor no mercado brasileiro, as relações culturais e acadêmicas entre ambos os países são muito pequenas em comparação ao nível de relações econômicas atuais. A Cátedra, portanto, tem o objetivo de fomentar este intercâmbio cultural e acadêmico entre os dois países. A Cátedra tem caráter itinerante, o que significa que Luciano Coutinho também estará realizando palestras em outras universidades e escolas de negócio na Espanha. Consideramos que a melhor forma de difundir o conhecimento sobre o Brasil nas universidades espanholas é fazer com que o catedrático viaje pelo país e é isso que pretendemos para não centralizar tudo em Madri”.
Na ocasião, Rafael López de Andújar, diretor executivo da FCHB, fez uma avaliação bastante positiva das atividades da instituição nesta nova etapa e da presença de Coutinho como primeiro catedrático convidado. “Acredito que muitas idéias que o professor Luciano Coutinho nos trouxe hoje nesta conferência serão consideradas pela administração brasileira, devido a sua grande influência tanto no campo econômico como no âmbito político brasileiro, como assessor do presidente Lula. O fato de que ele seja convidado da Fundación Cultural Hispano-Brasileña para inaugurar a Cátedra Celso Furtado é bastante significativo e vai colaborar para que se conheça mais os temas brasileiros e a própria presença da Fundação na Espanha”, conclui Rafael. Rafael López de Andújar e
Julimar Bichara
LUCIANO COUTINHOCATEDRÁTICO BRASILEÑO EN ESPAÑA
RBE
¿La economía brasileña esta preparada para crecer?
Aún no esta 100% preparada. Creo que tenemos la mitad del deber cumplido con la recuperación de nuestra solvencia externa. Hoy la economía brasileña esta bastante sólida desde el punto de vista externo, pero no se pude decir lo mismo respecto a la situación interna del país. La deuda interna y las finanzas públicas brasileñasnecesitan ser fortalecidas para permitir una bajada de los tipos de interés más expresiva y la recuperación de las inversiones públicas, particularmente en el sector de las infraestructuras. El gobierno debe concentrarse en esos dos retos para que la economía pueda crecer a una tasa sostenible por encima de los 5% al año.
¿Cuál es la importancia de la Cátedra de Economía Celso
Furtado en España?
Yo creo que es muy importante porque las relaciones económicas entre Brasil y España son muy intensas. España tiene hoy un peso muy relevante en la infraestructura brasileña tanto en el sector de telecomunicaciones y de banca como en el sector de energía, petróleo y gas. Y eso puede aumentar aún más hacia otros secto-res de la infraestructura donde hay muchas oportunidades. Esta fuerte relación económica también tiene su correspondiente en el lado brasileño. Grandes grupos brasileños empiezan a mirar hacia España como una puerta de entrada en el gran mercado europeo. Recientemente algunas empresas brasileñas adquirieron activos en España. Es el caso de Gerdau adquiriendo Sidenor, y del grupo Santista comprando empresas españolas de cara a este mercado. Sin embargo, la intensidad de estas relaciones no había encontra-do hasta ahora la debida correspondencia en el plano académico. Hemos observado que no existe en el contexto de la universidad española en el área de estudios de economía, gestión empresarial o humanidades una dedicación mas profunda y constante en los estudios de Brasil. En este sentido, esta Cátedra tiene el papel sim-bólico y fundamental de despertar en las universidades españolas el deseo por el desarrollo organizado de una reflexión más profun-da, ya sea a través de cursos de postgrado o bien de investigación académica, de la realidad brasileña.
¿Cuales son las principales cuestiones que pretende tratar en esta Cátedra?
Yo entiendo que esta es una cátedra de economía política que en-foca los problemas de la actualidad y desarrollo brasileño y de Latinoamérica. Por ello se pretende explorar, de un lado, las re-formas sociales y fiscales necesarias a un nuevo ciclo de desarrolloen Brasil y América del Sur, y de otro, examinar las relaciones Bra-sil-Unión Europea-España. También tocaremos temas tales como las relaciones comerciales y de inversiones en este ámbito y las relaciones de cooperación económica que pueden ser fortalecidas a partir de una nueva etapa de la economía brasileña.
