MARK TWAIN - phayvan2009.files.wordpress.com · TU'A Huck Phin ld mSt em nh6 du-clang. Em da ciing...

259

Transcript of MARK TWAIN - phayvan2009.files.wordpress.com · TU'A Huck Phin ld mSt em nh6 du-clang. Em da ciing...

MARK TWAIN

DOE BAN

PHIEU LUU(Huckleberry Finn)

'`Nhd xu6t 'b6n SANG TAO

SAIGON

TU'A

Huck Phin ld mSt em nh6 du-clang. Em da ciingTom di phi6u-luutrong haiba ndm trb'i. Cu©c db.i nagddg mat d6da lam cho hat em nh6 thchh kh6n-ngoan,nhanh nhen.

Cha in? Phin mat s6.in, giao em c`no mSt ngu:dri c¢utl-chg mom. Ngu:b±i c¢u nghien ru:eyu, b6 mac em langthang ngotii t9mh. Thinh-tho&ng 6ng I,a m6i & c[U6 l`a.M6i l`an I.a, I`urg.u satg, 6ng tim em doe ddnh clap r`6i b8 di.

Bd g6arphi} Do.-I.dt (Douglas) thacrng-hqi, dem emtie dc.Iu d6. S^6ng trong i}6ng kg-lu€it. em I.tit k.hl6-s& n6nc6 l`dn cldb6 tl.6n. G(fiip Tom, em dugc h&n cho udo metBang cLr6.p (tr3 con).vd b&'t phiii i;a u`e nhd a'e die i.hihdnh Lee h.oach.

It-ldu sau, c¢u em lan, th&L.I em c6 tti6n ben I)dil di.S^6ng tl`olig m©t gian nhd. nhL6 tl`ong rtrllg,1)6n ngurtfi c4udoc-de. em lqinqhi muu, t`mi ke tl'6n thotit. Tlnh cb+€gdpJim ten h&ic-Ii6 uuab6 nhd bd gr6a pht.I tr^6n .di. Hatngu[ri., mSt ldn met b6 cti long thong, khi & rtrn{|, ltic 6be qua bao tpLnh thdnh, ldn(g es6m...

Ntlm 1830 ld lilc ui6c bu6n bdn n6 16 think htinh.Ngub.i Da 6eri bi cot nhu mat con ij¢t md n(]utfi da trfrogc6 quifen bu6n di, bdn lqi. Jim mu6n trdnh kh6i |ii b&t c|i9i `c6 cdeh ld t`un dudng di B&c M#g ld ncri kh6ng con chi6-d6 n6-l¢,.

: ph3:;ifttg]£i fnrg6:r;:'£g'n\:+£`Lnh th¢Xt ngug-hiem. :ai.n.gut:`:i }2e citu ban, Phin ud sau cimg ldTom, dc~i phtii lJ`au'

l]ao n\uru lq, cha6.c hug. Cu©c phi6urlu:u Gem lqi ch?. pd?e{i` ph@in nhi`et. tinh cefroi nhu:ng cting gitip cdc em thdnhI.a c6 sdntg ki^6n, ctm-dam, inuu in?o...

' ,'9c acong quifen ndu, cdc ban tr6 sG th&tg long c.dc

e,M` nj;ij nhu:ib' gidu tr&ng, de t6t.. nhu:ng ct~Ing ITou.I::I.Cdc e.n haLg b&t-chu.b'c, ua hgc li6i, t`tm tbi, thi?h phi.6=,-.ILru, i`ii3u {IJ`i, ham hoqt-dSng. NhL~r_ng. d[?C tinh 9&Lg.b`i^6:

uul; :'{i' , (g:d;-d[.ic (1timfL| htrdng :sG, kl}{^6T_cdc em tr& thdnh

nhitr` ,: ;n`@i!n non ddeg qtiio c{ia `E)^tit Nurdc.

CHUG,NLNG I

Ruck (1) Phin tqu cai tao

N8ucac ban chira bao gidr doc tl.uyen v6 thangTom Sawyer, chac cac ban chura hi8u t6i, nhung viec aykhong clang k8.

Quy8n sach nay do Mark-Twain tru'dc tac. C6 Lhi6iidi6u hcyi qua-clang, nhung tac-pham da ndi len dug.a.mat phan ldn siT that.

Tac-pham cfia 6ng c.ham dirt nhu' vay : To`m Sawyerva t6i da kham-pha duQ'c mat kho t¢4ng do bQn cu.dpdau trong hang da. Chting t6i trd nell giau c6, chia ram6i ngudi duo.c 6.000 d6ng ti8n vang. T6i xin cac bantill rang d6 la met giaLtai ke'cli-sti !

Ong clianh-dn Thatcher, mac du da nghi viec,'nliungchiing t6i van quen gQi lal 6ng chanh-.in, da den ky qu)~r

gitim s6 ti6n d6 men chung t6i m6i ngu`di lanh du.Q'c m6ingay met d6ng `'ang ti6n 16'i. Sq. giau sang da de'n v6'inhfrng thang rflnh con mdi 14 {u8i dan, that c[~ing la !

V6 phu6.c cho t6i la ba. g6a-phi.i\Douglas da chainlo vi¢c giao-boa cho t6i. Ba nhan t6i lam con nu6i. Khitoi da n6i vd`i cac anh rang t6i c6 thai `quen ngfi trongthting, mac ao quan cfi, di cau ca `7a' hut cho da m6.ithai, thi cac anh ci~ing hi8u rang lam sao toi c6 the tu. giamminh su6t ngay trong nha ba ta durQc nhi I

D0I BAN PHIEU I:LIU.

Ba Douglas cang can-n¢, ha khac , `nghiet nga chdrngnao thi thien-ha cang khong lay lam la khi hay tin t6ida b6 nha tr6n di.

Long t6i tram ngap n6i vui sudng khi tim lai duQ'cnhfrng flo quan ci~i, cai thhng va nhat la tqu-do.

Nhung than 6i ! Chinh thfing TOM da dua t6i vaocanh cti : rid thuat cho toi nghe la n6 da t8-chirc duo'cmat clang cud.p.

Nd sam sang cho to.i gia-nhap D.ang vdi di6u-kienla t6i phai quay va nha Ba Douglas v{i s6ng cho cd v6luong-thien.

T6i he't bi6t tinh sao, men danh cam ch±u vay.

Ba ay cam .thuo.ng cho s5 phan toi. Ba Oho t6i lamat con chien lac bay va gan Oho mat lo danh-tti' khacnfr,a nhung kh6ng cd }'r gi gh6t b6 t6i ca. T6i phai tro'ng ,`bo d6 mdi d8 chiu b¥c boi, ngot ngat vci cuOc ddi cti`1ai bat dan nhu cti.

Tie'ng chu6ng bao hieu Sid cqn la t6i da phai c6 m*[dting gid. Hen nfra ngud`ita khong th8 vao nsi)i an lianduo.c rna con phai dQ.i ba ctii dau va doc lam bfim vaicau. Trong than tan t6i kh6Iig hi8u tai sao I]a ta c:'mnhan nhu vay vi cae mdn tin d6u ngon ca.

Sau bi~ra Gin, ba lay quy8n sach va k8 cho toi nghechu}T¢n Oiig 'I`l`[aiih lfc`i-se da s6ng a nhL~i.ng `'ting lau say.

I.i'ic dau t6i cam th£{y say me, nhung khi t6i bi8tdurQ.c la M0i-se da ch8t ttr lau, toi dam ra chin lan.

Ba ta con cd m§t ngudi em la co Watson, mat c6gal gial mat lu6n lu6n deo kinh. CC> nay ci~Ing don de'n 6' :chung v6.i chi vi\ s£Gm dip d6 c6 ta dc?y t6i hQc doc va vi8t.

8

D0I B.AN PIIIEU I:Lfu

Mat bu8i t6i, trong ltic chting t6i clang lam viec vat-va su6t mat ti8ng d6ng h6 thi b.i qua-phi.1 de'n ra linh`cho chi'ing t6i nghi. May phud.c h8t sric, vi t6i ci~ing dakie[ strc r6i. T6i cam thav bu8i t6i dai v6 ban. C6 Wat-ison t.hi luon mieng : « Phin dtrng cd d8 chan len gh6 »

hay lti- tt Phin dh.ng cd khom lurng nhu ~vay . . . ng6ithang ngudi len » hay « Coi Phin dti.ng c6 ng&p ira vuo'nvai ntia, may kh6ng th8 ngi3i ngay ngan duo.c sao?!»

C6 ta bao n6u t6i kh6ng di'rng dan, thi se bi saxu5ng dja-ngi.ic 6. chung vdi nhting k6 drr. T6i tra lditoi r^a't ham hanh dug.c lot xu6ng d6, lam cho co ta n8ikhting len mac dh t6i kh6ng cd }'r choc gian gi ca. T6ilai cd }'r-dinh mu6n chu6n di 1;in nfi'a . . . mien di chothoat va den inot ncyi nao ci~ing duo.c.

T5i nao Bci qua-phi+ ci~ing gom he't ca hac n6 lai d8doc kinh. Sau d6 thi ai flay c6 th8 duo.c ti.I.-do yenhnghi.T6i thi len bu6ng rieng, v6.i met khtic ne'n, T6i gan cayn6n tren I]an vci nga lung `'tfio gh6 banh tr6]ig ra cL.ra s{7^jva c6 nghl vai chuyen vui vui.

^1, mti thai, cL'i. ngam traiig, sao, rtrng `'§ dem day~tie'ng keii cfia lo€`ii chim I.it, tie'ng ch6 si.ia, \'a la xcio-xac

`ci~ing dri vui r6i I

Thinh-thoa.ng gi6 lai thi tham lien tai tt^ji nhung t6ichalig hi8u gi6 mii6n n6i chi. t6i chl th£{y r6t run tti. daude'nchan. Nhi6u khi ti6ng hu ct']a mat con rna Yang doitan day rtrng : \Thu ci'ic anh da I]i6t, nl]i~rncg con rna d6umu6n k8 clniyen cho cac anh nglie, iihu.ng vi kh6ng aihi8u n{^>i nan chL'ing phai di laligLthang d8 than kh6c.T6i thay bfin rim ho.n mQi ngciy `'c` Io sQ' cho squ cO docci'ia t6i, khim¢t con nhen b£{t than roi ngay tren vai.

9

D6I BAN PHIBU LU'U

T6i hat voi n6 ra nhurng lai h^dt ngay vao ngon ne'n. T6ichu'a kip nhac lay len g5 n6 ra thi n6 da chay cong queoca r6i. Toi kh6ng can h6i cac anh ci~ing bi8l dd la matdi6m x^du. T6i ch€°ic chan I:1 tai+hQa s6 de'n. T6i li8ndtrngday va quay minh di ba vong \'a m6i lan t6i d§ulam dau tliap dc. R6i t6i c¢]t mat khtic chi vao met Iontdc d8 ,ngh'a` cac ba phil-thfiy, nhu-ng t6i cfing chura yentarn vi nhti.ng ci'i. clil nay chi c6 ke't qua v6i k6 dfi lamm£{t cai m6ng ngu.a ci~i, 16 ra thi phai dd[ig n6 vdo cfrachti' t6i chura bao gidr nghe nbi n6 c6 hieu quci d6i v6'inhi~rng coil nhen bi che't chay.

T6i lai ng6i xu6ng, tay chan run ca[n-cap l^dy cai6ng dot ra. T6i c6 th8 hi'it dii'Q.c vi ca nha d6u ngL®i va13a Douglas cring kh6ng hay bie't gi ca.

LMot liic salt, t6i nglie chu6ng lang d8 : Koong,Koong, Koong ...... 12 tie'ng. R6ng nhientie'ng canh c€`iy g.iy girl.a ban dem lLini 16i giat minhToi chh_jr lang nglie vi `c6 ti€ng Theo keu : Me-eo, meo. . . ! vQnglaii'atl]iLmat.T6ikh§daplai:Me..eor6i t:it den nbciy ra cfi.a s{i all thong tren ndc kho vattuot xu6ng d€{t. T6i b6 nhe gifi'a hang c€`iy thi tha'y TOMda di'i.ng dd chb' t6i tu bao gid.. ,

10

cHu'u.r\TG ||

Ding ctia Tom

Chting t6i nl)6n got di theo met con du`6`11g llh(0)'

gifi'a hai hang cay ; cliting toi khom lung d8 tranh cholkh6i chain vao canh. Klii di qua nlici be'p, toi v£{p phair6 cay gay thanh tie'iig dr^)iig nen chi'ing toi danhdtrng lai. Trong nha be'p den sang choang, Jim, annhall-n6 to 16.n ci'Ia co Watson li6n dti'ng day va long{ai pghe, lit sau anLi h6i .. _ Ai db ?

Anli lang nghe nL~i'a `Ta di nile v§ phia chi'irig t6ir6i anli di iiga}' de'n cli6 toi vd Tom di'rng, giin de'ii

n6i cht'ing t6i c6 the rd` anh ay duQ`c.

\'ai phi'ir tr6i qua, kh6ng mat tie'ng dons, chi'ing toic€; iiin th6' `'i da sat nhau qud. Mcfit ca t6i phat ngri.a dfrdoi, nhu.ng t6i ctiinde'n lu'i]g ngay ch

kl\Cing d6_in gai, ke' de'n 16 tai, rt`]ivai. Toi c6 cam tu.6ing lal c6 th8L

che't ngay duo.c ne'ii t6i kh6ng duQ`c gai m£{y ch6 d6.Cac anh c6 d8 }'T khi 6. gift.a mSt dain d6ng, l]a}T trong.mat dam rna, hay khi c6 nham in:it.mac dti khong bu6nngi°i lam, iighla la khi cac aiih a mat no'i rna bat ]]uOckh6ng th8 gai du.Q.c thi nhfrng si.T I]gtra ngay s6 n8i len,cting minh cac anh.

Jim h(p,i tie'p :

- A chi'irig may la ai ? 6. dau de'n ?

Tao md khong nghe thay tie'ng dons thi tliat ld che't.Du.Q.c, tao bie'[ r6i. r\Tao thi'r ng6i dci)I v€i dQ.i xem sao ?.

11.

D6I BAN PHIEU Ijuu

Anh ta li§n ng6i phich xu6ng gifra t6i `'ti Tom, du.alurng vao g6c c€`ty va du6i chan ra thi6u di6u gandi.ing t6i. L6 miii t6i bat dau ngti'a, nudc mcpit tu6n ra,nhung t6i ci~ing khong dam 8ai. Toi kh6ng bie't cu`chinh nay k6o dai bao lau nti.a mac dh t6i d.i chiu du.ngd6n 6, 7 phtlt r6i. Khi ay t6i lai thay ngtra ngay matlugt d8n mud.i mat ch6 khalc nhau.

T6i can riuing d8 kh6i keu len. Khi toi d8 y th^dy hoitli6'cfia Jim tr& men di6u hda ho.n, cho den ltic anh tabat dan ngay am len ltic ba,y gid' toi m6.i cd the gai Ohoda nor.

Tom li6n bi mcqt ra dau hao di, cht'ing t6i li6n bdtheo dur6T.g ci~i.

Kht.>i dd vcii thu.d'c, Tom ngtrng lai ndi kh€ : « Chtingta 6¢t anh chang Jim £{y vao g6c cay d8 choi nghe».

Toi li6]iliao 1€`.. Jiin c6 th8 thtiJc dciy vat lam 2imlen va ltic b^dy gi6` ngurdi ta cd th8 bi6t rcing t6i kh6ngc6 lI`oiig bu6ng. Ke' d6 Tom bao la chilng t6i con thi8uden. cay, anh ta mu6n lay them vai cay 6' trong b6p.T6i thi .sg anh changJim thtrc day nhurng Tom kh6ngnghe vci chting t6i len `'€io be'p va may man lci timdu't.>.c ba cay den c.ay.

I.ay xong, Tom d6 vai xu len ban d6^ ira ti§n maycay den, xong chi'ing t6i lai chu6n di. T6i thi.'i th€:it ]at6i th€{}.. nile iiii6iii ca ngur6`i. Tom I?i bd tr6. lai ch6

anhJim d8 pha, con t6i thi dQ'i 6. day.

Khi Tom tr6' Iai, chting 16i lan theo du6ng nhs,nhay, kh6i rao, R6i chi'ing t6i lh£{y minh dL'rng trendinh d6i. Ngoi nl]a vti.a r6i dira lung vao su6`n d6i nay.Tom thu€:it lai cho t6i nghe la anh an cap cai nan cfia

12

i.

D6I BAN PHIEU I;Ifu

Jim va mang len tren nhanli cay ngay ch6 ham ngri.Jim cd cqua minh d6i chtit nhung kh6ng thtrc day

lt lau sau, toi nghe Jim thuat lai c6 nhfrng.ba Phh-thfiy da me hoac a-nh ta lam Oho anh ta chaykhai] noi r6i lai den anh ta v§ dude g6c cay va treon6n len mat nhanh cay, d§ trtrng phat v§ toi gheo`n8udi.

Sau d6 ahh ay k6 lad lal da chay khap M§-Chauv{+ ke't-1uan la da di vbng quanh the-gidi !L1.

Jim mang a c6 mat sQ'i giay c6 treo d6ng nanxu, anh k§ lai la ,Quy-nhap.trang da tang cho anh caibtia ay va cho bi6t rang khi niem vai cau chti va rdr'cai btia 2{y anh cd th8 trieu-tap tat ca cac phil_-thfiyrna anh ta mu5n. Nhung anh khong bao gid ti6t lfynhfrng can chri ay. Nhfrng ten hac-no khac kh6ng damdung d6ng xu fry. Chtingttr xa den d8 tim xemnhang dti chi la xem thai tlii cring phai`tra ti6n choJim. R6t cuOc Jim trd men mat k6 ''kh6 chiu. Ham kh6.ngmu6n lam viec nfi.a vien ly do la 'da thay quy vaben phti-thfiy.

Xin trd lai chuyen cfia chting toi. Tom va t6i lenduQ'c. de'n dinh d6i va ngam lang mac &chan minh.Anh lfra con chap chdn a mat `'ai no.i. Tren kh6ngtrung, anh sao lap lanh trong mat bau trdi trong salng.Gan ling la mat con song dai do hai cay s5 da chintrong giac mong.

Chting t6i di xu6ng d6i d8 tim Joe Harper, BenRoger va vai thang ban khac da dQ'i chulng toi trong,mat xu&ng d6ng tau cfi.

Chting t6i xu6ng motchi8c ghe v:i cheo di gan b5.n

.13

D61 B.Err PHIEH LLfu

Gay s6 mdi den mat cai vinh d8 1en`b6..

Tom dan chting toi den {rur6.c mat ltim cay sau khibuoc chting t6ith§ la phai giti. bi-mat. Doan anh lai chlmat lhm cay d.iy nh^dt, mat ch6 hep vtra cd the lot `vO.Chi'ing 16i d5t den val bt`] gan' 200 thudc mdi de'n mat caihang. ,

Tom d6ng dac tuyen b5 ..

Chting ta thanh-lap mat Dang curbgp gQi la Daflg cfiaTOM. Nhfrrlg ai mu6n thamgia d6u phai the va k}7 tei`ibfing mau vao ban tuyen-the nay.

Tat ca d8u dt`>n8 }'T.

Toln li§n rdt trong ti'ii ra mat td giay da thao sgin bfmtuyen the va doc cho cht'mg t6i nghe. }16i ligu6'i d§u phaithe trung thanh v6`i Bang \Ta kh6ng bao gid tie't-l¢ nhtingbi mcit ci.ia Ding. K6 nao xam-pham d6n Bang-vien s6 bitfr-hinh. Bang vien nao duo.c chi djnh d8 gie't ngu6'i d6

:i±¥€qt-:]6:hv:f]£hi]:Fe,tt:;nkghp6[:a8±cdfturmQ.Cvaaonnnggquf[c`t:¥C±;:caythanh-gia, ttrc la d^du hieu ctia Dang. Nhfrng ke naokhong phai la Bang-vien thi kh6ng dug.c quy§n sd.-di.ingd£{u hieu d6, n8u khong tuan thi s€ bi theo d6i v?i ne'u tali

pham thi bi tfr hinh. Bang-vien nao phfin-boi ti6t-10bi-matcfia Bang se bi cat c6, thieu xac va tro thi liengtheogi6. Tenk6 phan-boi 6. bang daiih sdch s6 bi x6abfing mau v,ci kh6ng Bang-vien nao duQ`c nhacde'n ten•cfia k6 da bi nguy§n rfia muon d6.i.

T?{t ca d6u d6ng }'r ch2{p thuan ban tu)ten the dep d6£{y va chi'1ng t6i h6i Tom cd phai tp mat minh anh tadat ra khong ?

Tom tra ldi la chinh minh da dat ra mat phan, con

14

D6I BAN PHIBu ljlfu

phan nhi6u do chuyen luru-manh dao tac rna bat ctrclang cudp nao c[i. kh6i nh#t crmg d6u phai dting de'n.

Mat `Tai dti.a d6 xur6.ng la nen gie't lu6n gia-quy6nnhfrng k6 phan Bang. Tom cho la y-ki8n hay va ghithem vao ban tuyen.the bfing vie't chi. Nhung Ben keulen:

-Cdn thfing Phin thi sao, n6 khong Cdbacon thanthuoc gi h6t ?

- N6 c6 Cau n6. Tom tl`a ldi.

Phai n6 con Cab n6, nhung jt lau nay ngu.6.i ta `-kh6ng bi8t Cau n6 6' dan. Ngudi ta kh6ng thay Cau n6{tr mat n€Vim nay kia ma! Chiing tranh luan tru'drpg hg'pcfia t6i mat h6i ri3i ke't luan la chting kh6ng the cho tcti

gia nhap Bang du.a.c, vi t6i kh6ng c6 gia dinh, khongc6 mat ai d8 cho chL'mg gie't c{.i. Nhurng nhfrng dL'['akhac thi cho d6 la mat squ b£{t-c6ng.

Khong ai cd the giai quy6t dhm t6i n8i lam cho t6imu5n kh&dc.

Nhung l]6ng nhien, t6i cd }'T.ki6nva d§-nghi chtingcd th8 gist c6 Watson.

MQi ngurdri d62u th6a man va Oho rangwatson ci~ingla mat nhan-vat quan-trQng. Sau khi tinh xong viec naym6i di'ra d6u l^dy kim dam dan.ngdn tay d8 lay mau kyten. T6i thi ghi met chfr thap. ,

Ben Roger li§n ht'>i : Bay Sid. chting ta hanh dongnhu the' nao?

Tom tra ldi : Chi chuyen man tin cudp va gistngurb.i , a

--. Nhung chting {a curdp thtr gi mdri duQ'c ? Nha cfra,

15

801 BAN PHlfiu IItu

stic'vat hay...- May khong nghl ra la tram stic `-at khong phai lal.

an cudp nghe chua ? -Tom d5ng doc tuyen-b6 .. Chtingta kh6ng phai la tram nh6. Chring ta la ben an cudrpdudngtrudng nghe chua ? Nhu vay chting ta md'i banhdugc. Chi'ing ta la nhfrng ke an cudp mang mat na, chanxe tren 10 r6i gi6t hanh khach va giu.t ti6n hay lay d6ng.h6 chang ham.

- Chting ta khi nao cfing phai gi6t hQ sao ?-C6nhien ! Cd vai dtra khong tan thanh chuy¢m

d6, nhung tat ca dsu d6ng y men gie't la t6t ho'n ca.Chting ta s6 bat it tti binh den v6 trong hang nay d8`lamcon tin cho chuoc ti6n.

- Cho chuoc nghia la the, nao .?-Tao ci~ing kh6ng bi8t n5t, nhung chuyen aythien

ha da lam. Ta'o doc sach thay n6i vay men cht'ing ta cfing

phai lam nhu vay dd. ,-Nhung\chhng ta kh6ng bie't Oho chu¢c the nao

lhi lam sao day?_ A, vay thi maykh6ng hi8u lam the nao a?-Tao dacl]ang ndi vdi may la trong sich n6i vay

mh may lai mu5n bay chuye[i khac d§ lam ngurQ.c laiphai kh6ng?

_Nay, Tom, viec ay may tinh coi, kh_6ng dti.anao hi8u cai c6c kh6 gi thi bi6t phai lam the nao,' .maytin rang chuyen ay c6 that khong ?

-Tao a,ting khong bi6t n6t. Cdl6 la phai girr ttLbinh cho d6n ch6t ?

-A di'ing I Dieu k8. Tai sao may khong ndi sdm.

16

D6I BAN PHIEU Ijlfu

Chting ta s6 Siam gidi hQ lai chd chuoc cho den che't.Ho.n nfra hQ c6 the borthu6c d©c, va an tat ca d6anctia chring ta va lu6n lu6n tim cach tr6n !

- May n6i da nghe nhi chting ta cat mat dtra gac,h6 hQ nhtic-nhich thi cho n6 dai di thi lam sao hoddmtr6n.

-Mat thang gac ! Du.Q.c I nhung lai phai mat dtra

gac su6t den ?-Tai sao kh6ng danh lu6n va bat phai chuoc khi

hQ mdi den day ?-86'i vi khong ai cd th8 lam sai sach v& duo.c.

Ben Roger, may cd mu6n lam dting lust hay kh6ng?ddt la v^annd8. ,May cho rang nhrrng k6 vie't sach hQkh6ng bi8[ hQ n6i gi a ? May tii.6ng rang may c6th6' hQc h6i vcii chuyen ? - Kh6ng dau may o.i ! Thaida quye't-dinh la Oho hQ chuoc theo luat.

- DUQ'c lam, vi¢c ay d6i v6'i tao cha nghla l}'r gi,

nhu.ng tao th^ay d6\ lal mat bien.phap ngu-ng6c, honnti.a chting ta phai gist ca phu.iifr ni~I'a sao ?

- Ben Roger, ne'u tao d6t nhu may thi tha camhQng di con ho'n ! Gi8t dan ba ! Ngurdi ta khong bao

gid th£{y nhu vay trong sach ca !Kh6ng ! Vd'i phi.1 nfi', ngud`i ta dem hQ va hang

va s€ d6i dai hQ rat lich su' nhu. nhdrng chang hiepsl cfia th6.i Trung-c8. ft lau sau hp s6 yeukhong bao gi6' mu6n tr6' v§ nha ho nfra.

-Du'Q.c vay thi tao mu6n lam, nhung r6i dayhang cfta chting ta s6 chtra day din,ba va nhfrng k6dQ`i cho chuoc, d6ng d8n n6i kh6ng con ch6 cho k6 cudp

17

E16I 13,IN PHIEU LUU

a nfi.a. Thai tliy day, tao kh6ng n6i ,ni~Ta.

Trong ltic tranh-luan th£®`ng be Tomiiiy Barn limdim ngi'i gal. Khi danh [htrc nd day, nd sQ. qua `'i`i khdcda len doi v6 nha rna n6 va kh6ng con inu5Ii cho.i{vin cu.6.p nfra.

Ngudi ta nhao nb, cho la di5 con nit. N6 nf5igianlen va ham s6 cho mQi ngurdri bi8t t2{t ca nhfrng su.bi-mat, khi6n Tom phai clio n6 `vai xu n6 mdi chiuelm. R6i Tom ra lenh cho ai va nh?1 n^dv vti tuan saus= hQi] lai. d3 cu6'p ct'ia va gie't ngu6'i.

Ben Roger li6n ndi la aiih ta chi c6 tha` ranhng.iy chL'Ia nhat `'a da-nghi bu8i hop vao ngay chtianha't tuan sau. Nhung nhL~rng dt'ra khac d3u lil 6 phand6i va Oho lA kh6ng hQ.p nen kh6ng ai ndi gi nti'a.

Chhiig t6i qu}'e't.dinh s6 1c?i g€:ip nhau d3 dinh ngayhop. Sau dd chi'ing t6i ban Bang-tru&ng `tci Bang

phd.R6t cu¢c Tom Sawyel. va Joe Harper duQ'c tofmL

t.h6 bau len lain Bang-tru6.ng va Bang-ph6 i-a chiingt6i tqu giai tan d8 v§ nha.

P\Thfrng tia nang d€~i l]at diiu 16 clang trong khi t6ibt`] len ndc kho d8 trio t|ua cipi.a s6, quan tio m6'i cfiat6i be-bet nhfrng btin va ngur6`i t6i thi met la.

18

CIIUONG Ill

Cu6c tan c6ng m6t doare c6ng~voa

Cdc anh ci~ing du bie'[ ri.tug c6 Wal.son sang h6msau dug.c dip d8 ray la t6i ,,thcim te v`[ £'io .quan do

~`~~~`¢fia t6i. B£`i I)ouglas kh6ng ii6i muing gi chi l€:`ng 16

I de`mquaLi do toi rachai va gicit.

Nhung bat ta cd v6 bui3n, lam cho [t^>i ti.I htra las€ h8t sdrc tr6. men di'rng dfm mat th6'i giaii. C6 Walsondan toi `'ao trong phong van cfia ct`j d8 doc kinh.Kht'ji n6i cac anh ci~mg ¢u bi6t chuyen ay kh6ng th8¢ai hodn gi t6i ca. CO ta ndi cho tot bi8t ]a nhd docKinh rna ngurdi ta mu€jn gi du-t.].c. n^ay, nhu.ng kh6ngdt'ing dau : t6i d€1 doc thi'r r6i I

~ Thi dcdy, in¢t bfi.a kia toi c6 mat sqi gifiy cau cd

nhung thie'u lu6.i cau. Toi doc tht'r hai, ba lu.Q.t d8c6 lurt~i.i can, n`hu.ng v6 ich. Sau khi dt.ic he't si'i.c rnakh6ng ke't.qua t6i`d§-nghi v6.i c6 \\Tatson doc dtimd8 xin cho t6i.\

T6i kh6iig sao hi8u tai sao c6 1a cho t6i lal d6ng.u. Mat h6m, t6i ng6i mat miiih du.di g5c cay vaguy nghi` r2it lau : tai sao, n6u doc kinh rna xin gi

• duQ'c nay thi sao 6ng.Ph6 With lai kh6ng tim duo.c

s6 tiin clfi m^dt vd'i b2{y heo cfia miiih. Tai sao baDoiiglas kh6ng tim lai duo.c h¢]p thuc;c bang bac dabi mat cap?Tai sao c6 Watson kh6rig doc kinh Ohomap them? R6i t6i di den ke't-luan la viec d6 kh6ng

19

1301 BAN PHIEH Inu

cd gi xac that ca.Khi toi tr6' v§ t6i h6i ba Douglas rfing ba'ta nghr

the. nao v6 chuyen ay thi ba ta tl.a 16`i : Ngudi ta dockinh chi nhan durQ`c nhi~rng « phan thudng v6 tinh than».Ba c6-gang giai-thich cho toi la t6i phai gitip ke khacva lam gitip hQ tat ca chuyen gi minh c6 th8 lam durQ.crna kh6ng bao gid` nghI. de'n ban than minh, phai _A.`.nghl den k6 khdc trurdc he't. N6u t6i hi8u r6. thi. col\\Tatson ti'i.c la « k6 khac » d6.

Nhi6u h'ic b2i Douglas gQi rieng t6i va k8 cho t6inghe v§ D£{ng Thien-Hquu lhm cho toi ao udc.)\Nhurngthudng h6m sau thi c6 Watson lai k8 Oho t6i nghekhac ham lam cho t6itin rang c6 haiDangThien Hquu.

Theo D€{ng Thien-Huru cfia ba, qua-ph[.I thi la met..

D£{ng t6t lfinh s£Gm sang gitip d6' con ne'u ¢h&ng mayina s5 phan minh lot vao lay Bang Thien-Hiru`cfia c6 Watson thi phai bie't !

Can t6ida di inatttr mat n5m nay n6n t6i lay lamsuiig su6'ng. T6i kh6ng bao gi6. mu6ii g€:ip cau t6i nfi.avi m6i laii say lci 6ng ta cia ddnh clap t6i.

Vi va.y tot linli seti.£n vao rtrngm6i khi cau t6i d6n -S .vilng t6i 6.

ft lau sau iigu'6'i ta tim tha'y xac cau t6i du6'i'song, cach th{`inh-phs 20 cay s6. Ho.n nri.a ngudita`cho k6 ch8t tr6i `la can t6i vi kh8 ngur6.i, t6c dail .va quan ao t:i-togi, nhu.ng kh6ng th8 nao nhan dirQ'cmcit `Ti 6J dud.i nu6.c lau quci men da rL.Ic. Nhfi.ngi]gudi di cciu da tim th£[y xac cau t6i troi tren s6ng`lung n8i len mat nudc. Ngurd`i ta bao ch6n xaccan t6i tai bd song, nhurng t6i thi kh6ng tim

20

D6I BAN PHIEU Ijuu

nihu vay. C6 met di6u lam cho t6i ngac nhienla ngirdi dan 6ng che't tr6i kh6ng bao gid n8i lung lenrna phai n8i bung len.

Vay thi kh6ng chac phai la ca`u t6i rna la m¢t!ngudi dan-ba mac d6 dan 6ng. T6i ci~ing kh6ng may man.gi ho.n trurdc va van lo l£¢ing la se thay cau t6i xuat hienkhong bi8t h'ic nao.

Gan mos thing trdi, chting t6i van ti8p,ti.ic choJi caitr.Ci ancudp. r\Thung lau r;5i chan men t6i Kin rut lui.Ho.nndia, dii'a nao cfing vay`ca. Chting t6i kh6ng bao

Sid curdp cfia ai hoac gi8t mat ngurdi nao mac dti chiingt6i c6 lam cho ra v6. Tdr trong r[i.ng chdng t6i xu€{t hienthinh-]inh va tan cong doan heo va dali ba mang lioa qua•di chQ'. r\Tliui]g thi.rc te' chting toi kh6ng lam hai ai bao•gid. Tom {hi gt.ii cac chti heo la nhfi.iig thoi vang va cfi`cai va nhdrngtliir ran cai khac la d6 « nfr-trang j>. Nhs.ng

viec ay cting kl,i6iig lam cho chi'ing t6i vti.a 10`ng. Saumhi~rng vi.I danh phd d6, chring t6i li§n tr& v§ hang vathao-ltian mai v6s6 ngudi da gist vci s6 chi8n-1Q'i-phamqda€ thu-hoach duQ'c.

Nhfi.iig cuOc hot+nghi ay ci~ing kh6ng dem de'ri ke't-

qua gi. M¢[ ham Tom sat mat thi.ing trong bQn t6i de'nchQ. vdi mat cay du6c cam no.i lay : d6 dau hieu keu gQichtingt6i tap hop lai. Khi hop xong thi Tom cho chtingt6i bi6t lagian di¢p bao cao rang c6 mo[ doc4n thu'o'ng-gia Tay-ban-nha va nhti.ng phti-thuo'ng A.rap se de'ncam trai ngay ham sau trong thung-1i~ing gan sao~huy¢tcht'ing t6i. Doan li~r-hanh g6m c6 200 con voi, 600 lac dava trer] ngan con Ill.a ch6 d6. Tat ca s6 tl]ii vat naych& mat s6 ldn kin-c.iro.iig va doan Ilo.t6ng g6m c6.chdrng b6n tr€Vim binh ]I'nh.

21

DOI BAN PHIEju IjHU

Chi'ing t6i phai t{^>-chi'rc met cu`Oc phi.ic+kich a? lieudiet \'a thu chie'm-1Q.i-pham. Cliting f6i kh6ng c6 thi ~gi69d8 cl]tii sting va gu.o.in. Chting t6i kh6ng ljao Sid c6tan coiig met chia'c xe ch&.cfi cai thu`6'ng rna kh6ngchtii vi~i khi c2in than trudc da. Mac dan nhL~i.ng`vfiiia}' clii k`` 'nhfl.ng` mie'ng g6 hoac can chtB`ii iihung ,n6ucan i.hung toi cfinq scan sang ddnh bang hrriig ch`.ic nam,`7a khong gi qu}'' ho.n nhfrng vi~i khf cfia chi.'ing t6i.

T6i l{h6ng bi6tt lam {he' nao chiitig t6i c6 lh8 thankc6iig khi ngu`6.i Ta.\T-ban-nha va A-rap d6ng nhu the,nhu.iig loi thich xem voi `'ii lac dfi Ilo.n. Sang hamsau nil;irii ng€`i}' thii' ]]ay, t6i ctmg cac di.I.a khac pht.ickich {rong r[i.ng. Klii dut.>`c lenh .chtiiig t6i lian tiaxt`i6iig di5f, iiliirng kh6ii8 c6 ngurdi T€`iy.I)an-nha, ngurd.iA-rap, hot:tc \Toi bay lac d.i gi ca. Chtiiigs tor chi th^dyln¢)I dam hoe sinli clang c:mi trqi lighl ngci}' chi'ia nhat`'6`i ni¢t 16.p dt^>ng 2{u nti.a. Cht'ing t6i danh tan lil ti.6con i,Tc+ ru.Q.t cliting de'ii thung lfing, nhu-ng chie'n l¢i+

ph`±'^im ch`i gt5m c6 `'ai cai banh ngQt `'ci mo[ it mtrt.Ben Roger thi tom du.Q.c, met con bL'ip-be da r€'ich tato'i, con tJoe thi du.Q.c mat quy6n tlianli ca `'a mat.t`J bao c6[i8 gialo.

\T6 phui6'c l€`i 6ng Giao-su d^ern kii) luc `'€i du(f`)i

di'`nh ch+ng t6i bat chting tt`>i Phai b6 1ai t£{t ca vachcTy bb cang.

T6i n6i v6.i Tom lA tc)i kh6ng th£{y hang mat li¢tkim-cuo'ng nao he't. N6 thi bao da thay [h.ng d6ngctlng `7oi v¢i cAc thL'i. khac. `

T6i h6i n6 tai sao t6i lai kh6ng th£{y c6c Lkh6 ,gil

#he't thi anh ta tr±nh trQng tra, ldi la ne'u ta\i khoiig d6t

22

D6I BAN PHIEU LUU

qu`a va nL8u t6i cd doc qu)'8n Don-Quichotte thi t6ikho`ng can phai h6i. Dd la mat ph6p la. Hfing tram|inh `ia voi da di r]gay dub'i mat chting toi, da tai baovat cfia hQ, nhu.ng nhti'.ng d±ch thfl cfia Tom, ben philtht'iy vi ttrc gian da bi8n tat cci ra thanli mcit ldrp hQctrd ng€iy chria nhat.

T6i lc?i n6i v6'i Tom : Vay thi chiing ta tan consngay bQn phil thfiy di.

Tom trci ldi rang 16i la mat lhang ngu.-May coi, met th;iy |]hti thfiy c6 [h8 trieii tap

tat ca cic than d8 gi['ip 6ng ta, va may se bi natnhti' nhu: cam trur6`c lini c6 t[i8 keu tr6'i duo.c.

T6i tr€9i 16Ii : ne'u cht'ing ta keu \Tai ong than `Tao

plie iiiinh ? Hay rang tht'r coi.-.Nhung mc4y lani the' nao ni6.i durQ.c chtt.?

-.Taco thi tao khong 1.jiiJ[, nhu.ng cdc tha}' phtithfiy

lcim the' nao d8 trieu cac 6ng tli;in? "- Hi.t clii xoa ni¢jt c€^iy den sat trang ci~i lia:,I mat

chie'c `Tong s{it, thi than se hien len ttrc khac, c6 s^amYang tia chfl`p vfi kh6i [6a vci lL'ic bay gi6' phil [hri}T tlia

h6 rna sai khie'n.

Ilo xach inot ngoi dan len va s\§ qiifuing vao dan mat6ng giam-thi trii.t`>.iig hQc ngci}r chi.1 nhat chang ban,hoc*c l>at cL'i' F\ ai.

-Ai sai khie'n ho in6.i duo.c?-Ai rna xoa tr6n;cciy den ho€:tc chi8c ,vong !{`i bt.>

phai thi hdiih mang l±nli do ngudi 2riy dLra ra: P\Tgirt`i'i d6c6 the ra linli Oho hQ c^ti[ mat dan d€``i bang kim-cuo.n8dai b6n chi.ic cci}' s6 tro`ng t.hl'ra disy keo hay sai hQ di

23

DOI BAN PHIBU I.UU

bat c6ng chha ben Tan v6 lam vq may, hQ ci~ing lamdurQ.c h8t trong khoanh khcic. Va nju can, cao ong trians8 di chuy8n tc>a lau dcii nay di khfip no.i. MAy hi8uchua ?

~ Tao thiiao thay nhfrng 6ng than ay ngu lam,tai sao hQ khong gift cac den dai ay laln cfia rieng hg,hon' la d6.i di khap no.i nhur va`T. N8u tao a dia `'i cac6ngthi tao cha them den m6i khi ngurdri ta xoa matcay den ci~I.

- Nhu.ng Phin, may kh6ng dan kh6ng durQ'c.

-Nhung, ne'u tao to nhu. cali cay va 16'n nhur cdi

tn6[.:;I:i:nt:[tas:°c?ha`cti:gggihc°h{a[:8h:aTya{dtei]t::~T°ngci{nh86Cn%cd y mu6n lai lam nhur vay nii'a.

--Hiick o.i ! May ngu nhur b6 nen kh6ng lii8u gi h6t.

Sau d6 t6i suy iighi v§ viec nay vc4 ti.I nhfi la s§lam thfr col c6 linh nghiem kh6ng. T6i kie'm dtrQ`c metcciy den ci~i \'a m¢t vong sat `'?i l]at d;{ii xoa. Toi xoacho den I)h6n`¥ tay len nhirng kh6ng tliay b6ng ddng6iig tlian nao ca. Chuy¢n nav cfing l.io kho6t he't. C6le la Tom da tin cdc ngur6.i i-rcip \ra do€`in `'oi, nhirng

phan t6i thi t6i nhat dinh dd la mat dam ht.]c tro nghingay chi'ia nhat rna tht^ti.

24

CHUuNG IV

Ph6p la

Ba b5nthangtroi qua va mtia d6ng ncim a\' lai retdrr doi. T6i di hQc th£{t thu6'ng ho.n va bay Sid t6i da bie'tdoc chtil it. T6i ci~ing thuocban cd.ii chuo.ng den « saulan bay la ba muro'i l€Uim » rna kh6ng thuoc nhi6ii ho.nnL`ra..V{Pi laitoi ratd6. `'a todn phap. Ltic dau t6i gh6t dihQc, nliurng lan lan I.6i ci~i`]g t|uen. Khi nao met m6i

qui thi tr6n hoe nhung ngay ;au lji thay qud phat lamtoi phai di hoc nhuthu.6.ng. Lau ng{\y r6i cring quen dankh6ng khi ci'i.a nha tru.dug. Ho.n nfi.a t6i da bi6t tdnh `''`cfia ha qua phi.I men b€i lie't ray la t6i nfra.

Motbu8i sang, trong h'ic ng6i an, t6i v6 y ddnh ro`icailQ mu6i xu6ng dat.

T6i nhayxu5ng lug.in met nhtim mLi6i r6i qu€Uing ra

phia sau vai trai d8 ngti.a tai-hQa, nhung c6 Watson canlai. Sau klii an xongtrongbi.ing t6i phap ph6ng lo ngc?i,kh6ng bie't c6 chiiy¢n gi Kay ra kh6iig? T6i di thang racfra nht'] phia sau vu¢j`n. Tuye.t da phi'i kin mat dat, b6i]gnhien toi [hay c6 d£{u giay iri tren ti]y8t.