¿Qué tipo de alumnos espera encontrar en los cursos a partir de enero de 2007?
Espero encontrar personas relativamente bien informadas o que, aún no teniendo información, se encuentren dispuestas a discutir y aprender sobre temas brasileños de forma abierta y genuina, sin prejuicios de especie alguna.
¿Existe algún curso similar en Brasil que trate de estudios españoles a este nivel académico?
Existe algo embrionario también en Brasil, a través de la Funda-ción Velásquez y alguna otra iniciativa, pero también insuficientes
26RBE
POR LYLIAN LOUREIRO FOTOS: RBE PHOTOS
E n noviembre pasado, Luciano Coutinho, doctor en Economía por la Universidad de Cornell y profesor en la UNICAMP,
estuvo en Madrid para inaugurar la Cátedra Celso Furtado de Economía Brasileña, abriendo paso a los estudios de la realidad brasileña en las universidades españolas. A partir de un ciclo itinerante de conferencias, Coutinho, que también es asesor del presidente Lula en asuntos económicos, estuvo en intenso contacto con estudiantes y académicos tratando de cuestiones de gran relevancia para las relaciones Brasil-España.
BRASIL ESPANHA
cuando se compara el nivel de importancia de las empresas españo-las en la economía brasileña en la actualidad.
¿Cómo evalúa la contribución de las empresas españolas en el desarrollo brasileño?
Desde el punto de vista macroeconómico este es un tema impor-tante. Yo creo que la contribución es muy positiva. Además este es un tema que merece más investigación académica. Podría ser una línea interesante de investigación para que estudiantes brasileños y españoles puedan evaluar la contribución de las multinacionales españolas para el desarrollo de Brasil.
¿Cómo ha sido esta semana inaugural de la Cátedra?
Yo me sentí extremadamente bien acogido y creo que Brasil tiene una imagen muy positiva. Brasil genera esta acogida cariñosa en la sociedad española. También genera mucha curiosidad debido al poco conocimiento que aún tenemos aquí respecto a nuestro país. Existe una desproporción entre la importancia de las inversiones españolas y las relaciones económicas entre los dos países y el conocimiento cultural mutuo. Aunque exista una gran admiración en España por la música brasileña, por la cultura y el fútbol, creo que España y Brasil tienen mucho más cosas en común y pueden ganar mucho si llegan a profundizar este conocimiento recíproco.
En estas primeras conferencias ha sentido que existe mucho interés por parte de los alumnos. ¿Cómo es el perfil de losestudiantes de esta cátedra?
Sentí que hay bastante interés no solo por la economía sino que por la cuestión medioambiental y social brasileña. Existe una verdadera curiosidad por parte de los alumnos. Obviamente eso depende del tipo de curso. Los alumnos de empresariales y económicas tiene un enfoque más hacia a lo económico. Sin embargo, los alumnos, en general, tienen otras inquietudes respecto a Brasil que deben de ser satisfechas con una mayor actividad académica y de cooperación educativa entre Brasil y España.
Siempre se escucha más elogios a Brasil fuera que dentro del mismo país. ¿Qué opina al respecto?
A lo mejor eso ocurre porque el brasileño no atribuye tanto valor a su país cuanto debería. Aquí lo sentí en cierto sentido. Los brasileños infelizmente perdemos un poco de la auto-confianza después detantos años de crisis económicas y poco crecimiento. Es necesario que Brasil recupere su autoestima. La economía brasileña puede volver a un ciclo de crecimiento virtuoso con las reformas y así devolver a los brasileños su esperanza en un futuro mejor. Creo que es eso lo que hace falta en Brasil.