Ngudi nay dodu.6.ng i`h6 de'n di'i'ng trudc cfi.alau. Tat sao y kh6ng vo rna lai di'rng d6 lam gi ? T6ingac nhien nan quy8[ dinh mom theo dau giay d6, v€4vitanh tQc mach nan t6i ct'ii xu6rig d§ c|uan sat k)~+ ho`n.T6i d8 }'7thay no.i got giay ben trai nhiau d€iu dinh d6ngtheo hiiih chin thap d8 trdr rna c|u}'r.

25

D6I BAN plllfiu lnu .

T6; chay mat mac.h xu6ng 6han d6i \'ti-a chayvtra ngoali c5 nhin ra phia sau ; kh6ng cd ai sau lurngt6i ca, mayphudrc qua. Toi chay thang mat mach de'nnhh 6ng- t6a Thatcher.

Ong ta thay t6j li6n n6i : Tai sao con ch?y cho metha hQng vay h6 ? Con de'n lanh tian lt`j'i phai kh6ng. Tadci lanh ti6n ldi nti.a nam cho con r6i, durQ.c mat tr€Uimnan muro'i may d6iig valng. Tlieo }' ta thi con men g6Ji lais6 ti6n€{y d8 l^dy lcri them, ne'u con l^d:\' he't ta e con se

phung phi t^dt c?1.-Thura 6ng tda, kb6ng phai con dc'n lanh ti6n

vi con th£{y kh6ng cctn lam k8 ca s6 ti6n sdu ngcin d6ngYang con g6'i 6ng. Con cho 6ng tcfit ca s6 ti§n d6, 6ngci'r lay lie't di

Ong toa ngac nhien voi h6i t,6i :-Ta kh6ng hi8u colt muf;n n6i gi ?

-Col xin ong dti.ng cdr h(P)i con nfra. Ong c6 laykli6ng tlii n6i di.

-Ta Jkh6Ii.g hi8u chu}'en gi xay ra lciin con kh6ng

h€li long ch:tng ?

_ Ong ctr lay h8t di, con xin Ong dtrng c6 bzi:I coil

ph:li n6i' d5i.--Ong toa suy nghl mat ldc r6i bang nhien hho6n

mi¢ng cirdi :-Durqc, ta c6 th8 tim catch giai t|u}Te't du.Q`c

di§u con mu6n nghia I.a con I)aln tat crfi gia tai con chota chi'r kh6Iig phai con bi€u khoI]g ta.`'` Hay dt.>.i mat ti...

Ong ta lay met t6. gi^dy vie't v{:ii chfr xong doc laivci dua C`ho toi.

•,

-26

DOH 84IN PHlfiu I:Lf[J

- Theo giay nay ta da mua tfit ca gia tai cfia convdi cai gia lei mat d6ng vang. Vay con k}'' ten dudi day.t T6i k}'+ xong, ]j6 d6ng \'ang vao ti.'ii r6i tt[. gig 6ng

cl]al]h an.•Chi6u ham d6 toi voi \Ta de'n thivim anh chang Jim

kh6ng 16, ngur6'i hac n6 cfia ct^> Watsoii.

Anh nay, mo[ bfi.a nQ da liln tl]2{y trong bao tfi'thif tiu. c{la met con b6 mat cuon long to bfingnzim tay.!Anh ta tin rfing cuon long ^dy c6 than -ratthieng lieng c6 th8 thong hi8u mQi si.r vat

T6i den th£V`m .Timd'Ci bfio tin cho y bie't la cant6i dc=i tr6 `'§ va tot da thay ve't giciy olig {a tren tiiye't.T6i mu6n bia:t col Cau t6i c6 [Inh 6' lqi dciy kh6'ng ?

Jim 12iy cu¢n long do' cao len n6i \Tt4`i cau gi kh6ngai hi8ii, r6i 1]6 cuon long rdt xtl6ng d2tt, rz5i lai luQ'mlen vat lcim nliu` `'a\'ba lan. Xong anh qui XUC;ng aptai `'€`1o cu¢n long, mat lat sau anh di'rng Qdciy n6i : P\T6k[i6ng lmLi6n ii6i g`i hei, i]liai c6 ti6n n6 m6.i n6i duo.c.

Toi trfi 16.i lc4 [6i c6 mt:]t d6ng ti6Li{gia vi t6i kh6ngmu6n cho anh ta di5ng vaiig rna 6ng chdnh dn `ttratrao chot6i. Anh ta cam d6ng ti€n c,fin thi'i. r6i diralen mi~ii ngfi'i xong anh ta chtii that k}~T d€S thi'i. xem r6i.anh ta li6i d8 anh ta c€; gang thfi' lai ph6p linh cfiaaiih ta mat lan nti'a xem sao.

Aiih ta d*t d6i]g ti6n du'6.i\ cu¢[i 16±ig `Ta qui xu6[ig

alp tai vcio nghe, mat lilc anh ta n6i cuon long tli;inda nhan ldi thinh ngu}Ten cfia tot va se ndi tat calihti.ng di6u t6i mu6n h(']i. Cuon long.than nhd Jimchuy8n 16`i lc?i ch.o t6i `'a Jim ndi bfing met tliL'T ti^6ng long

27

D6I BAN PHIEU I.Ifu .

¢aa cac lao hac n6.« Ong cau gia inay khong bi6t lam gi, nhi§u lantinh

a lai I.6i tinh di, may pen dQ.i xem thi bi6t, - c6 hai6ng Than, met ong Thien, mat Ong Ac ctr luQ'n quanhtcau may. Ong Thien. mu5n tfr te' v6.i cau rna.v conOiig Ac chi dinh hai cau may. Trong hai 6n.g ay bi8t aimanh ho.n, nhi6u sT uu phi6n, nhung ci~mg cd nhi3u`sir vui sudng. Nhi6u khi may dau, nhung r6i may s6manh. May khong men.di cho.i gan song, nguy hi8m lam.Mdy dtrng lam l]ay, Kinh thfinh ndi rfing cd lE Inaybi treo c8, ai rna l]ie't duQ`cJ>.

Khi t6i cam cay n8n bu.6.c v6. cfra bu6ng thi caut6i ng6i dd ti.r bao gid r6i.

:28

CHUONG V

aha Phire

T6i kh6p cfra lai, kh6ng nhin v§ phia trong bu6ng.Khi quay lai t6i mdi chQ'[ nhin th?{y cau toi. T6i lu6nluoii sq cau t6i. Ong ta danh t6i nhi6u lan qud. Thoatdau t6i dam hoang. Nhung qua phtit kinh ngac, t6inhan ra cau t6i kh6ng dalng sQ. lam.

Ong ta da gan muim mucri va tr6ng cL~ing trac tu8i ay.Mat md tdc ram va chdm bu6'm rfi xu6ng cap mat 6ng,,c*p mat s{'ing quac gii~ra dam t6c ram. Ran va t6c d6uden, khong c6 mat sQ'i hoe, lam Oho mat 6iig ta trangthem leii, met thi'r trang xanh b¢nh hoan ai th^ay ci~ingphai son t6c gd}', mau trang bech nhur bLing ca.

Cau t6i ng6i dd, t|uan ao ta tcyi, treo cang lai va haingdn chan rung rung tho ra ngo€`ii d6i giay ha mieng.Ben canh c€iu t6i, cai nan den cL~i mem n&m dud'i dat

Chting t6i lihin iihau mat lat, r6i tt^ii gcpin cay dencay, lie'c in:it nhin va cfra s8 da rang m6. no.i cau t6i datreo `tao.

86ng nhien, sau klii nhin t6i t[r dau de'n chan, caut6i h6i : Cha iin mac sang nhl ! Nhung day hay nhinnhfi.ng b¢ t|uaL ao ct~i nay. miy chd c6 lam b¢ lam tich.

- T6i tra ldi c6 16 c6 rna cring c616 kh6ng.

- Miiy dh.ng ndi cai giQng dd ! Ttr h'ic xa tao, may dabi6n thcinh di'ra tr6 v6 loai. Tao se trtrng tri cai thai do'

29

'\

a

J

D6I BAN PHIEU Ijuu

dd. Durdng nhur may hQc hanh them nira thi phai vamay da bi6t doc va bie't vi8t r6i. Vay thi c6 le mtay khinhtao, ngurdi cau gia cfia may, b6'i vi tao d6t phai kh6ng?"hung ai cho ph6p may nhu vay hti`, ai ?

- Ba Douglas.

~ B:1 g6a ay a ! May n6i cho tao nghe ai Oho pli6p

ba ay dam dtr vab viec kh6ng lien can gi den ba ta ?- T6i kh6ng bi8[, t6i kh6ng bie't a.i he't.

-DurQ'c, tao se dt?y ba ta bi6't the nao la den niia ai\nha nay sang. Con may thi nghe day, miiy phai b6

trurdng d6. Tao se lieu cho hQ, vi da day cho cliau taokhinh tao. Tao se 16i may di vong quanh trirdng fry. Tatca ngu.di trong gia dinh cho de'n cha inay khi che't cfingkh6ng bie't doc, bi6t v]e't. C6n miiy, may lai len giQnglam cao vd itao.

Cho may hay la tao kh6ng dung may dau nhs ! r\Thantien, may doc thfr tao nghe coi !

T6i l^dy sach va bat dau doc mat doan ndi `'6 0ngHoa-Sanh-T6ng v:I nhi~i.ng chie'n tram cfia (^)ng.

T6i clang doc vh.a duo.c nfi'a phtit sau tlli c€:lu `t6i gil.rt

phat cu6n sach nein vao gdc bui3ng.Cau t6i n6i :- May bi6t doc, cL~ing du.Q'c di. Trudc tao kh6ng

tin nhu vay. Bay gid hay nghe day, tao kh6ng mu6nmay di liQc ni~I.a. Tao 6.a canh chtrng may, ne'u in?1 taobat gap may con l&n v&n tdi nhi trudngGthi tao se chomay mat tram men than. Quy than nao rna ru6.c cho t6imat dti.a chau nhu the nay. A nay, tao nghe n6i mTay•giau lcim phai khong ? Chuyer| ay c6 that khong ?

30

D61 B,EN PHIEU LUU

-Dd la hQ nbi doc.

- A, may liciy coi chti'ng nhfrng ldi may n6i. Maydtrng cd h6n surQ.c qua gi6'i hc?n. Ma may cfing dtrng cdhip tao. Ti`i. r]ai ngay na.v, tao trd lai day tao nghe nhi§ungudi n6i \'6 ti6n bac ci'ia may. Mar tru.dc klii tao v8 d€^iytao ci~ing. da nghe thay. 86!i vay tao m6.i tr59 v§ dcqy.RTgay mai may phai dem s6 ti§n d6 den cho tao.

-T6i khong c6 mat xu dinh {l'li.-DtiJng c6 lao, tao bi8t r6 la lao ch€'`nh-chn da girl.

s6 tia[i d6, in;£y de'r3 d6i ong ta lai vi tao can lam.i T6i da ndi vdi cciu .Ifi tt^ti kht^]ng c6 met xu con,

can ctr de'n ht°]i gng Thatcher thi bi6t.-Du.Q'c, tao s6 h6i. Ong ta phai 16i ra va phcii cat

nghia tc?i sao m2iy lai cd t!6n. \Thung 6. ti'ii may cd baonllieu ?

-T6i chi c6 met di5ng va t6i mu6n...

-Tao kht`]ng can bie't in2iy mii6ii gL. dua ngay dayOho tao nhanh len...

Tot m6c ti'ii du.a ra. Cau toi li6n chb'p ngfly va dualen mieng c:in thfr coi xem c6 phai thi¢t kh6ng. Cau toin6i la s6 ra cliQ. u6ng uit-ky vi su6t ngay nay kh6ng cdc6 mat giQt m`to cae

Khi ra ngocii, cciu t6i ct`]n ngoai dau qua ci'i.a s8 d8¢hfri t6i va n6i se day t6i bie't each len m€:it ta day, T6itu&ng cau t6i di r6i', nhu.ng cau t6i ct`]n tr6' lai nL~ra da

phac la se canh chti.ng toi va gi6ttoi ne'u t6i con de'ntrudng hQc nl~I.a.

Ngay ham sau cciu tdi say lu-bti r6i de'n cai nhauv6.i Ong chdnh an d8 bat ong loi ti§n ra. Kh6ng £Uin

31

D6I BAEN pHlfiu uru

thua gi r6i cau [6i ham ki¢n ong ta.Sau vq dd, 6ng toa va ba qua phu tqu.xin toa Oho

ph6p chanh thtrc bao ho toi. Nhung hQ gap phai mat6ng tda mdi chua hi8u r6 6au t6i ra sao ca men tuyenb6la : men tranh su. Phan ly trong gia djnh 6hdrng,nao hay chtrng nay. Ong Thatcher va ba t[ua phi.I c6van doug cring kh6ng den lai k8t qua gi.- Cau t6i mtrng quynh len. Sam dip dd cau toi cho

hay la s6 lot da t6i n6u t6i khong ki6m duQ'c ti6n Ohocau t6i. T0i phai mug'n 6ng Thatcher ba d6ng vang.Cau t6i lay ti6n xong di u5ng rug.u say tiiy ltiy va lamhuyen nao ca x6m d6n nfra den, men bj bat giam h6tmat tuan. Nhung cau t6i tuyen b5 rat man nguyen la,tl]fing chiu chinh la ci'ia minh vcr cciu t6i sg u5n nan t6i.

Khi durQ.c tha ra, can t6i duQ'c 6ng tda mdri gQi.de'n d8 cai tao. Ong ta dem cau t6i v6 nha cho an macsach s6 va mdi an sang, an tru.a. Sau khi an xong 6n8.ta thuye't Oho cau t6i nghe. Ong thuye't hay den d6ilam cau toi phai ro.i nudc mat. Ijao tac ay nhin nlianla da s6ng in-Ot cuoc ddi x^du xa va hti.a s6 bat dau matcuOc ddi mdi cho mQi ngurdi khai` cu6'i che. Cau xinOng t6a gitip cau xay dqung lai cuOc ddijmdri va xin6ng tda b6 qua nhfrng 16i lam v6 trur6'c cfla minh.

Ong tda tra ldi la 6ng ta mu6n h6n lao vi nhanth^dy lao ta bi6t gitic ngo. De'n phien 6ng toa lai kh6c,ca ba vQ. 6ng cT~ing kh6c theo, con cau t6i thi tha.n phismchu.a ai hi6u duQ'c n8i lc>ng minh. Ong t6a nhan ra levi can t6i thi6u tinh cam men 6ng hird' s§ d5i dai matcich n6ng hau vdi can toi.

R6i tat ca lai khdc nfra va vi da khuya nen cau toi

32

D6I BAN PHIEU LIfu

dtrng day chia tay ra va n6i :- Xin cac 6ng, cac ba hay nhin kyr va xie't chat

ban lay nay. Day la ban tay cfia mat k6 ban thiu, nhurngth. nay n6 s6 kh6ng con nhur vay nfra. Ttr nay v6 saun6 se la tay ctia met con ngudi mdi, tha chgt con ho'.rid8 ro.i vao l]tin lay nho' nhdp. Xin hay nghe t6i vdrnhd lay nhfrng ldi t6i vdra n6i. Quy vi c6 the xi8t taynay vi n6 da trong sach.

Tat ca gia quy8n 6ng t6a.lan luQ't bat tay cau t6i,nudc mat ran rna. Ba t6a lai d6n h6n tay cau t6i. Caut6i lam dau thanh gia d8 htra, va ong tda tuyen b6 phritay rat thieng lieng. R6i mQi ngurdi ta dua cau toi denmat can bu6ng a?p d6 va chtic cho cau t6i ngfi yen gi2{c.

D8n nfra dem, cau t6i thfty khat qua ben nhay quacfra s6 den chi6c ao m6.i d8i lay mat bau ruqu r6i demv6 ph6ng u6ng. Td m6. sang ham sau, say mem, cau t6ilai nhay qua cfra s8 t6 rap hai khiic x.Lrong lay trai.Hai gid sau ngu6.i ta tim tlia'y cau t6i nan thang canggan ch8t lqnh.

D6 qac trong phong thi d6 v6' ttr tung lam 6ng t6attrc dien ru¢t.

33

CHU'Or\TGr V|

Phire bi giam gitr

Cha Phin da binh phuc. Ong bcit dau ki¢n ongchanh an Thatcher d8 d6i tian cfia t6i lai v€i Ong c6 rinhbat t6i m6i khi t6i di t6.i trudng. Ong ta l]at du.Q`c t6ilitii, ba lan va nen cho toi met tran ! T6i \'an ti8ii ti+cden trudng \'a tim 'cdch ran tranh cau. CuOc kien thuakh6ng nga ngi~i I`a sao ca, iihu.ng t6i phai mug.n ti6n,nhi6u khi hai ba dsng vang cfia 6ng Thatcher d8 duacho cau toi, d8 kh6i bi dalnli dcip. M6i lan duQ'c ti8n lacau t6i say ttiy ltiy w`` m6i lan s_ay lai lam huyen nao amca len, nen bi bcit siam. Rtit cu¢jc cau lai du'Q.c tha ra.

Vi can toi 16'n van quanh nha ba qua phi.t thur6ng quamen l]a nay khuyen cau t6i nan di ch6 khac, ne'u kh6ngmu6n c6 chuy¢n 16i dh6i. Can t6i dam gian the s6 choba ta bi6t ai la k6 lam chfi ten Phin.

Mat ham, vao khoang dau mtia xuan, can t6i rinhbat bat t6i thinh linh, 16i toi xu6ng met chie'c xu6ngva dem toi di cfich dd nain, sau cay s6, gan ranh gidrixii. Illinois, a ben kia bd song. Cau t6i dora t6i d`e'n metch(`)i g6 nfim kin git~ra rti'ng, phai quen thuoc thL.ty th8mdi tim ra durQ`c.

T6i phai a dd va can t6i lu6n lu6n canh chtrngt6i lam t6i kh6ng the nao tr6n duQ'c.

Ban den thi cau t6i kh6a cL'ra choi r6i nh6t chia kh6adudri g6i. Cau toi lai cd met khau sting, cd 16 da an cap

34

D6I BAN pHIBu lnu`

duQ'c cfia ai va ngay ngay di s;Vim b:in cau ca men clingdi'I thtrc an.

Thfnh {hoang, cau toi lai kh6a trai cfra nh5[ toilai trong nha d8 den ca va thit thti i`a chQ. ban lay ti6nmua I`urQ'u vit-ky R6i cau tr& v6 nha say su.a \'a d€'inlidctp t6i. Ba qua-phi.I lan h6i ci~mg tim thfi)t ch6 {oi 6..Ba sai mat ngudi den rirdrc toi, nhlrng can tot du8ingu6`i ay di \ia do. st'ing len hrtm dQa 1]an. T6i tht'i thatlci ngoai roi \'Qt thi cuOc s6ng n.iy d6i vdi t6i ci~IngthT,1 Vi.

Su6t ngay t6i chi hti[ thu6c va cau ca ngoai .rakh6ng phai hQc h€``nh gi. Trong hal thangs6ng vdi c.iut6i, quan do t6i c,fing nhur ci'ia can tt^>i d6u tri to.i vd t6i ti.Ih6i tai sao toi c6 tli8 6. vdi bc4 qua phi.1 bao ldu nayd8 chai chu5t, tarn rfra i]g6i an ban va nghian i]g€immfiy cu6n sach. T6i khf3ng c6 .V tr6. va nha l]ci2{y nfra.Tht^]i ct~ing dalnh d8 cho ngay thang tr6i qua gii~ra no.irtrng xanh vay.

V6 phu.6.c cho t6i, cau toi hay dfinh dcip t6i rat tallnhcan. Minh may t6i tim ban. Dca the' cau t6i lai di v€¢ingluon lu6n, nho't t6i met minh trong choi c6 khi de'n hai.ba ngay. Lan d6, t6i r2{t kinh hoang, lo st.j' n6u can t6ibi ch8t du6i, t6i kh6ng th8 nao ra kh6i ck6i du.Q.c. C6lan, t6i dci tim cdch thoat than. nhurng v6 hieu. Cfra sf3va 5ng kh6i nht'> qua con ch6 chui qua ci~ing kh6ng lot.Canh cfra thi gh6p toan bai]g nhtilng lam van s6i to van€hac chan. Cau toi khi di khtq>i da xcm xet k57', kh6ng d8.sdi mat con dao nao. `y

T6i da luc l9i can phc>ng hfing tram lan. Tht'r h6itoi con bi8t lain each gi khdc hon khi bi nh6t lihu vay.

35

E)OI BAN PHIEU I:Ifu

Nhung lan nay, t6i may thay tim thav met lu&i ctracri da x6t. dau tren keo nha. T6iolay xu6ng lau chtii bangdau m5 va bat dan kh6.i cong. 0' cu6i phia sau ban, caut6i treo mo{ tarn men ngtra d8 ngan Oho gi6 kh6i th8i tatden cay. T6i b6 dur6'i Sam ban, vat tain men len va batdau ra si'rc cira nhfrng khi'ic g6` tron phia dudi. That lalmotcong [rinh vi dai. Khi gan dat dug.c muc dich, t6inghe ti8ng sting vang trong rdrng. Toi voi dau ludi cu.a,lau chtii dau vet va b6 tan men xu6ng. Lat sau caut6i `76.

T6i nhan thay ngay v6 mat cau t6i cau c6 nhurthuefng le. Cau t6i Oho hay la vtra a t{nh v6 vd mQi vi¢cd6u b^dtlQ.i. Trang su cfia cau cho bi6t s6 durQ'c kien n6uviec, dug.c dem ra t,Oa, nhung lao cao gial Thatchei. c6 taik6o dai vi.I kiene. Trang su con cho hay them lei s8 con c6them mat v`i.I kien nfra c6t chtrng t6 cau toi kh6ng xtrngddng la ngur6i bao trQ. t6i vat phai giao tra t6i cho ba

qua i]hL.1 d5` dau va chac chzin cau t6i se thua vi.I ki?nnciy. Tin nay khi8n toi ho.i suy nghi, vi t6i kh6ng mu6ntr& v6 vdi ba qua phu nfra d8 tf tr& nan van minh » nhurba ta thurdng n6i. Sau khi k81ai sir the nay, cau t6i batdau nguy§n rfia mQi ngu6`i.

Ong chfi.i di chfri lai d8 chac chcin kh6ng quen metngudi nao vat ke't thtic bfing mat cau chfri rfia loan th8mQi ngur6i.

Cau n6ng ruot mu6ii col ba qua phi.1 tinh bat t6i vgcach nao. Cau tinh s€ dem t6i dau 6. met noi cach daymudi cay s6. Ch6 ay ch{ met minh cau bi6t va ch&ngcon ai tdi tim ki8in t,6i n8i. chuyen naly lalm toi lo sQrsau toi tqu nhfi la se tim cdch tr6n trudc di.

36

DOI BAN PHIEU LUU

Cau t6i sai t6i ra xu6ng may Iay nhfrng thti'c tincau toi da dem v8 : mat bao bat mi, m5 1Q.n, mat baodan, mat bau rug'u uych-ky, mat cu5n cach cfi va matmd bao cil dting d8 nh6i dan.

Cau t6i n6c ngi.im vit-ky, con t6i lo don ban an.Dem trud'c 6ng da ngfi trong mat c6ng ranh. Quan €'io6ng ta to.i va day bui dat.

Khi I.uQ`u da than vao co. th8, cau t6i bat dan nhumQi bfra la c6ng kich chinh-phd.

~ Th6 in.a cting nhan la mo[ chtinh phfi ? Kh6ng,xem ky di, luat le gi lai bat buoc mat dtra chau phai]ia cau nd la ngu6`i c6 c6ng sam sac nd. Dri'a ch5.u I.uotand cau nd da kh6 nhQc va t6n ti6n day d6 nd. Va khidtra chalu vdra dug.a, gay du.ng d8 c6 th8 gitip da caun6 duQ'c phaii nao thi luat lS bat cau chau phai xanhau. Nao da h8t dau cai chAnh-phd ding nguyanrfia nay con fang ho ten ac nghiet Thatcher d8 ch6nglai ta.

Vi mai di di lai lai hting bi¢n nan 6ng budc lunglung va nga va dan vao thting` dtrng thit heo mu5i, hai6ng chcin bi clap vao mieng thting.

Doan ch6t bcii di6n van cfia 6ng con kich lie.t ho.nnti.a, Ong c6ng k]'ch ngay ben hac n6 va chanh phi'i, `7akhan.g quen lai nhai rfia cat thting vo phurd.c ay.

Ongdua hai ham lay xu6ng xoa di xoa lai hal€han bi dan, vti'a xoa vh.a nh:iy 16 co di. Khi t6'i gan^cai thting bang nhien 6ng do chan da mqnh cai thhngmat cai cho d6' tiro song `-i so' y, Ong da chie'c thtingvdi c,hie'c giay hd mom d8 10i hai ng6n .chan. Dau

qua 6ng th6t len, nga kvin xu6ng da[ 6m chat lay hal

37

861 13AN PHIEU Ijuu

ban chan. Ong lai cans nguyan rfia gal gao ho.n .Sftu bi:I.a {Vtn, cau t6i di ngfi. T6i tinh rfmg cd`

tli3 cua xong cai 16 cfra hay £Vin cap chia kh6a cfia-cautoi, song call t6i kh6ng ngfi lai tr& m`inh lu6n, nhurbtrc boi gi. R5t cuOc t6i ci~ing bu6n ngfi qua, kh6ngthe thi'rc du.Q'c nfra vci ngfi thi6p di.

38

CIIU.Oi\TG V||

Cu6c di tl.6n

- Di'rng d{iy, mciy lam gi d6 ?

Toi md. mat nhin quanh t6i. Mat trdi da len cao vat6i v[ra ngi.I mc>[ gi^dc me-man. Cau toi da di'mg trud'ct6i, v6 phd phac, ra chi6u 6m dau.

-May hfay di th€Uun nl]fi.ng can cciu, mat lit tao s6 ra.

Cau t6i m& cfi'a. Tf5i l]en chay ra bd song. Thaynlifrng khtic cciy n6i 16nh ]]§nh tren mcit nu`dc, t6i doalnla mtia mud.c lil da bat dan. May man bie't bao ne'ii [6iclang `i' Jihanh ph6. Mtia hit lhang sau lu6n lu6n lam lp.icho t6i. T6i cd th8 vb.i nhiau khtic g6 tr6i lac tren songvat nhi6u khi c6 ca m¢>t be g6 ngu}Ten. T6i chi `'i¢cbu¢c cdc khric g6 1cii, k6o v61]an cho {rc?i cura.

Toi men I)a. di ngu'Q'c gi6ng song, mat mat canhcbtrng can t6i, inot m€:it nhin nhfrng rAc g6 tr6i trensong. Thinh linh mat chi8c xu6ng hien ra. Chi6c xu6ngrat dt`p, dai chti.ng 1]6n thu6`c,16nh denh tr6n im:it nu6'c.T6i kh6ng tlo du., ct'r d8 nguyen ca qufin ao, lao daixu6ng song, ho.i rie't `'6 phia chi8c xu6ng. T6i ch`i ngaimot di8it lc4 ne'ii ngu'di chfi clang nan dud.i sap xui^)ngs§ nliL?o t6i la da tur&ng lain la xu6ng v6 chi9i. X`i6ngkh6ng c6 ai thu.c va tt^ii hdn h6. k6o n6 `Tao b6..

rL`OL th. nL]f] :

_ Cau t6i s€ hai long vi chie'c xu6ng naly daliig giatdi mu.di d6iig `'ang.

39

D0l BAN PHIEU LIfu_

Khi tdi bd, t6i khong thay bang cha Phin dau. T6idem chi6c xu6ng dan can than yao mat cai khe, dinhninh rang dh sao nd ci~ing s6 gitip t6i khi can phai thoattlian. Bang le phai vuqt qua rtrng mat cach vat va, toichi viec leo len xu6ng r6i tha tr6i theo giong song chtrngtram cay s6, the la }ten than. Ch6 nay gan nha i]en t6isQ. nhs cau t6i den thinh linh. Dan chi8c xu6ng xong,toi bo ra kh6i ch6 dau. Trong khi d6 cau toi mai diban chin, chac chan cau t6i kh6ng tbay gi r]8t.

Khi cau t6i tdi d8 ng6 cong viec t6i lam, t6i v¢inhac mat can ciu. Cau t6i nhan x6t la t6i qua chainchap. T6i cat nghla 1€` vi t6 xu6ng song men viec m6.ilr6 nhu'vay. Nhd l}'rl6 nhy rna t6i yen lam n6u ca'ul6inlian thay quan ao t6i u6.t. Ch+'ing t6i cau duo.c namcon ca meo dem v6 nhci.

D8n trura chting t6i lai ra bar song, nudrc len tohcyn va cu6n theo nhi6u g6.

Mat liic sau, chting t6ithay mat be g6 troi tdi g6mcd de'n chiri, mu69i cay. Clidng t6i dting xu6ng cfiacau t6i cheo`ra dcit' be vao b6.. Sau bfi.a co.in cau toikeo be di ban 6! Saint Petei.sbourg. Gia ngu.di khacthi dQ.i vdt nhi§u g6 m6.i den di nhung c.4u t6i khongtliu¢c hang ngurdi d6, cau t6i rat th6a man \'6.i chinklitic g6 ci'ia minh.

Sau khi nho't {oi lai, can t6i I:{y xu6ng git`>ng becheo di vao khoang ba gid ru6i. Tt^ji chac c€:iu toi kli6ngv8 kip dem nay. D§ cho can t6i di-duQ'c mat lat t6imdi rtit lu6'i. cua ra cu.a n6t may khtic g6.

Laili xong 16 h8iig, t6i thoat I.a ngocii triTdc khikhi cciu t6i de'n b6. s6iig ben kia. Chie'c be cfia cau t6i

40

D01 BAN PHIBU I:UU

ch[ con la chain den dtit clang xa.T6i vac bao bet mi den den tan cb6 dau chi6c xu6ng.

Khi de'n noi, t6i r6 nhfrng nhanh cay, dem bao bat mi`datxu6ng day xu6ng. T6i mang di.tfit ca m5, ru.Q3u

€On l{?i, ca-phs, dudng va tat ca nhi~mg gi t6i tim th^dyk§ ca dan dug.c. Toi lay ca gify nh6i sting, chi8cthhng,cai be'p 16, hai tftm man, cai cua cT~i, binh pha ca phs . . .nghla la tat ca nhfi.ng gi hoi clang gia t6i lcfiy sach tro.n.T6i cring mu6n dem chi8c riu theo, nhung t6i d8 lai cairiu treo tren d6ng ci'ii vi con cb `'i¢c. Sau h6t toi m6'itim tdi khAu sL'ing. Vi phai chui ra chui vo nhi6u lan, datlun xu5ng, t6i li6n lay cat rai len tren cho phging \'al l^apnhrrng bi.ii mat cu.a \'A ve't chan t6i. Sau dd t6i datmfiy doan g6 dacua `7ao ch6 ci~I, lay s6i tan vao. T6idi gi.4t ]tli nhin lai c6ng-trinh cfla minh : phai bi8tiru'6.c m6.i c6 the nhan th£{y nhuiig `T6t ctra. IIo.n nfravach iiaylc?i 6. cu6i nha men kh6ng ai td.i gan.

T6i kh6ng d8 dau vet gi lai, khi di de'n ch6 dau€hi6c xu6ng, vi khap noi c6 mQc. T6i li6c v6 phia bds6ng: khong mat bdng iigur6.i.

Toi vac sting vao rtmg d8 srm `t'ai con thri. T6i gapmat con heo rtrng ([hu.dng thudng vting nay heo nhabt°t dihoang thanh heo rdrng). Toi gi€t con heo d6 demv6 ch6i can tt^ii. T6i vac biia, bfi.a manh canh cfi.a batlung ra va vac con heo dat len ban. Tfii 1^£y bua cliata(`~t con heo cho malu chay lenh ling durd.i d2{t. \Tha kh6nglot van, nan nha thi b{ing d^dt men.

Sau d6, t6i lug.in di'i b6 vao cai bi, `'al ttr ch6 mauch?iy, t6i le cai bi da ra cfi.a, le't qua rd.ng de'n tan b6'song r6i lieng xu6ng nu6.c. Ai thoat nhin crTi]g phaithay r5 c6 vat gi vtra keo ra dd. N6u c6 thang Tom

41

• D61 BAN PHIEU I.Ifu

a day vdi t6i, chac n6 coil them th6t vao c6ng viecnay CIlo du.Q.in v6 ly k`r.

Sau h8t, t6i nhtt^t met nam t6c, dinh len lu.5i btiacon dammauva quang bria vao gbc nhci. T6i xdch conl]eo I.en, ghi chatv.io iigu6'i d8 mau dtri]g chay ni~ra. T6idem lieng heo xu6ng song cach nha mo[ quang xa.

T6i cl]Q.I nay them met mu.u khac. T6i Ira lai chi8cxut^>ng lay liao bet mi va chie'c cua. T6i den bao bat d8Tfio ch6 cfi, lay lur6.i cua ci'ra dL'Tt met 16. 6. nha kh6Iigc6 dla, kh6ng c6 dao, I)£{t ci'i. vi¢c gi, ct4u t6i ct`lng dtingcon dao b6 ttii. Sau dd, toi `'ac bao b¢[ di vai triimthu.dc, d8 bat ro'i vcii xu6ng du6'ng, de'n met cai h6 nhsn2im 6. phia d6ng choi. H6 naly an tli6ng ra dau, t6ikh6ngr6, nhirnLq cach xa gi6iig song. T6i b6 lai h6n dchmai dao ctia cciu t6i treii bar h6 lam nhu. la n6 biddiih ro'i mat cach ng£1u.nliien. T6i [i'im ch6 bao rachlai, d8 clio l]¢t kht9]i roi vai r6i vac v6 xti6ng.

Trdi vti.a t6i khi t6i c&i d€^`y bu¢c xu6ng. Tcii d8xui3ng tr6i theo gi6ng s6iig de'n in6t bui li6ii mQc chfangang. ra im:it §6iig `'ci ch6. trang len. T6i c¢t xLi6ng vaom¢[ g6c lieu, can mt:)i bfra co'm ngon lanh, T6i n€``imdfii dur6'i xap tliu5T6[i, htit 6ng die'Li i.a suy-nghf. Chcficthe' nao ngir6.i ta ci~ing lcin theo d:{u do bao dd bi 16tren d^a't \'a mo day s6iig d8 tiin vat xAc t6i. P`6i ngu6`i {asa theo d^du bet rac cle'n tciii bd h6, tim ki6m quanhb6' su6i d8 lting bat nlifi.ng ten £Vtn cuidp da gie't t6i.

P\Thu.ng 16i. nghl, hQ kh6ng di kie'm 6' phia `'en song,trir phi tli ki6in xac toi. Ri'i[ cii¢c hQ se clidn tim kie'mva chfing ct`)n ai iiglil t6'i t6i nfra.

Trong klioang ili6'i,gian d6, t6i se tim cacl] till-tr6n

42

801 134N PHIEU IItu

1]2{t ctr no'i nao, ch&ng ham nhu. dao Jackson. Toi bie'tr5 tdrng gdc dao nay va chang ai t6.i dd ca. Ttr dao nciyt6i c6 th6 ra tinh liic nao t6i mu6n. Phai, dao Jacksonlc+ nCii 1:in tr6n hay nh2it.

Met qua t6i ngfi thie'p di luc nato kh6ng bi6{. Khithti.c dcty, t6i kli6ng bi6t minh clang a d`c^iu nrra. Toi ng6iday, ho'i scr sQ` `7a nhin chung t|uanh. P`6i t6i nhd lqidan nhfrng chuyen \Tdra qua.

T6i c?im thav nhur mat song rang de'n may chi.ic cays6. Dam sang t|ua t6i c6 the d8m duo.c th.ng than caydensi,im limtr6itheo gidng iiu6.c cach bd vai tr€Uimthu6'c. Canh `.at yen l€:mg gay cho ta cam-giac la dakhuya lam.

T6i vuo'n `'ai, dinh c&i gi€^`y xui3ng, chQ't iighe thfiy`,,

met tie'ng d¢ng tti. phia xa tren song `'t.>ng lai. Toi lz`ngiighe v2i nlian ra ti6ng mai cheo d6u d§u xie't vao cQccheo. `Thin qua c€inh ,lieu, t6i thay mat chi6c xu6ngclang xubi tlieo giong nn.6'c. rrdi chu.a nhc+ii r6 ti.en ddc6 bao nhieii ngu.di. Chie'c xu6ng v.an tr6i ; klii ngang

qua cht=> toi, t6i chi th€{y c6 Inol ngu.6`i tren d6. C6 le1.4 cciu t6i chang? Tt`>i kht^>ng ng6' cau t6i `'§ s6'm the.

Ltic d6 chie'c ku6ng ngoat vcio phia bd. Chie'cxu6ng,di-sat ch6 t6i qua toi tut9>ng c6 the do. kh?iu si'iiig ra ladi.ing li6n. hTgu6.i cheo xu6ng qua th€:it lei cau t6i. Nhin16i clieo toi th£{y cau t6i khong sa}' t}'T nao. Kh6ng d6 matthi gi6., met phi.it sau toi Icing 16 cheo nlianli tlieosau men trong I)6iig 15i ben bd. Sudi xu5ng nhu duQ`cba b6ii cAy s6, tot cheo ra gifra s6i]g xa bc} d8 tranh aitren be'n c6 the th€{y va keu 16i lai.

T6i nfim dai du.di Rap xui5ng d8 mcic cho xu6ng

43.

D6I BAN PHli±U IItu

iroi theo giong song cting vdi cfii di6u. T6i lay thu6cra hurt va nam ngi'ra nhin trdi. Chua bao gid t6i thaytrdi sau than nliu vay khi nan ngfra dur6.i ban trdi`sang trang.

T6i chti y thay ti8ng dong ban dem tren mat nude>sao r6 nhu vay. Ti6ng ngurdi n6i chuyen tren ben nghe`r6 man mat. Ti8ng met ngurdi n6i : ngay dai vat demngan ; met ti6ng cudi khac tra 16.i la dem gac nay kh6ngchzic ban la ngan ho.n cac dem khac. Anh ta nhcic dinli€6ic lai va ca hai cu¢i am len. HQdanh thtrc metngur6.i thi'r ba d8 k8 lai cau chuyen pha tro, nhung anh

Lchang nay ngfi ga ngfi gal. men lay lam kh6 chiu, alihta chi n6i vai cau van tat va xin d8 yen Oho anh ta-ngfi. Ngudi dau tien lai n6i la n6ng ru¢t mu5n k8

chuyen vui cho vg anh ta nghe. ch?ic chan la vq anh s€d6iig y, Iihung phai bi6t rang li'ic thi6u thai anh ta conbi8t nhi6u cliuyen ttrc cu6'i kh6ng kem mfty. R6i metngurdi ndi .. Bay gi6. ba gid r6i, anh ta cam doan ttr

`gi6. den T8t tlie' ndo trdi ci~ing sang.

Sau dd t6i khong nghe T6 gi i]i~ra chi con thay ti5ng{hi than pha lcin tie'ng cu.di r3i tat ban.

T6i da VUQ.I qua be'n dd khi^ 1au. T6i ng6i dayvd thfy cti lao Jackson cach tru.6.c mat t6i chti.ngvaicay s6, nfim gifi.a lt`]ng song n_hu mat chi6c tau tokh6ng c6 m¢]t dnh den. Cai can cat a mt~ii cti lao c618

Ida bi ngap nude vj t6i kh6ng con thay n6 ni~i'a.

Sau dd, t6i cheo vt`>ng quanh mrli cti-lao raf. nhanhva dua xu6ng vao m6 b6', ch6 nu6'clcing ben phia xtrIllinois.

T6i nhac lai lal Petersbourg no.i t6i a vd.i Tom,

44

D0I BAN PHIBU I:If u

ba qua phi.I Douglas, 6ng tea Thatcher va cac ngurdikhalc thuoc v§ xtr Missouri nan ben bar song Missisippi.Cctn bd ben nay thuoc v6 xtr Illinois. Bdi vay t6i mdican-than gh6 vao ctl-lao Jackson v6 phia xtr Illinois.

T6i cheo de'n met khe nh6 mat t6i da bi8t r6 ttrtrudc. Toiphai vach nhhnh lieu d8 cho xu6ngludrtvao.Bdi vay a phia ngoai nhin vao kh6ng th8 nao nhinthay du'Q.cxu6ng t6i. Khi da dau xong t6i lai ng6itai mat g6c cay 6 mfii cti-lao. Cach d6 nam cay s5, benbd ben kia, thanh phs clang chim trong den t6i,chi mat vai anh lfra 16e ra chap ch6n.

Met chi6c be to ttr tren giong song tha xu6ng cachch6 t6i chtrng mat cay s6. Mat cay den dat ngang gifrabe g6. Khi chi8c be tr6i den ngang t6i thi mat ti6ng th5tlen t{ Cheo manh len, cay v§ phia ben trai ».

T6inghe r6 rang nhur ngudi n6i dtrng ngay canht6i. Trdi da bat dau u am. T6i di vao rtrng, tinh ngdimat giac r6i day an sang.

45

CHU'OhTG V|||

Cu6c tham~hi6m ctl~lao

Khi t6i thti.c day thi mat trdi da len cao, c6 le d€i

qua tain Sid. Anh nLfing xuyen qua cat: canh la, nliungtrong rh.ng sau van t6i om. Dudi dat lam lam nhi~rng

d6m anh liang xuye'n t|ua la cay dpi xu6ng va m6i langi6 heo may th6i qua lai lalm Oho nhfrng di8m mat-tr6.inh6 £{y nh:`iy tung tfmg.

Hai con s6c ng6i tren mat canh cay to, nhin t6i inotcdch kha di. Ch6 nam em qua nen tt`ji chua H`iu6nday di kie'm d6 all. T0i ct`>n thiu thiu iigfi nL~ra n8ukh6ng c-d mat ti6ng n8 phia tren s6nglam t6i gig:it minhtht'i'c dciy. T6i bat day ch6ng khu)PTu lay nghe ng6ng.Lai mat tie'ng nf3 nfra vang doi st^]ng. T6i vach ling6 v§ pliia d6, met lan kh6i dt`ii b8'c len.-T6i tha'y chi6cxu6ng may thu6`ng ngay dting lam db ngang clang chay v8

phia ch-lao, trenlau ngu6'i dtrng d6ng nghet. Thi ra tigngn8 d6 la a t.iu phdt ra. T6i dodn hp duoJng bfin dai bac d8lam cho xac toi n8i len. Toi ci~ing da durQ'c di.T m©[ cuOctim ki8m tu.o.ng tqu nhur lh6 nay trudc day may n€Vtm khingu6'i ta tudng ba dii'a T`om, Joe Harper va t6i che't du5i.