27RBERBE
¿China, India o Brasil?La India tiene una sociedad con divisiones re-ligiosas y sociales muy fuerte. Hay un sistema político democrático que es una ventaja para la India pero a la vez tiene una serie de otras dificultades que no veo presentes en Brasil. Somos un país donde hay una gran tolerancia con la convivencia en términos regionales y raciales; un país multicultural y multiétnico; un país que juega con ventajas en este senti-do y mucho mas volcado y integrado al mun-do occidental. Brasil tiene una base científica y tecnológica bastante avanzada y si el país crece, crecen las oportunidades de alto retor-no para el capital invertido en varios sectores, tales como el agro-negocio, que en Brasil es muchísimo mas eficiente, o la construcción. Respecto a China, creo que son situaciones distintas; se basa en situaciones muy espe-ciales. Al contrario de Brasil, China tiene un tipo de cambio súper valuado. Además veo que, a partir de unos 15 años, China va a en-frentarse con problemas de energía, agua, medioambiente y político. Es muy compli-cado desarrollar toda una nueva sociedad con una nueva clase propietaria e una nueva burguesía que no tenga representación en el monopolio del partido comunista. El sistema político enfrentará una crisis tarde o tempra-no. El sistema bancario chino es un sistema muy complicado y con una cantidad enorme de préstamos insolventes. Hay una serie de problemas estructurares en China que nadie ve en esos momentos y que a corto plazo no implican en riesgo inmediato. Al revés, no veo esos riesgos en Brasil. Es verdad que nece-sitamos completar nuestro proceso de refor-mas y si logramos hacerlo bien tenemos una perspectiva de 20 a 30 anos mas positiva que China. Y creo que esto es bastante posible.
TURISMO BRASIL BRASIL NA EIBTM BARCELONA E FITUR 2007
RBE
28RBE
“Estar em feiras como esta é o instrumento de trabalho que utilizamos não somente para di-vulgar o destino como captar eventos interna-cionais e viagens de incentivo. Iniciamos este trabalho em 2005 e conseguimos atrair 4 even-tos para Pernambuco. Em 2006 ultrapassamos nossa meta ao realizar 12 eventos e estamos muito satisfeitos. Temos o segundo maior cen-tro de convenções do Brasil, com capacidade
para até 8.000 pessoas. Além disso, Recife oferece diver-sos atrativos como sol e mar, história, turis-mo de aventu-ra e ecoturis-mo, sem falar no enoturismo que esta sur-gindo em outra cidade, Petro-lina.” Tatiana Menezes.
“É a primeira vez que participamos neste evento e estamos direcionando nossa atenção para as viagens de incentivos, oferecendo o destino Alagoas com toda sua infra-estrutura em termos de hotelaria e restaurantes, além do foco na natureza. Recentemente inaugura-mos nosso centro de convenções, com capaci-dade para 2.000 pessoas e temos uma agenda forte de eventos, entre os quais destacamos o Nordeste Investment, dedicado ao turismo de segunda residência no Brasil.”
“O Rio de Janeiro continua lindo e agora com a concessão do novo equipamento do Rio Cen-tro cada dia estamos melhor. Este ano fizemosum atendimento superior ao do ano passado e estamos contentes com os resultados desta feira tão especializada no setor de congressos e viagens de incentivos. Estamos preparando o Rio para o Panamericano que vai deixar a cidade mais bonita e com uma infra-estrutura melhor. Vale a penar dar uma passada por lá.” Saloes Mendes.
“Esta é a primeira vez que participamos mo-tivados pelo projeto que estamos desenvol-vendo para o Governo de Minas fortemente orientado ao turismo de negócios. Estamos trabalhando várias cidades: Belo Horizonte, com seu centro de convenções, Ouro Preto, Juiz de Fora, Uberlândia e Araxá. As termas de Araxá e o Grande Hotel foram reinaugura-dos e estamos oferecendo este equipamento para a realização de congressos e viagens de incentivos. É nossa primeira oportunidade para conhecer até que ponto a imagem de Minas é conhecida neste mer-cado e esta feira é importante para este tipo de prospecção e contatos com profissionais coma Espanha e o resto da Europa. A localização de Minas é privi-legiada por sua proximidade do eixo Rio-São Paulo e este é um diferencial que queremos explorar, oferecendo cultura, ecoturismo, gastronomia, fes-tas e patrimônio histórico.” Silvana Nascimento.
“Avaliamos de forma excelente nossa participação nestes últimos quatro anos nesta feira. Saímos da 21ª para a 11ª posição no ranking mundial de realização de eventos internacionais e nossa satisfação é enorme. Obviamente o mérito não é exclusivo da Embratur. O nosso trabalho foi fomentar e sensibilizar nossos Conventions Bureau e, principalmente, a cadeia turística brasileira sobre a necessidade de se posicionar neste mercado. Passamos de 67 eventos internacionais realizados em 2003 para 145 em 2005, e isso dá uma dimensão de nossa evolução. Somos um dos únicos países com número de eventos muito bem pulverizados. Os eventos associativos foram realizados em 17 Estados brasileiros. Isso significa quenossa infra-estrutura, já seja em centros de convenções, acessibilidade, aeroportos, serviços, qualidade da hotelaria, está muito bem descentralizada por todas as regiões do Brasil. Na Espanha e Portugal vemos uma grande efervescência e o mercado espanhol está em ebulição. Na medida em que Ibéria e Air Europa começaram a oferecer mais vôos o mercado se abriu. Nossa expectativa para 2007 é chegar a 300.000 espanhóis visitando o Brasil. Atualmente a Espanha ocupa o 7º
POR LYLIAN LOUREIRO FOTOS: RBE PRESS
A EIBTM é uma feira especializada no segmento de congressos, eventos e
viagens de incentivos que reúne todo o setor em Barcelona a cada edição. Como não poderia deixar de ser, o Brasil esteve presente com sua melhor oferta para o
trade turístico internacional.
RECIFE Convention & Visitors Bureau
MINAS GERAIS Secretaria de Estado de Turismo
ALAGOAS Maceió Convention & Visitors Bureau
RIO DE JANEIRO Secretaria de Turismo da Cidade
EMBRATUR Gerência de Turismo de Eventos
BRASIL ESPANHA
lugar no ranking de estrangeiros que visitam o país. Para os Convention Bureau este é o segundo ano que participam em feiras internacionais e tiveram resultados de até 200% de aumento na demanda de eventos internacionais. Esta feira é uma vitrine muito importante e os expositores bem preparados seguramente fecham negócios aqui.” Flávia Malkine Araújo.
A Bahia enfocou mais o seu produto turístico de acordo com o segmento no público ibérico. Chegando da BTL de Lisboa, a diretora de relações internacionais da Bahiatursa, Rosana França, considera que o mercado português é diferente do mercado espanhol. No mercado português se procura muito o destino sol e praia enquanto que o espanhol demanda mais a cultura e o turismo de natureza, como o ecoturismo. “Estamos trabalhando na estruturação destes segmentos para trabalhar o produto turístico de tal forma a atender as expectativas destes visitantes. Não é um trabalho somente de divulgação e sim focado na criação e desenvolvimento de novos segmentos”. A Bahia traz para a Fitur07 sua identidade cultural e seus símbolos com muita força. “Trazemos a baiana tradicional que é um ícone de muito sucesso e, ao seu lado, um outro estilo de vestimenta com design afro, realizado por uma estilista brasileira utilizando tecidos especiais que fazem muito sucesso na Bahia e no exterior. Nossa idéia é agregar outras expressões desta baianidade e demonstrar ao turista estrangeiro nosso espírito de hospitalidade e do bom serviço, além da venda de nossas belezas naturais.”
FITUR 07Novos destinos no Brasil e entrega de certificados aos
agentes de viagem espanhóis.