T6i bat d2{u thay ddi, nhung kh6ng dim d5t li'i.a visQ. kh6i b6c len thi ngu6i ta mom thay. T6i danh iig6ingheti8ng sringva ngam lan khdi ttr mieng dai-bac b5cra. Trdi quang clang va thti thi.rc la t6i se ra't khoali xemhgdoki8m & durd.i song d8 mong vdt xac t6i, n6u

46

D6l BAN PHIEU Lull

da day toi khong can cao lam. T6i nhd lai la m6i khimu5n ki8m mo[ ngu.di ch6t du6i thi ngudi ta dennhtimg f3 banh mi trt`>n nhet mat chi'it thi'iy ngan vaoI.u¢t r6i lieng xu6ng nirdc. Ntgubi ta tin I`fing 8 ]ianh

mi d6 chay th&ng lai ch6 xac che't m®im va ban chatlfiy nhu d8 chi ch6 cho ht.] v6.I. T6i ttr nhi'i la hay ringd8 ir ki8m coi cd 8 banh ini nao tr6i ngang g;Sn t6i€h€V`ng. T6i 1.in xu6ng bd s(`)ng thuoc v6 phia xi'r Illinoisd8 can may, thi gap ngay mat ?5 ]ianh m`i clang tr6i.T6i 1^ay mat canh c€^iy kh6ii mie'ng banh lai nhung€hang may tru'Q`t chan, chL'ii xu6ng. l]tin thanh ra {}banh bi hfit ra xa ho.n m~ra. }I¢tlat sau lai c6 mett81>anh khac tr6i tdi va Tall nay thi [6i thalnh c6ng. T6i

r6ccho h6tthfiy-ng±^in di v!i nhai ngau nghie'n. B¢jttrang t|u€'i, di'ing la thti. banh ci°ia nh2i gialu chtr kh6ng

ph:ii la thi'r bchnh pha dfi thi'i. bo[ t6i thu.dng phai an.RT8On qua.

T6i leo len cay tim mat ch6 ng5i vti.a €Vin vhJa xein

phong canh. T6i chQ't nay met }'7 nghi : bie't dau ba`qu{i phi.I, (^)ng mi.ic su hay ngir6.i liAo dd ch&ng da doc

kinh c:au cho 8 banh mi nay tim de'n t6i ? That kh6ng connghi ngdr gi m~ra, lan nay thi cau kinh da dem lai ke't

qua t6t. Nhung khi toi doc kiiih thi chc&ng duo.c cdc kh6`gi ca. Chfic c6 le ch{ nhfi'ng ngu6.i xtrng ddng hogn t6im6`i cau duQ'c u.6.c th^dy. T0i hiit mat di6u thu6c va tie'ptuc xem canh tu.Q'ng xay ra tren s6iig.

Chi6c- tan tha xuoi gi6ng nudc. T6i tqu nhfi ld n61r6i theo 8 banh mi, `'a s6 de'n sat ch5 t6i n2{p va nhurvay t6i se thfiy r5 tat ca nhi~i.ng ai & tren tau. Khi chi8clau lti LIL tie'n den, t6i tat 5ng di8u va trd lai ven bog ch6

47

D6i Bqu pHIEu uru

t6i davdt banh.-T6i ni'ip sau met g6c cay v.i quan satmat song qua cac khe la. Chi6c tau tdi va chay satbd den n6i hQ chi can tha mat tarn van xu5ng la len bardurQ.c.. Tat ca mQi ngudi quen thu¢c d8u c6 mat ti.en tau :cau t6i, 6ng toa Thatcher va c6 Becky, con gal 6ng ta,.Joe Harper, Toni Sawyer vdi di cfia n6 la ba Polly,may anh chi em Tom va nhieu ngudi khac nfra. Hqn6i toan chuy¢n gist ngudi, nhu'ng vien thuy8n trtr6ngbang tuyen b6 : tt' MQi ngudi d8 }'7 can than nhe, c6 the

gi6ng nu6'c da dura xac n6 ch6i vao me bai ch-lao vaci~ing c6 the xac n6 mac vao cac mln bui 6. bcr song. ft.ra ta ci~ing nan hy vQng nhu vay ».

Rieng t6i, t6i kh6ng hy vQng nhu vay. H9 dti.ng tatca a d6, ngay trudc mat t6i tap trung tren bao lou taud8 nhin v6 phia t6i, may phurdrc la hQ kh6ng nhin thayt6i. 86ng vien thuyan trurdng ra lenh :

- Hay tranh ra ca !

Phat dai bac n6 ngay trurdc mat t6i, lam e tai va t5ftarn mat mL~ii t6i.May md hQ ban thu6c kh6ng chtr n8u coglap dan vao thi c6 le hQ da tim thay xac t6i. Lay Chua,t6i khong viec gi ca. Chi8c tan chay xa lan va mat htitsau khi chay vong qua mfli ctl-lao. Mat gid sau ti6ngmay tau mat ham.

Cti lao nay dai gan nam cay s6 va t6i dodn chac la_chi8c tau da di he't va hQ da b6 cuoc tim ki6m.Nhurng kh6ng phai. H9 chqy vong qua phia ben kia ct[lao va® th{nh thoang lai ban mat vai phat, dai bac nfra.

Khi hQ chay v6ng h6t cti lao hQ mdi Oho tau chayv8 phia bd song Missouri va dau lai d6. Tli6 la xong,ho khong con ki8m dugc t6i nfra.

48

1301 BAN PHIEU Ijlfu

Toi lai xu6ng dem d6 ddug ra va dnyng mat€ai trai day dfi tien nghi trong rtrng. T6i lay cai mencang len lam 16u d6 che mu.a Oho kh6i udt d6 dac. R6itoi cau du~Q'c mat con ca meo va loay lioay lam ci bangcai luai cua. Man den bat dau phfi xu6ng. T6i d6tlira len an bfra t5i. Sau khi an xong, t6i tha can cauki6m ca an ngay mai r6i tr& lai ng6i gan ben d6nglfra ddt thu6c hrit, nhung lan lan toi cam thay bu6n.T6i di xu6ng me song d8 nghe nudc chay. D8 gist thigid t6i d6m tat ca nhfrng ng©i sao tren trdi va nhfrhg becay da tr6i qua mcit toi, d8m chin r6i toi nhtrt diiih dingd. Dd ci~mg la mat phuong phap t6t nhat d6 quenn6i c6 doc.

Toi s5ng nhu vay su5t ba ngay, ba dem. Ngay thtrtu t6i quy6t dinh phai di tham hi8m cti lao mat phen.Toi la chfi cti lao nay thanh phai tim hi8u nd tudngtan. T6i gap nhfrng chhm dau phan nhi6u da chinva nhi6u trai cay khac. Nhfrng trai cay nay chin ctingdti ki.p cho t6i 16[ da tl`ong lnoL thdi gian. T6i dinhdi tham hi6m cho h5t cti-lao, nhung thinh linh t6igap mat d6ng tro€con khbi nghi ngtit trong mat ch6rtrng thura, lam tim t6i nhu ngtrng clap.

Voi vang t6i lot sting xu6ng, nh6n got chayv6 rat nh?, mau chtrng nao hay chdrng nay. Thinkthoang t6i ngtrng lai d8 nghe ngdng, nhung vi hoi th&t6i h8n h8n quanen toi kh6ng th8 nghe duQc gi khac.Toi bu6ic tdi vai burdc I.6i dtrng lai, ctr nhu vay do vaitram thirdc. Toi tr6ng m6i g6c caythanh mat ngurdiva m6i khi lam gay mat canh cay, tQi c6 cam tu6.ng lac6 hQng that lai nhu kh6ng th& duQ'c nffa.

Cu6i ctingt6i cring lan v6 d6n 16u cfia t6i. Toi clang

49

*

D0I BAN PHIEU I:Ifu

a trong tinh trang that nguy nan. Toi tqu nhd kh6ng nemd8 mat thi gicy. Toi om tat ca d6 doc den ra chi8cxu6ng r6i tat lfra va h6t tro vai lung tung ra d8 ngurdiyta tudng la tro cam trai hfing thing trudc. Toi leo16n mat ngQn cay va6' tren dd t6`i hai'ti6ng d6ng h6.T6icam thtiy nhur quanh toi c6 hang van ti6ng dongkha nghi, nhung r6[ cu©c cting khong c6 gi h6t. Vi t6ikh6ng the a mai tren cay durQ'c, nan t6i danh leoxu6ng, nhung ti8p tiic d§ phd\ng c?in mat.

Vi kh6ng daiii d5t lfi.a nell t6i ah d6 con du laih6i trura vdi vai traidau. B&i vay den d6n t6i thaycan cao ca ru©t. Tru.dc khi tranglen, t6i lay xu6ngcheo v6 phia xtr minois each ch6 ci~i chirng nantram tl`urdc. T6i cho xu6ng ghe ben r6i t6i di sau ~v6rtrng d8 nau nudrng m¢[ bfra can ngon lanli. Vtra ki6mch6 d8 nghi, thi vi.it nghe ti8ng vd ngi.Ta, Sau d6 c6ti8ng ngucyi vang vans. T6i lai voi vans 6m d6 den\76. Khi vtra b6 mai cheo thi cb ti8ng mat ngudi dan6ng n6i r6 rang : « N8u c6 th8 chting ta s§ tarn nghi aday, vi ngu.a da metlam r6i ».

T6i voi vang cheo tr& lai ch6 cfi va nhfit dinh deln.nay ngd du'di xu6ng.

Den d6 t6i kh6ng yen giac va giqut minh lu6n vilo qua. M6i lan thiu thin ngfi lan lai gitrt minh thircday, tu&ng nhur ai bop c8 minh. Tot tt| nhti la kh6ngth8 s6ng nhu vay mai, phai tipr bi6t k6 nao clang s6ngtren ctl lao nay mdi duQ'c. Vtra cd y dinh d6 t6i thayd6 chju ngay. T6i day xu6ng I.a kh6i bd do sat tayva d8 nd nh? tr6i du.6.i nhfrng b6ng cay. Trang raisang nhu ban ngay. T6i tha theo giong nudc su5t matti8ng d6ng h6. Canh vat emd6m va yen lang.

50

861 BAN PHIEU LUU

Khi toi d6n m6m cti lao, mat cun gi6 mfit hiu hiunhe thai bao lan dem da tan. T6i boi vao bd vardau xu6ng lai. T6i vac Sting d`i sau vao rri'ng r6i di.Ta

vao g6c cay ch6. cl]o sang r6. Mat lit sau anh duo'ng dabat dau soi r6 nhi~I.ng ngQn Gay. T6i chi dQ'i c6 the' thai.Toi lian di kie'm ch6 d6t lfi.a thay b6i ham. Vtradi. t6i vtr.a lang tai nghe. Mai met li'ic lAu t6i m6`i-thay mat anh sangl6' md xuyen't|ua cac ke la va toi

than trQng ti6n bu-6'c lai phia d6. Mt:]t ngurcri nan. ngfidudi d^dt minli cuon tr6n trong mat cdi man,dau k6d6ng lil.a. Ttr nhien, toan than toi rurj ban bat. Vi tr6.ida sang r6 t6i ni'ip phia qau mat ltim bt.ii d8 riiih chdngurdi d6 thtrc day. Mat lat sau t6i nghe tie'ng ham ngap.Cai than hinh in.im canh d5ng li'ra du6ita}T chan ra, t6cman len va t6i nhan r6 mat « anh chang Jim >`, ten hacn6 cfia c6 Watson. T6i thay khoan khoai v6 ctmg. T6ivtmg keu ldn :

-Jim ! Chao Jim !

Vh'a gQi t6i vdra ]iu6.c ra kht9ji ltim cay. Jim h6thoang dtrngday va anh ta v¢i vang quy xu6ng chaptay lay r6i rit :

-Con kh6ng c6 bao gid an 6. xau v6.i rna qu5r va concfing yeu ngudi che't lam nhu cau bi6t d6. Con lu6n lu6nlamvlra long hQ. Hay Kin cau mau tr& v616ng songva dtrngc6 pha thcing Jim lu6n lu6n la ban ctia can.

T6i Oho Jim bi6t la t6i chura ch6t. Cdc ban chaccling thong cam n6i vui su'6.ng cfia t6i nhu the nao khit6i gap Jim. The la t6i kh6i bi c6-doc. T6i trinh trQngcho liay la t6i tin cay ban va Kin ban dtrng c6 hal t6i.T0i ndi, toi n6i mai, nhung Jim khong ndi ti8ng nao,

51

D0I BAN P[IIEU IJUU

chi trgn mat kinh ngac ngd toi. Toi n6i :_ Thai den gid an r6i hay nh6m lfra diJim tra lei :- Nhtiin lfra, d8 nau m^dy trdi dau ay a. Thai Kin

cau. A nhung mfi can cd khau sting thi chting ta c6 thgki6m cai gi kha ho.n durqc.

T6i h6i :- Chi c6 trai diu al ? Jim da s5ng nhu vay ha ?- Con kh6r]g ki€m duQ'c cai gi khac.-Nhurng Jim a day da dug'c bao lau r6i ?-Th. dem cau bi am sAt.

_ Va^ttr d6 Jim kh6ng tim duQ'c thtrc an gi a ?-Khon8.-Vay rna Jim con s6ng dugc d6n bay gid ?- Vang. Nhung hien tai con d6i lam. Gia c6 met

con ngt.Ta ci~ing dti sti.c Gin he't ngay. Th8 con cau, cau 6rday ttr bao lau nay ?

_ Thi c`t~ing th. den ta « bi am sat j> d6.-r\Thungcau fin cai gi m6.i dug.c chtr? A rna cau

•c6khau sung. Hay lam haydi xem c6san dug.c con gi

kh6ng trong khi con lo nhi'Im lfra.

Chiing t6i tr&v6 ch6 dau chi8c ca-n6 va trong ltic

Jim nhtim lfi.a thi t6i vac bao bet m6., ca.phs, binh caphs, xoong cting dudng va nhirng khu6n banh. Anhchang Jim sfrng s6t khi thay nhfi.ng thtrc an cfia t6i vaOho rang-ph6p la da den lai. T6i can dugc m¢tcoii cameo. J'im lo danh v:ty va dem nudng. Chilng t6i.ill ngay tren c6. Jim an ngau nghi6n. Khi da no ne, anh

52

801 BAN PHIEU I,UU

ta mdi nam dai tren c6 va thinh linh h6i t6i :- Vay i`a kh6ng phai cau bi am sat ? The ai bi am

sat trong chdi d6 ?- Toi thuat lai tfit ca cau chuy¢n cho Jim nghe. Anh

la rat phuc t6i. Anh ta r,t6i.-Ca den Tom cfing khong hon can n8i-.

D8n lurQ't t6i h6i anh ta tai sao lai den day. Jim imlang mat phtit, cd v6 kh6 chiu. R6t cuOc anh ta ndi ..« T6t ho'n la con kh6ng men ndi ».

~ Tai sao vay ha Jim ?-Cd nhisu nguyen nhan, nhung li8u con n6i vdi

<cau thi cau dtrhg cd n6i lai vdi ai nhs. Cau c6 htra vaykh6ng da nao ?

~ Thi tap nhien r6i, Jim kh6i lo?-Con tin cau. Thura cau:.. con... da tr5n.- Sao ?-Nhungcau da hi'I.a vd.i con c.4u kh6ng t5 cao

con chtr ?-Ta bie't ira, ban Jim cfia ta a, ta s6 gii~r ldi. Ta xin

the. \T8u thien ha c6 nghi ta theochi'i nghia giai phdngn6 le va khinh khi ta, thi in.ic ke hQ. Kh6ng, ta se<kh6ng 16 cao Jim dau, va lai, ta kh6ng mu6Ii tr6' v6-,nfra. flay n6i ti6p di Jim.

- Thi day, co gai gia Watson, ctr chfi.i mang conluon va luon mieng dQa raiig se 1]an con di. Mayltlc gan day, c6 mottenbuon hac n6 chd rna ctr la]€a den lu6n. T6i ham d6, nhdci'`iih cfi.a m&h6, con~nghe c6 Watson n6i vdi b.a qua phi.I la c6 ta se ban

53

D6I BAN PHIEU I^Ij.U

con .di. C6 ta ti8c lam, nhung ngudi ta chiu giA tdrmti.am d6ng. S5 ti6n nc4y ci~ing ldn lao men kh6 b6 qua,durQ,C.

Ba qua phu cb baa la kh6ng men lam nhur vay.Nhung con kh6ng dg.i nghe tie'p nfiJa, con tr6n di lap li'rc.Con chay xu6ng d6i h6l t5c li.[c va tinh rang s6 tr5n,len tau 6' du.b`i song. Nhuriig gi6' d6`ttiu dong ngudi qua,.men con d!inh'tr6n trong mat cai nha g6 d.i sap he't.

phan nfr-a` c616 lal mat cfratiem cfi. Con a d6 su6tdem.

Sill gi6' sang tan be bcit dan qua lai va vao khoang.tan haychin gidr thi thien ha chi ban tan son sao v6chuyen cau bi am sat. Nhi6u ngurdi len tau di thiuim choicfia cau. Li'Ic €{y rat bu6n v6 tin cau che't, nhung bay gidcon lie't bu6n r5i. Con &d6 su5t ngay va bat dau thay d6inhu.ng kh6ng sQ'. Con ljie't c6 Watson va ba qu!.I phT.Idi vcing su6! ngay d6 ham `'a de'n khuya v6 mdi cd t'h8]]ie't la con da tr6n di. T6rde'n, con r6'i kh6i quin vadi.dQctheo I]d song. Con di hen ba cay s5 Oho den khikh6ng con mat cai nhh m\o. Lulc dd con suy nghl n6u,ct'T tie'p tt.ic di 1]¢, thi ba.y cli6 s6 du8i kip rz`it man.rna n6u fin cap ghe thi ngirdi ta s5 di ki€m 'ghe va khi timth£{y ghe hQ se khan phal ra d2iii `'e't cfia conD T6l nhat l'a,

phai c6 met chi6c be, chie'c be\kh6ng d6 lai mat dau.`'6[ gL Thinli linh con th£{y anh sang ngQn den tr6n metchie'c be ttr piiia tren tha xucjng. Con 6m m¢t khi'ic g6,~nhci}' xu6ng `s6iig r6i loi th&ng ra gii~ra song d8 don chie'cl]e fly. Khi chie'c be ti`t^ji ngang tina, con ham a dcpmg lai1€:ing le leo len n€.`m dai tren `'dn. r\Thi~i.ng ngu6Ji tren

be iig6i6' gifrab6 vdi cay d`en 16ng c6 nhien kh6ng+th2{y gi. Vi nur6'c d8 m€{t manh men con t'qu nht9i rfing d8ni

54

D61 BAN PI]IEU I:UU

t6i lo dtiu xu6ng c:an than. R8i t6i dj than giay cAu vde

ga nhting con ca da mac cau. Sau khi mdc m6i he'tnhi~i.ng lu&i cau t6i leo len hang. Cti.a hang rat l`Ong`rai. Khi da chat phan ldrn d6 dac vao phia trong hang,chi'ing t6i trai men lam lam tham d8 don d6 .in trendd va than nhien all u5ng kh6ng con lo ngai gi ntia.

Vtra.an xong thi trdi t6i xam\ lai. Di§m chim baootlie' mci ddng. Mat ti8ng set nhu x6 khong gian ken vdinhi~mg lan chdp va sau d6 trdi mu.a nhur trilt nu`drc.rTi6 thai ao ao. That t6i chua ttrng th^dy gi6 manh nhuthe'. Trdi xanh den lam cho rtrng cay n6i ba_t leii matcdch khac thu6ng.

Mua to den n6i nhdrrig hang cay gan chting t6i_nhi'rttr6ng ci~ing ld m6' nhurng6 xuyen qua tarn mang nhen.Gay bi gid t.h8i rap xu6ng ti-Ong chi th£{y nhfrng s6ng.Ia._M6i khi gi6 d6i chi8u ngQn ca.v mdi lai ng6c daydurQ.c, canh la nghieng nga tr6ng that la li6n loan.

Trdi t5i nhir den da xu5ng. M6i tia ch6'p lde len laisol r6 nhi~rng hang cay nga nghieng trong khoanh khac,.`7a sau d6 kh6rig gian lai t6i mti nhur ti.ong mat durdngham, tie'p theo la mat ti6ng sam gain len i`6i k6o dai tanchan tr6'i am am nhu mat chie'c thiing r6ng kvin tren-mat cau thang dai `'6 tan

-Jim o'i; that la hting vl. Ta kh6ng con mu6n 6'no.i naokhac ho'n la a day. Nhung rna nay dura cho tamat khi'ic cd khac va mat cai baiih trang nbng.

-Cau phai bie't la ne'u kh6ng c6 Jim nay thi lticnay cau con d tan du.di kia u6't thau xirong va ci~ingch&ng cd gi rna an. C.au xem con ndi dting kh6ng, nhrrng,con ga 1`jie't tru6'c tr6`i sap mura va chim choc ci~ing `.ay.

59`J

D6I BAN PHIEU LIfu

Su6t trong mudi ngay nudc song ctr clang mai len `Ja€u5i cting tram ngap lenh ling. O`nhfrng ch6 thap trendao, nurdc len d8n gan met thudc. V§ phia xtr IIlinois,long song thanh ra rang t6i may cay s6', nhung x6 phia`xdr Missouri ven bd cd da thanh ra nurdrc kh6ng lam gi

rduqc.

Ban ngay chtin,g t6i dqng xu6ng d8 di lai tren dao.Trong rh.ng cay kh6ng khi that la mat diu ngay ca nhti'hgluc mattrcri gaygatnhat. Chilngt6i phai lu6n qua caccanh cay d3di va c6 lticphai quanh co tim mat 16i, khi;gap iihfrn8 quan8 cayday dac qua.

Th6, ran va nhding con vat khfc ham day ca trennhting khtic cay nh6 ]en kh6i mat nude. Sau mathai ngay chting bi ddi de'n n6i khi di ngang chting toi•cd th8 vu5t ve c,hting duQc. C6 nhien lci nhfrng con ranhay nhirng chti rtia thi lan xu6ng nurdc khi thuy6n•€hhng toi tdi. Tren ngQn d6i ch6 chting t6i a cl~ingnhannhan I,hi'i ddi.

Met demch[.mg t6i inay man gap met mang be stitday troi ngang. Tarn be ngang doc chdrng b6n Ham thu6'ctren c6 [am van g6 thong nh€Cm ` nhi.ii ii8i cao hon matnudc chtrng hai'tac. Chting {t^]i cot lai can than va dpi-,lip dtmg den.

Met dam kia chiing t6i dtrng a phla mfii dao h'ictr6`i m6.i liti.ng sang. CliQ.t c6 vat gi lil lil tr6i den. Thi rala mat cai nha, mat cdi nha hai tang clang tr6i theo giongnudrc dau chdc xu6ng. Kh6ng d8 mat met phtit, chtingt6i bo.i ku6ng that nhanh lai cai nha a{y va leo len cfra s8.

Vi con t6i qua ne`n chhng t6i c¢t xu6ng vao nha d6~dQ.i trdi sang va trurdc khi chtlng 16i xu6ng d8n cu6i dao

160

DOI BAN PHIBU Iffu

thi trdi da sang r6. Qua cfra s8 chting t6i thay met cdi

:i,n,b:a:tic:ii!iiug::ivia?a,;aca;iu8ahn6ac.ti.tr:.¢t,.::nv8af?.ladmat gdc trong nhu c6 mat ngudi nam dai tren sam.

Jim gQi Ion : Cau, Anh oi !

Thay ngurdri main dd kh6ng nhtic nhich, t6i cting cattie'ng g9i. Jim-n6i : « C6 le khong phai ham ngfi dau,h.an ch6t,day. Cau hay dti.ng d6 d8 t6i coi>t.

Mat lit sau anh tr& -lai n6i :- Nd ch6t tha tr6i. M©t vien dan ban xuyen lung.

Han c6 le ch6t tdr I]ai ba bfra r6i. Cau hay ra day, dtrngnhin lai d6 lam ~gi.

Jim phfi mat tarn men len xac ch8t. Ham khong canbao, t6i cfing kh6ng mu5n nhin canh d61am gi.

Tren sam tau, nhfi.ng la bai cau gh6t ban vtrt bri.abai vdri nhfrng chai vit-ky va nhfrng mat na bang `'ai den.Tren vach chang chit nhfrng dau ve bang than cfianhting k6 c6 16 con d6[ how t6i. Cd hal cai ao dai vaicfi, met cAi ndn va nhi6u thtr quan ao dan 6ng dan ba.Chting t6i gom h6t den v6 xu6rig. `D6 dac trong nha baban lam t6i suy nghI : c6 1§ ho da b6 nha di mat cachh6i ha. Chting t6i lai tim thay mat cay den, hai con daothai thit mat con kh6ng can va mo[ con con t5t, nhi6uden cay, mat binh di.mg nu6`c, mat cai ch6n bang bac,motcai man cri, d6 kin chi d8 may, met cai bi']a,nhi6u dinh. met sQi day can to bang ng6n tay vdi nhi6ulu5i cau ldn, mat cuon da s6ng, mat vong c6 ch6, matcai mdng ngpra va vai lQ thu6c kh6ng nhan. D6n phtitchat, Jim con tim thay mat cay cung keo dan vi cam vamat cAi chan g6, giay nit da dirt h6t, nhung chin con

61

D61 BAN PHIEU LUU

{5t. T6i mang vao thi dai qua, rna dQ vao chan Jim thilai ngan qua. T6`i c6 luc soat khap no'i ci~ing khong thaychi6c chan kia.

T6In lai chting t6i dirQ.c met m6 d6 kha nhi§u. Kliichting t6i rdri can nha thi trdi da sang r6 va ci~ing eachman durdri hdn dao chtrng 500 thudc. Toi li6n bao JimHam rap xu6ng sap xu6ng vi mat ngurdi da den tr6ngxa ai cring nhan ra ngay. Cdn t6i th. ttr cheo iiguo`cd6ng mat each nh? nhang. V6 d5n dao chting t6i thongtha vac nhi~i.ng vat lure.in durQ.c len bd, kh6ng gap tr&n8ai 8i.

62

CHUONG X

Ran

LUG lei ky nhti'ng ao quan den len, chting t6i timlhay tan d6ng Yang khau trong vai lot cfia met cai aochoang. Jim n6i .. Nhfmg ngu6.i trong nha 2{y c6 le daan c:ip cai ao va hQ kh6ng b,i,e't c6 ti6n 6' trong, n8u kh6ngthi hQ da lay he't r6i. T6i n6i them la nhrrng ten cudpchac d.a gist ngudi in.i chting t6i da thay xac nliungTim kh6ng chiu n6i gi de'n chuyen d6 nfi.a. T6i`n6i :

- Ne'u ta ...- kia cau (ham sQ' n6i de'n ngur6'i che't thitai hQa se den)- Thi'i. h6i ham qua khi ta den da m¢)tcon ran v6, thi ci~ing anh da n6i la tai hQa se de'n...`Thi day la nhti.ng gi x?iy ra : Tat ca nhfrng d6 dac

va tamd6ng vang! Ta chi mu6n ngay nao cfiiig gapJ[ai hQa nhu vay thoi.

- Dh'ng, chd c6 hap t£{p, r6i can xem. Con n6ivdi cau la tai-hoa clang rinh chting ta.

Jim da c6 ly, vi tai hQa da de'n `76.i chi'ing [6i that.

Chuy¢n ban cai nay Kay ra nhfim ngay thi'r ba thi thti.sau, sau khi com nu.dc xong, chi'ing t6i nrmi dai tren c(7>,va khi si.1.c nh69 da quen bao thu6c trong hang men toitl'& lenlay. Den cfi.a hangtoi gap ngay met con ran mai

Sam. T6i gist con rail r6i den cuon vao cai man cfia Jim.`T6i se duqc mat me cud.i v6. bt.lug khi thay Jim sQ.

hoang len vi n6 gi5ng con ran s5ng.Dem d8n, toi da quen ham con ran khi chi6u thicon

63

D6i BAN pHIEu uru

ran cai & dau xuat hi¢n `can Jim lam anh nhay nh8mva keu hoang len.

Trong ltlc danh mat que diem thi con ran da.cuon lai, ng6c dau len dinh ph6ng ra m8 nfra. -Li§n khi d6 t6i xach cay den clap kip va gi6t ch6t nd.Ltic d6 Jim chup bau rureyu vich ky n5c ding-¥c i6i.ngdrlig]ai bao t6i chat dau con ran §va lieng ra xa conminh con ran thi lot da dein nudng d8 anh ta an. Anh:ci~ing keu t6i lay rang noc ran ra d6 anh cot vao c8 tayrphuro.ng phap dd chi~ra noc rat mau. T¢i nghi¢p Jiln -qua ..Tai t6i men anh bi ran can, t6i da ngu ng6c quen conran cai lu6n lu6n trd lai ' tim xac con dquc. R6t cu©c-nhdtrdi gitip, nhd u6ng nhi6u ru.gu vich-ky men Jim_mdi kh6i duro.c.

Anh chang u6ng rtit nhi§u rirQ'u vich.ky lain chojnQc kh6ng c6ng hieu nfra. Tuy nhien v8 phan t6ithi thai chiu ch6t vi ngc ran ho'n la u5ng vich.ky-cfia cau t6i.

Sau b6n ngay, Jim dirng day durQ'c, Con. toi, t6ithe ttr day kh6ng bao gid dung den da mat con ran nfra.Jim thi cho rang chting toi cting chua h8t tai hQa dan.. _Han ndi rang chang tha ngoanh dan mat ngan lan d8nhin trang non con hen la chain vao da mat con ran.:

Ngay thang troi qua va mirc nudc song da bat dauha 1`dn xu5ng. Trurdc h6t chring toi lay mat con th6 lot.da mdc vao mat lurai cau to lam m6i. Chang may lticmat can ca meo to gan bang ngurdri ldn ddp_m6i. Nd,dai hal thudc va can nang den hen hai tram can..Chting t6i kh6ng keo n6i n6 len kh6i mat nudc, trai laind nang nhu mu6n 16i c'hting t6i di. Chinng toi phai dQi

64

D6I BAN pHIBu uru

cho n6 du6i lan va ch6t ngop mdi keo n6 len kh6i matnudc. Khi m8 ca I`a chting toi tim thay trQng bao tfr n6mat cai niit bang d6ng va met cue tron. Chting t¢i m8cuc dd ra thi thay trong c6 mat cuon chi. Jim cho la n6nu6t chi nay da lau men mdi ddng thanh cuc nhu vay.

T6i tin rangj3on ca nay ldn nhat tren song Missisi-pi. Jim ci~ing chua ttrng thay con nao to nhu vay. Chhngt6i ti8c la khong dem ra chQ ban duQ'c.

6' kh6ng hoai ci~ing thay bquc boi, t6i mdri c6 y dinh` sang qua b6. ben kia met chuy6n xem tinh hinh ra sao.

Jim tan thanh y kie'n ay, nhurng anh ta khuyen t6i mendi ban dem va phai can than lam mdi duqc.

Sau khi suy nghi ky, anh ti6p them :- Tai sao cau kh6ng dtlng nhfrng quan ao ci~I nay

d8 mac gia gai cd duqc kh6ng ?

Y ki8n d6 t6i thay hay hay. Nhd kin chl da timthaytrong cai nha tr6i giat, chi'ing t6i li6n ra tay than nganmat cai ao dai lai. T6i xan qu`an len tan dau g6i vatrong cai ao dai vO, con Jim lo gai ntit phia sau lurng.T0i d¢i mat cai nan dan ba rna chting t6i da lure.indug.c trong nha dd va cot hai quai ndn phia dudi c8.Kh6ng ai c6 the nhan ra t6i durQ.c trdr khi ho c6 th8nhin tan mat t6i a sat ld surdi.

T6i ban nhfrng ao ay su6t ngay cho quen lan. Jimnhac toi' 1u6n lu6n la dtmg keo ao dai len d8 thQc tayvao ttii quail trong. Anh ta con nhan xet la t6i kh6ngc6 ding di cfla con gaiva t6i phai€5 gang xfra laiOho gi6ng.

Dem d8n, t6i nhay xu6ng xu6ng va vugt qua solig ;

65

Bbl BAN PIIIEU IjHU

khi tdi gan phia durdi thi tram Saint Petersbourg, toiShe v6 bd, cot xu6ng ]ai va len bo.'Anh sang lap 10e trong mat cai quan mar toi\bi6t

da b6 hoang tdr lan lam t6i ngac iihien. 'roi den dd vanhin qua cfra s6. Trong bu6ng, mat ngurdi dan ba dob5n muroi tu8i clang ng6i dan, dudidnh sang map mdcfia mat cay den cay, ben canh mat cai ban g6 tra.ng.Toi lay lam ngac nhien vi toi chua bi6t ba ta bao Sid,hon ni~ra trong thi tram nay khong cd mat ai rna toikh6ng bi8!.

Ba nay c6 1e la ngurdi la m6'i de'n. Th6 cting lamat di6u hay, vi t6i da bat dau" thay ho.i sQ. lo, nhu .c6ai nhan ra gigng n6i cfia toi cha'rig. Vi vay. t6t ho.n h6tla. nan gap mat ngurcyi la dti la ba ta chi mdri v6 d&yhai ngay cring duo.c. That la vo phudc n8u ba ta kh6ngnghe thay mat vai tin quan trong` rna toi can bie't.

T6ilisn g6 cfra va nhat dinh khong quen minhclang gia trang mat c6 gfii.

66

A CHU'ONG XI

C6 Phin .

- Cti. vao.

Ba gia khi th2{y t6i,-n6i :- Con hay ng6i xu6ng dd !

T6i li5n budc vao vh ng6i~€hong choc vao mcit t6i vdi cap

va h6i toi :

xu6ng. Ba ay nhinmat nh6 sing quac

- Con ten gi ?-Sarah Williams.- Con a xtr nay al ?_ Thua ba kh6ng a ! Con d tan Hookerville, cach

day mudi cay s6, can di bo den men met qua.- Va chcic la ddi nfra ? I)8 ta vao lay thtrc an.-Thua ba, con kh6ng dam lam phi6n ba, con

kh6ng thay ddi. H6i nay con di kh6ng n8i, phai gh6lai mat n6ng trai. Bay gid con kh6ng ddi nfra nhurngcon vS tr6 qud. Ma con a clang kia bi dau n5ng rnatrong nha kh6ng con d6ng nao, nan con dinh de'ncho can con ten la Abner Moore hay. Ma Con n6icau con a mai cu5i tinh ben kia. Day la lan thdr nhtrtcon den nha cau con. Ba cd bi8t can con kh6ng ?`

dayT¢K::::']£=CE6u:.bjei:h:6ntgmcQh[£ncgo:dfitoatmkgfog:gdudng ngan nfra la ra kh6i tinh. Tat ho.n h8t con men

67

D0I BAN PHIEU I;UU

nghi dem lai day. Con hay b6 ndn ra.-Khan.g, khong, con tinh nghl d day° mat chd`t

xong la len dudrng. Con kh6ng sg trdi t6i dau. ,

Ba gia phtic hau ay iidi la kLong th8 d8 toi dimat minh nhtr vay duQ'c. Ch6ng ba s6 tr& v6 day chtrngmat, hai Sid sau, va s6 dua toi di. R6i ,ba bat danndi chuJen v§ ch6ng va gia dinh ba. Bah k8 lai rangtrurdic day ddi s6ng d6 clang hon va ba rtit an ham ladi nham tdi lap nghiep d day.

Ba cd tai ndi chuyen khi8n t6i lam tin rfing c6 th6nhd ba ta d§ bi6l tin ttrc vtmg nay.

Sau h6t ba ndi den chuyen -cau toi \'a vu §.inmang lalri cho t6i chu y tdi cau chuyen hen. Ba nhac•--- i--`d8h chuyen toi va Tom Sawyer da kie'm duQ'c hai mu.o'inghn d6ng vang, va mudi hai nga`u d6ngti6n ldi, r6iba n6i den cau t6i, cho cau t6i la mat k6 v6 1oai ` vatt6i la mat thang cring kh6ng ra gi. Sau cting bci n6id6Ii vi..1 t6i bi am sdt.

T6i li6n h6i :- Nhung ai la thfi pham ? Chting con da nghe n6i

tdi chuyen nay a Hookerville,` nhung kh6ng r6 ai gist n6.- 6. day nhi6u ngurdi bie't r6 vu nay lam. C6 nhi6u

pgu6`i lai tin rangthfi pham chinh la lao gia Phin.- That la kh6ng ngd.-H6i dau ai cring tin nhu vay. Kh6ng bie't bao

nhieu ngu.di da dinh buoc toi cha Phin, nhungs6 d6ngdard6i y kie'n vd cho la Jim, met ten hac-n6 nao d6, danhting tay vao v+.1 nay.

-Dan phai !..-

68

801 BAN PHIEU IjUU\

Toi ngtrng lai kip va may man, ba gia phric hau ayti6p ti.ic n6i 'kh6ng d8 }T ldi n6i ngat ngang. cfia t6i.

_ Ten hac n6 2{y da tr6n ngay dem Pliin bi gist.Vi vay ngtrdi [a treo giai thu6.ng ba tram d6ng vang choai bat durQ.cJim va hai tram cho ngudi nao t,im thayPhin. Nay con, gia Phin ra tinh sang h6m sau vi+ din satva gap ai ci~mg ndi am len. Ong ta ci~ing theo doanngurdi di tim xac tren song. Nhung sau d6 6ng tabi¢t clang. Tru6'c dem dd ngudi ta dinh buoc toi Ong tanhung 6ngta tr5n mat. D6ng thdi, ngur6.i ta hay tin tenhac-n6 ci~ing da dao tan. Kh6ng ai thfiy n6 ttr sau gidchi§u ham tru.dc. Do d6, le t€it nhien ngudi la k8t luanchinh n6 la thi.1 pham. S{'inghom sau kh6ng con ai nghlden ten hac n6 nT~ra, khi cha Phinlai xuat hien den nha6ngchanh Thatcher sting-s¢ vb.i 6ng ta d8 h6i bac. Ongta mu6n di kh51p xtr Illinois tim cho duQ'c ten hgic+n6 £{y.R6t cu©c 6ng chanh an ci~ing phai Oho 6ng la it ti6n.Ci~ing chi6u ham dd ngudri ta thay cha Phin da saymen di dao phs vdi hai ten la lnat c6 ve kha nghi. (^)ngtadi vdi hai ten d6 va kh6ng tr& lai nfi'a. hThi6u ngu.dicho la ong ta dQ.i cho cau chuyen nguoi di d8 cb thg lanht.i6n du'Q.c rna kh6i phai bi 16i thai. r\Tgu6.i ta dpr doan c6th8 la 6ng ta dam gist chau vi ti€n. N8u 6ng ta qu}°r quyet+sau mat nam m6.i tr6 rqi c6 le muu 6ng ta thaiih. }Tgudita kh6ng dfichti.ng cd. bu¢jc toi 6ng,ta`du'Q'c vci t[i. dayden d6 ngurdi ta s6 t|uen di. Ong ta chi con c6 nudc h6tbac.

--...- Phai, cd nhi~rng dip may nhu vay, Hen ngudi ta.`quen ten h€®ic-n6 ri3i phai khong ?

--Kh6ng, ct`]n nhi8u ngur6.i v€*`n cho rid la thii i]ham.

69

801 BAN PHIEU IjUU

Hi¢n Sid kh6ng sd.in thi muon hQ s6 bcit duQ'c n6. Saunkhi doa nat nd the' nao nd 'ci~Ing phai khai h8t.

_ P\Tgurdi ta` van con tim b?`t nd sao ?

- Con that tha qu`a ! Con tu&ng m6i ngay ai cQfing,:

cd the kie'm duo.c ba tram d6ng vang sao? Da s6 vachinh ta ci~ing tin rang ten hcic-n6 chura di xa dau. Btiano, ta n6i chuyen vdi nhrrng ngu6.i a ngay vting ben kia.HQ nbi vdi ta la chura cd ai ngau nhien ra tdi dao Jack-son ca. Ta li6n h6i : tt Dao ay kh6ng cd ngu6.i & sao? t>HQ tra 16.i : « Phai t>. Nhurng rna hal ngay tru6'c day chinhta da thay khbi b5c len 6 phia m6m dao. Ta cam doanthe' nao ci~mg c6 anli chang hac-no d day. D.h sao di nrra,,ci~Ing men ra than dad. Ttr d6 ta khong thay kh6i b5clen ni~i'a, nhung ch6ng ta chng vdi mat ngu'di khac s6 diden d6 d6 xem x6t.

DurQ'c tin nay, t6i kh6ng sao yen tarn. T6i lurt.]m caykin tren bc4n va bat dau sfiu chi. Tay toi run qua khongsao sciu du.Q.c. Th£{y }]a ta ngtrng ndi, t6i ngfrng dau Ien.Bah chain chti nhin t6i, mim cur6'i tinh quai. T6i b6 kin.xu6ng, t6 v6 chd )t td'i can chuyen cfia ba. That tinh toicring chi'i )'r lam.

T6i n6i :~ Ba tram d6ng valng, k8 cring la met s6 ti6n 16.n.

Con mu6n nia con durQ'c s6 ti§n ay.\`Chi}ng ba chi8u nayc6 de'n d6 kh6ng? ,

- Cd ch6ng ta va mat ngudri ban di ki6in thuy6n va`c6 mu'Q.n them mat kh?iu suing ni~ra. HQ tinh di vaokhoang m'i.a dem.

~ Tai sao khong di ban ngciy thay r6> hen?- Ban ngay hQ thay r6 thi ten hac-n6 cting th^dy r6L

70

D6I BAN PHIBU I;ffu

Nhung hfra dem hQ s8 cd dip lngy bat gap ten ay ngfi.Va lai, ne'u ban den nd dot lfra ngudi ta lai cang dGtim hogn.

- Dting vay, con kh6ng nghl den viec d6 !

Ba van ngd t6i mat cach ky cuc khie'n toi ng6i dtrngkhon8 yen.

Ba vi.it h6i t6i :- Khi nay con n6i v6'i ta ten con la gi nhi ?-tt La . . . Marie Williams a >>. Khi n6i den ten ay

t6i nhd dudng nhu li'ic nay [6i kh6ng c6 n6i ten Marie,bdi vay t6i khong dam ng2^ing dau len. Toi cam thaybtrt rdrt qud. Toi mu6n ba n6i hon la im lang. Sau matphtit im lang, ba lai n6i :

-- Sao, h6i nay ta tu&ng con n6i ten con la Sarab ?- Thua ba dting `7ay, ten con la Sarah Marie Wil-

liams. D6i khi ngudi ta gQi con la Sarah, khi lai gQi laMarie...

- The' c4 I

T6i thay d6 chiu phan nao, nhuiig t6i mu6n dingay. T6i `'an khong darn ngd ba ta. Sau bd lai k8 denthdi k`r lam €Vin kh6 khan ngheo kh8 cfia bah. Baychuot chay lung tang khap nha durdng nhu. nha riengcfia ch+ng.

T6i rang lay h8t call-dam nghe them ba ta n6iv§ m^dy con chuot. Ch6c ch6c chting lai lhap thd16 ra, b.i bat buoc phai cam met vat gi lieng chtingmdi d yen duQ'c.

Ba chi cho toi met ct.ic chi.to tu6.ng d8 liengben chting. Thudng thudng, ba ta cting kha thao v6

71

D6I BAN pHiBU A|:ira

man the thao nay, nhupg ba bao th. ham qua baa bi siibap tay men lieng kh6 trting.

13a chd dip va mu6n lieng mat com chuot vtra mdi16 ra, khi lieng trat ba keu nhu bang. Ba bao t6i thfrmat phen. T6i luQ'm cue chi, ng6i dQ.i, vh.a th2{y conchu¢t t6i n6m he't strc manh. N6u con chuot kh6ng chaykip chac nd da bj thu'ong !

Ba n6i t6i lieng rfit git°ji va giao cho t6i `Tiec d6

ph6ng li~i chuot. 13a di lug.in ci.ic chi va tr& 1ai' v6.iCuon len.

T6i do. hai tay don l£{y cuon len. Vti.a quan len bavh.a ti8p tuc n6i chuyen. Ba n.gtrng met lat va bao t6i :

- Con ddrng quen lti chuot day nh6. hTay con d6la'y ci.ic chi nay.

Ba nem ciic chi, [6i dan bcit v.i ccip vcio hai d;£u g6i.Ba tie'p ti.ic ii6i chuyen. Mat phtit sau ba ngri.ng lai gil.i'tcu¢n len tren tay tt^ji, \'a nhin th.qng vao mftit t6i, badin clang h6i :

-Nay con, [ch that ci°ift con lal gi?-Thua ba...-Phai, ten thcit con la gi? Bill, Tom hay Bob

hay 8i?

Toi run r:ay nhu. mat taula, khong con bie't ndisao.Tuynlii6n {6i ccingcC; i]6i.. `

-Kin ba di`rng choc mo[ dtra con gc4i toi nghiep.Ba o'i, ne'u con lam phi6n ba...

-Dtrng n6i nfi.a i 1Tgt3i yell d6. Ta kh6ng mu6nlam liai con va t6 cdo con lam gi. Tai sao con kh6ngtin no.i ta va n6i that di6u l]i mcit cfia con ? Ta va ca

72

D6I. BAN PHIEU LItu

€h6ng ta nrra cd th8 gitip con. Cd 1§ con clang hQc viec& mat ncyi nao va tr6n di ? Di6u dd kh6ng hai gi. Ngudi'ta da hanh ha con men con mdi tr6n di. Con o.i, tagivkh6ng

hai con dau. rHay k6 Oho ttla nghe di.

Thay cau chuyen da xoay de'n mat kh.i'ic quanh,16i ndi v6.i ba la toi s6 k8 h€t cho ba nghc vit6i tin16'i ba. T6i la met tr6 m6 c6i, giup viec cho mat traichfi nQ, nhu.ng hQ hanh ha t6i qud. Thtra ltic v€®ingchfi, toi ivin cap quan ao cfia con gai 6ng ta, ±t thquc

ph:^im, di bo su6[ ba den g2in nan chi.ic cay s6. T6ihy vQng la cau Abner Moore t6i s6 den t6i v6 nuoi.Dd la ly do tqi sao toi de'n Goshen.

-Goshen a? r\Thung dciy kh6ng phai Goshen, mila Saint Petersbourg. Goshen con cach day nhfrrig mu'dilam cay `s6. Ai ndi vdi con dayla Goshen ?

- Sing I]ay, con h6i than du.6`ng. T\Tgudiklii de'n nga tu. r6 v§ phia lay mat va Gbshend6 d¢ .bay, tan car s6.

-... Ke nao n6i `'6'i con nhu vav c6 1€ 1a mat k6

say rug.u. \T6 dci bcio con nguQ.'C lai.

- Con ci`ing nghi nhu vay. Ann ta cd `'6 say ru.a.uthat. Tuy nhien r6i c,on ci~ing se de'n dd trub.c khi mattrd.i moc.

--Con dQ`i ta in(:jt chtit. Ta se cho con `'ai man demtheo £Vin doc du6`ng.

Khi ba g6i thi'rc €Vm lai va khi`trao cho t6i, ba laih6i t6i ..

0~ Khi mat con h6 cai n:im, ltic dtl'ng day thidi'riig phia ncio tru.6'c ? Tra lct'i ngay, kh6ng suy nghf.

73

D0I BAN PHIEU I.UU

- Tat nhien la phia sau I-DUQc. con con ngqua ?

- Bhia trudc.-Reu moo tren cay v6 phia nao ?

_V6 phia bac.-Va n8u mudi lam con bd cai an c6 tren mSt.

ngQn d6i, may con an cdng mat hudng ?-Tat ca murdi lam con.-Durgc, nhur the' chac con da s6ng 6. d6ng que ?

Ta phai h6i the' thfr xem con cd lira d6i ta nti.a kh6ng.Vay ten that con la gi ?

-Thua ba, rTeorge Peters !DurQ'c, men c6 nhd ten ay va lit nfra dtrng c6 lai ndi'

vdi ta ten con la Alexandre nhe.- Squ gia gdi cfla con khong qua mat, ta dugc, mat

:g:dbfagi%n6gn]ga:26btaho8`g[£adTr:g:Cs::]nag:°cnofaiu:a:ucna¥+trang nhur vay, nen nhd den ttrng cfr chi mat t:fia con.Khi con xau kin, nhdday sQ.i chi qua 16 kin hon la xaungu.eyc lai nhu mQi ngudi dan Ong. Khi con mu6n nemmat vatgi, phai do. th&ng lay len kh6i dan, ra h&n sau vaiva men n6pr sai dicli that xa chtr khong men n6m manhbao nhur mat dtra con trai. Khi ta nem ct.ic chi vao lctng.con clang 16 conphai nang xiem ra d8 hirng nhu dtracon gai thudng lam.

That ra ta da nghi .ngay ttr lulc con xau kim mennhfrng chu.venr sau -chi la bay dat ra cho bi8t chac daythai. S

-Bay gid day Sarah, Marie, Williams, Georgery

74

J'

D6I BAN PHIBU I,UU

Alexandre, Peters con hay len dudng va dtrng quen nhs !`Lan sau n6u con mu5n di lang thang nhd mang giay vidudng ttr day den Goshen xau lam, chan con s6 rudmmdutrudc khi den d6. Thai, con hay len durdng binhan . N€u khi nao con ch viec gi bu6n phi§n men nhd tdita la ba Jiidith Loftus lu6n luon sam salng gitip da con.

Bay gid toi mdi thoat di dug.c ! T6i lam b¢ nhu dingup.c giong song nhu'ng cach dd nam muoi thudc,t6i len tr61ai va xuei'ng xu6ng.

Chac cac ban ci~ing r5 la toi v¢i va cheo v6. T6i g'h6xu6ng ngay gifi'a dao. C6ng viec tru6'c-tien la d6t Oholi'ra rirc sang. N8u ch6ng ba Judith Loftus de'n d6 trudrckhi chung t6i di kh6i dao, `thi chac lal 6ng ta s€ a d6~chd k6 d6t lfra tr6 v§.

R6i t6i g^dp rtit leo v6 hang. Jim ngfi me man. T6ilay anh ta day va la len:

- Jim oi, hQ clang ltlng bat chting ta. Phai di nga}T

bay 8icy.

Cri xem ham h6i ha thu don d6 dac trong nfrati6ng d6ng h6, ci~ing di'i bi8t ld han da hi8u tinh th€~nguy nan de'n bi.Tc nao.

Chting t6i chat d6 dac len chie'c be da bat duo.ctrong khi.nudc li.it, buoc xu6ng vao be, va day manh,mat cai chring toi ra kh6i bd.

Mob gid` sau chting t6i khong con th£{y dao Jacksondau nfra, va liic 2{y chhng t6i mdi he't lo lang.

75w

CHUONG XII

fl

Xac tau chim

Vao khoang mat gid sang, chting t6i VUQ.t qua mi~iit\chlao. Chi8c be nhu bi k6o le tren mat nudc. N-e'u

gaplau, chting t6i quy€t d±nh nhay xu6ng xu6ng tr6n v6bd phia Ti8u-Bang Illinois. May man chting t6i kh6nggap mat ngudi nao. Chiiug t6i cL~ing kh6ng nghi den viecd8 kh?iu sting, can cau vat vai thtrc an durdi xu6ng.Chiing t6i qua d6i lo au. Ne'u c6 den tat ca d6 dac chatxu6ng xu6ng ci~Ing chang khan ngoan hon.

N8u 6ng Loftus va I]an 6ng ta den d6 c6 di thdmhi8m ch lao, c6 1§ hQ phai dQ.i Jim su6t dam lien canhd6ng lfra t6i da d6t.

N6u hQ kholig mac muu t6i, d6 kh6ng phai 16i tait6i. T6i da thi hanh hat thfi doan.

Khi trdi vtra hlrtig sang, chting t6i ghe xu6ng vaobd. Sau khi cot chac va lay canli lh phi'i len d8 che dayxu6ng, chung toi len bd phia xi'r Missouri. Chilng t6idi vdo` trong mat cai khe nam dudi nhding -d6i cao

:I:{Cnagnf+t£]aayntnr[:[T]ht¥Lpbnegus:£6:hnagcigscu6ttrenngal:r]ocnhgi[:%:::Lhc ay t6i mdi thuat cu¢]c h¢i dam cfia t6i v6i ba Loftust6i ham ti.udc Oho Jim nghe. Jim nhan rang ba ta tin`hquai lam. N8u ba dich than de'n cti lao, chac chan bas€ kh6ng ng6i dinh ben d6ng lfi.a dau. Ba ta khong dainhu vay, ba ta se dem`ch6 theo.

•`'76

D6I BAN- PHIEU I:UU

Dem xu6®ng, chting t6i nhin ra phia bd song, canh`vat yer} lang. Thtra ltic vang ngudi Jim thao bar van achi8c be ra,olay may tarn gh6p len thanh met cai choinh6 a gifra be. Chting t6i c6 the tranh nang mura va d6d6 kh6i udt.\ Jim lai lam them mat sam van trong choi,cao hon mat be d6n ba tac, nhu. vay khi tau chay qualam lisi song to cring khong th8 lam udt men va thtrcan duQ'c.

. di gir~ra sap nhal choi, Jim kho6t mat 16, d6 dat vaolam mat cai b8p d8 khi nau nudng anh lfra kh6i lot raben ngoai. Trong thdi gian a dd, Jim lai deo them niaicheo d8 phong h6., tr6ng them mat cay nang d8 mangden. Ban den, can p,hai d8 den cho tau m6i lan nguQ.c-len thay clang tranh be chting toi. Song it khi nao taude'n gan chulng t6i vi chting toi di a girTa gidng song contau chay sat m6 bd vi nur6.c lang hcm.

Dem d6 chting t6i cheo lien ti6p bay. lam gid, trungbinh m6i gid durQ'c bay cay s6.

Chting t6i cau ca, ndi chuyen va thinh thofing lqitip mat xu6ng nu6'c cho kh6i bu6n ngfi. Xu6ng tha€ tr6i•ttrttr gitia long song rang menh m6ng dudi bau trdilong lanh day sao, that la mat chuy6n di hao hi'rng dingghi nh6.. M6i dem chting t6i di ngang qua nhi6u thanhphs. `Thi§.u thi-tr€in thi6't lap tren d6i cao. Chting t6icd cam giac nhuqua mat khu vudn day anli sang. P\Tgaythtr nam®chting toi di qua thi-trfin Saint Louis. T6icb cam tu6ng la khap the gidi d6u sang rquc. Khi con 6'Saint Petersbourg, t6i nghe ndi thi tr^dn Saint Louis dancu d6ng dtic d8nhai, ba mu'oi ngal} ngurdi nhungt6i chua tin. D8n nay duQ'c ngam anh sang than tienhu}'En ao ay |6i mdi tin la dting.c Thanhph5 chim

77-

D6l BAN PHIEU LUU c

4ronggiac mong. M6i dem khoang mudi Sid, t6i gh6vao nhti.ng lang nht°j mua d6 lat vcit. D6i khi crinctom dug'c nhfrng con ga gid lac ban dem. Cau toithudng ndi khong men b6 qua in(:jt con ga nao. Ne'utqu minh kh6ng mu6n hu6'ng cL~ing men bfit cho ngudikhac va lam vi¢c thien kh6ng bao gid' bi thiet. Lap luancfia cau t6i nhur tli6, nhung t6i chua bao gi6g thay 6ngta cho ai con ga gio nao ca.

13uf5i sdng trurdc khi mat trdri mQc, t6i len bt`] vc4o

khu riiong da nhe mat t|ua dura hau, mat tl`ai bi rQ' haymat it bap. Cau toi cho rang minh d6J nhe nhu the kh6ngcd toi gi h6t vi minh cd y dinh mat ngay kia s€ tra lai.Nhung ha gda phil lai cho rang d6' nhe nhu the chinhla tram cap. .Jim cho rang ba g6a phu va cau t6i d5ucd ly ca. Chting t6i di den k8t-luan la htra se kh6ngmen d6' nh? nhrrng thi'r 2£y nfra. Trtr s5 phAm vc4t nayra, chulng t6i van cd th8 d6' nhe nhting thirc khi'ic...

Sau mat,dem'tranh luan chting t6i quye'[ d±nh kh6ngdi.ing td.i nhrTng trai tao xanh va nhfrngtrai bi ngo. Saukhi chap thuan quy6t d±nli dd, chting t6i thay nhe h&nngurdi, luong lam he't can rL'rt. Giai phap ay hay nh2{t vitao chua kh6ng th8 an duQ'c, con bi ngo {hi chua chin. .Nhi6u khi chi'ing t6i bat durQ`c nhfrng con qu6c an khuyahay day sdm qua. Tdm lai la chting t6i s6ng that d6-Vuon8.

Qua dem thtr nam, kh6i thi tram Saint ljouis, matco'n gi6ng n8i len. Khi £{y vao ltic gan nfra dam. M.Iratu6n x6i xa, ken theo nhrrng tia chdrp nhoang soidurdng cho chting t6i. 86ng nhien toi la len :

- Jim, Jim xem kia !

78,

D0I BiIN PHIEU Ijlfu

To`i dcy taychi mat chie'c tau nhs mac can trenmhfrng m6m da ngay trudc mat. Nhd anh sang criatia¢hdp chting t6i thay r5 tdrng sqi .thtrng tren tau. 'Than{rudrc mi~ii tan con 16 len mat nur6.c. T6i cd y dinh tdi ddxem sao. Bat cir ddra tr6 nao cfing c6 y mu5n ay nh§t

T la vao mat den bao bhng nhu dem nay. Gidng nudrc!dura chting {6i den sit ngay tau d6. Toi h6i jiin :

- Chring ta leo len xem di ?

Ltic dau kh6ng ch±u, sau y ndi :- Chting ta da binh yen thoat du.Q.c dch day la may

lam, kh6ng men thfr thach thai van ntia. Va lai chac th8nao cfing cd ngurdi canh tren d6.

- C6 ngucri canh chi6c tau sap chim trong met

gicr nfra a ?Jim kh6ng tra ldi. T6i n6i tie'p :-Hon litia, chung ta c6 the tim thay nhi§u thtr c6

ich trong bu6ng vien thuy6n` tru&ng. Ta cuOc lal chi.ingt®a se tim thay xi ga a dd. Jim phai bi8t xi ga ban duQcm&6.i xu. M¢t nviel` thuy6n tru6ng kh6ng tlitr gi laikh6ng c6. Len di Jim. Thfing Tom S'awyer c6 bao gicrb6 qua dip may nhu. vay a ? N6 se Oho day la met cu¢cmao hi§u phieu luru xtrng ding vay. Dti len day c6 ch6tuli nti'a Tom `-an ctr len. R6i sau cuoc tham hi8m d6pha`i bi6t. Ia Tomlen mat chtrng nao. Khi mao hi§mnhu the' nay nd s6 tqu vi iihu 6ng Kha-Luan-85 timduqc Tan the' gidi. A, udc gi Tom c6 mat a day.

Jim can nhan mat chtit r6i chiu theo t6i. Chtingtoi d6ng }'r n6i chuyen rat khe,

Mat tia chop cho thay chi8c tau a ngay trudc mat.Jim day manh cheo cho chi6c be cap lai ben hang

79

D6I BAN PHIEtJ I:UU\

trai cfia tau. Chring toi li6n cot belai. Boong tau ph]'ad6 cao qua. Riit cu`Oc chting toi leo len duQc r6i tut'xu5ng ben mat d6n ch6 quay. tau.

Khi chting t6i di de'n cfra qufty, chiing tDi thay-ngay anh den le ldi cu6i day hanh lang. Sau d6, chtingt6i nghe ti6ng n6i ttr noi anh den vQng lai. Jim keo`tay ao t6i ra hieu la y thay-trong ngudri khd chin vadoi tr& ve be. Toi. dinh di theo, sau bang nghe thay r6®rang ti8ng n6i sen lan tie'ng kh6c :

-Khthg cac ban a, dtmg lam vag7! T6i the la_t6i s6 khong n6i gi ca.

Mat tie'ng khac quat :- May n6i lao, Jim Turner. May da danh lira

ch`ting tao, may lu6n luon mu6n chi6m phan nhi6uh\o.h h6t. Lan nao may ci~ing duQ'c ho'n vi may ham t6cao chting tao. Nhurng lan nay he't r6i ! May chi la matthang kh6n ki8p.

Jim da tr& va be, con t6i, vi tanh tQc mach nanring 6' 1ai. T6i `nghl rang lric nay la |tic Tom. kh%ng,chiu ltii budc. T6i con can trurdrng ho'n Tom. T6i li§n,bo theo day hanh lang h?p den ch6 cd ti8ng n6i.

MO`t ngudi nam dudi dat, tay chan bi tr6i vd haingurdi .khac dtrng gan dd. Mat ngucri cam mat cay€den,tren tay, con ngu6.i kia chla khausting vao dau ngudi..nam d`iTdi dat rna ndi :

-Tao mu6n ban __thang kh6n nan nay di cho r6i..The nao cring phai ha sat nd.

Ngurc}i bi tr6i qu:in quai dudi chan van lou :- T0i van anh, anh Bill cri. T6i se kh6ng bao gidb'

n6i gi h6t !

80

D6I BAN PHIEH IjlfuE=

M6i lan anh ta lap lai ldi van xin ay, ngudi cam` den lai pha len cudi:

\- May ndi vay ! Chtr nay-cd bao gid n6i that dau.

R6i anh ta ndi them:-Kh6ng, nghe day ! N6u minh kh6ng ra tay I?

thi n6 dagie't 6a hai dtrachungminh r6i, mat chang d3lam gi ca I Chi bdi 16 chting ta d6i phan cfia chring ta.Nhung dtmg sp., n6 khong cC)n ham doa ai dug.cnfi.a. Bill hay cat st.ing di. ..

.-Jake Packal`d, ta!o kh6ng hi8u may tinh gi. Phaithfi tieu nd ngay di. Chinh n6da gist lao Hatfieldchd con ai iifra. N6 clang t¢i lam, ct'r viec ra tay .

- Khong, tao mu6n may dti.ng gie't n6. Tao c6chuo'ng trinh rieng.

Ngurdi bi trdi kh6c ldc van vai :- Anh Jake, xin cam o'n anh, t6i kh6ng bao gi6'

q`Ien on anh.~r~L' Packard khong them d8 }'7 tdi nan nlian. Y treo

+~'- cAy den len vach ra dau cho Bill di theo y v§ 16i

hanh lang phia t6i dtrng. T6i voi b6 thut lui lai ratmau nhurng vi t,au nghieng quA men khong lui kip.

Thay kh6ng kip lan t6i li§n chui vo dai mat can•bu6ng. Hai ngudi den trudrc cfra can bu`6ng nay thi

ddrng lai. Packard ndi vdi ngudi kia :-Vao day m¢[ lat da, Bill.

Ndi xong, anh ta di vao, Bill n6i got theo sau. T0ich{ dri thi gid nhay len chi6c giudng phia tren va nepngtrdi lai. Mac dau ch6 d6 t6i toi cam thay hoang sQva bat dau h6i ham viec minh da lam. Hai ngudi n6i

81

\t

D6I BAN PHIBU I.uru`.

chuyen, lay hQ vin len thanh giudng ch6 t6i nam. T6ikh6ng thay hQ nhung mtii rirQ.u vit-ky n6ng nac. T6irat hai long vi da kh6ng u6ng rirqu vit-ky d8 hQ ddnhhot thay. Va lai, hQ cfing kh6ng thay gi dug.c vi t6i c6nin th6'.

Tuy nhien, hal ngudi van ti6p ti.ic ndi chuyen. Billd6i gi6t Turner.

Nd da tinh phan boi minh, the Hao n6 cring s6thi hanh.

phanctE:gci|::t[::nchr]:g:a6ihu66tnh.[£i:6Cn6g:hpui::gg:69thna;cho kh6i hau hpa.

- D6ng y, Packard thong tha dip.~ Trudc tao tu&ng may kh6ng d6ng y v6i tao. Vay

thi ra tay di.- Hay khoan, nghe tao n6i da. Met phat sung h.ic

la xong h8t, nhung con nhfrng cach thfi lieu kin da`oho'n. Can gi phai lam met viec nguy hi6m va v6 ich nhtr``the, phai kh6ng ?

- Danh vay, nhung may d±nh hanh dong ra sao ?

_ Day la y ki6n tao. dhting ta hay di xem qua trongphbng coi c6 quen gi kh6ng da. Chting ta den tatca d6 dac xu6ng xu6ng, va cheo vao bcr. R6i chting ta`dQ.i a d6. Theo y tao chi chtrng hai gid ndra chi6c tanchim ban. May hi6u chua. Ltic d6 Turner s§ bi ch8tdu6i hon la chinh tay chdng ta ha sat n6. Tao kh6ngthich gist ngudi khi cd the hanh dong b?ing cach khac.Lam vay la dai dot va vo nhan dao.

-Dugc lam, nhung n5u lau kh6ng chim thi sao?

82

DOI BAN PHII±U I;Ifu

-Chting ta van cd th8 dQ.i durQ`c hai ti8ng d6ng h6,sau s€ lieu.

- D6ng y.R6i ho di ra. Khong~_d§ mat mat giay, t6i chay gap

v§ phia be. Th. tren bao lou, t6i g9i kh€ : << Jim ! })

}`I¢tti6ng clap lai rat kh6 sat ben t6i. T6i n6i :-Mau len Jim. Vi¢c can kip lam. Phai tim chie'c

xu6ngcfia bp'n sat nh€^m nay va thao cho n6 tr6i ra gifra

gi6ng song. N6u kh6ng se cb mo tngucri ch6t vi lay chting.N6u chting ta doat dugc xu6ng chting s§ bi kh5n d6nh8t vi tao s6 di bao hi8n-binh. Ta di tim chi8c xu6ng.Cbn Jim hay lo gi fr he sam.sang va.„

- Cau o`i ! be con dau nfra? Dirt giay tr6i matr6i,...

83

CHUONGr XIII

C6 Hooker. mat tich

T6i tu&ng c6 the ch6t ng^dt durgc. Chting t6i clangbi mac ket tren tau vdi nhting ten cudp ay, nhungtoi kh6ng c6 thi gi6. d8 than `'an na.a. Phai tim choky duQ'c chi6c xu6ng cfia bQn cudp. Chilng t6i bat dan dikie'm, lay chan run 1?^Ly b2^iy. R6t cu6c chtlng t6i timth^ay chie'c xu6ng ngay trudc ci'ra quay tau. Cac banthfrtu6'ng tuQ'ng chting toi .`rui mtrng den mt.[c nao,nhung di'Ing ltic chting t6i dinh nhay xu5ng xu6ngthi ct.ra quify m6' ra va met cai dan 16 ra cach t6i chid6 nrim t^dc. T6i da tu&ng bi nguy r6i, nhung cai dauthi.it ngay vao va m¢jt tie'ng n6i `TQng ra :

-Xong t£{t c?i, nhung tat den di` Bill.

R6i ten Packard di ra `n6m mat bao d6 xu6ng xu6ngsau dd anh ta xu6ng trudc, Bill theo sau.

-long chua Bill, m6' giay ra...

Dau g6i toi nnu! mu5n xum xu5ng. Nhung thinhlinh Bill h6i :

_ Nay khoan, da kham n6 chua ?-Chua, con may ?-Cling chua. C6 le trong minh ii6 con ti6ii.-Chting ta tr& lai xem, that la ngu. Lo cli6' nhfrng

d6 kh6n nay rna b6 ti§n bac lai.

Chting leo len tau va chui vao quay tau. Met giay

84

DOI BAN pHifiu IAun

sau t6i vaJim da d dud.i xu6ng. Toi lay`dao cat giaybu©c va theo gidng nurdc xu6ng tr6i lu6n.

Chi'ing t6i kh6ng dam di.mg tdi mai cheo va ci~ingkh6ng dam ndi chuy¢n m€:ic dau chi n6i khe. Chiing{Oi d8 xu6ng lurdt nh? theo chi6u dai chie'c tciu bi b8hang va chac chcptn se chin trong dem nay-. Khi cachd6 chua qua v€ii tr€u`m thu6'c thi mat tia sang 6. cti.aTquay loel6n v:1 tat li8n. C616 bQn cud.p clang kie'm

xu6ngva chting b:it dau hi8`u r:ing chi.'ing ct~ing daiigilam vao tinh trang nguy nan ci:Ing nhu. Turner.

Jim 1€ty cheo d?iy maiih, c6 du8i kip chie'c be ciiachting t6i. The' la chi'ing t6i dci thoat nan. T6i th6]dai Oho nhtrlng k6Tkh6ii n.?n b± chi'Ingt6i b6 rcyi trentau. T6i da thanh ra k6 sit nhan hay khong, thi khongbie't nhung d6i vdi viec lam mao hi8m nhu `tay thi t6ikh6ng tdn thanh chi'it nao va sau khi suy nghl k}~T t6i

gQi Jim :`-Jim, khi nao thay dnh sang den ben 1]6J cach d£^iy

met tram thur6.c thi ann gh6lcii Oho t6i len ]j6` ta s6 gotmat ngu.di naolen chi8c tAu chim d6 d6 ctru chting.Tacrmg thay nao nao khi \7i ben minh man may ten con-d6#y phai ch6t du6i, tha la d8 chi'mg bi tl'eo cf3 cC>n ho'n.

Rfii thay liic dd gi6ng t6 lai n8i len dT~r doi va su6tthdi gian dd chi.Ing t6i kh6n-g thay m¢]t tia sang nao d_ben bd, c6 16 thi6n ha d6u ngfi €a.

Trdi lai ho'i sang. Thinh linh nhd mat tia chb'p ina€hL'ing toi nhan ra mat vat den si clang tr6i cdch chi'Ing t6ikh6ng bao xa. Tr6'i o.i ! chiac be! Kh6ng n6i cac banOfing bi6t chulng t6i vui sudgng d6n b\Tc nao. Ghting toirdQn tat ca d5 dac chan duQ'c cria ben cu`d.p qua chie'c be

85

D6I BAN PHIEU LUU

cfia chring t6i. Khi thay mat anh den ben bd, toi nhatdinh lay xu6ng bori vao bar. Toi bao Jim la ctr ti6p tqctha be tr6i theo giong nudrc va khi nao anh ta do chtrng.durgc ba cay s6 thi d6t den len cho toi thay d8 da ki6mchi8c be. T6i li6n riham phia c6 anh sang mar che6 vao.bar.

Khi gan de'n bar anh den hieu cfia mat chi6c tau nhd~liim t6i chi'i y. T6i ap xu6ng lai, leo len boongtan vadi met vbiig d8 ki8m ngudi gdc tau. T6i gap notngur6'i clang ngfi tren mat khoanh day. T6i lay anh ta,day va kh6c sudt mu.&t.

Ham giat minh thtrc day. Khi th£{y mat dtra con iiit.clang dtrng trudc mat, ham vu.o.n vai vtra ngap vtra h6irt6i:

-Sao maykh6c, c6 chuyeii gi day ?

-Ba, rna, em gi\i t6i va ...- N6i den d6 t6i 3{m trc.`

-Sao? may dtrng lo, ngu6.i ta ai la ngur6.ich&ng cd chuyen bu6n. C6 chuyen gi d2{y, tao gitip cho.Nao chuy¢n gi hay n6i di.

_ Ong c6.phai... c6 phai la ngurdi Sac tau nay khong?.

Han tt°>v6 khoai tri va tr£` ldi : Ngudi gac tau,,thuy6n trur6ng, phd thuy6n tru`6.ng, chfi nhan va thu}Pr thi'[d6u la tao ca. Vat nhi6u khi hanh khach ci~Ing la,tao, hanhly ci:lug 1€`i tao rna hcing hda cling tao, kh6ng giau bang`Oi]g Jim Hornback, va quangti6n ra cti.a s6 nhur 6ng ta.Nhurng tao da ii6i vd.i 6iig ta ca tram lan lh tao khong`them d{8i dia-vi crfua tao vdi 6ng ta, va tat ca vangtren th67gian nay tao ci~ing kh6ngd8i. Viec tao can nhat.Ia m¢l cuoc ddi thu}OT-thfi va kh6ng...

86

` D6I BAN PHIEU I+UU

Toi ngatldi ong ta :~ HQ danglam nguy.- Ai vay ?-Thi ba rna, em gai t6i va c6 Hooker... Ong cd th8

cho tan lai cihi Ilo duro.c kh6ng ?-6' dan ? 6'dang kia ha?-Tren chi5c tau chim.-Tau nao chim a dau ?-6'dd chi c6 mat chi6c thai.-May dinh ndi chi8c Walter Scott phai kh6ng?

- Da, dting chi8c dd.-Chha o'i ! hQ lam gi tren d6?-, i^), khong phai hQ c5 }'7 dau.

-Tao lo qua, n6u hQ kh6ng ra kh6i tau sdm, thihQ khong the' nao thoat kh6i. Nhu.ng. trdi da[ quy-thano.i, tai sao hQ chui vao trong d6 lc4m gi d8 cho kh6n-d6n?

-C6 gi dau, c6 Hooker mu6n di tham lang...

~ Phai, lang Booth Landing, sao nfra ?~ Hrji dem c6 ta di v6.i mat chi hcichn6 tr6n met

chu}'6n dd chd iigqua, nhurng chi6c do ay bi gay banh laimen mac strctroi va clung chie'c cau mac can thanh rachin lu6n. Ngi.ra va ngL"6'i thay d6u che't du6i, trti. c6Hooker iihd niu diTQ.c sQ.i giay cha Chi86 tan men leo lendurQ.c. Mat gid sau, tau chting toi d6n, trdi t6i den i]hurmuc chting t6i khoiig thaychi6cwalter, va phai tauva chim lu6n. Chting toi d6u tho€'it ch8t ca trtr thangBill Whipple, 6i, thang cha can-dam qua, the rna ch8t

87

861 BAN PHIBU I.Iju

r6i, t6i c6 th8 ch6t thay cho n6 cting duo.c.- Trdi d#t oi, that la tham=hai, r6i may lam sao ?

Tao chua h6 .nghe mat cl]uyen dau ddn nhu vay.

_ Chting t6i k6u ci'I.ii. am-}~T nhung kh6ng ai nghe`thay. Ba t6i bao phai c6ngu-di n{4`o c5-gang lei `'ao bc>.

mdi duQ'c. Ch{ mat miuh t6i bi8t loi men t6i loi vao. C6Hooker n6i ii6u t6i kh6ng kie'm duQ'c ngu6.i tie'p ctrurthi Oho cau c6 ta hay \7i ccqu c6 ta 6' `7ting nay.

T6i da mu`n-ni v6'i rihi6u ngudi nhung ai ci~ing Ira ldila kh6ng [h8 12im gi duo.c ldc dem klinya t€Uim-t6i nhuthe nay. Ngudi ta kliuyen t6i nen den gap 6ng.

-Tao Ci~ir.g mu5n gitip may, nhung rna iicio chju tras&-phi cho tao ba.v gi6 ?

- 6, c6 Hooker n6i cfiu c6 ta lci 6iig Hornback.

- Eta, `'ay ra chau gai lao Sid Hornback ha ? hTay,the thi may men nghe cho r6 : may hay hay de'n ch6 sangclang kia r6i r6 sang tay trc4i loi Ham tr£Vim thu6'c,s§ th2{y mat quin ca-phs. May n6i vdi hQ hay ddnh thti.clao Hornback day va thuat lai mQi viec da xay ra. HQc6 th8 n6i v69i 6ng ta la tao s€ dem chau gal 6rig v§nhdv6 su. trudc khi hQ de'n day, chqy mau len di.

-T6i nhfim phia c6 anh sang chc?y bi6n, nhungvtra khuat b6ng 12i t6i quay tr6. lai xu6ng. T6i ci~ing hailong lci ne'u ba g6a phL.I bi8t tat ca nlifrng si.I ct}.c n.hQccfia t6i lo cho m£{y ten con-d6 d6 thi ba ta l£{}T lam taphao cho thang con nu6i ci'Ia ba. Phai bi8t rang nhfi.ngngu.di nhu. ba g6a.phi.I thi cha bao gid ua{i.ii con.d6 luu-manh.

Khi nhin ra gifra song t6i btln rfin chan tay va

88

---€=̀.

®

-3 8o| Bqu pHIBu uru

lanh ca xurong s5Lg. Chi6c Walter Scott da chim mattqu bao gid. T6i cheo h6t gan c6t ra den ch6 d6 mong

._ may ra c6 th8 vdt duo.c mat vai k6 con s6ng sot.T6idao chung quanh ch6 tau chim, vtra ch¢o ``ri.a len ti8ng

gQi to nhung kh6ng mo[ tie'ng dip lai. Khi chi8c [auden ncri thi t6i cheo clang ra xa. Anh chang gac taukiem thuy6n tru.6!ng, kiem ph6 thuy6n [ru6.ng, kiemthfiythfi kiem hanh khach `7a I]ang h6a, cha.v chung quanhch6 tau chin hai ba lu.Q]t d8 tim cO l~Iookei. h(`)ng giaolai cho 6iig Hornback.

\Thung r6t cuOc anh ta danh b6 cu¢c va tr& lai.Ph2in tt`ii, c6 a d6 lau nfra ct~ing kh6ng lam gi, t6i li6n^cheo su6i gi6iig d8 theo kip thz``ing Jim.

Kh6ng thay ngQn den cfia anh ta dau ca, t6i phaicheo su6t dem de'n khi tr6.i sang m6.i du8i kip anh ta.

Chting t6i ap vao b6` vi con phai den d£{u chie'cbe va lihan chim chie.c xu6ng ci.ra bQn cudp r6i ngipimat gi2{c ngon lanh cfia ngu-a.i luo.ng thien.

89

CHU'ONG XIV

Jim va cac sinh ngtr

Sang h6m sau chting t6i mdic6 th8 xem x6t nhfrngd6 dac lay du'qc ci.ia ban cudp t6i ham trudc. Naogiay, nao quan ao, man, sach, mat cai 6ng dc>m va bahop xi ga. Chua bao gid chting t6i duQc nhi6u d5nhu the' rna xi gal toan la nhting thtr hao hang.

Bu8i trura, chting t6i 6' trong rtrng il6i cl,luy¢n

gau va doc sach. T6i thuat lai cho Jim nghe vi¢c da xayra tren chi6c Walter Scott. T6i c6 gang trinh-bay choanh ta nghe nhi~rng c]]uyen mqo-hi8m nhu vay d8 kichthich va phan kh6i anh ta song anh ta Ira ldi lci kh6ngmu6n nghe chuyen phieu luru nfra. Le ti.i' nhienla quandi8m cia anh la khong gi6ng t6i. Anh ta n6i cho t6inghe la khi khong tim thay chi6c be thi anh ta tu6.ngnhurd6n che't mat b6'i vi anh ta chi con cd hai ]6i : matla ch8t du5i hal |a duQ'c ngudi ta ctru i`6i trao tra laicho c6 Watson d8 r6i lai bi ban cho ngucri khac. Jimn6i c6 1y, hen nfra anh ta bao gi6' ci~mg g2in nhu c6 1jrvi anh ta that nhir d8m. D8 gist thi gid, toi lay nhfrngcu6n sach mdi xi duQ`c cfia ben cu.a.p v`a doc cho Jimnghe nhfrng doan. ndi va calc vi `rua chi'ia, c-6ng, hautrong d..6 ngurdi ta ta nhti.ng bo tri6u phi.ic long lay,nhi~rng kiau each xurng ho cfia hQ nhu : l]e ha, cac ha,dirc ngai v.v...

Jim in.6. to mat ra va keu len..

90

D6I IjAN PHIEU LUU

- T6i chua h8 bi6t hQ lai cd nhieu cach xuug ho.nhu \'ay. Ngoai 6ng vua a bo bai lay ra, toi chi bi6t cdmo[ 6ng vua Sa-L6-M6ng. A rna cau, mat 6ng vua arLlucyng bao nhieu nhi ?

-Kh6ng cd luong, nhung vua chula mu6n tieu baanhieu cfing du.Qc : mat ngan d6ng vang m6i thing n6thhQ thay can. Ca nurdc dau cfia vua h8t.

- Vay thi 6ng vua lam c6ng viec gi ?

_ Vua dau cd phai lam gi. Vua chi c6 `'i¢c ng6itren ngai vang,

_ Cau nbi thi¢t liay r36i choi day?- Dting rna, trdr khi c6 giac thi `'ua mdi di danh

giac, con phan nhi§u thi s6ng thanh tho'i, di sam brmhay...im, Jim c6 nghe thay gi kh6ng?

Chting toi bo ra bd song d8 xem thi ch{ lh tie'ng tanttr xa chay tren tren song vQng lai. Chting toi bell tr6.'lai ch6 cti.

- Toi n6i ti6p :-Phai hQ di cho.i, di saii bcin va khi nao hQ chaii/

qua thi hQ qua nghi vien cai nhau chcri cho vui. Vane'ii kh6rig xong thi hQ ra lenh chem vai cai dau, nhurvua Sa.L6-M6i]g chang han...

- A ,1£~io vua a:,I thi n6i lam gi !

-Sao ? ]3a g6a phi.1 cho ong ta la mat vi minh

quan ho.n tat ca cac vua khac day.-Con kh6ng bi6t ba -gda phi.I da n6i gi \'6 1ao ta,

nhung vua Sa-L6-M6ng that kh6ng kh6n ngoan matchtitnao ca. Nhi6ukhi lao ta c6 nhti'ng tor tur6'ng laddi ho'Ii ai he't. Cau c6 l]ie't chuyen dtra nh6J rna lao t&

91.

DOI BAN PHIEU LAIU

mu6n chat lam d6i khong ?•\

-Bi8t, ba g6a phu cd thuat lai cho ta nghe.

_ Dd cau xem c6 ky ci.ic khong ? Thi day nhe, thi/du g6c cay kia la mat ngu.di dan l]a, cau la mat ngudiidan ba khdc, lam gi€[y mo± d6ng nay la di'I.a tr6 con,

con con .la Sa-L6-M6ng. Hai ngu.d`i daii gianh dtra tr6.Dalng 16 phai di di6u tra trong x6m xem dtra tr6 1acfia ai, con-vua Sa-L6-}16ng-lai di cat ra lam haira va chia cho m6i ngurdi mat mie'i]g. D^dy c6ng |}'r ci9iavua Sa.L6-M6ng d2{y. Nhu.ng con hay h6i cau met nfi.atfim gi^dy bac con lam gi du.Q'c nrra, va dtra tre denchat d6i ra tlii ct~ing vay. Ne'u con c6 den mat trieud6ng bac x6 hai thi ci~mg chiu chtr ltao gi6' rna xai duo.c ?

-Nhu.ng Jim o.i, chti ma}' chua hi8u gi he't.

- Con 2{y ci, con con bie't i]han bi¢t phai qu!j}' chtrvua Sa-L6-M6ng that kh6ng c6 chtit le phai nao h8t.

Cnoc cai va chi t|uanh t|uan chung quanh truyenmat dtra tr-6 ct`jn nguyen va bi chcit lam hai khtic. T6ikh6ng lam sao lai sang chuy¢n khac duro.c.

-Nhung Jim phai bie't chuyen ay kh6ng phcii nhuvav lal h6[ dau.

- That khd rna cai l}'r v6.i cau duo'c. Nhung con bi6tdi§u con ndi ; va lai 16i 6. ch6 vua Sa,L6-M6ng daduQ.c

gido-di.ic iihu. lhe'. Th6.i d6 ngu'di ta c6 nhi6u con qua.Bdi vay, mat hay hal dd'a b6.i di ci~Ing kh6ng sao ca. D6`chan-ly day I

T6i chua bao gidr thay anh chaiig nao kit cuc iihurvay. Khi anh ta da c6 thaiih-ki8n gi d6 thi kh6ng laychu.van duo.c nfra. Anh ta la mat ngudi da den phan-d5i

I-92

DOI BAN pHIEu Inu

vua Sa-L6-M6ng den ky cting. Bcri vay t6i dinh d8i cauchuyen va n6i v6 cac vua khac. T6i doc cho Jim nghechuy¢n vua Louis thtr mu6i sau cfia nude Phap da b±chat dau va chuyen hoang-tfr con cia 6ng ta. T6i giai.thich cho aiih ta nghe r{ing clang le hoang-tfr s6 len k8vi vua cha, nhung anh ta bi bat c2im tti va c6 16 che'ttron8 ttl.

Jim than :- T¢i nghiep clio thfing nh6 dd c|ua I- Ci~ing c6 nhi6u ngur6.i cho I`ang thang nh6 d6 da

duo.c ctru thoat va tr5n sang M5:7-chau.- }Iay qua, nhung cd le hcin de'n day met minh, 6.

xi'r ta kh6ng cd vua phai khong cau ?- Kh6n8.- Nhu vay anh ta lcim sao s6ng, anh ta lam gi mdi

duo.c chtr ?- Ta bi6t dan d2{y. C6 tli8 anh ta v6 linh canh-sat

hay lam giao-su day tie'ng Phap.- Sao, `'ay chri. ngudi Phip khong n6i ti8ng chulng

ta sao ?- Tat nhien r6i, Jim nghe hQ n6i se kh6ng hi-8u mat

ti6ng nao ca. a-That kh6ng? 1a nhi ?i Thi nhu vay d6 chti. sao. Ngudi Dtrc ci~ing vay.

Thi di.I c6 met ngudi dtrng tru6'c mat Jim va n6i :t{Sprenchen sic Deutcli?» thi Jim tra 16.i hQ the nao?

- Con se kh6ng n6i gi h6t, va se tang Oho ban matcai \7ao driu, c5 nhien n6u ham kh6ng phai lal ngudi datrang. Nhung nhat dinh khong mat tell hac-n6 nao durQc

93

861 BAN P[IIEU IIfu

ndi`v6.i con nhir vay.- Trdi o'i, may ngu qua Jim a, D6 khong phai la

€au chfri rna nghfa la «Anh c6 bict ndi ti8ng Dtrc kh6ng?»

_ Ngu vay thi cach n6i d6 k}7 ci.ic qua.- Nay Jim, vay mat con meo c6 ndi chuyen nhu

€hting ta duo.c khong ?- Meo n6i sao dug.c, cau !

- com con b6 cai ?

- Cling vay.-C6n con meo c6 «n6i chuyen» -nhu con bd khong?