BAHIATURSA Rosana França, Diretora de Relações Internacionais
RBE
TURISMO BRASIL RBE
BRASIL ESPANHA
RBE
RBE
BRASIL ESPANHA
O representante da Tam em Madri ficoubastante satisfeito com o movimento da feira no estande brasileiro e aproveitou para contar algumas das novidades para este ano. “Temos várias novidades com relação aos novos vôos da TAM para a Europa. Concretamente uma terceira freqüência diária para Paris e o inicio da rota de Milão. Estamos também estudando uma segunda freqüência diária para Londres e abrindo perspectivas para uma futura freqüência a Madri. Tudo depende dos novos aviões adquiridos pela empresa. O Airpass continua sendo nosso produto estrela para os estrangeiros ou brasileiros residentes no exterior que querem voar por todo o país. Ele é uma boa opção considerando que os vôos internos no Brasil abrangem longas distancias que equivalem a viajar entre capitais européias e por isso recomendamos aos passageiros que avaliem bem seu roteiro na hora de considerar o preço da viagem como um todo.”
A Secretaria de Turismo de Fortaleza foi criada em novembro de 2005, mas de fato começou a atuar a partir de maio do ano passado, nos comenta Rafael. “Temos alguns projetos já em curso especialmente voltados para a qualifi-cação profissional que pretende formar cercade 7.000 pessoas em um prazo de um ano e meio, a partir de uma parceria entre a Prefei-tura de Fortaleza e o Ministério de Turismo. Estamos criando o projeto “Circuitos de Forta-leza”, para organizar visitas à parte interna da cidade e diversificar nosso produto turístico,além do sol e praia. Temos também um proje-
to de enfrentamento da exploração sexual de menores. Nosso principal trabalho na Setfor é qualificar o receptivo turístico de Fortaleza. Aproveito e faço aqui o convite para visitarem Fortaleza, uma cidade maravilhosa, com 27 graus de temperatura durante todo o ano, que é a capital da alegria.”
A novidade para 2007 é a organização da primeira bolsa de negócios turísticos e imobiliários do Estado do Amazonas, explica Oreni Braga. “É uma bolsa que tem como proposta fazer um inventário de projetos e oportunidades de investimentos turísticos no Estado, em municípios estratégicos, focando especialmente os grandes parques temáticos, resorts e projetos relacionados à pesca, e apresenta-los ao mercado europeu. A idéia é levar estes investidores internacionais para conhecer as diferentes opções e, a nível nacional, também pretendemos captar potenciais parceiros para os projetos em São Paulo, Rio de Janeiro e Minas Gerais. Este será um grande momento para descobrir o mercado do Amazonas.” Oreni também comentou sobre o case de sucesso do grupo espanhol Iberostar com seu barco-hotel, realizando cruzeiros pelo rio Amazonas. “Temos áreas belíssimas e maravilhosas e já estamos desenvolvendo o primeiro parque temático que será todo voltado para
a natureza e consciência da preservação e valorização da cultura local. Este produto será uma novidade para o mercado turístico mundial”. A festa de Parantins, que acontece no último final de semana do mês de junho,também é um atrativo exclusivo deste Estado brasileiro. “É um grande teatro a céu aberto, uma festa impar, e hoje já recebemos um número expressivo de turistas estrangeiros. A partir das próximas feiras de turismo estaremos divulgando os dançarinos do boi que participam do festival de Parantins, para despertar o interesse do turista para esta festa de imenso valor cultural”.
Fazendo uma avaliação geral da participação brasileira na Fitur 07, Fernanda Hummel se mostrou extremamente satisfeita. “Nos dois primeiros dias o estande ficou lotado e osoperadores comentaram da qualidade dos expositores que vieram e da demanda que cresceu muito em relação ao ano passado. E também na mídia, a procura de veículos espanhóis para entrevistas foi grande, o que demonstra que a Espanha esta despertando para o turismo brasileiro, se comparamos os últimos 10 anos.” Para 2007 a Embratur pretende seguir trabalhando o trade e ampliando o relacionamento através de ações conjuntas e parcerias. “O treinamento ainda é necessário na Espanha, onde acabamos de realizamos o curso on-line de agentes de turismo que receberam seus diplomas aqui no nosso estande. Em parceria, também organizamos alguns cursos de treinamento e workshops para a rede de distribuição dos operadores. Para este ano vamos ampliar este tipo de trabalho e também realizar a “Caravana Brasil”, um projeto de Famtrip para visitar as diferentes regiões do país. Na segmentação, seguiremos participando de feiras setoriais como a SITC e a EIBTM que acontecem em Barcelona e que são mais direcionadas ao nosso trabalho.”