Va con bd cd « ndi chuyen >> nhu con meo khong?- Kh6n8.- Vay thi Jim they r{bing mat con bd va mat con

meo kh6ng the n6i chuyen nhu chting ta, phai kh6ng?- Thua cau dting the.- Vay tai sao mat ngudi Phap va mat ngu6`i Ddrc

lai khong ndi gi6ng nhu chting ta ? Tra ldi di xem nao?- Nhung con hay ht'ji can con meo cd phai la ngudi

ta kh6n8?- Khon8.- Va con hd cai cd phai la met ngudi hay la met

con meo kh6n8? ,- C6 nhien la kh6ng ca hai.•- Vay thi nd kh6ng th8 « n6i chuyen » du.9.c nhur

ngurdi ta hoac nhu con meo. Con ngudi Priap va Dtrccb phai la ngudi ta khong ?

- Phai.

94

801 BAN PHIBU IItu

- Vay tai sao hQ kh6ng n6i chuy¢n gi6ng nhumhting ngu6.i khac dureyc ? Cau tra ldi con di.

That kh6ng c6 each nao lam cho ham hi8u duo.c.Xet rang kh6ng th8 ndi chuyen vdi mat ten mgi da denrdurQ'c, t6i danh b6 cuOc.

95

CHUoi\TG XV

Giac mo. ctia Jiln

Chting t6i dinh ba ngay sau thi d8n Cairo noi consong Ohio d8 ra song Mississipi. Den d6 chting t6i sgban chi6c be di va se clap t2iu ngu.Q'c len d6n nhding ti8ubang 6. Bac-MP mat chting t6i s6 duqc yen 8n hen vi a.d6 kh6ng cctn che'-do n6-le.

Dem sau, sa mti bao phi.I khap no'i va chting t6idinh gh6 vao bd ch6' cho trdi quang. T6i ng6i xu6ngcheo tru.dc d8 ki6m ch6 cot be vao mat g6c cay. Nhung6' d6 loan la nhting cay con y8u qua kigm mai khongduQc mat cay nao ctrng cat t6i danh phai nco be vaomat trong nhi~rng cay leo khoeo d6. Bat d6 ch6 d6 giongnu6.c laichay man,hcay ay bi chie'c be 16i tr6c g6c vacu6n lu6n theo gidng iiubc. T6i dtrng ngan ngudi mat dennfra phiit, con chi6cbe thimat hut. Sa mh day daccach hai muo'i thudc kh6ng nhin thay nhau. T6i nhaylen xu6ng va day mann mai cheo nhung xu6ng van\dtrng fro.. Thi ra t6i quen chura m6 giay cot mfii xu6ng,nell lai phai nhay` xu6ng dat. T6i lu6ng cu6ng mai,kh6Iig m6. niit giay durQ.c. Khi day dugc xu6ng ra toilcheo h8t strc nhanh d8 du8i theo chi8c be nhung quanhtoi chl loan surQ.ng mti day dac tren song. `

T6i gac cheo len vat car tha tr6i.theo gi6ngvi 8Q.Ifii vao bd. Cac ban thfr tu6.ng tu'Q.ng t6j lo den bu.cnao. Thinh thoang t6i gao that to d8 thfr gQi Jim nhung.

96

\

D6l BAN PHIEU I,Ifu .

chi c6 ti8iig vang `'Qng lai, khi thi 6. bell, ti`c4i, klii thi6' ben mcit. ChLra bao gi6' t6i bj 6' troi]g met [inh trangnhu vay. T6i niong r:ing ci'`i tl]€.ing Jim ngii tlan kia sel]ie't lay cai xoong incq clap leii clro t6i bie't h,€`ur 6. |]hiaiiao. Nhu'ng hall lcim sao nghl ra dirQ.c nhL~rn`LJ di6ii d6.StFim lang lam tot khJ s6. v6 chlig.• Thinh linh {6i nghe th^dy anh ta ngay phia sau t6i.

That kliong con biet clang nao rna lan nfra. Hay c616ti6ng ai gQi ? Hay c6 le t6i me ?

Chh.ng met gid sau, gi6ng nu6'c day t6i qua bd songben mat va toi chQ.t thfty.Jim keu a tan bd ben kia. T6imdi hi8u la chhng t6i cach nhau mat cai ch lao. 86ivaykhi kh6ng nghe thay gi nfra, t6i cang lo ngai. Vi metm6i va than kiiih bi cang thang qua nen t6i thie'p di, maccho chi8c xu6ng lac lur theo gidng nudrc.

Khi t6i tlnh day, thi sa mti dca tan, tren trdi sao chi6ulap lanh. Toi b6 mai cheo vat ra sirc 3heo. Xu6ng tr6iduo'c met ltic t6i thay tren song met cliam den xa xa trudcmat. T6i c6 cheo manh v6 hudng d6 va dan dan thayhien ra mat chi8c be c6 cai choi dgidra va mat ten daden ngti a phia sau. Tren be day la kh6 va canh cay

gay. Cd 16 chi8c be cting bi dieu dtrng lam.®

Toi cot xu6ng vao be va budc qua Ham dai bencanh Jim. Mat lattoi vtron v.ai vtra` ngap vtra lay han vanh6i:

- D6 thudrng ta ngfi lau lam phai kh6ng Jim ?

-Trcri oi, cau day a ? Con lo Oho cau qua. Khoan da,rna cd thu.c la cau day kh6ng ? Coi nao, rna dting canPhin` thtrc day rna I

97

801 BAN PHIEU LUU

-.Jim oi, may lam sao the ? say rngu ha ?-Say rurgu ? Cau tudi]g con cd tl]i gi6. d8 u5ng

ruro.u a ?

-Tl'i8 sao Jim lad h6[ hoang `7a nhin ta ksr lam nhur

la xa ta da lau lamvay?-Nay cau, can hay thfr rig6 th&ng ngay con xem

cd phcii cau da xa con mfty gid r6i kh6ng ?-Ta di dan mdri durg.c chd? Ta van nfim ngu}'en

day m`i.-Th6 nay thi la qua ! Khdng bi5t thang Jim nay cd

con lci thang Jim hay kht^jng, ha)' la ai dciy ? Dcqy cd dtingla a day hay a dau ? Cau oi, that con khong con hi8ura sao nfra.

-Jim oi, may dting la mci}', nhung ta th£{y hinhnhur mayloan dc thi phai.

- Th6 c6 dting la cau da cheo xu6i]g vao d8 cotbe lai kh6ng?

_ Dau c6 !- Va chi8c be chang d€~i nh8 ph€uing g6c cay rna cc4u

da iieo vao va trt^>i tu¢t di, bt.j c€:iu lai `'6.i chie'c xu6ngtrong sa mti d^dy sao ?

-Sa. mti, sa mh. nao?-Sa mti da bao phfi .chting ta su6t dem ay. \Ta

phai chang cau da gQi con va con cting da gQi cau ?R6i chting ta bi cti lao ng€Vin ra hai i]ga. R6i con binudc dua chi8c be tap vao bai cti lao ba b6n lan ; cons6ng durQ.c thi ci~ing la that. Cd phai dting nhur thekhong cau ?

- Jim ndi nhfing gi k}7 ci.ic vay ? Chting ta` ndi

98

DOI BAN PHIEU` Ijl}U

¢huy¢n in;ii va Jim mdi chQ'p di chri.ng murd.i phtit. TacL-1ngth€.

Ch.ic Jim chiem bao day.- Lam sao c6 th6` chiem l]ao tdrng ay chu`ren

trong mu.di phtit d6ng h6 ?-Ta kh6ng bi6t nhung ch€J`c chan ]a nhu vay `ti

chting ta v€Xin nam im a day tu. h:3i d6 de'n gi6`.

Jim suy nghl vai phtit r6i n6i :-C6 1e con da cliiem bao that. Nhu.ng trdi drit-

cyi, giac chiem bao gi ky la q.da, met che't di dttQ.c.

-Di'ing day, nlii8u khi chiem 1]ao xong, 1t'ic tinhday met dti'. Jim hay k81ai chotanghe xem chiembao th^dy gi rna Jim h6t hoang len nhtrthe'.

Jim li6n thnat lrii su' lieu lfnh cfia chting t6i va phoiigdai Oho cau cliuy¢n them ly k5T. Rbi han k8 chu).¢nchiem bao. H51n bao ch6 b6` rna chi'ing t6i d±nh'neo belei rna r6i bi nu6'c cu6n di ci~ing la met di6u ma}t.+\Thfrng tie'ng gQi la nliti.ng ldi canh cao ci'ia th;in th{'`nhin.i ta ph.ii d8 }'T. L\Thfrng cti lao d£~i chia re hai ddra xacdch nhau nhung r6i ci~ing doan ti.1. Iaa duo.c va q+iakh6i sa mti.

-Jim giaithich hay lam, nhung con nhfrng caiI+ay la gi?_t6i `'tra n6i vi`i.a chi la `Ta nhfrng calnliGay bh'a bcii tren be.

Jim nhin la cay, ng6 t6i, r:3'i lai ng6 chie'c be litnnfra.. H£6in lting tting mat luc lau I.6i chQ.t nghi I.a lAt6i nhao ham. Han quay lai nhin t6i, kh6ng cu.a.i, himnghiem giQng..

- D6 toi n6i Oho cau nghe. Toi phai xong pha vdi

99

D6i 84IN plllEu urij

gidng nuJc su6t den thi6u di6u gay xu.o.ng s5ng va gQicau khan ca c6. Khi t6i chQ.p di c6i long nhu bi tannat b6i vi t6i turdng call ch8t mat r6i, va ngh? d6n s6

phan den t5i cfia t6i. Khi tlnh giac thay cau, nu'6'c matt6i trio ra. T6i mu6n qui xu6ng h6n chan cau. Nhungh'ic dd thi cau chi nghl viec gat gain thang Jim Iia}+thai. Cau mu6n }]ie't nhfrng ld cay nay la gi a ? Dd lanhfi.ng d6 clang khinh, cfing nhu nht~rng ke ch{ lo gatg{£\m ban cfia hQ.

`Tdi xong ham im bcit va b6 vao trong chdi.

T6i phai mat den murdi 1€Vtm phut suy nghi mdit|uye't dinh xin 16i ham. Dti sao ham cfing lal met tenmQi da den. Nhu.ng t6i xin 16i ham kh6ng mat 'chtith8thell.

Ttr ham db toi kh6ng bao gid kie'm chuy¢n treuchoc Jim d8 cud'i cho.i nfra.

loo

CHL`ONG XVI

Thi ,tpan Cail.o

Su6t ngay chting toi chi ngfi d8 gi€t thi gid. Dem de'n€hting {6i theo sau mat chi6c be to ldn va uy.Iighi nhumet dam rirdc. Tr6ng nam chi8c 16u 16.n cang trenbe, t6i doan chtmg phai c6 kho,ing` 30 ngu.di di ho t6ngchi8c bti. HQ dc;I met d5ng li'i.a giti'a be va hai dau thi cdhai cot cd r£{t to. DurQ.c a trong docin ho t6ng chie'c be d6k8 ci~ing men lay lam hanh di¢n.

Be chi'ing t6i lird.t_di trong d6m t5i, hal ben bb` rh.ng<day chi chit. T6i Oho Jim hayla kh6ng kheo dam naychtii]g t6i di qua Cairo ltic nao kh6ng bie't. T6i nghe nditinh nh6 nay ch{ c6 dt:] muoi n6c nha `'€`i ne'ri hg kh6ngthan den thi cht'ing t6i lam sao bi6t thanh phs & ch6 nao.Jim ndi lci ne'u Cairo 6. nga ba song thi chting t6i cd th6nhan ra duQ`c. T6i thi sQ la`m v6`i cac nhanh song d8 rachung quanh me.I cti lflo. T6i dinh khi gap anhlfi.a tren bd thi gh6 1ai htpti tham coi chting t6i 6.dau. Jim n6i d8 anh thL'i.c canh chti.ng `'i met khi datchan len Cairo la anh tim thay {qu-do, ne'u kh6ng thi anhse tr6. lai kie'p no-]e su6t d6.i.

86'i vciy ci'r nam pht'it la hcfin di'rng len la 16.n :- Kia Cairo.

Nhung phan nhi6u chl la anh sang phan chi6u hocicanh li'ra don dam lam anh ta thtit vQng ng6i xu5ng va€anh chh'ng ni~I.a. T6i ci~Ing thriy b:it dau ho.i lo ngai vi

101

E}OI BAN PHIEU Ijuu

mat 16 khac.

Jim sfip dugc (tr do, 16i fly tai ai ?- Tai t6i.

Thinh linh t6i lh2riy lurong tani can ri'I't va t6i kh6nghi8t chui vao dau. T6i cho la t6i da pham mat toi gan]ihur an tram. T0i c5 an fii t6i b€®`ng each tqu nh`Pi lilkh6ng phai t6i x+'ii di.ic Jiln tr6n di kh6i nha co Watson.\Th.urng luo.ng t€.im toi lai n6i len phan,khdng, ci'r cho t6ila d6ng 16a da gitip ten hac n6 dao ngi~I. T6i da cd dip,ca ngan 1:2in d8 bao eho ngurdi ta b.Pit h:in rna toi da b6,,

qua. T6i nghl :- C6 Watson da lam gi may rna may £Vtn ci®`p « vat

s& hi~ru d6 » ci.ia c6 ta? C0 ta day may hQc, day maycdch :Um 6, cd ta gitip da may mQi `'i¢c va may tra omcO [a nhu lh5 dd.

T6i cam th^dy bi'i.I rti't kh6 clii[i qui'i Hen bfit dan didi lai lai tren bil. Trt'ii lai, Jim ban hoan ra mat.

M6i I.rm Jim I.eo lenikhi thay Cairo lai lil-n cho®toi kh6 s6'thein len. Trong klii t6i clang tiin 16i ra thiJim n6i 16.ii rfilig mo[ khi anh ta du'Q'c ti.r do thi vi?c-thL'i. iihat la danh di.im ti§n d8 chuoc `'Q. ann ta cring>clang lam n6 1¢ cho m¢)I n6ng trai. 6. g2in Saint-Peters-bourg. R6i hal vQ' ch6ng anh ta s6 n6-1i.rc lfim viec d8ki€m ti§n chu6c lai hai di'ra con cfia anh ta, va n8uehi'i khong chiu bdn tlii hQ se du.Q'c mat ngur6i giaiu

ph6ng n6-]e gitip clii'ing tr6n di. Can na}' l{`im t6i thaylanh cci ngu.6.i.

Th` tru.arc de'n nay chu'a bao Jim dam nili iihu vay,`nhung ttr khi a.nh cam tlfiy sap ti.r-do la anh ngh? ngay-

102

D6I BAN PHIEU LUU',

den chuy¢n :'Ln cap con anh, va nhur vay la t6i da gian-ti8p lam noi ting cho anh trong vi¢c an cap cfia matngudi da kh6ng bao gid lam met viec gi hai toi. Lucmgtarn toi thdra dip dd lai tan c6ng toi dip doi lam chotoi phai ti.r tim cau tra ldi :

-CL'r d8 t6i yen, kh6ng tr6 dAu. Khi gap.anh lfradau tien tren bd t6i s6 ghe vao bd va t6 cao anh tan8ay . . .

Sau khi quy6t dinh xong, toi thay nh? ca ngudi vathfy binh tinh tr& Iai. Toi chain chtl dgi moL ann lfra.Bang nhien Jim lai keu len : « lan nay thi d6n Cairothat ! T6i cam thay dting r6i ».

-Cliu.a chac dau, d8 ta cheo xu6iig di coi da.

Jim d6i]g-}'r ngay, anh ta IIhay qua xu6ng c6.i &o 1r{iitren sap, du.a cheo cho t6i `'a n6i :

-Chi inot .la[ ndia th6i, [6i se cb th8 her to len d6t6 n6i vui mdrng. Phin oi, toi mang o.n cau iiliieu lam,can la iigu'C>.i ban t6t nh2{t trep ddi cL9]a t6i \'a hi¢n nayt6i chi c6 mat minh ct``u la banth6i.

T6i cliiih chiJo vc+o I)¢) d8 t6.cao anh ta. iihii`ng cc`iiichat cL']a anh ta lam t6i ni€{t h^e'[ nghi-lu.c. T0i cheo chainchain vi trong tri dii bi xao tr¢n. Khi t6i cAch xa chi6cbe do nam chuc thu.6'c thi Jim n6i tie'p :

-Phin oi, c6 th8 n6i anh la ngurdi da trang thtrnhri't gil-iJ dring lb.i liri'a vdi Jim,

Can dd lam t6i dau ddn `'0 cting. Nhurng t6i c6

i]han-si.[' phai [6-cho anh ta. Khi t6i clang suy nghi dent¢)t bquc d8 tim cho ra 16 thi t6i tha'y mo[ chi8c xu6ngchay den lren cd hai ngudi v6-trang ham ho!. HQ

103

• 801 BAN PHLEU I,UU

ngdrngxu6ng lai gan t6i `Ja met ngud.i h6i :-Cai gi d clang kia day?-Mat chi6c be.-C,i'ia may phai kh6ng?-Phai.-C6 ngudi tren d6 kh6ng?- C6 mat ngudi.-Chi.ing tao clang tim nam ten hac-n6 vh.a tr6i].

T6i mu6n ndi la met ten hac-n6 nhung t6i kh6ngth8 th6t ra durQ'c met ti8ng. T6i th!iy t6i nhu ni¢t conth6 tru6'c bang ngu6.i la. Toi c6 tr£{n t¥r.h, tra 16.i ..

-Mat ngudi da trang.~ DUQc, chriiig ta s6 de'n xem.

- Da xin m6'i cac 6ng lai. `Tgu6`i d6 la cha t6i.(^)ng a'y Gang dau `'a chi¢ic cac 6iig c6 the gii'ip t6i c€{p I]e

vao bd duo.c.-Cha viec gy kh6qua, chi'ing tao ban lcim, nhung

man thai duo.c, di.

Xui3.ng tr6i durQ'c `'ai thud.c t6i n6i ..

-T6i ratcam o'n cac ong da `'ui long gitip toi.T6i kh6ng th8 neochi6c be met minh duo.c vil khit6i nhd nhfrng ngudi khac thi hQ d§u t[r ch6t h6t,kh6ng ai chiu gil'lp toi mat lay.

-Sao the? that lc4 la. A nhungcl]a inay daubinh

8i d6 ?-Ba t6i bi.„ bi... 6i, rna kh6ng sao dAu.

IIai ngu.dingtrnglai li6n. Khi de'n gzin chie'c bemat ngu(`}`i nghiem nghi ng6 t6i ndi :

104

801 BAN PHIEU Llju

-May kh6ng dugc n6id6i... Cha may bi binh gi ?N6i thiet di.

- T6i cL~ing n]u6n n6i lam nhung cac 6ng iihat dinh

gitip t6i chd' ? Ba t6i bi... bi...I n8u cac Ong mu6n giripthi khong can lai gan I]e, tot se lieng gi<Ay dQi qua cho€ac 6n8.

c Met ngu.di vt.it n6i :

-Quay lai, John ! Va may ni~ia, may ci~Ing nan dirng`'§ phia cu6i gid kia. Tao bi6t r6i, cha may bi len ti`di,rna m{iy ci~Iiig I]i6t nfra. Tai sao may kh6ng n6i ? Maymu5n cho benh lan truy6n ra khap xti' phai -kh6ng ?

-Cac t^)ng tinh, toi lam the ncio du'Q.c, `'i khi n6i

that ai cfing b6 ro'i toi ca.-Di'ing r6i con o.i, ai rna dam d€`iy `'€`io ! Chi'ing

'tao r^d[ I)u6n cho mAy nl]ung chting tao kh6ng mu5n bi

lay binh d6. Thai may cliiu kh6 xu6ng cach tl{`iy hat. ba<chi.ic cay s6 r6i muQ'n ngu6.i ta gidi] gitim nhurng phai

n6i la ba in.iy bi s6t r6t iih6. \'c+ nh6. di`i.Hg c6 dai•d¢t d8 hQ doan bi8t cha im\y liinh *i iih6, D:iy tao cho

hai cht.ic d6ng , n!iuiig d8 tao d€:`l lch in(:)t lni6r]g vantha xu6ng nu.t'j.c r6i may `'6.t nli6.

- Parker, dQ.i t6i cho n6 them hai chi.ic ni~ra.

Sau dd hai ngur6.i `'Oi vang ttr gis toi va cheo diTat inau. Toi tr& `'6 be h6i ham vi kh6ng dt.1 iighi lqucd8 lamviec da dqu tinh h6i nay la giao ,Tim cho hQ.Nhungtoi nghl de'n khi t6i giao Jim r6i thi t6i cL~ingjch&ng con kieu ngao du.Q.c nfi.a. 86i `'a}' men t6i ngh?

lam tron b8n phcin lam gi Oho phai kh8 lam nhu. vay,va tai sao lai kh6ng quen h8t di, b&i clang nao thi clingWay. T6i tqu bien bac the nao ci~ing kh6ng ]`a le men

105

B0i Bqu pHiEu uru

t6i quy8t dinh thai kh6ng them nghr den nfra va ct'rph6 mac cho mgi viec d8n dau thi den.

Toi leo sang be nhurng khong thay Jim dau ca. T6i8Qi to ..

-Jim o,i !- T6i day can oi, hg di r6i ha ?

Thi ra anh ta ntip a dudi nurde, phia sau be. Toibao anh ta la ho di h8t r6i men ann leo len va n6i :

_ Toi da nghe thay h8t va khi t6i thay hg den ganbe thi toi li6n chu6n xu6ng nurdrc. N6u hQ sang be thicd 1€ toi da lan vao bd r6i. Nhung may qua. cau dabi8t danh lira hp. Cau « x6m » k¢`m. Cau da ci'ru thangJim nay m¢[ lan ndra. N6 s6 kh6ng bao gid quen onay dan.

T0i thuat lai cho anh ta nghe la hai ngurdi db laitang Oho tot them m6i ngurdi hal chuc d6ng nfra.

.Jim n6i la bay gid cliung t6i c6 dfi ti8n clap tau dilen mien Bac tu do.

Khi g.in sang thi chringt6i ap be vao bd va Jimclii con lo sao cl]o kh6i bi 10. Su6t ngay anh ta log6i

ghem d6 doc ci'ia chi'ing t6i. Nhu thurdng le, deln d6chulng t6i nlit€`> sao `'€\ vao khoang mu6i gid thi gapmat thi tl.£{n 6. bd song ben trfii. T6i clieo xu6ng vaod8 h6i thivim thi gap ngay met ngu.di clang tha cau.Toi ligtrng lai h6i anh ta :

-Kin 16i 6ng, c6 phai diiy la thi-ti.€{n Ctairo kh6ng?

- DAu phai ! Im`iy ng5c qua con o'i I

- Vciy chd dciy la dan, thura ong ?- N6u may mu6n l]i8t thi cdr di vao r6i se bi8[.

106

801 BAN PHIEU LUU

N6u may lhm ron tao them mat. chrit niia thi may coichtrng day nghe con !

Khi toi tr& lai be Oho Jim hay la chura tdi Cairo thianh ta that vQng v6 chiig. T6i bao anh ta : Khong saodau, c61€ Cairo con xa ho'n nfra. Nhurng khi `chting t6idan be lai ltic trdi gan sang, thi toi thay bat dan bankhofin. T0i h6i Jim :

_ Jim c6 tin rfing dem nay bi sa mti nhi6u quaneri chdng ta da 'di qua Cairo kh6ng ?

-Thai can ddrng n6i nfra, mat ten hac.n6 v6 phtickhong gap may bao gid. Ltic nao t6i cring thay rang caida ran con dem tai hQa de'n cho 9htlng ta ntia.

-Ta htra vdi anli lal su5t ddi ta s6 kh6ng bao gi6'ng6 den cai da ran nao ntia.

_ Kh6ng phai 16i tai can dau, cau Phin oi, vi cankh6ng bie't si.I nguy hai cfia nd day thoi I

Mat trb.i 16 clang vach mat vet dai trang duc gitia

giong song. Ltic ay chting t6i mdi nhan i`a giong nurdctrong cfia con song Ohio d8 vao song Mississipi tai Cairo.That qua chting t6i da di qua Cairo rna kh6ng bi8t. Lamsao day ? Chting toi kh6ng the dting be di ngu.Q'c giongsong duo.c. Phai dQ`i dem xu6ng mdri cd th8 dting xu6ngcheo ngii.Q`c lai du.Q.c. Chting toi di ngfi xdin d6 laysi'i'c t6i con cheo. Than oi, den d6 khi chi'ing t6i tr6 laib6 thi chi6c xu6ng da bie;ii mat. Chi'ing t6i ngan ngo. inolltic lau kh6ng th6t ra du'Q.c in¢t ldi. Con bi6[ nghi Ohoai bay gi6` ! Lai cai da r:in da den tai hQa den met lanntiJa. Nhung nh:ic de'n lam gi ni~I.a ? Cd 16 n6 s6 con denthem tai hQa cho chting toi nfi.a.

Chdngl6i chi con mat cach la ci'I. cho l]e tha xuoi

107

D6l BAN PHIEIJ I.UU

mai cho den khi gap dip mua dueyc met xu6ng khac. Aicon ai chua tin la khong men dung den mat cai da ran,thi chac chan sg pbai tin khi doc den nhrrng tai nc?nsau day da xay ra cho chtlng t6i.

Chting t6i tha be dilian den d6. Dem,ay trdi da t6ilai them suong mti khi6n cho cai t5i cang them klid chju.MQi vat clang im tim b6ng t6i nghe thay ti8ng may tautchay nguQ'c gidng. T6i d6t den len. Thudng thudngnhi~rng chie'c tau chqy nguQ.c giong thi kh®ng di gifra songnici chi di gan b6. vi d8 tranh gidng nubc chay xi8t, chltrdr nhfi'ng den trdi t6i qua ho mdri gi gii~ra gidng. Chtingt6i vdra thay chie'c tfiu thi nd da den ngay trudc mat darnthfing vao be chilng t6i. Ban tai c6ng thudrng thich phanhfrng chi6c ghe nh6 l]ang each cho tau ludt dai qua gheva ne'u ghc tranh dug'c thi bi gay cheo, thai hQ cudi;Jam len va hQ tqu cho la ctr li6im. T6i tin rfing gatai c6ngnay ci~ing mu5n lam nhur `-ay. Chi6c tau ch6m len, lao`vao chting t6i, to ldn mat each khdng khi8p. Nhi~rng cfra

n{3i slip-de sang rquclen nhu mat ham rang lfi'a. Khi mtiitau da sa'n len l]e cfia chi'mg t6i, thi ngurdi gac tau ,mdila len va gil.I.t chu6ng inh 6i d8 cho may ngtrng lai.•Chring t6i chi ct`jn nghe thay tie'ng nguy6n rfia vat ho'i

xi ra tl'r tung.

Jim v.i t6i m6i di'ra nh€`o xu6ng met phia vtra kip li'lccliigc tau chism len b¢|, ci.ia chtlng t6i.

T6i c6 lan sau chi`i'ng nao liay chtrng nfty. T6i camthay mat chi8c l]anh xe ldn hang 10 thudc ludt phia trenloi. Tliu.driig thu.a.I]g t6i c6 the l€:in mat ho.i den mat

phut. Chiiy8n nay thi t6i tin la t6i da lan lau it nh2{t•cfing lnot phtit ru.6'i. T6i chl tr6i len mcit ntrdc khi da`ngop qua. T6i li6n ng6 quanh .. kh6ng mat ai, ca chi8c

108

B01 BAN pHIEu uru

be cfingmat htit. Chi6c tau van di6m nhien thang tie'n-T0i g9i Jim ca chuc lan. Kh6ng mat ti8ng tra ldi. Nhd.deo duo.c mat tan van tr6i gan d6 t6i loi vao phia bdben trai. T6i lei c6 18 cting den ba cay s6 mdi tdi bd.T6i b6 len bai va di btra len cau may. Di dirQ.c d¢ bathu.dc t6i thay mat ng6i nha lan rat d?p cat bfing g6 gheplai. Mat bay ch6 chtrng sau bay con uar ra sfia dfr-d¢i.Trong nhay mat chulng da vay quanh t6i lam t6i danhdtrng yen mat ch6.

log

CHUONG XVII[

Gia.dinh Gpangel.for.d.ttM6t phtit sau, c6 ti6ng ngu.d'i la len & cfra s6 :

-Chb! im.-Ai d6?

T6i Era ldi :- T6i !-Toi la ai?- Thua 6ng, toi la George Jackson.- Mu5n 8i ?

Da, kh6ng, t6i di t|ua day thi b! bify chd nha 6ng raduai can.

- Tai sao gid nay may con lang vang lam chi day ?- Khong, toi quanh quan & day lam gi. T6i vdra bi

bi nga &tren tau xu6ng song ty nfra ch8t du6i.-A vayha ! -Chting baydau ? d6t den len. May

da ndi may ten gi ?_ George Jackson, t6i chi la mat thfmg b6 con.- }Tghe day, n6u may ndi that thi may khong cd

gi phai sQ.. Nhung bay gi6. may l]ay dtrng yen dh.ng nhi'icnhich. - Chting bay dau, keu thang Tom va thalig Bobday di ira la.v cho ta khan sting day -C6 ai cting di vdimay khong, George Jackson?

-Thua chi c6 motminh tdi.

Bfty gidtrongnha cd ti6ng chon ron. inh den ld ra

Ilo

D0I BAN PHIEU I.UU

va ti6ngngndi khi nay lei la len :- Betsy, hay dep cay den d6 di, may mu6n lam bia

cho chting n6 nham ban sao dd ? D8 cay den sau canhcfra kia Bob, xong a.hua ? May vaTom hai dtra s€Cm sangchuan bi nghe kh6ng ?

- Xong ca r6i.. - George Jackson, bay gid may hay n6i tao nghe,

may bie't tui Sheperdson kh6ng ?~ Thura kh6ng, t6ic chira nghe ten ay bao gid.- Cd 1€ dting. Vay thi may hay lai g2in d.4y, chc4m

chain, budc mat nghe kh6ng ? Day h6 cfia ra va tht`] dau`tao day tao coi.

T6i thong.tha ljudc tdi. Va lai gia t6i cd mu6n diman Ilo.n ci~ing khong duro.c. Tim toi nhu mu5n ngdrng clapBay ch6 kh6ng si'ia nfra, nhurng di theo t6i tdrng budc.Khi de'n sat cfi'a t6i nghe ti€ng chia khba, ti6ng tl]anhsat va day xlch loang soang. Tc`j d?iy nh? canh cfra, m&ttr t,i`r cho den khi cd ti8ng ngurdi n6i vQng ra :

-Dfi r6i, tht`] dau vao coi I

- Toi thd dan v€`io, yen tri ho s6 chat mfit. Mat cayden Gay d8 dudi d£{t. Tfti giat n:ay minh : ba ngudi chlasi'ing vao t6i. Ngir6'i nhi6u tu8i ho.ii h6t khoang iigoaisau mu.oi, t6c hoa ram. Hai ngu6.i kia vao khoang bamuro.i. HQ cao 16`ii vain v6. v 6 mat curong quy8t. M¢t balao con kh6e manh di'i.i]g sau lung ho cting vb'i haingudi dan ba rna t6i ch{ lhfy thap thoang. Ong lao n6i :

-Dureyc r3i, vao day.

-T6i vtr.a lot va6 nha la 6ng lao kh6a cfra lqi I,i6n.

H9 dua toi vao met phong khach rang 16.n, dudi

1'11

D6I BAN PHIEU Ijuu

sam trai met tarn tham that d?p. HQ ch{ cho t6i ddrng vaomat g6c cach xa cfra s6. Mat ngudri gio' cao cay den lenngang mat t6i va d6ng y t6i kh6ng c6 gi gi5ng tui_ She_

perdson. R6i 6ng lao bao t6i ddrng bu6n d8 ong ta khanxem t6i c6 giau sting kh6ng. Lao chi lay lay s6' qua thit6i va t6 y bcing long lam. Xong xuoi, lcio bao t6i ng6ixu5ng va thuat chuy¢n cho lao nghe, nhung mu gia ngatldi lao :

-Ong p'i, 6ng kh6ng th^ay n6 udt lud[ thu6't d6 sao,.toi nghiep thang be. Va c6 le n6 cring d6i lam thi phai.

-d ba n6i phai, t6i quen mat d3{.v.

Ba lao li6n gQi mat mu da den to ldn clang di'rngtrudc ngudng cfra.

conTo:£i,:yi'e=eineuc:hnf`£:3[:c€edT±y:ecno:a?7;`;aaomna6u..:e£;nd kia r6i I Buck, d€rin thcqng be nay len bu6ng may valay quan ao ct'ia may cho nb thay.

Buck vdra ngap vdra di.ii mat. C6 le anh ta cting mat.tu8i vdri toi tuy ngudi cd ho'i cao lan hon t6i. Anh tamac ao ngti, t6c r5i bti lay keo le kh?iu sting.

Gci h6i : « Tui Sheperdson dan ? ))- Kh6ng phai tt.ii nd. 13ao dong lam.

- U8ng qua, n6u phai tui nd. it ra toi cfing ha duQcmotth.Ping.

MQi ngudri pha len cudi va Bob ndi to :- D9.i may tdi ncri thi cd 18 chilng tao da b! let h8t

da dan r6i !- Dau phai tai t6i. Tai kh6ng ai g9i t6i bao gid h6t.

Lao gia n6i ..

112

DOI BAN pHiEu inu

- Th6i khong sao. Lan sail con se tdi kip. Bay gidrcon hay dura cau nciy len thay d6 nhur in? con da bao dd.

Buck dan toi sang phong ham va dua quan aochotoj. R6i ham h6i ten toi van6i chuy¢n huyenthuyenv§ mat con chim tri xanh va mat con th6 non rnaham da gap trong rtrng horn qua. Thinh linh ham h6i toi .-

- D6 may bi8t M`oise a dau khi anh sang cfia nd tat ?-Anh sang cia n6 ! Anh sang nao? ,-Thi bat luan cai gi, den cay chang ham.

-Lam sao tao bi6t dugc ? tao cd nghe chuyenaybao gid dau ?

-May ngu qua ! Khianh sang cda n6 tatthi Moise

a trong t6i chi'i. a dau I C6 the rna khong bi-8t.,- Ne'u vay may 1]i8t r6i sao con h6i tao `;i- Thi la met can d5 6hd sao. E, may 6 day bao

lau ? 6 lau lau inot ty may a, chi'iiig ta se tha li6 di cho.i.R~6i may xem. Luc naylai clang nghi h6. A nay, mayc6 t.,on ch6 nao kh6ng ? Tao c6 met con khan lam.Khitao n6m mat khtic Gay xu6ng song, nd loi theo xu6ngtha len ngay.

Ngay clifi nhat may cd thich chai dau va thangbo vao nhu vay khong ? Tao thi tao sQ. Iam nhungin? tao bat phai an mac chinh t6 r6i lai con phai deocai quan nay nrra. May tinh n6ng the nay, ci'r cai dongfi lakhoai nhat. May xong r6i ha ? di vdi tao, di!

T6i chua ttrng an mat bfra nao I`gon lanh nhu vay.Trong khi toi an ca nha d§u hdt 6ng di€u ca ba meBuckva ngay ca ham nfia. Chi trtr bQn hac no vahai c6 thi8u nti. la kh6ng hrit. Mgi ngu®i dan

113

861 BAN PHIEU I,UU1

clap h6i tot. Toi thuat Oho ho nghe la gia-dinh t6i 6'met n6ng trai `nh6 tai Arkansas. Chi Mat.ie Anne t6itr6ii_ di l^dy ch6ng va hien nay kh6ng Iighe ndi chiay. dau. Bill, anh t6i di ki6m va ch€e`ng liao Sid thay i.4tr6. lai. Hai ngu.di nrra, Tom va Fred. thi che't chl conminh t6i. Cha t6i phi§n muon qud r6i cfiliig che't n6t.T6ilo gom gop d6 dac con lai (vi cai trai ay .kh6ng phaicfia cl]ting toi) dip tau len mi6n 13ac. H6i t6i, 16i bit6 xu6i]g st^mg va vi vay t6i m6.i tdi day.

Gia dinh Grangerford rat tfi. t8 v{i I]ao t6i mu6n 6.day 1]aolau ci~ing duo.c. Lt'ic riiQi ngu.fyi chia lay `'§

bu6ng ngf[ lai tlii tr6`ida g2in sang. T6i ngfi chung mathu6ng vd`i th&ng Buck.

Sang ham sau khi thL'[c day {6i quen dti't mat ten,t6i la gi ! Toi mat gall mat gid d6ng h6 d6 c6 nhd lainhurng cfing khong ra. Ltic thang Buck thtrc, day t6i li6nh6i han :

~ May gi6i chinh ta kh6ng, Buck?

- Gi6i ch6'.-Vay tao d6 may vi8t di[Q.c ten tao day.

-Xi...sao lai kh6ng vi6t duQ`c.

- vi8t thfr coi.~ G-e-o-r-g-e -J-a-x-o.n ddng chtr?`

-- Hay quA, tao ctr Oho la may vi6t kh6ng n8i. Ctrk8 ten d6 ct~ing hoi kh6 nhd !

Lhc ng6i mat minh t6i voi vang ghi ten d6 lai. Ratcd the c6 ngudi h6i toi va bao danh van, thi t6i setuon mat mach nhu da quen r6i. Cia-dinh nha Grange.r-ford loan la nhfrng ngudi \kha-ai va nha cfra that sang

n4

801 BAN PHIEJ Ijuu

trQng. T6i chu.a th.ng th3{y met cai nha nao dep nhuvay. Ci'ra kh6ng c6 song bfmg sat hay 1]€°ing g6 nhuthud.ng le rna c6 met cai «hot xoai » to b€Utng di3ngm6i khi ra `'ao thi v€in mat vdng. Ti-ong phong khdchkh6ng ke cai giu6.ng nao, cdi ld sti.6'i to tu'6.ng thi b:ing

gach. Tren nap 10 su6'i, c6 met cai d6ng h6, mat kinhv6 mat cai ling rna qu?1 k®ic tu'Q.ng tru.I]g Oho m€:it tr6`i

dua qua dua lai phia sau. Tje'ng chu6ng danh iiglie tli€:itvui tai. Ch.ic chan la khi met anh thQ. sfra d6ng hisdao sfi.a xong tfii it nh2{t n6 ci~ing dank chu6ng mv`m tr€vimti8ng r6i m6.i di'I't h€9m. Thcit la met cai d6ng h6 v6 gid,nh€{t djnh la tliien ht? c6 tra l]ao nhieu hQ gi~mg kh6ngban.

Hal con vet mfiii sac st~j. dan hai ben tu'6`ng. Matcai dTa str lb.n du.ng day cam, tdo \7a nho bay tr6ii im:itbalm 6' gitia phbng. }Thi~rng trai Gay nay {6 man d6, \'a[igc6 16 con dep ho.n ca nhfrng trai cciy tliat. Mat ban liitr6c so'n vai cli6 ldi mat da mau trang duc.

Cr gifra tarn khan giai ban c6 v6 met con phi.tnghoang st`>e canh mau xanh d6.i

HQ n6i lam kh€Vin ban nay mua t.in Philadelphie.

Tren ban cd ch6ng vai ba d6ng sach tror]g d6 cdmet cu6n thanh kinh day tranh anh ; m¢t cu6'n khacti.Ta d6 «Thu. tin tai nha Kay cfia t6i» do m¢[ tac gi€'ida b6 nha don de'n 6. trong in.Ot nlia may xay hu saphe't phan nfi.a, t6i kh6ng hi8u tai sao 6ng talai lamnhuvay. con nhi6u loai sach khac nhu thi ca, ynht.tcva dfi thtr. Gh8 ng6i thi thi8u gi, kh6ng c6 cai nao

gay chan long mong h6t. Tren tudng tr.eo day tranhanh, cd ca nhti.ng bii.c chan dung cac 6ng Washington

115

D6I rfAN pHIEu I;uu

va I.afayette. Trong s6 nhfrng btrc hga nay c6 vai htrcv§ bangbtit chi, hQa pham cda con gai 6ng chfl nha,ch8t h6i murdi lam tu6i. Nhi~mg btrc v€ nay dam hcrncac btrc tranh khac. Met trong nhfTng btrc d6 ve metthi6u pht.i mac 5.o dai den, lay mat ty len tren mat caim¢, con lay trai cam mat cai khan trang va mat ca;b6p den. Du.di btrc hQa nay c6 mat hang chti. :

« Than 6i ! Thien thu vinh-biet con o.i ! »M6t birc khac v§ mat thi6u-phi+ clang rip, mat vao

tay rna kh6c, con taykia thi cam sac mat con chim. Bdrcdd nhan d6 : « Than oi i con dau ti6ng hot liu lo I »

M©t btrc nfra v§ mat ngu&i dan ba tira cfra s5, mat .dam le lay cam .met btrc thu ng6 c6 d6ng con dan den,va mat Lay buiig mieng, du.di c6 hang chti. :

« Than 6i I Con da dichua? phai con da di r6i I »

Nhfrng btrc hQa nay rat dep nhung nhin lau t6i thaymac da ga.

. Cfra s8 phong khach d6u c6 rein treo long-lay v8nhi~i.ng d6nLdai tudng phil reu v6.i nhfrng con bo cdidttng chung quanh mang nu6'c. Trong ph6ng khach, conmat cciy dan duro'ng cam ci~i \'a kli6ng gi thich bangduo.c thay cac thi6u phi.I vtra dain `'tra halt.

Saln nha trai than va vach d§u t6 thach-cao. That lalmat can nha dep v6 cting, cC>n d6 an thi that lan tuyet i

116

CHUONG XVIII

M6i tti, thti

Dai ta Crangerford la mat ngub'i rat Itch-su, lichsqu tdr dau den chan. Ong ta ngudi cao 16`n manh-_khanh, nudc da ngam ngam, mat choat, may rau nhan+nhui, mtiii giQc dtra, moi m6ng, nliung long may ramrna x6ch. T6i chua th'ng thx.v cap mat nao den lay nhur-the. Md t6c dai hoa I`am mQc hat ra clang sau cang lam

c`ho vang tram them rang. Tay ong dai va thon. Thudngngay Ong mac flo so. mi trang va mat b¢ d6 vai cringtrang tinh, trang d6n ch6a mat ; ngay chtia nhat ong maccAi ao xanh cd ntit bfing d6ng. Ong cam luon lay mat•cay gay dan bit bac. T6i dam chac kh6ng ai dam ngaoman 6ng va ong ta ci~ing khong can phai to ti6ng. Onglu6n luon nha nhan va bie'[ lam cho mQi ngudi kinhn8. Rat it khi ong cudi, nhung m6i khi ong cudi trong6ng rat duyen clang. Trai lai khi 6ng dtrng day va quacciip in:it sang len thi minh c6 cam tu&ng mu5n don th6_li8n, mac dau chua bi8t s5 c6 chu)Jen gi hay kh6ng.`Ong kh6ng mang m6 ai ti`ong nha bao gi6. nhung tat c?I

d§u bie't lo c6ng viec ram-rap. Khi c6 mat 6ng 6. nha

gia-dinh cam thay dam am hun len. Khi m6t dam maybao phd trdi xanh thi khong gian bj t6i sam lai trongba muoi giay dfi lam cho ngudi {a phai nh6' su6t mattuan 16. D`a'y la canh 6Iig bi trfii nang gid gidi.

Bu8i sang khi 6ng ba di xu6ng thi ca nha d§u dtingday cung kinh chao. Khi 6ng ba ng6i xu6ng thi con

117

D01 BAN PHIBU IItu

cAi mdi dam ng6i sau. Tom vA Bob burng lai hai lyrirQ.u bia Oho 6iig ba r6i hai ngurdi mdi nang ly m`a chticcho cha ine du.Q.c manh kho6.

Tom la con trur6ng va Bob la con thi'i., ca hai d6uli.rc-lu6.ng, vai rang, mfit nau, t6c den va dai. IIaingurdi d§u rin` van d6 trang nhu. cha vci doi li6n«pa-na-ma» rang `'anh.

R6i de'n c6 Charloltc, c6 nay hai mu'o.i lfim tu6i,.dep, cao ldn va ci~ing ti'i. t8 lfim. P\Tliurng khi c6 gian tliimat ci~ing qucf`c len y nhu. 6ng b€j vay. R6i de'n c6 titSophie. C6 m6'i hai muro'i tu8i, dep lam lai [h6m v6.ii|iu ini hi6n hSu y nhu. mat con chim b6 cau vay.

M6i ngu.6`i trong gia-dinh, ca BLick `'€i [6i a6u c6tmat ten hac no d8 pht.ic-dich cho minh. T6i thh that.lil chri nh6 cfia t6i kh6ng v^dt-va lam vi t6i kh6ng quend8 cho ngu.di ta plFi.[c,d±ch miiih. Trdi lai, thang nh6 cfia]3uck thi met lfi..

Gia-dinh nciy trurdc kia con d6ng ho'n nl~I.a nhung baI]gurdi con trai da bi gie'[, va co con gai li:mmeline thich6t. Giahdinh Grangerford lam cht°i r€{t nhi8u dan di6n\'a c6 it ra la niot tr€Vim h£Ctc n6. Ilo thudng tie'p khfich a1ai cho.i nam sdu ngc4}'. HQ t{'3 chi'i.c nhri.ng bu{`ji ht:]i heti.ong nhs va ca {rong rri.ng. Khach khtra ph2in d6ng 1£`ilgu.di trong liQ m6i klii den d[.I tiec d6u mang si'ing theo.

T1.on'g vting con mat lip khac : Sheperdson. HQ nayci~ing giau sang \7a danh gia nhu bon Grangei.ford..

i\Iot ham toi `'fi Buck di san trong rb.ng. Trong ]i'i6Cht'lng t6i J]ang qua du'd'ng thi c6 tie'ng `'6 ngl.ra phi l€.`i..i3uck ken {6i :

- Cl]a)T tr6n \`'ao rh`ng, mau !

118

861 BAN PIIIEU LU'U

Khi chting.t6i `'d.a chay khua[ thi Buck d6n ntip saumat bi.ii cay tr6ng ra dud.ng. Mat chang ky rna c6 v6phone lu.u c6ng tfr nhip nhcing phi nud'c kieu trong ratoai lrdng. Chang k}.r rna d6 nga-ng khau sting tl.en dtii. T6inha[i ngay ra chang thanh mien rna t6i da gap a ben do.Vtra lric ay tie'ng sling cfia Buck n8 chat chtia7 ben tai toi,va cai mdn cfia Harney vans xuO'ng d£{t. Ngurdi ay do'stin`g len nham v6 phia chtingt¢i clang nap. Chi'ing t6i bachan l]6n c&ng chay hicving vao i`drng `'tra cthay t6i `'trangofii lai xem hai l]a lan vi cay kh6ng day ]fim. Hai lant6i tlifiy Hal.Hey nhfim ngay Biick nhu.ng kh6ng ban r6ianh ta tr6 I.?i ch6 ci~i. T6i cho la anh ta mu6n Ion lailu'Q.in n(')n. CliL'ing t6i chay mat mc?ch v6 nh!i` Khi Biickthuat chu}'¢n mao lii8m li6i nay cho clia ban iighe, lhimat 6ng ta sang leli lnot phi'i[, t6i thfiy du6`ng nhiT 6n£vui su6.ng lam. Oil,Lr ta au )'e'iii n6i :

_ Tao khong thicli m'lp sau I)I.Ii d8 I)cfin tram. T€.`i

sao may kh6ng c6ng khai ra don ngoai durdng?- Ti.ii Sliepcrdson c6 bao gid lcim vay ? Ch{i [i£{hf

coi chi'Ing lQi di.[ng dia the' con ho'n con.

TI.onq l!.Ie Biiek.thucit c!]uyeii thi c6 Charlotte ng6i

ngay ngan nghiem lrang nhu. mat lja hoang hciu, mfiirung rung. C6ii hai ngu6'i anh cl.la Buck thi c6 v6 bu6nrau khong n6i mat ti8ng. Trdi lai c6 Sopliie mat mfii tainht.)'t gh(:1 gdm, mcii khi nghe tin Harney kh6iig vi¢c gi c6md'i binh Lfnh [r6' 1ai,

Khi con lei mat minli t6i v6.i Buck, t6i mdi h6i hdn :

. - May mu6n gie't nd thiet sao, 13uck ?- L6 c6 nhien I- Sao vay ? Nd da lam gi may ?

119

801 BA; PHIEU IJJ{J

_ N6 kh6ng bao gid lam gi tao h6t. !-The tai sao may dinh gi€t n6?- Vi m6i thh truyen. ki8p nghe chura I-M6i thd.triiy6n ki8p la the nao ?--Vay chd ai nuoi may, thang ng5c cri? The na.v

nh6 ! Mob ngurdi cai lan vd.i mat ngurdi khac r6i gi8tngurdi d6. Anh ngurdi ay gist ngudi kia d8 tra thti Ohoem. R6i anh em hat ben gi6t lan nhau, lan lan loi keoden ca hQ hang, r5t cuoc ai nay dan ch8t h8t, the lal m5itfr thtl chfiln dirt, 6i chao, dai lam may cyi !

_ M6i thti ctia nha may da kh6i squ lau lam chua ?-,Tao bie't ! ft nhat ci~ing ba murcyi may nan nay.

Dau du6i cau chuyen `la do mat cuoc cat va r5i di denmat vu ki¢n, ngurdri thua ki¢n li6n gist ngurdi duo.c kienva:`d6 la 1€ ttr nhien, phai kh6ng may?

- Vi chuyen gi ? chuyen dc{t cat phai kh6ng ?- Tao kh6ng bi8t.- Th6 ngudi nao gist ngu6i nao trurdc ? hQ Sheperd-

son hay hQ Grangerford ?- Lam sao tao bi8t duo.c ? Chuyen ay xay ra lau

lam--r6i rna !

- Vay khong con ai bi6t sao ?- A, c6 chd, ba tao bi6t r5 va vai i]gurdi ldn tu6i

trong gia dinh ci~Ing bie't nhurng tao yen tri la kh6ng aihi8u nguyen nhcin cuoc cai va fy ra sao.

_ Da c6 nhisu ngudi bi gi€t chua ?- Oi ! thi8u gi dam rna I Nhirng kh6ng phai lan nao

cting c6 ngudi ch6t dau. Cha tao con mang vai vien dan

120

DO"I 84tl- plilEu inu

trong minh. Ong ndi khong sao dan vi may cue danay khong nSng lam. Bob mang vai vet seo va Tom thi bithuong l]ai lan.

- Nhung trong nan nay cd ai ch6t kh@ng ?- C6, m6i ben mat m¢{ ngudi. Cach day ba thang

ngurdri anh hg tao mdi mudi b6n tu8i, cai ngu.a vaortrng Oho.i, rna lai dai d¢t kh6ng mang Sting theo. Thinhlinh ham nghe c6 ti6ng v6 ngtra sau lung. Hcin quay laithay lao gia Bqldy Sheperdson du'ong phi ngu.a du8i theolay cam `qhng, mai tdc bac phat pho. theo gi6.

Bang 16 phai xu6ng ngira chiii vao bt.ii tr6n, Budlqi tu&ng c6 the thiic ngi|a chay durQ.c. Nhiriig lao, tadu8i theo ben got vci gan mu.6.i cay s6 thi bat kip. Ratcuoc Bud bi8t tli6 nao cfing che't men qiiay ngtra lai d8kh6i lanh `'ien dan phia sau lung. Bud che't iihung tuansau thi lao gicicring bi tinh s£^> 1u6n.

~ Theo tao thi lao gia £{y hen iihat lfim.

- May dtrng tu6'ng `'ay, hQ Shci>erdson \Ti\ Granger-

ford d§u kli6ng c6 ngu.6i m``o hell ca. M2i.\r phai bi6t,mat ham mat minh lao da i.hie'n df{ii `ncanh li¢t `'di bangu6.i hg nha tao. Lao taxu6ng ngi.I.a \ri\ ni.ii] qau minhngu'a, con ba ngiTdi nQ, thi van ng6i tren lu.ng ngpra,vtra cho ngqua chay chung quanh lao vtr.a nh?im ban lao.Laotavaconngq.ad§u bi vai `'6t dan ct`m ba chalngkia met ngud.i ch6t li§n tai fran con hai ngu6.i ng thiphai khieng `'§, ham sau ch8t mat mqng nfra. H9Sheperdson kh6ng c6ngu.6.i nAo hen nhat dan, mayddrng lam hg. ¢

H0msau la ngay chd nhat mgi ngurdi d6u di iiha thcrcach d6 nan cay s5. Khi tr& va an mat brra co.in that

121

D0I BAN PHIEU IItu

ngon, xong ai nay di nghl trua. Ltic len bu6ng, t6i gapcd Sophie di'rng ngay ngu5ng cipra bu6ng cfia c6 k6 benbu6ng toi. C6 ta gQi toi lai va sau khi d6ng nhe cfra laic6 ta nhd t6i di lay gitim cu6n Tan-U.dc-Kinh co qu6na nha thd, nhurng c6 ta dan t6i khong men n6i cho ai bi8t.T6i htra xong li§n di ngay va chinh t6i cfing ho'i ngacnhien v8 si.r gfip I`tit nay ci~ing nhu si.I bi n]at cfia cu6nTan-Udc-Kinh. Gid d6 nha thd vang hoe men t6i timthaycu6n sach ngay. Vi tanh to mo, t6i cani cu6n sach rfi vaicai, bang mat t6. giay c6 vi6t hang cht~r : « Hai gid rur5i >>roi ra.

T6i luQ'm mi6ng gi2{y d8 1ai ch6 cri v.i dem cu6nsa6h `'a du`a cho c6 a clang s6[ ruot dQ.i t6i.

Khi cam cu6n a Tan-Udc-Kinh » co ta n6I]g nay latki6m tdr td cho d6n khi gap mi6ng giay £{y. Khi docxong mat c6 tuo.i han len. C6 hctn t6i va bat t6i th8la s€ kh6iig n6i v6.i ai.

T6i h6i mie'ng giay d6 n6i gi, c6 ta li6n h6i t6i :- May bi6t doc kh6ng ?- Kh6ng, t6i chi bi8[ doc nhs.ng cm boa thai.

C6 ta li§n ccit nghia la mi8ng gi£{y dung d8 danhdau trang.

Sau d6 t6i di xu6ng m6 song. Khi qua rtrng t6i d6

}'r thay thang Jack, thfii]g b6i nh6 cfia toi, di tlieo sauva khi khuat nlia thi n6 chay lai bao t6i :

-OngGeorge o'i, hay di theo t6i xem giay c6Marie rdt xu6ng ao.

@

T6i rat ngac nhieii vi ham qua r,6 da n6i vdi t6imet lan nhu vay. Chac c6 chuyen gi md am day. Toi

122

Bol BAN PHI-Eu uru

thfrdi theo n6 xem sao. Did¢ tan triim thu'dc, n6dantoi loi ciua mat cai bung nude den mi®`t ca xa Kl]oangnam tram thu.arc. Khi de'n mat g0 dat cao ram rap, ndndi ..

-Ong George o`i, ci'r di vao d¢ `'ai bu.a.c thi thc{y

giay co Marie 6. d6. T6i da th2iy I-6i.Noi xong n6 quay lai chay m€{t. T6i li§n budc tdi

ch6 ddm, c€^iy thua rang chtrng mat civin bu6ng, giaybin him bb ttr phia thi gcip ngay mat ngur6.i clang ngi'i.Trdi o.i I thfing Jim I

T6i danh thL'Tc anh ta day tu-&r]g lam anh ta ng?cnhien clroi ai de anh ta mh.ng khdc surd[ mud't vi laidug.C gap toi.

.Tim tliuat lai cho t6i lighe ltic lji tau di.lug chim thianh taloi phia sau tdi. Anh {a nghe tiglig toi, nhungkh6ng dam len tie'ng Ira id.i vi sQ. bi bat lai, anh ta

gi.ii thich : tt Vi t6i l]i thurong Tihe Hen khong the loi mauduo.c. Cau loi trurdrc b6 toi r^dt xa, toi dinh ninh lakhi tdi b6` thi t6i theo kip cau nen kh6i can gQi lam{`hi. Kl]i tl]5y cau \'ao nha dd thi toi ra ri`t.ng ngL'i.

SAng horn sau bQn h:ic n6 chi ch6 tr6n nay cho t6ivi a cach bu.ng c6 nu6.c nan ch6 kl]6ng the danhho.itim durQ'c. Ttr d6 m6i ngay chting nd d§u dem cCimcl]o t6i `'a cho t6i hay tin ttrc ci'ia can. i>

-Tai sao Jiin kh6ng bao thfing Jack cho ta ha}T

tin s6`m lion?-Vit6i kh6ng mu6n lam r¢)n c€:iu `'6 ich, chung

la kh6ng th8 lam gi duo.c, nhu.ng bay gi6. chi'ing lac'6 th8 di durQ.c, 1oi da s2iin sfra dfi moi thtr `'a da sfraxongchi6c be. .

]23

80-I BAN PHIEU IItu

- Chi8c.be nao Jim ?i Chie'c be ci~i cfia chdng ta dd ! Nd chi hu xoang

rya toi da_ddng lai can than, nhurng nguy qua d6 dac math8t. N6u chting ta ddrng sg qua-va dQ.i 6. d6 lau themmat chtit thi chting ta da thay n6 n8i len. Bay Sid till=xong t.at ca ci~ing nhu chi€c be mdi.

_ Jim lam the nao matim duro'c chi8c be ?- Kh6ng phai t6i rna ben hac no da thay n6 talp vao

bai va mac can & d6. Chiing n6 clang cai nhau d8 xemchi8c be se thuoc dtra nao thi t6i tdi va bao chiing la`chi6c be nay cfia cau, khong nen dung vao cda matngudi da trang ! Toi ci~iiig cho m6i dtra nam cac vachting n6 rat bang -long. BQn chtlng nd d6i xfr v6'i t6irat tfi. t6, nhat la tbang Jack, i`anh manli hen tat ci.

- Phai ta bi6t, n6 kh6ng ndi vdi ta la Jim a day rna¢hi n6i la dan ta di xem giay cfia co Marie 6. dudi ao. N6kh6ng thay chting ta di chung vdi nhau, `Ji vay ne'u can,n6 c6 the the la kh6ng bi6t gi h8t.

T6i ham d6 toi di ngfi sdm d§ ham sau day cho s6'm.Khi thtrc day 16i ltiy lamngac nhien vi trong nha im

ph±lng phac. Toi d8y thay thfing Buck da di dau matttr h6i'nao. Tdich6i day-xu6ng nha dur6.i ci~iug khctngcd ai va ci~mg im lang nhur td ! Toi den gan d6ng ci.ii+mb'i gap Jack, t6i h6i nb :

- Cd chuy?n gi dd ?_ t'Ta, 6!ig chu.a bi8t gi he't sao Olig George?

- Kh6n8 !- C6 Spohie tr6n r6i. H6i khuya c6 tl`6n di \tdi 6ng

Hariiey Sheperdson. Ca nhad6u bat ngpra lay sting di

124

B61 BAN PHIEU IItu

tim c6 ta chtrng mat gid r6i. Badai ta va co Charlottelhi di Oho hQ hang hay. Tat ca d6u di h6t.

_ Tat sao Buck kh6ng ddnh thirc tao day?-Chacla cau ay khong mu6n 6ng dqu vao, vi vay

men kh6ng danh thdrc.

T6i voi b6 n6 va chay nguQ.c len durdng doc theo.bd song. Gan tdri ben dd t6i chay tu6t vao i`trng va barchtrng vai thudc, leo len cay d8 xem viec gi xay ra.

Nhfrng loot sting lien h6i n8i len ben phia b6n dd.Ttr tren nggii cay toi thay nam sau ngurdri cai ngqua chaydi chay lai trurdc nha ngurdi dua do ; hQ tim cach tancdng liai thi6u liien clang ntip sau mat vach [udng doctheo b8n. Nhfrng ngurdi c&i ngqua kh6ng th8 t2{n c6ng dichthfi v6 phia trurdrc duo.c vi vudng btrc turdng. M6i lanho Oho ngi.ra chc?y quanh ra phia sau thi bi nhi~rng loatst'ing chan lai.

^\Iot lilc sau nhfrng ngudi c6i ngi.Ta li6n b6 ch6 ddchay vS phia nha iigur6.i dua do. Mat trong hai ngu6.i b±Way li6n ddrng len nh6 kht°>i vach n8 sting. Mat ngudi,`c(~Ji n.gnu rdt xu6ng dat, nhrrng ngu6.i kia nghieng minhsat dat keongur6i bi thurong len va dem vao trong nha.Trong ltic d6 hai ngndi thanh nieii kia chay bang v6 phiartrl]g nhung durQ'c-nfra dudng thi nhting ngudi c6i ngquah6i nay tr6ng thay, li6n nhay len ngTra du€^>i theo. Haingurdi da chay xa va dd thi gid de'n nhp sau mat cay 6rngay trudc cai cay cfia t6i va n8 sting 6han bQn \c5ingu.a lai. Mat trong hai ngudi ay la Buck, con ngurdri kia.Ia mat thanh mien 16i ngoai hai muro.i tu8i. B9n, ky rnachay quanh phia trudc motltic r6i b6 di. Khi hQ da dikhuat t6i lian gQi Buck. Anh ta ngac nhien khi th#y toi

12,5

D6I BAN PHIEU LUU

6 tren cay. nan ta bat dau kh6c ntrc n6. va k8 Iai cha.va hat ngurdi anh da bi gi6t trong met cuOc phi.ic-kich,con bQn Sheperdson cfiiig bt9> lai liaiba mqng. Han n6iclang 16 6ng men dQ.i ngurdi nha r6i hay ra tram thi c6le kh6ng bi phuc kich. Dti sao Buck `cfing dinh nhdngudi anh hQ ten la Joe hien ddrng c`ting- vdi han, d8bao thti cho cha. T6i h6i tham co Sophie `'a Harney rasaolhi han tral6'i la hQ khong viec gi ca `'a clang a benbd ben kia. T6i r:{t bfilig long cC>n Buck thi r2[t ti8c lcida ban hi.it Hal.ney ham trurdc 6. ti`ong rti.ng. Ba't chQ`[,met loat si'ing n{'^> phia sau lung t6i. T6i nhin thay rt~>bpn Sheperdsoii clang di bo xuyen rdrng. Buck va ngu.6.ianh hQ cfia n6 co c&ng chay \.a ph]'a bt`]` song, con t6ithi gan nhu che't di'rng tren cay. Mat I.it sau t6i nghe bQnBuck nhcfy xu6ng song va l]ie't hQ da tho€'it che't.

Vi con iighe vai ti6ng si'ing lac dac trong r[i'iigneiit6i dQ.i trdi t6i m6'i dam leo xu6ng. T6i nhat dirjhkhong tr6. va nha i]fra \Ji t6i da bat dan thay channhdrng m6i tfi. thti. Chinh t6i ci~ing cam thay met phan -.-{racli nhi¢m trong tram danh vdra qua. Mi6ng giay niat6i da thay trong qu.van Tan Udc Kinh cfia c6 So.phiech{ d8 ghi Sid hen cuoc gap g6` cfia c6 Sophie va Har-Hey troi]g dein dd. N8u t6i Oho 6ng Grangerford haythi c6 ]6 6ng ta da nh5t c6 con gai lai, va cuOc tan satnay dau c6 xay ra. T6i lian di v8 phia bung, ch6Jim clang tri'i an, quye't dinh rdi b6 vting ghe g6.in nay.

Khi t6i d8ji ch6 neo chie'c be thi kh6ng thay Jim,mfi cfing chang thay be dau ca. Ch6t t6i r5i, phen naychac lc+ di ddt ! T6i gao that to d8 keu` thfing Jim, thinghe ti8ing n6 each dd khoang hai mudi thur6.c :

- Lay cl.itia t6i ! Cau Phin da'y u ? Kin cau dh.ng

]2S

801 BAN PHIEH Ijlfu

lam 6n len the.

Chua bao gid toi nghe ti6ng n6i em diu nhu `'ay ..T6i chay den ch6 anh ta va leo xu6ng be. Jiln nanhai vai t6i va ndi :

-Chtia ban phu6.c lanh cho chi'ing ta ! T6i dti lola cau kh6ng bao gi6' tr6' 1ai nent6i dinh di tim cauu

Tc)i bao Jim :

-Thai c.hL'ing ta ci~ing ch&ng con gi |]hai I.im 6. caidart nay nti.a, x6 be ra"Inau len.

Khi be di cich no'i d6 hai ba cay s6 t6i m6'i th£{y

yell tarn. Ch`'iiig t6i treo den len v[i lo €Vm bfra 16i.Ttr h6i ham t6i chua duo.c hot nao vao bi.ing ca. Chi'ingt6i vh.a €Vin vlra n6i chuyen rat lau. Jim thi r2{t lrdi longvi da di kl]6i durg'c cii ao cfia anh cring nhur t6i r£{t vui`sudng lia kh6i noi x:^iy ra nhi~rng cuOc tra thti khtingkhie,p.

That ra thi cuoc ddi a troi]g nha kh6ng th8 `'i `Jdi€uOc s5ng 6', du6`i be duQ'c. T.I.ong nhA [lii luon lu6n

pgudi ta bi birc l]¢i vc4 kh4 chiu vi phai cliung di.ing vdinhau ct`]n tren chi6c be thi ngurdi ta hoan toan tqu do.

127

cHu'OnG xlx

. Ngai vang xup d6

Hai ha ngay em d6m troi qua.L6ng song rang v6 ctlng. C6 nhi§u ch6 den ba cay

s6. Chting toi van den di ngay nghi. Sang ra. chtlngtoi cot be lai, lay canh la phfi kin can than, r6i thacau hoac xu6ng song tarn mat. C6 ham chting t6i ng6ingam durdi nurd.c donam t2{c & bai cat ven song d&nhin mat trdri mQc. Vao gid dd tren tr6`i dudi dat kh6ngmat ti8ng dong. Canh vat hoan toan yen lang, ngurdiv.i vat d6i.1 ngd vtii, trh' vai con 6nh-uCing.

Bei bd song ben kia, rtrng cay in tren nan trdimat vet dai m6., m6.. Dan dan met gdc trt`].i bat danhh.ng len trong khi nhting lan anh sang t6a ra nhu gQnsong khap ncri. Xa xa .con song ttr mau den da d8isang mau sam. Nhfrng chi8c xu6ng hoac be g6 trong.nhu nhi~rng chain den lurdt nh? tren giong nu.dc samkh6ng mob ti6ng dong. Canh vat thay d6i tli'ng ltic. Matvet trang duc loang tren song va ngudi ta bi6t ngay lilc6 mat chi6c r6 cay clang trot no'i ch6 gQ.n d6.

Suo'ng mti nh? b6c len trong ltic v§ phia d6ngtrdrida frng hang. Ven rtrng da bat dan sang hen. Ben bdsong ben kia, noi vqua cay, chting t6i"{y r6 nhti'ngkhtic cay x6p d6ng kh6o den n6i thoat trongciing bi8tngay la cd ban tay mat ten lai g6 bat luong vi `bfit ctrch6 nao ci~ing c6 th8 cho mat con chd chui lot.

128

e

6

D01 BAN PHlfiu I,UU

M©t lan gid hiu hiu ludrt iih?, tho.in squc mtii cayrdrng. T6i tu6'ng cfing men thri thqu6 la trong hoi gi6d6i khi cfing c6 .mtii cA che'[ do l]Qn ngur phil b6 laitreii b6`. Vai phut sau tlii lrdi sang han. Canh vat nhuvting len don chalo i+ti.ng thai duo.ng. Chin choc hotvang lh.ng nhu. mu6n hoa iiiinh valo anli sang. Ltic nayci~ing la ltic khd trong thay mat lan khdi b5c lenmen chring t6i li6n d6t lfra len d6 nurdng ca cau du.Q'ch6i dem va ail lot da `'6'i nhau. An xong chilng t6i namdai ngam con song, Oho den ltic thiu thin ngrfu.

Tie'c thay chi'iiig toi hay gap suo'ng mti qua, nicicanii su'O'ng inti tr€n song thi clit8ing ct`jn 8i la thi'i `i.+tyl6i klii g£:iij siro.ng in.d., nlifi'iig cliie'c lje tl]ti su6i git`ingd6u piicfii lz`{}T xoong n€{u ivin g(~) long keng d6` h`im lii¢u

mci tri'in!i nli{iu.

M¢t hoiii ni¢t chi'e'c i)6 trc)i gEin cliL'iiig L6i, kh6ngth:{y be rna chi nghe tie'iig ngu6'i ii6i chuy¢n r2it r6. Thatkhongc6 gi bu.c minh cho ]i'ang cbi nghe tie'ng sat benminh rna kh6ng tli€{y ngu6'i nao he't. ,liln lai tu.6.ng gaprna, nhu'ng toi n6i clio han vfrng long : tt Ma gi lai n6i

qu}'T than dan sao khong lfmi cho tan dam sa iii[i ch6ch8, n:ly ! ,,

Dem d6n, ,chring i(ti x6 be ra gii~ra song va ctr d8mac cbotroi. ChL'iiig t6i ng6i hL'it thu6c 6 man be thachin xu6ng nndc vfi ndi chuy¢n gau. Chting t6i lu6nluon c8i tram, c6 nhien la 6' nhfrng quang kh6ng c6in,u6i. Quan ao cha m€ Buck Oho t6i t6t qua lai canglamcho t6i kh6 chiu. Va lai toi ci~ing it d8 y den quan ao.Nhi6u ltic chdng t6i n&m ngfra tren be d3 tim hi8u bantrb-i v`a cac vi sao. Jim cho la ngudri nao dd da tqo ra cac

129

•Dbl BAN `P.HIEU

ng6i sao con toi thl cho laN6u ngurdi ta too ra thi pnhi6u nhu vay. Jim lai baoT6i tha}. gia thu}t8t nay

LUU

nhien rna c6.`n]di c6 duro'c

trang da d6 ra sao.\'i t6i ct~1ng thfiy

1ocqi liliai d6 trdrng nh:6u nhii. sao v.iy. Khi th:{y sao xetthi Jim bao day la mat vi sao khon¢i t6t da bi b€\ in?lieng ra kht'>i 8.

+\Iot sang kia t6i vat dugc met chi6c xu6ng. T6i li8ncheo `'ao b6. d8 ki6m it trai cay. Khi cheo ngang metdurdrng man ttr {rong b¢ xuyen ra, t6i thfiy hai ngur6.i __clang th' tren du'dng chay ra he't t5c li.rc. T6i da tu.dng

plien nri}' t`hac cli6t `r`i }' ngm bi theo du€^]i lt'ic nao ct:inglan van trong d.iu t6i. T6i dinh cheo I.a girra gi6ng songnhung hai ngudi d6 van lo'n xin t6i ctru hQ, cllo hQ xu6ngxu6ng. HQ bao clang bi thien hc? ltia ch6 rurQ.t theo macdau ho kh6ngcdlam gi. HQ mu6n nhay dai xu6ng xu6ngnhungt6i bao hQ :

- Btrng nhay xu6ng, {6i c-hu.a nghe ti8ng ch6 tie'ngngiTa gi h6t. Cdc 6ng c(`>n dfi thi gi6. chay mat d6i nfrar6i nhay xu6ng nu.6.c loi i`a phia toi, ch6 se `'6 phuro.ngdanh ho.i.

Hal ngu.di lam theo ldi t6i. T6i cho hQ len xu6ngvacheo v6 ch6 chi6c b6. Mudi phut sau clrdng t6i m6'inghe ti8ng ch6 sfia vci ti8ng ngurdi laTh6t vans d¢i.Nhfrng ngut`t.i du8i theo den b6. vinh thi hinh nhu dii.nglai d6. Khi da cdch xa du.a.c hai cay s6 toi clieo qua b6.benkia i.a tr& v6 ch6tdau be. Bay gid hai ngurdi khAchcfia toi da dtrqc an toan. Mat ngurdi it nhat ci~ing baymuo.i tu8i, dau sdi nhung rau dai bac pho. Ong ta doimet cai' nan ni sup xu6ng, minh mac mat cai ao lenxanh cfr, do h6t strc. Cai quan xanh cfing rich mudp,

130

DOI BAN PHIEU Ijuu

chan di giiiy 6ng, tren tay vat m¢[ cai ao xaiih du6itom, cd ni'it d6ng. M6i ngudi d6u c6 mat cai ttii ci~ibang ni. Ngu.6'i kia do ba muoi tu€^]i cring c6 \.6 rachru6.i iigheo nan. Sau khi an xong, chting t6i nfim dciin6i truyen gciu. Ltic ^dy t6i mdi bie't la hai ngudi kh6ngbi6t nhau. Lao gia sdi dau h6i ngurdi kia :

- Tai sao 6ng bi chting ru.Q`t ?-T6i ban thu6c dfinh rcing. Thu6c cfia t6i lam

sach nhii.ng chat cau a rang nhung ci~ing lam cho menrang di lu6n. Ban xong clang le t6i nan cliu6n ng€ty,t6i lai a nan lai them mat dem nil.a. T6i Gang l]i clu'iiigrug.t thi gap 6ng day. The con 6ng thi sao ?.

- 0, t6i ay a ? T6i d€~i t8 chi'i'c m^dy bTi8i di6n

thuy6t n6i `J6 squ ti6t ch6. Tat ca dan ba ttr gia de'ntr6 d6ii nghe t6i, vi n6i that cho 6ng bie't, t6i lam Ohonhfrng bQ.in nhau he't u6iig rug.u. Ti6n v6 ci9i.a m6ingudi met ccpic, tr6 con `'ci bQn liac n6 du.Q'c mi6n. M6idem t6i thau ct~ing du.Q.c nfun mudi d6i]g. MQi vi¢c d6utr6i chay nhung kh6ng bi€t c6 tl]ang phai gi6 nadlaithuat chuy¢n lai la chinh t6i ci~ing gist thi gid bangcliat men sau nhfrng bu6i di6n thu)Te't. Sang i]ay, metten hac n6 nh6 lay t6i day va cho to.I hay ld ngu'(i'i{a da tap hop ngira `'a ch61ai, clio t6ichay trudc metgid r6i hQ se du8i sau.`N6u hQ bat dirQ.c t6i hQ s6 laydau hac ph6t len ngudi t6i va bat t6i lan vao 16iigchim. T6i khong dQ`i €Uin sang nfra vi nghe tin 2{y toih6t thay d6i.

Ngudi tr6 tu6i lian ndi :- Lao true.ng o.i, vay thi toi tu6'ng chting {a c6

{h3 hq.p tic lam all dugc.- DurQgc lam,` nhung Ong thao ngh8 gi ?

131

D6I BAN PHIEU IItu

- T6i chuyen mom v§ nha in, t6i cring bie't chtitdinh v6 bao ch8 thu6c, lam kich si d6ng nhfrng vai bithan. N€u can t6i ci~ingcb th8 lam phh thdy ; t6i cringda.vdia dur bang nhfi.ng bai hat va t6i cling la matdi6n thuy6t vien kh6ngd8n n6i t6ilani. Toi con nhi6ungh6 khdc nfi.a, con 6ng ?

. - H6i gap thai van luc trur6'c day, t6i lam €uin ratk}iz'` v§ ngh§ tliu6c, chuyen tri benh ung thu va te bairfit mat tav. T6i cfing bi8t xem tu6.ng ne'u gap mat khachhalls ng6c ngh8ch. T6i lcii la mat nha truyt5n gido 16ilc?c, giang dao ctr s6 mat.

Ilai ngu6Ji nin thinh m¢[ 1i'ic. r\Tgu.6`i ti`6 tu8i h6|igth& dai nao nuot `Tfi rfen I.I :

-Than 6i!

Liio git``i sdi h6i : tt Ti}i sao C>iig [hiiu thtpj3 the'..J jj

Anh (`,h:`iilg tl`6 tu{'^)i 1£{}' kh£Jm ch€{in nu.dc in:it,

tl.i.I I(,),i :

~ Khi 16i nglii d6.1 cu(:)c d6'i t6i sa si'it nhu tlTi6

n€iy va phai lam ]jan \'6'i nhfi.ng ngu.6'i nhu `Tay...

Lfio gi:i strng s¢) :

_ +i, anh cho la ltim ball \T6.i chi'ing t6i kh6ng xi'i.ngding ha ?

_ Kh6ng, xi'mg ddng I:im ch6.. T6i clang durQ'c nhu.

vay vi sp suy stip nay chinh la 16i tai t6i. Kh6ng, toikhong n6i gi cac 6ng. T6i cam tcim ch±u nhL~mg diaii xa}rd6n cho t6i. T0i chi c6 mat ngu6n an fii lil nghl de'ncai ch8t. Thien ha c6 th8 ti8p ti.ic doat h6t nhL~i'ng git6i yell men, cfia cai cfia t6i va tat ca...nhu.ng nanm6 thi nhat dinh la k,hang. Mat ngay kia toLc6 th8

132

861 BAN PHIEV I±Ifu

yen gitic ngan thu, quen ddi, va trai tim tan nat cL°ia{6i se tim durQ.c noi yen tlnh. hT6i den day anh ta lai himL~ii va chtii mat lan nti.a.

-Chao 6i, that clang thu.o.ng cho trai tim tan m'itjcfia 6ng. Nhung tai sao 6ng lai phanh phui nd ra trud.cmat chting t6i? Chting t6i cd lam gi nd dau?

_ Kh6ng, khong, dciu phai t6i mat sat 6ng. T6i bisa stit thi t6i rang chiu minh 16i. T6i darn d6'n lci lethud.ng r@i, t6i dau cd mu6n k818 lam chi.

-Nhurng h6i tru'dc, gia canh Clng the' nao rna na}'bi sa suit?

-Oi, n6i ra 6ng cring kh6ng tin, iiliung dd.i toithi can gi rna pliai dan. -Anh ta n6i tie'p v6'i met giQngirinh tl.Qng `'6 cting :

-T6i se tie't 1¢ cho cac 6ng bi6t. T6i th£{y t6i c6

the tin cay cac 6ng. T6i la mat Ccliig-tu.6'c chir,h tang.

Jim m& to mat thie'u di6u lot ti.Ong ra ngoai. Chinhtt.ii ct~ing tha'y ho'i choang vang. Ong C6ng-tudc n6i tie.p :

- Ong c6 t6i, con tru6'ng cfia c6ng-tu6'c Castoizetda b6 xtr sang lap nghiep a MiTr vao cu6i the.k5r ti.u'dc.Ong la me{t di d8 lai met dti'a -con, d6ng th6`i 6ng thansinh ra 6ng ta, ttrc quan.cong Castoizet cring che't. Eiii6ng c6 t6i m6'i chie'm doat t^dt ca tai sam `'a clrd.c tu'6`c`cfia chau minh. T6i la mat ngudi con gic>ng dich ct'langu.6.i chau d6, ti'rc la gi6ng chinli tang cfia C6ng-tu6`cCastoizet. Bay gi6. day t6i s6ng c6 d¢c, bi bt9i ro'i, bimiet thi, ]ji danh du8i, tan ta, \'fi t]`ai tim tan m'`t,

phcii day dga s5ng tren mat chie'c be nhu \'a}'.Jim khong gi2{u dug.c `T6 thu.o.ng hal n6ng nhi¢t. T6i

tci~ing thriy hod cam d¢ng mt:jt chi'it. Chi'ing t6i c6 g.irig

133

EtoI BAN PHIEU LUU

an L®ii Ong c6ng-Lurdc that thdi ay, nhung 6ng ta n6i liechi.1ng toi kh6ng th§ lam gi dugc. Tuy nhien ong ta cting,cam dongla it nlifit chting t6i cL~ing nhan bi8t dia vi cL'ia6ng ta. Khi n6i chuy¢n thi cliting t6i cdi dau trurdrc mat^ong ta `7a ken bang .. Cac-Ha hay Di'Tc-Ong, hay Dti'c Ngai« Cas{oizet >> vi mat cai ten Castoizet cring di.I ndi nhi§ii.lion ni~ra chting t6i phai h2iu Oho 6ng ta an. Jim hau 6ng:Ia sue;t I)i`ra ivin lL4m Oho 6ng ta cring nhir Jim d§u r2{thailong. Nhung con 6ng lao thi ng6i nin thinh. Durdng`nhu lao ta kh6ng hai long vi thay chi'ing t6i lo phi.icdich cho o1]g c6ng-turd'c men t6 v6 nghl nggi mien man.

Chi§u den, lao ta bat thinh linh bao ong C6ng-tudrc :-Nay 6ng Cassenoisette oi, toi ci~ilig ngam ngtii

clio s5 phan ci']a 6ng, nhung ch&ng phai mat minh 6ng,

gcii] canh long dor.g `i]hur vay dau.- That kh6ng ?- Sao lai kh6ng I Chang phai met [qiinh 6ng bi tu6.c`

doath6t quy§n lgi.- Tl]an 6i i- Kh6ng, kli6ng phai mo[ minli 6ng phai giti' I]i

mat ci'ia d{`>.i minh. \T6i dell day 6ng lao kli6c su.6.I mudt.

-Kin 16i ong m[]6n n6i gi ?

_ 0[ig Cassenoiset{e o.i, toi c6 tli8 tin 6ng durQ.c'

kh6n8 ?

Ong c6iig.tu`dc xie'[ chat lay lao gia va n6i :-h Tin Oho den ch6t. C6 si.I gi bi mat Kin 6ng cii'J

ndi di.

- (^)ng Cassenoise{te a, t6i la ci.ru Hoang-thfii-tfi. !

Cfir ttt?ri lia.v [ir6'ng turQ.ng khi nghe .cau n6i d6 mat

134

D0I BAN PHIEU ljuu

t6i va mcit Jim Iron soe len nhur the nao. Con 6ng C6ng-tudc thi ken len :

-Sao?-Than oi, 6ng ban cfia t6i tyi, daTy la ca mat su thquc.

Trong gid phtit nay cac 6ng clang ndi chuy¢nvdi vihoang tfr mat tich, Louis Mu&iBay, con cfia vua Louts

•`Mudi Sau va hoang hau Marie-Antoinette.

-Sao 6ng kh6ng n6i la cuu hoang Charlemagne c6durQ.c kh6ng. Trong 6ng cring den sau bay tram tu6i.

_ U.u phi§n lam cho t(ti gia trur6c tu8i, lcim ch-or.iu t6i I]ac va vch dan t6i sdi. Phai, cac 6ng o.i, cac6ng c6 bi6t ngu6.i clang ng6i lrudc mat cac ong day,mac cai ao xanh rach rtrdi nay, da bi day dQa phieulu.u, bi cha clap `'ci lan ta nay la hoang d6 chinh tli5ngcf]a nur6'c, Phap ki`.6ng? \

N6i r\6i 6ng ta lai ntrc ii& kh6e lam Oho t6i \'.4 Jinici~ing khong bi6t lam sao ni~ra. i\Thung chung loi I.i~ing12{y lam hciii lic?nh durQ.c nh.4 d6ng d5i qiii t¢)c €L\' dichuii{i treii be. Chting t6i c6 gang khuyeii nht'i 6ngnhil.iig i(^iii c6Iig \0 icli, 6ng 2iy cl}i con li€.lm (i(.).i I.h6L

inal thai. i\lii6u klii 6ng ci~ing tu.o.i linh lai khi duo.cchi'iiig t6i kinh c:^in ton theo pha[n tudc. Chiing t6i chi

pl]ai l>£'\i mol g5i xu6ng va keu ong b?ing « Be ha» vadon cbo 6ng can tru6.c, dQ.i 6ng .in xong m6.i dam ng6ixu€Jng. Khi t6i \'.4 Jim keu 6ng bfing 8¢ ha thi thfiyong he't strc \'ui \'6 nhun{3 6ng Gong-[udc thi trai laikh6ng l]ang long chht nao.

Ong Be-ha lu6n lu6n d6i xfr tfr t6 vdi 6ng C6ng-tu.6`cva n6i lai la vua cha bao gicr c`~ingt6n trQng hQ Castoizet`'€i `'C>`i ho vao dan chau \'ua lu6n. Thay 6ng C6ng-tu`d.c

]35

Bbl 84NTPHIEu I.UU

lang thinh lu6n, Ong 13¢ ha li§n I]di vdi y:

_ Chting ta con a tr6n be nay mo[ thdri gian nfra,{ai sao chdng ta kh6ng cot r.I]au nhu nhi~rng ngu6iban ? L6i dau phai tai toi kh6ng sanl] ra lh quin c6ngcon thc hq la hoangti'r ? Vay thi chting {a d8 }'' dendiau d6 lam chi ? T6i thi€t nghi chting ta n6n dentinh ban rna lam diu nhi~rng n6i dan klM&j kia. I'a'tai chiingta con c6 th8kh8 hon nfra. Hiennaychiing taderQ.c an u6ng day dfi va cu¢c dd'i ci~ing kh6ng kh6 khanlam. Vayc6ng tu.6.c con chd gi nfra rna kh6ng bci[lay t6i...

Hai ngudi sie't lay nhau lam choJim i`at vui mdrng.Kh6ng bao lau t6i bi5t duo.c chan tudng ci.ia hai tellbg.in nay, khong phai la vua hay c6ng hau g`i he't iiiachi la m¢t laiig bani va met anh n6i doc rna tli6i.Theo }'r t6i thi tha ci'r d8 yen nhu. \'a.v cho xoiig. Chungthich duqc keu I]ang Be ha lia.\ C6ng tu6.c, lhi keucho chl'ing xu.6.ng d8 chl'lng toi dirQ.c }ren thc4n. T6ici~ing khong n6i diau ay cho Jim bie't. \Te'u cau t6i dachang day t6i durQ.c dieu gi [hi it nh2{[ t6i ci~ing da hQcdurg.c met cai khan cfia t^mg la mii6n s6ng r`'en 8n `'6.ibQn luu manh thi kh{^ing nen laln chting phat }'r.

136

CHU.ONG XX

Ong vua ke cu6.p.