30
TAM BRAZILIAN AIRLINESJorge de Jesus, Diretor TAM Madrid
AMAZONASTUROreni Braga, Secretaria de Turismo
SETFOR Rafael, Turismo de Fortaleza
EMBRATUR EBT ESPAÑAFernanda Hummel, Diretora do EBT
RB
E In
mo
Pro
yect
osProyectos Inmobiliarios en Brasil
RBE INMO
URBE DESARROLLO´07Feria Inmobiliaria del Mediterráneo
Com uma participação de mais de 276 empresas em seus 20.400 metros quadrados de superfície expositiva no ano passado, a Urbe Desarrollo oferece uma oportunidade única para quem busca desde um apartamento de verão até uma casa dentro de um campo de golf, através de uma completa oferta imobiliária de produtos e serviços focados no Mediterrâneo peninsular. Para os pro-fissionais do setor e investidores é um ponto de encontro estratégico para realizar negócios, já que reúne incorporadores, administradores de solo, construtoras e imobiliárias, além de prefeituras e governos em um mesmo evento. A Comunidade Valenciana é uma das regiões que mais recebe investimentos estrangeiros neste segmento, segun-do dados do Ministério de Habitação espanhol e o principal comprador é o público britânico.
REBI Fórum de Investimento Imobiliário
O projeto REBI Real Estate Business Investment foi criado a partir da iniciativa conjunta entre a Feria de Valencia Urbe Desarrollo e a escola de negócios IESE como um ponto de encontro e discussão dos assuntos relacionados ao setor imobiliário. Para participar do foro de negócios virtual é necessário entrar na pagina oficial do evento e preencher com os dados solicitados. Além disso, também se pode agendar reuniões one-to-one entre as partes interessadas, facilitando a realização de negócios durante a feira.
Durante a celebração da Urbe Desarrollo e como atividade da REBI, se realizam uma série de conferências onde se analisam a visão dos empresários imobiliários sobre seus negócios, as alianças estratégicas, os novos negócios e o ponto de vista dos investidores.
Entre os vários temas desta intensa programação que trata de assuntos da atualidade nacional e internacional, cabe destaque a apresentação “Oportunidades de Negócios no Brasil”, realizada no ano passado pelo arquiteto Guy Perry, presidente da empresa INVI Investment Vision Brasil, associada ao espanhol Roig Grupo Corporativo, que está desenvolvendo vários projetos em diferentes regiões do Brasil.
Este ano, a 7ª edição da Urbe Desarrollo acon-tece no período de 22 a 25 de novembro no recinto de exposições da Feria de Valencia.
RBE INMOEv
ento
s P
rofe
sion
ales
www.feriavalencia.com/urbe
comunicación y marketinggabinete de prensa
publicacionesrelaciones publicas y eventos
B r a s i l | E s p a ñ aRua Juca Mendes,28803428-020 São Paulo
T: 55 11 61 94 2829
General Pardiñas,41 1ºB28001 MadridT: 34 91 578 2315
www.rbepress.com [email protected]
Servicios especializados en Brasil-EspañaPublicaciones en portugués y español
Presentación a los medios de comunicaciónDesarrollo de proyectos especiales
Neg
ocio
Inm
obili
ario
Bahía atrae a los inversores españoles
RBE INMON
egoc
io In
mob
iliar
io
Grupo Roig desarrollo sostenible en SergipeEl nuevo Secretario de Turismo de Sergipe, João Augusto Gama da Silva, y el Se-cretario de Desarrollo, han estado recientemente en Valencia. El motivo de la visita, realizada el pasado viernes 2 de febrero, está relacionado con la importante inversión prevista por ROIG Grupo Corporativo en el estado brasileño de Sergipe y sirvió para estrechar relaciones. En Sergipe, el estado más pequeño de Brasil situado al este de la costa atlántica del país, el ROIG Grupo Corporativo prevé desarrollar 3 de sus proyectos más importantes de turismo de golf sostenible: Porto Cristóvão, Barra dos Coqueiros y Ponta do Saco.
Emiliano Giri, Director de ROIG ha estado supervisando los proyectos que la compañía viene desarrollando en este país sudamericano, los cuales están avanzando muy rápidamente dada la importancia que Brasil está concediendo a la inversión extranjera enfocada a desarrollar proyectos turísticos. La oportunidad del negocio ha hecho que el Grupo centre parte de su expansión internacional en esta zona.
Uno de estos proyectos emblemáticos que destacan por su sostenibilidad es el de Barra dos Coqueiros. Ubicado en la costa atlántica del país a 1 km de Aracaju, capital de Sergipe, el lugar disfruta de un clima tropical con una temperatura media de 26ºC, entre pantanos rodeados por abudante vegetación. Un lugar paradisíaco entre isla y continente, que disfruta del puerto más importante de la región, lo que le permite a su vez contar con otra vía de acceso. En septiembre de 2006 se abrió el puente que une Aracaju y Barra dos Coqueiros y constituye el acceso por carretera al sector de Barra dos Coqueiros. Casi 2 km de longitud configuran este puente bidireccional
de 4 carriles para coches, uno para bicis y otro para peatones que ofrece unas magníficas vistas panóramicas.
Junto a playas vírgenes y dunas que albergan playas de aguas tranquilas y azules, Roig Grupo Corporativo junto con INVI planean construir un complejo de ocio que preserve la naturaleza como principal valor y convierta a Barra dos Coqueiros en un destino turístico, un destino golf de excepción. Un hotel de 5 estrellas, un campo de golf de 18 hoyos, un balneario y apartamentos en régimen de condominio harán posible un resort de golf sostenible a orillas de la playa de Atalaia Nova. Entre sus peculiaridades destaca la posibilidad de combinar agua dulce del río y agua salada del mar, ofreciendo las dos opciones a quien visita.
Ya en Porto Cristóvão, situado a unos 15 minutos del Aeropuerto de Aracaju, el Grupo tiene pensa-do desarrollar otro de sus emblemáticos proyectos para esta zona. Hay disponibles 2.000 hectáreas que proporcionan una abundante variedad de posibilidades a lo largo de casi dos millones de metros cuadrados de área aprovechable. Además de tres campos de golf de 18 hoyos, se construi-rá un puerto deportivo para yates, hoteles, villas, un centro de conferencias, complejos deportivos, un SPA y otros servicios con los que se pre-tende dar una oferta de ocio total, tanto si se busca relajación como diversión, siempre con el máximo respeto al entorno y al medio ambiente.
RBE INMO
32RBE INMO
Oportunidades en Brasil
El tercer proyecto en el que participa ROIG Grupo Corporativo, está situado en Praia do Paiva y comprende un total de 526 hectáreas, de las que 241 corresponden a la urbanización. Oculto entre la vegetación y junto a más de 8 km de playas vírgenes de arena blanca se ubicará el campo de golf de 18 hoyos que ROIG ha proyectado para la costa este de Brasil. Más de 35.000 palmeras enmarcan este proyecto situado a 13 km del aeropuerto internacional de Recife.
El plan contempla además un complejo hotelero, un balneario de lujo y una amplia zona comercial y de servicios. Un centro para el turismo de aventura, un puerto deportivo con amarres, un centro ecuestre, un área de servicio y una zona de aparcamiento. Ocio, deporte y servicios se dan la mano en un proyecto que tiene como principal objetivo convertirse en un destino de excepción y sin cuestionar la sostenibilidad del mismo.