Hai 6ng khach h6i cht'ing t6i ra't nhi8ii. HQ h6iclii'ing t6i tai sao lai nga} nghi deln md'i di, Jim c6

i]hai la met ten h€tic-n6 dao tau kh6ng ?- Kh6ng, Chtia oi ! Sao cac 6ng lai nghi v€:iy, mat

ten h£.icLn6 lai tr6ii `'6 mien Namqa I

HQ cho gia thuy6t nay ho.i dt'iiig nhirng t6i ci~ing

i]hai cat nghia cho hQ, nghe nliur m¢jt chiiyen c6 tliat.Toi thuat lai :

-Clia in? t6i a `'ting Pike tren s6iig }lissouri. T6i•" sinh trLr&ng a d6 `'a gia dinh chi c(`]n c6 cha t6i, em toi

va t6i. Cha t6i nh£{t dinh don `'6 6. \`(').i chi'i Ben t6ihien c6 mat d:3n dian iih6 cd{.h ()rltsans t{'mi muoi cAys6. Khi tr.i h8t ca nQ' i`iiii thi cht'ing t6i gi3!i li6t saclichi ct`jii mu.di sail d6ntq \'t`uig v€`i tch h{``c_n6 Jiiii. Vdi. s6

ti6n €i.v kh6ng dfi d8 di ino[ quaiig du-6.iig dali den haingdn cay s6, dti di tcfi.u hang b6[ ci~mg kh6ng dfi. Hi3imt'j.i bat dau ltit cha t6i may man v6`t du.Q`c chi8c beii€\}r \'a chhng t6i tu&ng c6 tli8 tha xu€jng d8[i Orleansdap'c. Nhurng cai may cfia cha t6i chang ban duQ'c baolau. M¢t dem kia mo[ t`,hi6c tau so phai l]e khi8n chocliti[]g tt^ti phai iiliay xu6iig song d8 tranh. Jim va [Oilei du'Q.c con cha t6i lL'ic a!' clang say ru.Q.u vci eiri Iket6i md.i ban tu8i. T6i ch€°ing con bao gi6' thay cha `'aem t6i ndra.

]37

801 Bqu PHIEU LuU

Vai ngay sau tai nan chi.ing toi rat btrc minh vingu.di ta ctr cho Jim la mat ten hac n6 tr6n va inu6ngi¥t cfia t6i. 86'i vay chting toi mdi dinh di ban denclio kh6i bi lam phi§n.

Ong Cdng turdc lien ndi :- Hay thii. tha d8 toi nghi each di ban ngay ltic

n€``o thay can d8n„ Nhurng ham nay thi khong men.Chdng ta di ban ngay cb th8 rf I nguy hi8in vi con ganthi trc{n chiing ta vdra rdi b6.

Chi6u h6m dd trdi b6ng t5i sam lai. Chop iihoangttr phia va.cay c5i rung chuy6n am am. The nao tr6ici~ing mua to. (^)ng vua va Ong quan c6ng xem qua tanbu6ng chting toi d8 xem giurdng chi€u ra sao. GiiTdngtoi thi lot roni con giurdng cfia Jim thi lot bang rau bapchua chat kp. Hot bap con sbt lai. klii trd minh, keu xaoxao kh6ng the ngi.I duQ`c.

Ong Quan-cong tinh chi8m chi5c giurdrng cfia tt^tinhung Ong Vua can lai : So sanh ng{`ti thi'r gifra chting tathi khong 16 toi nfim tren 6 bzp nhu vay. Di'rc Ng.ii nenngi.1 tl`en gin.6.ng l]ap lci horn ca !

T6i va Jim ho.i cam dt)ng tu&ng rang 6ng qiian congse phan d6i lqi nhurng 6ngta chi Ira 16`i :

_ T6i sinh ra v6n cho k6 ap ch€ cha clap xii6ng btindurdri gd[ sat. I-loan na.n da lam cho t6i mat khi phachkieu hting. Th6i t6i Kin chill, thua, phd mac cho s6 menh.Tren d6`i nay chi c6 minh t6i la chiu kh€-) s& lhi [t^.i phaibi8t ganh \'ac lay `'ay.

Den den, cht'ing toi lai len dud.ng. Vao kbocan€£z mudi

gid, thi trdi` n8i ccyn gi6ng t8 ddr.d¢i, sfim chap :iiii am\.€i mtra nhu. trtit nude. Ong Vua ra linh cho cliiji!ig t6i

]38

861 BAN PIIIEU LUU

thtrc canh cho den khi ngdt mura, r6i Ong ta di ngfingon lanh. Thu.c ra t6i kh6ng mu5n ngfi chtit nao. Dan

phai ngay nao cfing gap ni©t con gi6ng vrdai nhur vay.Gid dan mci manh nhur vay ! Cur hai l]a giay lai mat tiachop 16e sai]g nhrrng dQt song [rang s6a hang cay s6.Nhfrng hdn dcio nhur bi bao phfl mat ldp bi.ii mira, cayc6i thi nga nghieng theb Sid. Sxm chuy8n am a[n, ranra tan chati trdi xa tit. Tren s6ngs6ng bda ti'r phia. Jimvcit6i ud[ nhuchuotloi. Ci~ing may la chdng toi d§uti`an nhu nhong. Vi\o khoang nfra dem t6i lai ngi®i k8ben l§u. Nhfrng giQt mura khdng den n6i lanh lam, vasdngci~ing lang men t6i ngfi durQ.c. Ltic gan hai gi6'sang khi Jim ken toi day canh thay cho ham thi matdQ't song lo ao de'n chi.ip len chi8c be, hat t6i xu6ngnurdc trong klii t6i con ngai ngfi. Th€bing ranli Jiin curdinhu mac n6. Qua la n6 d6 cu6`i I Toi canh lhay cho ri€G`ndi ngi'i. Co.n gi6ng ci~ing tan dan.

Khi trdi htl.[]g sang t6i ken Jim dciy d8 ki6m ch6 danbe, `'a sfi.a soan Gin sang. Lin xong mat bfra com ngo[i]dnl], 6ng Vua mdc ra mat bo bcii cri men cting 6ngGong Turd.c chcri vai van n.`im cac® Khi clio'i da chan hQban dinli k8 hoach « M6. mo[ chi8n dich jj. Ong Gong tu'6.cli.ic trong ti'ii de't mac ra met t^dm girly cao bach v.i docldn len. M6t tfim n6i ..

tt{13dc s= tri'r danh Armand de Montalban & Ba-Le sethuy8t [rinli `'8 man niiotu.Q.ng h(.)c, ng€\.v .... gi6 .... tai.

ch6... V6 ci'ra : 0,510. Bac.sl se plian tach .nao than hQccho ai mu6n h6i 6ng v6`i gid ti6n Ors`25. ))

Ong C6iig Tudc cho I]i6t rdiig bac sl D6' Montal-ban lei 6ng ta. Mat t6. cao bach khdc thi n6i 6ng ta l€`i « bikich si tri'r danh hatig Shakespcar l€ii rTarrie`n Lc j'ei`ine 6'

139

\

boI BAN pirl.Eu IItu

Drury Lane, Luan D0n. danh vtin'g khap the gidi. Theonhi6u giay tar khac 6ng ta con nhi§u ten khac nhau, vada lam durQ'c nhieu tl`6 ao thuat rat la nhu dting chi8cdfia than` h6a nude ra vang. Ong ta n6i ti8p :

-Kin thti that s& trurd.ng ci']a t6i la ngh8 ca kicli.

Tan Be-Ha, dci c6 khi nao Be-ha len sam khau chua?- Cllua.- Ong Be-Ha lu.u vong o.i, sau ba ngay la ong c6

th6 sfra chti.a duo.c khuy8t di8m d6. D6n mat tinh kiachting ta se mu'dn rap vci di6n tu6ng d2{u ki8m ci®ia Ri--•chard de lam va vd Romeo va Juliette.

i Cassenoisette o.i, gi cL~ing durqc mien la ki6m ra

ti6n. Nhuriig t6i chura tri.ng len sam kh2{u lan nao va cflng`chuacoi di6n tu6ng lan ncio. I,i'ic vua cha cho doi cacdoan ca kich vao den thi t6i con nh6 qtia. Lieu 6ng cdthe day t6i durQ`c khong ?

-Chuyen ay d6 Q.t !- Hfly lam i Vay chting ta men khdi spy li6n.

Ong C6ng-tudc li6n tliuat chujen Romeo va ho Ju-1ie[te Ong vua nghe. (^)ng ta nbi la Ong ta thao vailiom6o con ong vua cd th8 d6ng vai Juliette.

- Nay cong tudc, n8u theo ong r]6i thi c6 Juliettect`]n tr6 lam rna tt^>i thi d;Su sdi va rau bac lieu c6 kirct.ic lam kh6ng ?

-. 6 cd sao d{iu ! Ben nhii que s€ chl thay c6t chuy¢nthfti. I-Io.n m~i.a t^ing se ph?ii h6a trang co. rna. Nang Julietteclang 6. bao lo.n ng{®im trcing trurdrc khi di ngfi, nang doimet cai mi~i xe'p hinh t8 ong. Day, y phi.ic day.

(^)ng ta m6c trong ti'ii d6t ra vai ba cai ao vai rna 6ng

140

D0l BAN PHIBU WU

ta bao la b© giap cfia Richard de Tan va cfia ngudi d6ithfi. Ong ta lai dura cho chting t6i xem mat cai ao ngfivaj trang va mo[ cai mfi x6p theo hinh t8 ong. Ong vual{iy lam vtra }'7 lam. Ong Quin c6ng li6n lay quy8nsach vtr.a doc to len vtra ra dieu bo nhting vai trongcliu}ien. Song 6ng ta dua sach Oho ong vua va bao 6ngnay hQc cho thuoc vai minh. An com xong 6ng,quan c6ng tuyen b6 da tim duQ`c cacli di ban ngaykh6i nguy hi8m cho Jim. Tru'b'c h6t 6ng ta mu5n de'n mattinh nhs rna chting t6i da nhin thay, each dd d¢ nanci`iy s6 6' phia dudi. dug `'ua xin di tlieo. T6i vi h6t ca

phs men ci~mg di theo'liQ luon. Chi'ing toi lian 1£}-xu6ng cheo vao tinh. Brra d6 vcping tanh nhir m¢]t ngdychi'i iih€:it. Di m€ii mt'].i g€:ip mt:Jt lao hcpic n6 clangngi3i su.6.i n:ing (')' m¢)t cdi s{``i`i. II:in cho clii'iiig tt.)i hatl€\i dan clii'ing clang 1{) clii'i.c mat cu¢c hQ|) dao troilg

ri`riig ctt`ch d6 ba c€`ty s€j \Ta t2{t c?i nhfi.iig ng'Li'6`i kh6ng

gi:i l€i[i], khong 6m lam va kh6ng [r6 l£¢un d§u de'ndi.I.. Ong vua liaii nhi'i't dinh di de'n ch6 hop d6 d8 tr8t£`i. Ong ta bao t6i c6 the di theo 6ng ta ne'u t6i mu6n.Con Or-gquan c6ng thi lo di kie'm nha in. Sau khi kie'mmat `.ai ch6, chtiiig t6i gap mat nha in ben tren matxur&ng thQ' moo. TliQ' in¢c va tht.]. in d6u di vang he't,cfra m6' toang. Ong quan cong li§n c8i ao ra va chor€&`iig da trdng m6i. Nfi.a gid sau, 6ng vua va t6i dit6'i ch6 lioi ht.>p. m6 h6i nh6 nhai `'a th6' d6c vi.trdi ndng l]ti'c mat cach kinh khfing.

Ho'n m¢[ van ngudi ttr cac vting chung qnanhchtiJng b'a chi.ic cay s6 da tap hop tai d6. Trong rti.ngngi.Ta xe ng8n ngang. Nhi6u noi che I.ap d8 lam nhath6`, ngudi di dtr thi ng6i tren nhfrng khtic cay lam

I,41

861 BAN PHIEU iffy ``'

gh6. TI`ong m6i khu vu.c d6u cd di.1.ng mSt di6u clAnd8 danh cho ngurdi giang dao. Cac con chien la nhi~rngba doi n6n ram va mac ao dai m6ng. Dan 6ng thi phannhi6u di chan khong, tr6 con thi tocin mcic ao so. mivai xau. Vai ba lao cam ctii ng6i dan. Chting toi timch6 ng6i theo gan d6. ML.ic sun xu.6.iig len hai doantrong cu6n thanh ca thi ca cfr tea hQ'p xudrng theo.K6t qua lam cho k6 cd dflo cam thfiy sting bai them.Sau khi hat xong, mi.ic-sir li§n giang dao. Ong ta quayttr phial va gar, c8 gao that to. Nhi§u ltic ong do cao

qu}8n Kinh Thanh len va la ldrn :- Hay den ng6i & hang gh8 sam h5i ! Hay den day

cac con, nhfrng k6 c6 toi. A-men. De'n day cac conla k6 benh hoan dau kh8. A-men. Hai nhti'ng k6 tatnguy§n hay de'n dciy. A-men. Cac con la k6 c6 toi,hay an nan di. Dh rach I.u.d.i, do' l]cAn cac con ctr d6'nday, de'n day d8 rfra sach bi.ii tram. 'Cfra Thien-clang`'an m& rang cho nhi~i.ng k6 toi 16i bi6t tin nan, hciyd8n day rna yen nghf. A-men, Alleluia !

Sau dd ngurdi ta khong con nghe ti8I]g muc-su ntiavicfr tea la h6t am I : A-men va Alleluia. Nlii6u ngu6.iti8n d8n ng6i xu6ng hang gh8 danh cho k6 cd toi va khdcsudt murdi. Thinh linh 6ng Vua cfia t6i ci~ing dtrng dva di v8 phia gh8 k6cd toi. Ong ta lai con len den tch6 muc su. dti.ng giang. Ong nay ra dfiu bao 6ngn6i.

Ong Vua nbi ..

- H6.i cac .ban, t6i xin xung t¢i toi ra trurdc cac banday. Hon ba chi.ic nan nay t6i s6ng mat ddi toi 16i ctiaten hai tac tren An-do durcyng. Sau mat fran ac chi6n t6i

142

I)OI Bqu pHIEu lnu

gi::hNaidkhcah:g!:::°r:f,ndeenmt°h{6timqc[::httoiy:I:t:Snt]h£Ft{i6n bqc. Toi len day khong con mat xu dinh ttii va hamnay toi de'n nhd Chria ban phudc lanh. Nhd cAc bc?n toihi8u duo.c squ x3{u xa toi 16i. Hien gid[6i la met con ngurdikh<4c Day la lan d;tu tien t6i tli£{}' sung su.dng nhatd6.i ioi. T6i bie't du.Q.ct6i se phai lam gi. T6i s6 tr6. laiAn-d¢-duo.ng noi t6i da gay ra toi 16i va t6i nguyen r]y-sinh tat ca ddi t6i d8 diu dat bon hai tac trd `'8dudiig ngay. T6i bi6t h€t chilng n6 vi t6i quy6t tamldmc6ng vi¢c d6. Condur6`ng condai, rna ti§n thi kh6ng cdnhung toi nhat djnh s§ pl]ai di t6.i. M6i lan tot hoan caiduQ'c mat ten cu.d'p t6i s6 l]ao nd :

-Ddrng cAin o.n toi.,Su' cai ta qiii cl]anh ctia anh

la do cac ban ci.ia chi'ing ta 6. Pokeville, nhti'ng bu'c danann ctru tinh ci®Ia chting ta, va do vi mi.ic su thcAn men,mat ngudi ban t@'t chura bao gid met ten k6 cudrp dug.cgap.

Sau khi dirt ld.i 6ng ta kh6c ni'rc n& `'al ca ci®i.-tQakhdc theo.

Met ngur6.i n6i :

- Chting ta men quyen ti§n cho ten k6 cu.dip ddngtliu.ong hat ay. =Nhi6u ngudi khac pliu hga.theo .. « Phai,

phai, nd men tap tay cam ndn diTa ra. t>Ong vua mat lay x£'tch nan di khap cac nhdm,

mat tay chain mat, ban ph6p lanh cho cfi. tga va cam o'ntft ca da d6i xfrra[ tfr te' v6.i nhfrng ten cudp ding{hucrng hai.

Ngudri ta lai con mu6n giti' lao& 1ai Pokeville mattuan 16 `'a m6i ngudi d6u mu6n rurdc Iao v6 nha nfra.

143

D6I BAN pHIEu uru

Nhfrng lao gia khan ngoan ay tra ltri la mu6n di d§ thihanh si'r mang cfia lao sdm chdrng nao hay chti.ng nay.

Ltic tr& v6 be 6ng Vua d8m ti§n lai.. lao da lugmdurQ'c tim mu'o.i ]]fiy d6ng bay cac. Lcqo con xi duo.c m6tchai ru'Q'ii vit-ky tren m¢[ chi8c xe. Lao thti that lan nfiyk6t qua [n}T-man ho.n lie't th:^iy cac lan khac va ke cu.6.pbie't an niv`n con hon i]gudi m¢ dao. Trong khi d6 thi 6ngC6iig tur6`c ci~ing kh6ng d8 m^a't thi gi6'. Khi ham ta clang 6'nlia in thi c6 hal ngu.di nha que den nhd in gi.dinm¢t tan ye't thi. Han lanh ti6n c6ng xong lai con lamthem duQ'c tan dt^jiig quang cao. H€`tn cfing lanh lam metbcii thG ba cau r^dt bu6n theo y muc;n cfia m¢{ t6` baonQ 3f`p xu£{t 1);:in. Hciii kiein dir(.>`c [€it c:qi chin di^jng ru.6.i.

Ilcin den tlico \'6 mat t^dm t|u?lug c£'`o nhs \Ta niot hacn6 daiig cliq}t, Li`en \'ai \'£'ic m¢jt g6i d6 du't')'i i`6 h€`ii`ng chti' :

((Tliu`6'iig hai [i`iviii] di^tng. )) Du.6i iiL~i]a c{`)n m€{:\r hang

chi~r lci hinli dqug. Jim `Tt`i li6i T`T da trc;ii kli{'ji mat dan dien6. `Tou\Telle Orleans, d8 tlnh {€n mien ljac.

(}ng C6ng tu.6.c n6i :-Bay gi6. chi'ing ta c6 the yen 6n. Ban ngciy chL'Ing

ta trdiJim lai va c6 ai h6i n6 da lam gi thi chring ta d6n6i lcpim. Chi viec b?io ho la ta da ljat duro.c ten l]ac n6naly theo nhu. ldi ndi trong bich tru'ong \'ci ta giai nd v6Nouvelle Orleans. Ianh tliudng. Vi chL']ng ta ngheo, khongc6 ti§n di tau thu}'r iien ta phai di l]e mu'Q.n cfia may ngurdiban. Jim se bi cdng tay va xi6ng bfing giciy 16i t6i .nhungiihur vay cd 16 kh6ng xti.ng vdi tinh trang ngheo nancfia chi8c be. Chting ta men trdi n6 b?ing day thtrng.Ndi theo ti8ng cfia nhi~rng ngudi cfia sam khau thi nhurvay la chting ta gi fr ddng « luat d6ng nhat » dd.

Chting t6i d6ng }'7 li6n va cho lam¢t y ki€n kjr dieu.

144`

D0I BAN PHIEU Ijuu

Chting t6i ki6m ch6 trti an va chd` den xu6ng. Khoangmudi gid cliting t6i len dudng di choxa thi tram ay. Kliit6i thtrc day vao khoang b6n gid` d6 thay phien ghc thi`Jim h6i t6i :

-Cauc6Stin rang chting ta con gai] nhi6u 6ng Vua

khac kh6ng ?- Kh6ng, ta kh6ng tin la s6 gap nfra.

Jim ndi them :- Vay thi duo.c. Met hai 6ng thi kh6ng ngai gi

nhurng ct+ kg cL~ing da qua lam r6i. Ong \7ua nay thidt'ing la m¢t ten sa}' i`u'Q`u ct`>n 6ng C6ng tu.6'c thi ci~ingch±°`ing ilo.n gi.

Tt^ji th£{y Jim ct) }'T mu6n I.4m cho 6ng \'ua n6i tie'ng

Phai]. Nhung 6Lig ta tr:i 16`i dti qu¢n h£9in tie'ng mc de vi6ng ta b(') xi'r d€~i li`iu lcfini ri)i in£`i .

145

CH LT'O.`TG .it|

V6. kick tt Hamlet i> S'

Dciy la I;in thL'r nh€{[ chi'iiig toi cho bti di lu6n

klii m€:it tr6'i da mQc. Ong Vua \'i`i C6i]g-tu.6.c i`a kli6iI)ubng c6 v6 met nhQc. Sau klli t:un xoiig, hai 6ng ln6.ith2iy tinh tao lai. +V\ii xolig, ong \Tua szm quan, th:ichan xi`i6ng nut.6.c, tt mt°j >> n{i€:im t^jng die'u, bitit dau t€:ip

(16iig \`i`i Jlllic{t?. Khi (^)ng dfl thut:jc I(`)ng, 6iig C6ng.

tu6`c bcpit Ong ta doc lai va tla}' t`>ng ta than thi°j., lay i'iptren tl`ai tim.

Tap di t€`}p lqi mai t^>iig ct`jiig-ill..t'j`c tt''j }'7 r?{t li€`ii lt`jii8.

TUT. iibien 6ng C6ng-tu.6c ci~iiig dan lc?i ,.

- (`)ng kh6iig nan ken ten tt Romeo >> nhu. bt`j r6ng

the'. Phi'ii n6i bidyiiig mt:jt giQng th() thci, than van `'£i fi}'-

mi: ttRo...o...o...mc...o )j va phai nh6` Julie{te lc4 m¢]t

c6 gdi d£}T \T6 diu diing, c6 d€\u c6 i`6ng lcm nhu metcon Ill.a. ,

Sau d6 hai ngudi cam m6i ngu'6.i mat thanh gu.o'mbfing g6 va tap d2{u v6.i nhau. ()ng C6ng-tu6'c thfi `raiRichard D¢.Tarn. Hai ten \'ti'a ddlih gu.o.in `'ti'a nh.ayt6.i nhay lui, m6m lu6n lu6n `'iuing ti.ic. R6t cuOc OngVua lan nhao xu6ng song. De'n lric d6 hQ mdri nghi t`a}'.

Ngh{ trua xong Ong C6ng-tudc ndi :- Nay dng 8¢ ha o'i i (A)ng tinh cd nen cho chu'o.ng

tririh ctia chting ta d6i dao hen kh6ng? N8u khfin giadoi -h6i thi chi'ing ta phai them mat mbn gi nti'a. T6i

146

801 BAN PHIBU I,Itv

•c6 th8 thai met bai ken cfia bQn mt.ic d6ng duo.c, con

6ngthi...:1 phi'ii, 6ng doc dian lian kich llamlet, ngliekh6n8 ?

-Ban gi?•` -Bcan Hamlet ii]¢t ngur6`id6ng d6 m€\! I-)6 lal ti'`c

ph?im trtr danli cfia v€U`n hao Shakespeare. B?in kich d¢cdi6nd6, 6i cliao, thz:it lA ki`et tac, ki¢t tac! Ke'l tiu`iluon lu6il vf dai ! T6i kh(^)ng cci .tj:in kich 6' clciy, nhuiigd8 t6i ring nhd lc?i.

Ong C6ng tu.dc di t6`i di lui tren be, tr;£m ngam gt.i'iiai trong k}'' t'i'c, doi m€`}T 0ng iiliiii 1£.ii giin s£'it nhau.` (`,a

li'ic 6ng ta ng:^ing m{:it len tr6.i hay di'I'ng lqi 13{y lay `'£itram, hoac liJ`c lu. cai iigu6`i, mieng thi reii ri hot:ic th6`dai na6 nuot cho de'n n6i c6 c€'i `Tai giQt nu'6.c in:it ch2`}'ra. T6i ngac nhien he't sL'i'c.

R6t cuOc 6`ng ta cring tim du`Q`c doaii `'€uun db. Ong ti`

trinh ti.Qng di'iJng ngay ngu.6'i, ch£^in tru.dc ch€^m sau c?inthan, hai taydo len trb.i mat h;`in hoari cb v6 hi'i'ng tlirilam, mat d.io lia ]ia va nghie'n.r£Uing tr6o tr€o ! Qua l{i6ng ta tai hon tat c{qi cac n`gh¢-sl ina t6i thay tt[. [ru.dcden nay I Da.y la m¢t doan dan in€i toi da I]li6' duqc.kbitang ta day Ong vua :

{r Thuc tqi hay la hu kh6ng ? D6 chl la bang ngira

qua cfra s8« Da tan-nhfin de nang tren ddi .sang dai clang cfla

€hting ta.

« Vi ai se mang nang clio den khi rtl.ng Bf rna.in de'nDunsinane.

« Van8ti s¥ sq hal nh'frng gi xay-d8n sau khi che't

147

D6I BAN PHIEU IItu

« Khong gist duQ`c giac ngd ngay tho...»

Va k6t-cuc nhir the nay :«Hay chain chain, nang Ophelie ki§u-di6m cri !« Kin dtrng h6 mieng cud.i« Ma hay tr6n vao tu-vien di...Kin nang hay di ngay !>?,

Ongvua lfiy lam i]han-kh&i va thuoc lau doan ay,

Ong ta sinh ra chi d8 d6ng nhfrng vai nhu. vay.Khi gap dip la 6ng C6ng-tudc cho in ngay- chuo.ng-

lrinh. Lu6ii hal ba ngay sau, chi6c be sinh-boat c6 v6lido nhi¢tkhac hon mQi ngay thutmg : 1hc nao cfing chinht~Eng tap tu6[ig \t6'i dan kie'm.

}16t 1)u6i sang nQ, cht'1ngt6i chob6 troi doc theob6'song `78 m€.i[`! Ai`kansas. Be tr(`)i den m¢)t tinh nhs

n€`im sau beiiti.ong c{i'ci song. Cht'ing tcii cho l>e dau laicach pliic` ti`elT (16 met, cay s6 6' ni.Ot }]d khc r£:Hii re.p. Jim6' h.ti gift. bf:i,, ct`m t6i thi cheo xu6ng di `'d`i hal 1£~`o h6.

Cht'iiig t6i d€'n `ii'a dringli'ic .. Met ganh xi¢c s€ di6n`'ao ngay bu€^ii chi§u ham d6. N6ng-dan a khait vtingI.1 tinh xem xiec va ts{t nliien hQ se gh6 xem kich cfiachi'ing t(^>i sau bfi.a co'm chi6ii. Ong C6ng-tu6.c mu'dn metcairc?p va chi'ing t6i di dan ap-phich tren d6 c6 nhfrnghang chrr 16.n :

« Met cu¢c pht:ic-hung van-nghe Sh_akespeare !!!

tt Hao htrng v6 cting

(t Chi hat met den do liai kich-sl trtr danh David Gar-I.ick Jeune, a in vi¢n DruryLane, Luan~D6n va EtlmondKean kich sl cac rap cfia hoang-gia nhu .. Haymarket,White-Chapel, Pudding Lane, Picadilly, Luan_D6n vanhfrng rap hat cfiajioang-gia a dai-luc.

148

Doi BAN pHmu I,uu

cF<{ Trong v& kich tuy¢t-tac nhan-d6 la :

« CuOc tinh tqu ngoai bao lou ».

« Cfia Romeo va Juliette.

_ Garrick thfi vai .................. Romeo

- Kean thfi vai ..................... Juliette

D6n8 thai ,« CuOc dan kie'm rting rQ`n `'{i gay can cfia Ricl]ard

De Tarn- Ong Garrick [ht'i vai ........ Richard D¢ Tarn- Ong Kean thfi vai .............. Richmond.

« CL~ing se phL.1 di§n

(ne'u qui vi khan gia yeu cau)« V& kich doc di6n btit hfi tt Hamlet >>

({ do kich si trti' danh Kean d€~t di6n 300 dem lien~tie'p tai Ba Le !

a Chi hat mat dam thai vi da giao u6'c-vdi cac doan« ca kicli 6' {iu Cliau.

« V6 cfi.a : Od25 -Tr6 em va hac n6 : Odl0.

Dan xong ca`c quang cao, chting t6i di dao kh€®`ptinh. 6. day chi tocin la nha cfi.a do. day va xieu veo ;nhi6u nha chi c6 mat mann \'urdn nh6 h?p va ben hemQc lochn cfj dai, fro b8p, giiiy cil va mi8ng chai bdrab€~`i. Gcan he't trong cac `'u6`n nay i3gudi ta thfiy nhiaungudi lo du8i heo. Tiem, quin thi tap trung 6' con

£[:ggno:`±:i Ion. Du.6.ng thi I(i du`6ng d€it, sink. |ciy

Vao bu8i {i`ura 16i vao tinh ron rip diiy xe ngnyairi' cac no'i khac keo lai kh6ng ngdt. Ngud`i ta vdra Gin

149

86i BAN pHII±u uru

`'[ra u6iig rirt.i.u vit-ky, 6. nhi6u g6c durdng, nhrrng kasay rtrQ.u da bat d;iu danh nhau. T6i di v6 phia ch6,htanh xie'c d6ng. Khi anh gac ci'i.a vtra t|uay lurng la t6itlan vao li6n. T6i ci~iiig c6 ti6n day nhung t6i nghi nend8 danh tr:` v:io dip khac, I]ie't dciu I?i chang c6 h'iclt`ji i]hai dting de'n ti6n !

150

CHU.ONG XXII

Ganh xi6cD€`iy cd lh8 gQi la mat ganh xi6c d?p nhat. T6i chua

bao gidr tliay ganh ncio m6' man hay nhur ganh m`iy : ganhai chuc ngirdi-vdra diin 6ng dan ba cai ngua di ttrngc€:ip chay vdng quanh di6n trurdrng. D€`m 6i]g thi mac aonit sat ngurd`i `'c4 quan dai. Hp kh6ng mang giay `'c4 lenngura kh6i can ban clap, hQ ng6i tren ngi.I.a coi ¢C] thur thalam, tay b6 tl`en dTau g6i. Ct`>n plii.I ndr thi cO nc4o clingd?p nhur tien iiga` m{:ic do dai ri.rc r5. long lanh kim cuo.ngc6 tli6 d£'`iig.gia liang ngan }1}~' 'kim. T6i ngay ngu6.i di'i'iigngzlm hp.

Bon kv m£~i liin lir(.).t di'rng th&iig tren luriig ngi.I.a, `'ati6i) t[.Ic clio cha\' `'6ng (|uanli di6n tru'O.ng tr(^)ng r€i[

ngoan mi.ic. D€`in 6iig thi du.6Jng nhu hQ d6ng them, ct`)n

|]hi.I nri', ta :'io l>a}' i]htlt-iih6`i theo nhip \'€`` sos rt)ng nliupcai tall. lit.t t.ho ngi.I.a cbav m6i li'ie m¢]t iiiaii tht`mi \'i`` lif`t

diiii m'ija may tl.¢n lu'Iig ngt.I.a, li(.j do. chcin nay len r6iI d6n chciii kh£'ic. t\Tgurt`>`i tru6'ng doan di'i.i]g giti.ach di6n-

tru'6'ng t€iy c;tin chie'c roi dai tiu^dt \`un \'i'it mt`jm thi latheo iihjp tt IIfi.\'... H€`ty >j, c(.)n anh hE thi ni'i|] 6' phia saull,.ng llh€.`i 6118 [il.

M¢j[ lt'ic sau, bQii k\' il]£~` b(P) l]e't gitiy cu.o'ng, Dan 6n.LT

thi khoanh tay [ru.6`c ngi.I.c, con dc4n b€`i thi ch6ng lay `'ciom€.ing sii.dn. Lan lu.Q`[ b(.]n k}: m€i iiha}r xu6ng gi.t~|'a

di6n-tru6'ng nghieng minh c]]{`io khan gi?1 niot cdch kha-i'li rt`Ji chay vao bciLie{rur6.ng gii~i.a tie'i]g lioan h6 `'ang d€:`}'.

]51

D6I BAN PHlijiu I:UU -

Man chat di6n nhfrng trd dac biet va i]hi thudng.Su5t ttr dan den cu5i anh h6 lam cho moi ngu.Cyi cudimu5n v6 bt.ing. Ong trurdng doan md mieng ndi la anhhs nhai lai, t6i chu.a bao gid th^dv nhrrng trt`> bu6n cu.dinhur vay.

Thinh linh mat anh say I.u.Q.u a dau chay ra di6n-trudng. Anh ta lnu6n nhay len ngira, bao la minh cfingbi6t cai ngtra gi6i nhu ai ! Ngirdi trong ganh xi8c€6 gang ttr ch6i mo[ cacli Lich squ nhung anh chang{4y kh6ng mu6n iighe gi he't men ngurdi ta phai ngurngbu8i di6n lai. Khan-gi:`L la 16i am }r `'a nlii§u ngub'ivtra chay xu6ng dian tru.dng vi`ra h6 « D€:ip ch8t nd di !Lieng nd ra ngoai !» C6 m£{y ngu'di d.in ba g€``m lendfi. doi. (`)ng trur&ng do.in li6n len ti€ng ii6i vai cand8 tranh squ lan xon. (^)ng ta cho i]hep anh cl]ang sayfly c5i ngqua ne'u anh nay hti`a kh6ng lam len xoii ni~ravd v6.i ,di§u kien lc4 anli ta phai liie't c6'i iigt.I.a tlii.rc si.I.

}IQi ngudi pha len cu-t`t`i `7a ngu.6.ita d8clio anh changleo len lung mat con ugt.Ta.

Anh ta vt]'a len yen xong lal con ngi.Ta `'t.it nh:iy16ng len di~r-d¢>i, mac dti hal ngiTdi gii`i. n6 \'tin c6 kinlai. M6i lan ngqua 16ng len la anh chang k}:-rna kh6ii-kh8 ay lai 6m chatv ao c8 Iigqua, hai Gang hat len trd.ilam khan gia cu6`i nan ruot. Hai ngurdi gii~r ngi.Ta c5-

gang k6m h8t si'rc rna kh6ng lai men r5t cuOc hb dc4nhtha Oho ngrya chay. Con ngu.a li6n phdng ra vci sdi nliurdien chung quanh di6n trud.ng. Alih chang khting a.ychl cC>n c6 nu6.c bdm rie't \.€\o b6.in iigi.ra, thcin minhanh ta khi Tang qua ben nay khi lang qua Pen kia.Khan gia durQ.c mat tram cudi mu6n `T6. ]]ung.

Thinh linh, anh ta chup duo.c giay cuo.ng va leo

152

861 BAN\ P[1113.U I±UU

Ien yen. Mat phtil sau anh ta dtrng th€8ing len trenm6ng ngu.a r6i tha cu'cmg lu6n. com con ngTa van ti6pti.ic sai nhur mo[ con ngqua dien !

Changk}: rna van than nhien dtrng tren lung n6vfrng vang nhu t6i ng6i tren gh6...Anli ta c6'i ao I`a `ralieng xu6ng di6ntru.dng. Anh ta li¢ng mai, lieng maid8n n6i ao gan iihur phfi he't di6n+tru.dlig. T6i d8m he'tthay la 17 cai. Tren minh anh ta con lai mat bo d6ru.cI-6. va anh ta lai lihao lan di'i ki6u tren minh ngua.Sau d6 anh chao klian gia v.i chay bi€n `tao hciii trud.ng.Cht'ing t6i srrng s6. mieng ha ra `'i ngac nhien d6n€nyc do.

(')ng lru.6.ng doan b£{y gi6' m6.i bi6[ lci da I]i ngu.dilam ci'ia chinli 6ng nhao oiig. (^)ng ta tt'i.c mu6n dienlen du.Q.c. Anh chang ky nic8i dd cliinli h mat taitfi. troiig gdnh xiec `'.i da iighl ra each treu 6ng+.rpr6.ng docin rna kh6ng ii6i cho ai ljie't tru6.c. T6i

ci~ing ho.i tli£{y ngucHig vi chinh minli ctlHg bj lil.a,iihu.ng qua tinh t6i kh6iig li{io 8i6. mu?;n 6. dia `i{ru.&,lg do:ill.

C61€ c,6n nhi6u g€'`iih xic:c iihi lhu.t`j.ng hen m~i'a,

nhu.ng t6i chira bao gid g€:ip. Vat ne'u tt^]i con gap ganhnay ni~ra thi ch€uic chfm tli6 nao t6i ct~ing c6 mat trollss6 khan gia.

Den d6, den phien clit'iiig t6i lI`inh di6[]. Tlian 6i !Chi c6 mur6`i may ngu.a.i `'ao xem. Vti.a dfi d8 tra s6'

• i]hi cfia chi'ing t6i. Te ho.n iii~i.a la liQ chi cu.6.i gi(~i.n

lam cho 6ng C6ng turdc lai cang giai]. MQi ngu-6`i .bt°>ra `.6 trur6.c khi man cuOc, trdr mat th€b`ng b6 con iigi'ime man. Ong C6ng tud.c che n@ng dan 6' Arkansas

]53

D0I BAN PH EU I;UU

kliong bi6t thudng thtrc Shakespeare. HQ chi thich nhfrngti.a khoi hai ha cap.

Nhurng 6ng ta ndi : « Chdng. ta s6 c6 cash di6n

phil hgp vdi ti`inh do c`®ia ho ». Sang hoin sau 6ng tadi kie'm vai tb' giay \'di chtit son den. Ong La v€ ap

phich va den di dan kl]i®ip tinh . Nhfrl`g ap phich ayghi nhfrng hang chi~r nhur sau :

« Chi di6n ba den :« do tai tfi. trtr dan]]

« David Garrick lje Jeune.

\,a« tEdmon Kean 1`Ain6.

tf Nguyen' t€``i tfi' cac rap hat Hoang Cia Ijuan Don« va dai luc.

« V6' 17i kich xu£{( sfic :

<< Con lac d€i long bao » hav I:I :

« Hocing gia v6 s6i]g >>

« Vcio cfi.a Ot$50

(')' phia dud.i 6ng c6ng tudc ciia 1(^)i 1£.`i them mathang chl~r {o tu6'ng :

CAM DL`\r\T BA \T^i TRf] EM \r+_`\O xiin|

(`)i]g {a n6i : « %u hcing chfi. na.\r ii]a kh6iig ]a[iicho ddn Ai`kansas k6o `7fio chcSt r€.ip tlii toi th€:it kh6ng

|]hai la t6i nL~r{L. >t

154

CHU.ONG XXIIl

Con lac~da 16t bao

Su6t ngay, ong cong-tud'c va Ong vua lo don d?psam-khan, treo man t|u6t rap, gfip ri'it gan met dayden 6` tru.dc sam khtiu.

Dem d6 trong®chd'p in:it c6ng chting keo `'ao dayrap. Khi he't ch6 ng6i, 6ng c6ng-turdc ti§n chu6n vaobu6i]g salt d8 ra ti.inh-di6n. (A)ng ta ii6i vc4i can trong d60ng ta ca-ti.ing `'6 bi-kich `'€`` tuy6n-b61a mat tn6ng cl.Iprlac nhfit ai xem cling phai me. Ong ta cfmg ca-tt.ing tai-tfr Edmon Kean, ngurdi s6 thi®i `'ai chinh t6i nay. Ongvtra cli'I.t 16'i li6n ti.r tay cu6n man len.

MO[ phi'it sau, Ong vua tran nhu con nh¢iig, b616mc6in xieii ben nay x?o b'eii k.ia. Ti`en m`inb lao tac ay vecac thi'i. sQcdfi man vfm \Jeo. C6 the n6i dfiyla mo{ cai'ci'iii v6iig. Ti`Ong lcio ta tliat l{i thcim hc?i, k}' e.I.ic h6t ch6

no|.

MQi ngur6'i cudi thie'u di§ii \T6.1]iing. Bt`) lam cam nliur

vay mat lat, 6ng ta li6[i cha}' ``£io biii3iig. Khan.gica \T6 layhoan-nghenh I`an-rt:] kliie'Ii cho lao ta ph€'ii xu^at hien t6.ilan thi'r ]ja. Thi.rc quci de'n met co[i 1`6 cai [r6ng thfiylaota ct~ing de'n i]h£'ii nhe rfing chir' dtiJng ni)i lti ngu'6i nt~i.a.

Ong C6ng-tu'6'c ha m€``n ra clifio kh€1n-gi:1 \'ci tti.yen-1]6 lal \J6. dai bi hal kicli ^dy clii di6[i c6 hai lan nfi.a thai\.i da c6 nliirng giao keo k}'T ke't \Tdi lihi§u no.i kl]d`c.

Tat c:I nhfi'ng ch6 ng6i trong rai] Diirry Lane d6u

]55

I

I)OI BAN PHIEU I:Ifu

da cd ngudri gift trud.c...

R6i anh La chao them mo[ lan nrra va ndi ti8p :

« Ne'u qu.V vi klian gia kh6ng che tu6ng ciDia chting{Oi, xin quy ngai hay quang ciogiiim v6`i ban l]e...»

Mat ti8ng th6t `'ang day ca rap :-Sao ! Vay la h6t r6i sao?Ong C0ng-tu.dc tra ldi :- Thura... h6t r6i !

Ca rap nhao nhao len I Khan~gia la d ram rT ld hQ`bi l[i'a trang trQ.n va mu6n tram len S€^m kh£[u d8 nfun ct&]

may ten ngh¢ sl. 86ng mat ngu.6.i c6 v6 di'rng d€®`n, di`Tnglen ghe' h6t to :

i Kin cdc ban hay nghe t6i. Di'Ing la chi'ing ta d{~i bili`ra. Nhung cac ban cd mu6n cho tat c€P` hang tiiih nhaobang chting ta va nliac lai cau chuyen nay su5t dd.i`kh6ng ? Kh6ng, chi'ing ta hay ci'r ti.I. nhien ra \'§ `thong

th<i va khen hay lam the nao cho nhi~rng ai chuaxem se 12in lu.a.I vao xem, nhu vay hQ s6 kh6ng curdichi'ing ta duo.c nti.a.

Khan gia d6ng tan thii'6'ng :-Ong chanh an ndi dring day!

C6 [i8ng phL.I hQa :

- Phai day chting ta nen binh tinh di v6 `'a hay'khuy8n khich ngir6i khAc den xem.

H6m sa[i, ca tiiih d8u [uyen.truy8n lan nhau lci v&1{icli x,u£{[ siic lic't cli6 Ii6i. The la den sau lai chat i`ci|].Sau khi di6n xong 6ng cong tu.dc ken cht'mg toi dem beden dan d cach tinh do ngoai mat ca.v s6 v6 man xudi.Dam thi'r ba rap ci~inglai d6ng ngh?t. Lan nay thi khong

156

B01 Bqu PIIIEU Ijuu .

cd khan gia mdi rna chi toan la khan gia hai dem trudc.Toi \7di 6ng cong-tud.c di'rng gan cfra va toi nhan thay.ttii ci.ia khan gia nao cfing ph6ng len ca rna chac chankh6ngphai cficthii. dau tho.in I Khi hQ di ngang toi ngfrithaytoan mtii hot vit ung, bap cai th6i. v.v„. N8u toi

phan biet dug.c mtii mat con moo ch6t sinh thi a da.v it.ra ci~ing cb sau muo'i b6n coil da lot vao cfra r6i. T6i dinhchen \Tao rap nhung kh6ng th8 duQ'c. Mtii h6i th6i n6ngmac lam t6i inu5n ngh?t th6.. Khi hQ vao day rap thi6Iig c6ng tndc mu6`n met ngiTdi gAc cfra gitim d6 6ng tavao bu6ng trong. Toi di theo Ong ta, nhung khi chting t6ivtr.a di kliu£{t vao phia g6c rap thi 6ng ta n6i `tdi t6i :

-Tlioi ]ta ch€in l]6n cc&ng cliay mall `76 }ie may !