ROIG Grupo Corporativo ha invitado al arquitecto Guy Perry, gurú del desarrollo sostenible y urbano para presentar los proyectos que tienen planificados para Brasil en el Foro de Inversión en Empresas Inmobiliarias (REBI), organizado por el IESE en el
marco de URBE 2006. La empresa valenciana se ha asociado recientemente a INVI Investment Vision Brasil, empresa dirigida por Guy Perry, para llevar a cabo importantes proyectos en Brasil basados
en la sostenibilidad y la baja edificabilidad, filosofía que la empresa viene defendiendo desde hace mucho tiempo. De un total de siete proyectos sostenibles, el más destacado esta situado en el Amazonas, y protege 8.000 millones de metros cuadrados.
Los proyectos sostenibles de Roig buscan preservar y mejorar la fauna y flora autóctona. La sostenibilidad
está asegurada ya que, entre otros aspectos, se utilizará la energía solar para generar luz, frío o calor y no se utilizarán sulfatos químicos para el tratamiento de la vegetación. Para desplazarse por el interior de los Resort se ha pensado prescindir de los vehículos y utilizar bicicletas, caballos o carritos de golf eléctricos. Estos son sólo algunos de los aspectos que han llamado la atención en el extranjero y que han hecho que el modelo de diseño valenciano que abandera Roig tenga su prolongación en otros países, como Inglaterra, Brasil y Perú.
Oportunidades en Brasil
ROIG presenta proyectos
sostenibles para Brasil
en URBE 2006
RBE INMO
CARAUARI, AMReserve Club Boats
vivienda ecológica flotanteen la selva del Amazonas
NAVEGANDOOS MELHORES LINKS ENTRE BRASIL E ESPANHA
RBE
34RBE
BRASIL ESPANHA
O novo site da AECI-Brasil apresenta conteúdos em português de grande interesse, especialmente sobre os projetos de cooperação ao desenvolvimento que a agência im-plementa no Brasil. Através do seu Escritório Técnico de Cooperação no Brasil - OTC Brasil, a AECI executa programas e projetos em setores prioritários definidos no Plano Diretor de Cooperação Espanhola 2005-2008, nas áreas institucional, social, econômica, cultural, de meio ambiente, desenvolvimento, igualdade de gênero, entre outras.
AECI Brasil
www.aeci.org.br
A página da Asociación Cultural Hispano-Brasileña de Belém do Pará (Brasil) pretende ser um ponto de encontro e conexão entre os dois países, através de uma série de informações úteis. Com um enfoque claramente destinado à cultura e aos estudos do idioma espanhol, também oferece programas de formação de professores e cursos on-line de espanhol em geral. Vale a pena conferir!
ASOCIACIÓN CULTURAL HISPANO-BRASILEÑA
www.espanhainforma.com.br
O Salão Internacional do Vinho Expovinis Brasil, que acontece todos os anos em São Paulo, este ano tem um novo endereço, no prédio da Bienal do Ibirapuera. O evento, que está em sua 11ª edição, reúne profissionais do setor, jornalistas brasileiros e estrangeiros especializados e um público visitante profissional qualificado, formado por Adegas, Bares e Restaurantes, Distribuidores, Importadores, Rede Hoteleira, Supermer-cados e Vinícolas, além de enófilos e amantes do vinho.
EXPOVINIS BRASIL 2007
www.expovinisbrasil.com.br
Este portal de emprego especializado no setor turístico e hoteleiro nasceu na Espanha e está em processo de expansão, presente também no mercado português. O objetivo é ajudar aos profissionais do setor a encontrar emprego e facilitar o caminho inverso para que as empresas turísticas possam realizar a contratação de pessoal qualificado de forma rápida e efetiva.
TURIJOBS
www.turijobs.pt
Site de Flavia-N, artista brasileira erradicada na Espanha há mais de 15 anos. Na Europa deu continuidade à sua atividade como bailarina, coreógrafa e produtora. Criadora de figurinos e cenários para espetáculos brasileiros. Desenvolve trabalhos como cantora, compositora e percussionista. No seu site se pode escutar uma mostra da sua produção musical onde faz uma fusão de flamenco, ritmos brasileiros e afri-canos, além de encontrar sua agenda de atuações. Flavia-N é também co-fundadora de www.brasilis.info.
FLAVIA-N
www.flavia-n.com