Hai chi'iiig t6i ch?y `tcit gio len c6, `'6 den lj6 n]O{

lu't.>.I v:I mat giay sau 1£\ b¢ ct'ia chi'ing toi dca ra kh6i,nuo'ng gidng uu6.c di tu6[. T6i clang tu&ng chac 6ng vua

phen naly thi dtr don, nao d6 6ng ta tti. trong bu6ng rah6i:

-Sao I lit~i.a nay kha chi'i. ?

Su6t ngay ham 2{y lao tac kh6ng dam dcit cho.n lencho,.

Ghting t6i khong dam d6t den cho` d8n khi di cachti'nh den mu6'i lfim cay s5. Khi chting t6i d6t den len_duQc d8 don all thi 6ng vua vac6ng turdc cu'di khan cac8 vi da lira khan gia duqc mat m6.

Ong C0ng tudc cudi am len :- HQ chi la d6 ngu dai ! T6i bi8t lci dam dau hQi

kh6ng n6i gi. Toi ci~ing bi8t la hQ mu6n cho tat ca mQingurdi` chua bi8t xem d6u bi gal nhur hQ.

157

D6I BAN pHmju Luu

• 2\Thung toi chac dem thri. ba the nao hQ ci~In8 lrfi thdr.

Thi hQ da Ira durQ.c ham day! Qua thu.c tt^ji mu6n bi6thQ da lam nhi~i.ng gi ! Cd 16 hg cd th8 t8-chti'c met cu¢ccam trai sau dd `Ji ho da mang dfi ca mQi thi'I.c tin !•(

Troiig ba den d6 hal ten ljip bQ'm €{y than duQ'c b6ntriim `sau mu.o'i l€Vmi d6ng. DQ'i cho hai ten ngi.I, Jilii n6iv6.i t(A)i :

~ Cau c6 lay lam ng€.`c nhien v6 tut each cipia hai

nh£`` vua ay kh6ng?~ C6 gi rna ngac nhien, hQ iil]u \7ciy ca m€i I

_ \Tav can a ! Ca hal thtping thi.rc ra toaln lal d6 dc?ilJi|]. That kh6ng con nghi ngd gi nfra I

-T£{t c€'i cac `'ua chi'ia d6u nhu `t£:`y .Tim a. t\Te'u may

d(.)c Itch st.I thi se thfiy. Tlii di.1 \Tua I-Ienri thi'i. tan ch€8inglian. Lai ct`in rjharles de iihi nu6`c L\nl], Ijouis 1± ,15,Jacques de nhi, Edmond de nhi `'€i Richard de nlii, vacon }]ao nhieu vi vua ckh£'ic nfiga. }Iay d£~i nghe chuyenvua lienri de bat chu.a?

}16i ngay (^>ng ta cu.6.i mat ngu6`i \'t.>. v{`i sau khi ngfimat dem sdng ngay ra 6ng la ra lenh ch€:it dau li§n. Ong.ta ung dung nhu khi gQi mat qua tri'I.i]g ga. (^)ng ta ndi :« Tim c6 `Tell Gwyn...>> \Ta ham sau tt Dem ch€it diiu n('Jdi ! » R6i lai tt Hay di tim c6 Jane ! » vh salng ham sau« Den ct]at d2iu n6 di ! >>

Ho€ic c6 khi ong I]ao nhi~Tngtec6 nang du`Q.c Qng vdrid6n l]au can mat dem k8 Oho 6ng nghe m6i i]gudi matchuy¢n Oho de'n khi dfi mat ngan 16 mat chuy¢n. Ong Ohoch6p thanh mat cu6n chuyen gQi la « Cu6n sach Qi'ia ldixetT doan cu6i cting ». K8 ra cting la mat cai tu.a hay daynhung thquc ra n6 chang cd nghTa gi.

158

D01 BAN PHIEV I:UU

Jim a, may chua bi8t vua chria day thai, chtr thqucra 6ng vua cfia chring ta con hen cac vua khac tronglich sfr nhi6u. Lay Chi'ia, tao kht^jng giam mong cac 6ngfly lanh nhu con ch.u non, nhung .mac dau vua thi `'uaci~ing d8n phai thi thai chi'i.. Tht.I.c ra ht.j cfing truntliudng nhu. ai. D6 chi°ing (|ua 1{`` `'i hQ dirt.j.c giao di.ic

i]hu vciy mci th6i.

Jim 116i :

- T6i thich Ong ct`ing tu6`c ho.ii, c£:iu a.

-Phai, nbfi.ng t^>ng c6ng tu'dc c6 khac htm mt:tt clii'iL

!{8 ra l£~io ct`jng t`r6.c ci°ia chi'ing ta kh6iig d6n n6i x*u ltpim,nhung klii Flo sit)T thi cfing ch£3ing kh£'tc 6ng `7ua |a in?i}T.

-T6i £{y €``, t6i mu6n t6ng c{'3 hQ di cho l`cinh.

+- Tao cL~ing n`ghl lh6 Jim !`i. \Thirng lcim sao I(^jng`c:';chi'intq du.Q`c ? (`hting s8 khong d8 chi'ing ta yen d€``ii.

`Te'u tao l>ie'[ c6 met xi'i. ncio ciin mat 6ng viia, nhuiig m£`{h6i, troiig khi ch6. dQ'i, h€iy ci'r d8 chi'mg nhu. `7fi}7.

Tot nghi tat Ilo.n I€`i toi kh6`igiicn n6i cho Jim bie'tliai 6ng khach ci9ia cht'ing t6i cliftng lci vua hay ct`>ng tu6`c

8i h6t, l]Q cl`ing nliu. t6i \'£`{ anh ta `'€.`iy thai. `Y6i ra thianh ta s6 ki8ni chuyen 16i thai ngay.

Dem d6, Jim kh6ng daiih thi.i'c t6i day dti d€~i de'n

phien toi phai gac the' cho li51n. Lt'ic htrng dt`ing tt`iithtrc dciy thi thay aiih ta iigt`ti gi.ic daii xu6ng g6i,Ten r{ mat cacl-I bi tham h6t si'rc. Tt`>i lam nhu kh6ng¢hri y gi d8n h5t, nhung t6i bie't diau gi da lam cho anhta dau kh8. Jim danglien tu6'iig de'n vQ` con anh ta. T6itin ranglc>nganh ta d6i `Jdi gia dinh cring sau sac nhurmat ngurdi da trang yeu gia dinh ci.ia hg. Disu dd cd v6

€159

D6I BAN PHIEU I;UU

khac thudng nhurng toi nghi rang d6 la 18 tat nhien cfiacon ngud`i .

« Liza Con o.i I Thang Johnny h&i ! Cha kh6ng baa

gid thay mat cac con nfra ! »Jim cf[a t6i k8 cfing la mat anh hac n6 t5t day chdr !

Ngay h6m d6, t6i gQ.i chuyen v6 vq con anh tathi Jim n6i v6.i t6i :

i Di6u lam Oho toi kh8 sd dau ddn ho.n ca la h6inay t6i nghe ti8ng dong 6]tren bd khie'n cho t6i nhdrlai ngay t6i clci d6i xfr t:in nhan v6.i Fjlisabeth, con gai cfiat6i. hT6 `tt`ra len ban tii8i `T€`i m6.i bj len trali kh6i. Matli6m trong ltic n6 ng6i dt:1}7 dug.c t6i I);`o n6 : (( d6ng ci'ral£.ii>> ; Con nh('> vcan ng6i }.en kh6ng iihi'ic-nliich, nho6n

iiiieng cu6`i.-_\T8i klitiiig len, toi la 16`n : tt Tao |]hcai day

cho in:iy bie't, nghe kh6ng ! « rrhe' lag t6i cho n6 matl]c?t tai nhao tu6t xu6ng d€{t.

T6i b6 n6 d2iy, di qua p[]bng ben canh vci 6' ddmu6`i phtit. Khi t6i trd_qua thi c£'tnh clot.a van connguyen chua ddng. Con gai toi `'an dtrng dd vakhbc ti ti. Ijan nay t6i nhu. dien, t6i dinh nhAy d8ndalnh n6 nfra thi nga.v ltic dd canh cfra bi gi6 th8imanh bang d6ng sam lai. Con b6 van kh6ng nhtic--nhich, T6i... t6i sfrng s6t h6t strc. T6i li5n tr6. ra m6'nh? canh cfra va di lai phia sau lurng n6, thet to vaortan tai nd : it6 ci`Zng kh6rtg fth['{c.nhz'c/I I Trdi o.i ! cauPhin cri! t6i run ray om con gai toi vao long khdcntrc nd. Binh hoan da lam cho nd di6c va cam lu6n,Nd da bi di6c va cam rna t6i con hanh-ha n6 nhuvay.

*I.8®rf

CHUONG XXIV

Ong vua muc-sun

Chi6u ham sau, toi dau chi6c, be durdi m©1 96clieu, canh mat cti lao nhs, gifra song. Hal ben bd lalang mac khal lan. BQn `'6 loai lai kh&i spy thao k6hoach. Jim bao hQ dtrng 6` lau tren tinh vi y kh6ngmu6n b± tr6i hang gicr 6. du6`i be. Chiing t6i bat buoc

phai tr6i y, n6u kh6ng can cliuy¢n y tr6n di kh6ngc6`t6 gi la lhirc c?1. Lao Ct^>ng tu.6.c tuyen 1]6 lao se bfiymt:]t mpru kli£'tc. Th€.ing cha nay thcit xao quy¢L v6 cting.Lao chQ`[ n?£}' I.a int^jt \'' kie'ii. L£~to khoac cho Jim

y phi.ic cfia vua Lear : mat cai i'`o `'ai dai, mat bo t6cva cleo v.io lnot bo i`au bac. R6i lcio l€{y pli^dn

phudng tu6ng dem b6i len im:it, len lay Jim matmau xanh, thi'i. mau xanh xcam nhu da ngu'6'i ch8tdu6i da chin ngay, mom that rting rQ'n. Ong Gong tu.dcli6n lay mat t€{m bang \'ie't hang chi~r sau day :

tt Ngu6`i A-rap c6 benh. V6 hai ne'u kholig bi treuchoc ! »

Ong C6ng tudc bao Jim n€u cd ngudi nao denthi cti. nan im dti'ng nhdc nhich. Doc xong lam. bangchac chan ho s6 nhay ra kh6i bu6ng va la h6t leri.That la xao quyet h8t ch6 n6i, nhung t6i tin la s6kh6ng may ngurCii la h6t am )~; vi bat ctr ai trong thaybo clang thang Jim nhu vay ci~ilig phai chay tr6n r6i.

Ong vSua va ten d6ng loa C6ng tudc cfia lao c6 }'rdinh di6n lai tan trd « Con lac da 15t hao ». Nhung sau

161

D6I BAN PHIEU LUU

hQ b6 y dinh d6 vi chuyen ay ai ci~mg bi6t. Ong vua mdi

quy6t dinh di dao m¢[ vong trong laiig d8 tim c?im-htrng. Trudc khi d6 chi'mg t6i da mua sam nhfrngquan ao mdri.

Ong ta t'rurng dien va mac loan d6 deiitrong c6 v6dao mao lam. Khi Ong.:I+a ¢¢,i pap, c6i trang ngu.6'i tatu&ng mat giao si vh.a ra kh6i iihal tu.

chL`rnht:a:€v`Cn:i::utacuayt°`sg.an6g~n%nt|]ann68{¢trb+-i:]P]:]c5£:ttr[::1:I::`::ta phai`.lan?-ra v6 nbu, d Saint Louis |iaycipQinnatilndi d8li. Chtihg ta di ngurQ.c ,len d8 clap tan vao` tiph;Oho c¢,\'6 irinh tl-`Qnf ho.n. ,T,Oi kh6ng `ci£^il dqi., 6trig,|S:nhac 48n tan t`hL'r hai. ,M©t; cuQc dao cho.i trim tall f|]tl:vi bie't bag. Chi.ir,g t6i``li8n lay' xuang, t6i cheo i;c4o.

phia bd cach phia tl.en tinh 500 thurde, r6i di nguQ'c len.rDi durQ.c v2ii tram thurdc, chhng t6i thfy m¢tthanh

mien ng6i tren mat than cay t.j. me song ng6 cht'ing t6ivdi cap mat 'chat-phac, ben canh c6 hai chi8c va-lyto. Thanh-mien u8 oai lau m6 h6i tram. Ong Vua baotoi gh6 vao bd va d6ng thdi hf}i thanh mien nQ :

-Ong dinh di dau? Ctidng t6i cd the gitip 6ng=durqc khdng ?

- T6i sti dip chi6c tau dciu tren kia d8 v§ Orl¢ansf

Ong vua n6i :- Kin mdi ong xu5ng day, `'a d8 cho thang nl]{'t`

:¥aj6`;.a 8#a 6t;i, _ tdreu[;6:',:I:£]ivL :fla 6ng xu6ng. R6i .han. ._i-iJ ``+ Adolphe, len 'gitip ding den,d6 xu5ng. I t+grt-,

-~ T6i girip..thanh~nEen ria[Ig `rianh ly: xu6ng xu&ifg:

>t-

1b2. `,:

`<., "a :,zr~ A,tj±=3 ?..;,r`,,-,t i-t`'=,,i ., -A .-f i -+ti=!h

+ift=ir3i-;3,={;++I .I I,i.i :'.I,€ "ij fj'.; A;`~iri- 'c, L ~+ ,r; `?i.+.i} e| ;:f

I8r

DOI 13AN PHIBU LUU

`R6i chi'ing t6i lai len dudng. (^)ng khfich ct.ia chi'ing t6i

kh6ng ngdt 16'iT,g&m . givap„`t.TyS cky..{t€!]i5±€: iExp.ach hal `'a-I.v

Hang n§ ay dud.i ti`6'i n6ng ni.rc nhu the' nay tliat 1{``v^€1-vah. ong;ta h6i chi'ing` t¢i di:d,,au 5thi opt9` vua, n¢i I.4Jchrii?g tQi,tinh, tdi niot.14:ng nQ L.6';phia tren §6iig, `mt:i{

chtit, 1h*m vai ngu6'i 1)all.

Thanh.ni6n li6n n6i ..<

-. Khi toi ih^5y a,ac 6ng {6i t6i iighi : tt Cl]ac la one

Wilks va 6ng ta de'n that \7h.a dt'ing li'ic. T6i nghi I.tbig•ong `\rilks s6 khor`g nguQ`c, gi(`>ng song, rna s6 suoi

xu5ng lciiig. (^)ng c6 'phcii la '6ng Wilks kh6ng? »+

-Kh6ng, t6i ten la Blodgett,-Alexandi'e Blodgett..

Thatra t6i 12i `niuc su Alxaiidre Blodge[[, mat l]cay t6icfia Chtia. I)ti sao t6i ci~ing an h€:in cho 6ng Wilks, ne'u`si.r 6ng ta den tr6 c6 d6i di6u thiet hc?i cho 6ng ta.

- Ong Hen nli6. r£.lil,g 6iig ^d}' \'can duo.c hu6.ng gia-

tai nhu. thudng. \Thu`ng anh 6iig ta la Peter cau mongduQ'c g{ip 6ng ta tru.6.c k'i]i ciie't. Tdr ba tuan nay, laoPeter chi nhfic di rihfic lc?i rfii]g lao da kh6ng gap m€:itHar`'ey, ttr h6i nh6 va mat ngudi em trai tit ni~i.a vti.aCam vtra die'c tell William. \\Timam sinh-tru&ng a benAnh cdch day de'n lja muo.i hay ba muo`i lam nam r6i.Chi c6 Peter vd Georges 6' day, nhu.ng hai vQ` chi5ngGeorges da che't h6i Ham ngoai, d8 1ai l]a dtra con gaim6 coi. Lao Peter rat mong durQ.c gap lai-hai ngudi em.

- Ngudi ta da bao tin cho hai ngu6.i €{y bia't chua ?- Cb, ngudi ta da bao tin cho hg bi8t cach day

¢hdrng mat hai thang, khi lao.Peter vti'a lam l]¢nh. nrkhi Georges ch6t, lao thay minh c6 d¢c qua. Cac chfiugai con nhs qua khong,the salt sac ]ao ta due.c, tri`r

163`t\

ir

i-,} ;ii i

D6I BAN P.HIEU I,Lfu

c6 `b6 tdc hoe, net mat nghiem nghi ten la Marie.Jeanne. Va lai, lao khong mu6n lam chric thpr. Lacychi d8 lai mat bT'rc thu. cho Harvey dcin ch6 dau ti§n.va cach thtrc phan ph6i s5 ti6n d6.

_ Nhurng tai sao Harvey lai chura den ?

~ Vi 6ng ta hien ci~ing d ben Anh. Ong ta lammi.ic su a Sheffield van khong bao gid` trd !ai day. C6+16 6ng ta ci~mg t..hua nhan durQ.c thu !

-V6 ,phu.dc qua ! Xin 16i 6ng, 6ng n6i la denOrleans phai kh6ng?

-Phai, vci tq. dd t6i dip tau di Rio-de-Janeiro,ncri can tdi clang dQ'i t6i.

-T6i udc ao duQ'c di dii hanh nhu. 6ng.A col

}Iaric la 16'n ]]h?ii kh6iig ?C(`)n c6 L'it ili£{y tuf3i ?

-Marie mu.6`i s€'iu tu6i, Suzane mu.6.i kvim Tcft

Jeannette mu.tJ'i`b6ii, C6 i'it }jisi'i't m6i `Tf`t lo `7iec thi¢nd 1-I. I cpl in .

~ T¢ii ngliiep cho m^dy c6 i]liai c6i ci'it.

-S6 phSn nrf{v c6 2[.v rfit c6 the long dong ho'n nfi'a..

}Iay rna Flo Peter con nlii6u ban hfi'ii d6` s{Vin s6c cac`c6 ay, nhu' IIabson tin d6 Tay lil Giao, 6ng ph6`Ijot Ho\'ey, cac ong Ben Rucker, Abner Shackle ford `'atrang Lsu. I.evi,Bell, cting bac sI Robinson. L?i con nhtingI.]a vqu cfia cdc Ong nay, ba g6a phu Barley va con baonhi6u ngudi khac ni~i'a.

Ong vua lien ti6p h6i he't cau nay d6n cau khacd8 moi h8t {am sir cfia anh chang thanh mien ngd ngannaly cho d8n khi bi6t he't khong sot mat ch6 nao {I`ongtinh m6.i thai. Lao lai h6i them :

164

DOI BAN PHIBU IIfu

-Tai sao anh kh6ng chcr tau chay qua d8 keutau She lai ?

~Vi tau 16.n thud.ng kh6ng chiu gh61ai.`Cincinnati con ghe riot d6i lan, nhung chie'cSaint I.ouis den.

-Ijao Peter Wilks c6 giau lam kh6ng?-T6i du.Q`c bi6t 6ng ta c6 nha, c6 dat, c6 xudng

thuoc da, va con dau a dau d6 ba l]6n ngan d6ngYang tien mat.

_ Lhc nay anh n6i ta 6ng che't h6i nao nhi?-T0i chua h6 n6i viec d6, nhung 6ng ta ch8t th.

den qua.- Ngudi ta se lam 16 an tang lao vao ngay mai

•dfiy nhi ?

- Phai, vao kh.oang gan trua.-Chuy¢n bu6n t|ua nhi? Nhung lam sao duQ`c,

chting ta ai ch€®`ng mat lan ch6t. Di6u can la phai bie'tsfi.a soan d8 chu:nun bi trtr6c.

-Di'ing nhu ldi me toi thu'Jng iiei `Ta}'.

Chting toi `'ti.a cheo den no.i thi tau cfing vtra xu6nghang xong. Ong vua kh6ng n6i gi v§ chuyen di tau €iyni~ra, vat t6i ci~ing th2it-vQng hi.it mat cu¢c di dao tren tau.(^)ng ta bao t6i d8 6ng ta len b¢ cach cli6 d6 mat car s6va di ki6m ongc6ng tu6.c gap. T6i lc?i ph€9ii dem hai baohanh-l}'' lai cho 6ng ta. Toi doan bie'tlao tac :i)' c6 }'T dinli

gi ri5i .

Khi t6i du.a 6ng c6ng tu'dc v6, hai ngudi ng6i lai-tren met g6c cay. Ong vua li8n thuat lai cau chu}t¢n^vti.a dam-luan `7di anh chang tr6 tuf5i dai khd a'y cho

165

`J''

D0l 13AN PHIEU Ijlfu

6ng cong-tu`dc nghe vtra c6 si'r`a cho dtlng gigpg Ji6ngAiih. T6i kh6ng hi8u gi h6t, phurng du.d'n.g nhur 6ng ta,€Iathcf`nh~c6ng . Salt ctlug 6ng ta h{')i 6ng cQng tu,dc :

-Con aiih, Cassenoisette, anh cd.1h8,,thfi vai`

ngu`6.i vti.a cc4m \'h'a 'die'c khoing ?

Ga c6n8.til.6.c ti`fi ldi ld ga kh6i 10 iigai chuyen a57..

gi~` thi.I \'ai d6 iihi6u lan tren si`m kh£{iir6i I Sau d6 6ng\'iia gifii thich 1€\ 6ng ta c6 }'r diiili don inot cliie'c tiu van

chay c6 dinh`-k5'. Vao kho?ing xe' trua mat chie'c tau to`chay t6.i. Chi'ing t6i gt.ii tau, hQ cho met chie'c xu61]gmay ru'6'c cl]t'ing t6i. Chie'c tau i]ay ttr Cincimiati den.Khi \.ien thu}'an trur6`ng bie't chi'iiig t6i mu6n xu6'Lng ca3dhd6 sail b?S}T cay s6, 6ng ta `'6 cting ttrc gian `'a tuyan b6se kh6iig clio chting t6i len ]id a no.i d6, Nhung 6ngvua kh6ng iiao+m'ing ii6i `.6.i 6ng ta :

- hTe'u m6i ngu.6.i chi'ing t6i chju Ira mat d6ng m'¢jt

cay s6, chf`c t€`tu 6ng.ct~ing c6 the cli6'du.Q.c pliai kh6ng.On8?

Vien thu}'§n.tru.6'ng bang long. Sau d6 chti.ng hai\mu.o'i phi'tt 6ng ta cho xu6ng may dura chting t6i \'6 Icing.D¢ hai cht.ic ngurdi t6 mo tall hQ.p tren ben cnd x`em`hanli khach la. Chi'tng tf]i len ccau tan `'a 6ng vua h6i_dam dons ay:

- Cac 6ng c6 ai c6 th8 chi gitim t6i ch6 6' cfia a.ng.Peter Wilks kh6ng ?

. MQi ngudi nhin nbau nhu c6.}''. ri6i ..`« Bigt i]6i ,lam• s&o,cdc4y?»

R6i mo{ngudi d6n gan 6ng vua tr!nh trong ndi vdi`a,-ting ta :

-Thua 6ng chdng toi rfit 12{y lam bu6n la chi cdi.

166

+

D6l -BLLN 3PHI-BU- LUU

the ch{ clio 6ng cat nha rna ^Ong vyilks da s6'jtg 6 d6

Lao ta li6n nga `J{4o iigL"di '\'ti:akn6i, nurdc mzit tut^tnra `nhu. mua .,., i

-Than 6i ! C6 tlia\ nhu vay du.p.c /sao? T¢i` i]ghiep

Oho,anh t6i qua. Cht'iiig t6i l§h¢ng con gap cduQ.c`:anhclii'i,!]g toi nrra !ThSt la dan ddn qua, .Tr6.i ari !i

(^)|`g ta ni'Tc n& xAy (iiia One congtub.c va I`a'mot

loTat d£{u liieu bang tay kh,6_ng,ai hi8u n8i. T6n cur6'pcan kia li6n b6 rcri cai bQ.c xu,6ng dat r6i kh6c ni.1.c n&.That la t£`i nghe cfia hai: teh 'nay chie'm kS ]i.ic v8kich lrird`ng.

!MQi ngurdi `'¢i Vcing xtl`m Chullg(|uanh hQ, c6 gang

khu}'en giai ht.i, vac hanh I.V gitim liQ, din ho j6. hTg`ulfrita thuaL I.?i nhrl'ng phi'it cu6i cting cfia anh dlig (a, Ong`'ua liin lu.o't ra dfiu hi¢u cho ten \'tL'a ecim `.Ira di8cjChi'ing khdc than cho ngur6.i anh kh6ng 'h6 -t[uen I)i8t

y nhir li'ic chi'ing m^dt mudi hai de ti'i. `tay.` Toi tha mu6n lain inot ten htic n6 c.t`]n ht].n i]ricii

chi'i.ng ki8n nhi~rngchuy¢n nhtr vciy. L(`)ngf'a li;{`ii iigu.6.ithay mc`\ ngaii tlia.v !

8Sf

167

cHucrNG xxv

Cu¢c «t6ng fang.»

Hai phtit sau, ca hang tinh d§u bie't tin nciy. I)anchting ttr cac no.i d8 x6 d6ri vti.a di vtra mtic ao, t6.i vay

quanh chi.ing t6i. Chting t6i gan nhu 6. gii~ra mt:]{ dao-binh. Nhfrng cfra s8 m& rang, d6ng nghet nlu~rng ngur6.ivaluon lu6n i`gurdi ta ngheti€ng n6i sau hang rao :

-(1hinh hQ da.v phai kh6ng?

Mat ngurdi a ngoai dudng v¢i tra 16`i : con ai vc4od?[y nti.a I

Khi chi'ing t6i `'6 den nha, ngoai durdng ngiTdi dtrngden n8Om.

Ba c6 thie'u ni~r dtrng ngay a bi.Tc cipra. C6 MarieJeanne, t6c hoe nliu.ng gil.o.ng mat ki6u di6m. D6i matc6 ta sA[ig ngdi,10 \'e vui mti.ng klii tha'y im:it c€'ic chi.I.Ongvua giang tay I.a: c6 Marie Jeanne chay lai 6mchain l£[y con c6 strt m6i ba c8 c6ng turdc. Ca dam dongd6u cam d¢ng tru6]cgiay phtit a'y. Ong vua hu}'rch ngamkhuyu lay vao 6ng c6ng tudc va hQ di `'o iiha. Quantai dat gifra ph6ng chinh ke tl.en hai chie'c ghe'. H'ai lao

gian hhng ay tiinh-trQng di`` d8n, ngudi nay vim vaingudi kia, 12{y kh{in lay chain mat, con di'tm d6ng vi`rar6 saiig hai ben lihu.dlig ch6 cho liQ vdra : su}.'t siiyt !Tc4t ca mQi ngur6.i d6u b6,lion xu6ng. Hai 6ng « em » diden ch6 cai ham, m& nap ghe mat nhin `'ao. R6i hochng ddrng th&ng. (a)ng vua th6t len mat ti8ng tudng

168

D0l BAN PHIEU IItu

nhu c6 the vangdoi den tan Orleans. Hai ngudi ngavao nhau, kh6c nhur mu;. Ca ci'r tQa cting I;h6c theo.T6i chua bao gid t`r,ay mat cai phong nao «daynude mat» nhur vay !

Ong vua dtrng day, doc mat bai ai di6u ng€¢in, kh6cthan s5 phan ngudi anh da th. tr2in mat cach dau don.Sau h6t, lao ndi them la ern lao, cac chau gai lao vatchinh lao rat lay lam ham hanh mdi nhi~rng ban than cfia

gia dinh a lai dting co'm. N6u ngu-di anh qua c6 cfia laoc6 th8 ndi durQ.c chac 6r,g ta bie't r6 ten nhfrng ngu6.ilao sap nhzic t6'i vi ten nhfi'ng vi ay du`Q'c anh lao nhcpiciih& 1u6n trong thu. Nhi6u vi diic biet than me'n nhu :Mi.ic su Hobson, 6lig I)h6 Lot Ho`'e}', 6ng Ben Rucker,Abner Shackle ford, Levi Bell, 1]ac-sI Robinson va cacba `'Q' cfia hQ v.4 ba g6a phi.I Bartley. Ia nhti`ng ngu6.i laotavtra iihd lai.

Muc-sue Hobson `'a bac-si Rol]inson c{i hai d6umac ban 6! tren tlnh, vi mai lo s€Vin s6c th.in c,hi'i ci'iahQ. Luat su. Bell mac di c6ng `'iec, ct`tn nhfi.iig ligu6.i c6mat 6' d6 d6u d6n bat lay a:ig \'ii,a \'ti.a cL'uii o.n 6ngta. HQ ci~ing di lai l]:it ta}' .iiih ch{``i`q gi{°` t`.im `'£i die'c

vtra mim cu`6`i vti.& gat dau. com anli ta thi L\ap be nhurmat dtra tr6 tap n6i. C6 Marie Jeanne trinh bri'c thucfia bac c6 d8 lai. Ong vua vti.a doc to vh.a kh6c 6m 6mnhur mat con be..Trong tho 6ng Peter Wilks d8 lai nhacfi.a \':I ba ngan d6ng Oho ba ct^> chau gai. con xu'6'ng{huoc da, cac nha khac, dat dai `'ci ba ngan d5ng chiaOho hal ngu6.i em la Har\'ey \'a William. Cu6i l]ti.c thuchi ch6.dan sau ngan d6ng vang dudi ham ru-Q'u. Ha`iten gian htmg ay sai t6i di l£{.`r cay den cay soi durdng.Chting di tim iigay sau ngan d6ng tiy.

169

:.`}€,.``6tt r `5:r'E"ii;`€s .ft£L+'{t+. tt{¥8\-.i

i`;3, ?€j£§. '± L``ii '.2¥ `_5 ii5 }aij;i i`=\;^£ i```£f` ch;"}` `}``r3 „ Spe{i„

: -.i5 {J` \`i.i ,\ .-'`,861. `,-.BAN>-` pHrErr ..-i|ntf i`. .-i-1. :±. ih,`€L`. :j;` i

---.,,. i _ ;,; `` , ,€`,i

Xu6ng dudi ham rirQ.u r6i chting foi d6ng cnat Cfralqi`.,iKhi 6ng vua va 6ng,c6ngrtu'¢S tim th#y' trfui ,`ti6n,chrii]g d8 xu5ng dtit. Tfyi phai khen than €la nhfrng d8ngti6n vang a`j+ d€p`that! Cap mat 6ng vua sang quftc 16nj;6ngtta v6 vat 6ng c6ng turd.c n6i : i

-Con ho.n tr con lacJda 16t`bao » phai kh6figt? £ '

- Con phai nbi.-I.6i lam ti6n nay k8[-qua` that m5:7-man.1{h6ng

cb gi sudng cho bang duo.c lam em cfia mat .ngudyi

8iau ttl. tl-an.; Ngurdi khac &dja vichtingc616 dcitin6'1din6iva

dem vang len ngay. Nhung chi'ing lai khfro'. Chting bat.dau d8m tien nburng thi8u m5L b6n ti.am murd.i lamd6ng trong s6 sa.u ngan. Ong vua h6i : « Kh6ng bi6t 6ngla lieu v5 vi¢c gi h8t ban tl`am mu.di lcim d6ng?i> OngcQng-tudc Ira ld`i :

-Ongta dan nc¥ng qua nen c6 th8 d8m lan, thaiinac, chtli]g ta can gi s6 thi8u d6.

-Hall `'ay. Nhung kh6ng phai v2{n d8 d6. T6in?uJ6n d6m tian tru.a.c im:i[ hQ a tren kia. Bay gidkhong

phai la chuyen dtia ni~ra, rna phai than trgng lam mdidug.C.

Ong cong-tudc vtra m6c tian trong ttii ra vdra ndi :'« Day, chi.ii]g ta c6 the them `iao ch6 thi8u d6jh ;

/3.I -, a-Dd ci~ing] la met jJ+ki8n », Otig vua`m6i xong

li§n r6c h8t ti§n trong tui rat. - Ci~ing vcan chuyen « Conlqc.da 16t bao » da ci'ru chtiug ta.

i.;aHal ngurdri gom tfit ca mdi dri s@' ti6n b6n trtam

murdri lam d6ng. The la hg cring nhan ttii.

170

`\.`1!q,i.i+ 1`Jiili`t`:i<,2 i),"f'.gq,I `a€%=±

j. }f'.:rfj f :ri't`;L=,I;;f 3-;rj :-`;-.'r=3-; t`J,€±`.5 ?Vgl:.:`\_ jt.:|:j.} rzt`'t<+':;3L``r5 f >`,

D61 BAN PHiEU LUU ::-,i;.t,, -:„..

y_ ,I.,i -,,y,,i -.I .,.-- T . .-`t :;1-:ff .,..,, i ::J{|

._ 'I`hii}'h, lintliibng :co'ng-','tiF6.¢' .r}6i3: .7:I,I ,„:,' ;,; :]rf ,..,, i`

i i,Nrdy,{`t6{` c6Lm¢t,:s&trg kie'n hha6.,:Chrfug ta di t`r6'

len, de'm ti6n xong ta cho t?it lea ba_;c6,gait;#6j'3'j`; z;-~`

L¢Iig c6ng .tun6'c cfra]` t6i .o`ij<1&i inu6ni hen 6ng{|iia. Sang kie.n cfia 6ng that ky di¢u'. Orig c6 in®t-`b¢

+ 6Q+ sap d{aLcpng_y.vi¢`c.in,€`t t6i c}i.ua h8 thay€. ai, c¢, Day

:.Ia,mat :¢6p: {€`+`,q: I,`rc .t.uy.el diep. R6i . s.au, ,.chuye,q s8,,rasaoj qi nghi ng6., rp_ac `<ho ! .~ .,., L

7.Khi c}]L'iug-t6.i tr6. renrlti`t ca b?n !beccda ngLrdi

. qu& c5 .xt'im cxit cliung i quanh achi6e ban; Ong. vua+ d8

ti6fi len. ly*n d8rii. ~Ong ta,xe'p thanh hai chL.Lc ch5ngin6i c_1i6ng baLtp.inn ,d6Hg, xongr 6iig ta lai y,Carl than b6

_vao cai 1[ii; Sau d6 6ng ta doc_` them bdi tai di6u ndra :-[15'i cac ban, ngirdi anh v6 phudc cfia t6i`da`ng

i]am dd, da, t6 ra quang dai d5i v6ii nhfrng r ke clangchin trolls bi8n le |iay. Ong ta s6 con quang =dai howd6i `;di ba c6 gdi ln6 c6i nay, n8u _6ng ta, kh¢ng ,sQ.lam tl}ieLhai d-e'n WLlliam va toi. Ngu chLing toi|g.i dunglong quaiig dai ci.ia ngu.di. da =qua`c6 d8, bdc l©,t'cac concri.u non hi6il,|anh nay, chi'ing t6i kh6ng xti'iig la emngtrdi d€i`qi'ia'.`c6 `va chh c`fia chi'ing n6 I T6i bi6[!William.,va l'6i hi8u r6 c[]i.I ay lam, 6hac cring cting mat `y'nhurtoi. Tuy nhien d8 t6i 'h6i lai` chi'i fy kein.

Lao +t|i]ay` va tphia 6ng-c6ng turdc ra vai` dfu hi¢u.Lricfdau, iigqu9i ?a`tn di6c_t6, `'6 ,nhur kh_Qiig hi8qur®ng

I,a nu?n pSi i.g,i.,_NhtTiig k!}i hiatu~du;gc atph ta n|iay I?ibat c8 ,6'ng;.Sn.,h;ytry„a,`}Jebe3t6 rxp6;;\'Hi:mtrng. : i..,i 3= i:-, ,J t

-Cac ngai xem dfiy, khong can phai binh luanve tinh cam cL.ia em toi ! Mat.ie Jeat]ne, Suzahne, jerraquhh-ette, cac ch&u lai Iffy s6 ti6n nay, ltiy h€[ tfit ca. D6

171

D6I BAN PHIBU I.UU

la y nguyen cu6i cting cfia ngirdi da thuo'ng cac chauh6t strc.-

Ba c6 chau gai li§n nhayd8n I]a c8 lao gianmanhfly 6m chain lay hon. Tat ca ci°r tea dau ro.i nurd.c mat,den si6t lay lao gia « Lac da d©i 16t bao >> va ten d6rig16a cfia lao. HQ reo len..

- That la nhrrng tarn h6n cao thuo`ng ! That la mat¢L.I. chi t6t dep !

Gifra li'ic cau chuyen ducriig nao nhiet, toi thaymet ngurdi cao ldn, clang di nghiem trang, duong re15i di vao gifra ddm d6ng. Dudng nhu kh6ng cb aichh }'r d8n`- squ cd m€:it 6ng ta 6. dd. Ong vua van baihoa tuyen b6 .. « Chi6u nay chting t6i chl mdi nhfrng

ban hfru than ci.ia ngurdi qua c6, nhu'ng ngay mai chdngt6i mdi tat ca mQi ngurdri. Anh t6i men \'a kinh trQngt8{t ca mQi ngudi, men 16 t6ng tang phai du.a.c durdnghoan8. ,,

(^)ng ta con trang-giang dai hai nh€®`c di nhcic lai mai :«,16 tang tang» khie'n 6ng c6ng tu6.c kh6ng chiu nf5i,nen \'i6t ba chi~r tren manh giay con « May ngu t|ua ! L6an-tang chi'i. ! » Anh ta gap mi8ng giay lai dua cho ong`'ua. Ongvua doc xong b6 giay vao ttii n6i :

-T¢i nghiep cho ga William nay ! Mcic disu s€`iu n€io,

nhu'ng y cd long {6t va kh6ng quen gi he't. \T6 mn6n rj:iot6i m6'i t2{t c:I ba con lai dq. 16 t6ng tang rna t6i vt[.a n6id6. T6i ndi 16 tf;ng taiig kh6ng phcii la 16 an tang b&i via lj6n Anli cliL`i' all.tang kh6ng con d[ing nfra. Chi~i. t6ngt{ing r6 rang ho'n va ddng v6'i ngfr-nguyen-hQc ho.n. P\Tddo chfr Hi-Ijap : Tang la a ngoai, rang, m6 ra vci do chi~rHy-bfi-lai : T6ng nghia l€`i : tr6ng len, day lai. Ti`i. d6 phat

172

D6I. BAN PHIEU I.UU

sinh ra chfr «ch6n »

Ong ta that la lieu linh v6 chng I NhTng ngurdi mdiden cd v6 qua-quy8t, bat cudi nhao bang lao ta. Tatca mQi ngurdi d6u ttrc gian.

_ Thua brfe-sl, sao lai the... a

_ Sao, 6ng Robinson, Ong chua bi6t tin a ?

_ Thua, bac-sl, day lal 6ng Harvey Wilks !

Ong vua n6 mo[ in.I cudri tuo.i, r6i 6ng ta voi chia lay:« C6 phai day la 6ng ban tham giao `'£i la bac sl cfiaanh t6i phai kh6ng? »

Nhung b€'ic sl ddp :- Hti. 6ng tu.&ng i`ang 6ng n6i dt'ing giQng Anh.ngl~r

a ? Tcti chu.a bao gi6. nghe Sit.]ng bzit chu6.c nao d6' nliu.vay. Ong la em ci'ia 6ng Wilks ? Ong chi la mt:jt ten daiI)ip thai !

Cac I)an tlifi. tu'6'ng tuQ'ng xem nhti.ng ngudi c6 mcit6 cl6 b£{t-man den chtrng nao I r\Tgct.6.i ta bao chung{|uar+h bac,si xin 6ng hay bdt n6ng. L\Tgudi ta gia`i thichcho6ng nghe la Harvey Wilks da ttr trinh bay l}'r-lichb&ing cach dua ra nhi6u dan chi'i.ng : ong ta bie't h6tmQi ngur6'i Oho d6n m€{y con ch6 con ci~ing bie't. Song6ng bac sl van n8i con thinh no. Ong het len :

- Nhu.ng n6 kh6ng bie't [i^e'ng Anh chtit nao ! Vcr

quay sang ba c6 gdi, 6ng ti6p :-'T6i lan ban cfia cha cac co, cring nhula ban cac

c6 phai kh6ng ? Lay tur-cach la ban, t6i khuyen c6 ddrng`nhin nhan hai ten v6 loai nay. ChL'ing la nhfrng quanbjp bg.in ! T0i kh6ng r6 cht'ing da luQ'm lat durqc nhting

173

D6I BAN PHIEU LUU

ten va nhfrng tin ttrc v6 gia dinh nay a dau, nhung chacchan kh6ng dd tt}& lamt,.`'t¢hdrnLgf` icno I-#ffi+th cfia chi'ing !Va tat ca cac 6ng cd in.it & day, cac ong tu' iihan lci ban-hi~ru cfia cac co ay, sao cac 6ng lai gitqp*bQn+ur}i ,_piap`|}:lira gal calc c6 fry. Ithu v€:iy ? Maria Jeanne, c6 bi8t t6i langudri ball gia tham gi.aoT ci.ia gip dlnh c6. c6 riei triri t6i,t6n8 c6 hd'i t`en' an cudp nay ra,'kh6i `cfra.

Marie ]eai]ne li6n dt'i'ng d€:iy, hanh dien n6'i'`:-Da'ylacautraidictiat6iL. ``` '+i:I ~

C6 ta xacri ttii vans+ dc¥t'ivad lay `6rig iiiia``n6+i tie'p :

-Chti hay cam lay sau `'ngan iiay Idem tgfri ridan hang

gitim chting chdu ttiy theo y chri. Chti kh6i can phai lamgiay bien nhan, chting chau hoan toan tin cay noi c'htl.

R6i ba c6 bao chung quanh 6iig vua con rmQi ngu.6.id§u v6 tay lioan nghinh. Ong bac sl ndi :

- T6t l€`un ! T6i kh6n8 chiu trach nhi¢m v8 vi¢c nc4ynrra. Nhurng t6i bao cho cdc co bi€t mat ngay kia cac cos6 dau kh8 nghr den ngay h6m nay !

`Tbi xong 6ng ta b6 ra di. Ong vua cu.dri che' nhao ..-Thua bac si ! N8u khi nao cac c6 chiu t6i dau,

toi se c5 gang thuy6t phi.Ic Oho chi'ing di mdi 6ng I?ichti'a.

1?;4:-c--!fj:`-,,`,,i:_,:, ~``j-}':ri, .`= A , . 5?7. ` , -i -"J

+;3t,„, [<1„,.±fj8; ;i'`r2" t r, 'jJt-~„ !„ " Ljff!`J+t` '

•-;_ T I

` +F !!L-'a cii3fr5i\;.a +£fi+iv[ \{``+g3!

s.` `i,ill,I;,)!`,. ', fLr?fr, ,i," -i; j`,.f i`:;:.-3; ,---

-I '=t.` i-;i` \i ,phirE+ pa; ta'v` : f±-.` ^t`,.i ..I.{£i

(

' ''`=Khi mq'i ngu6'i, '\da' ra.va, chting' toi,`durQ.`c dora len

ph(`]ng nghi. Ong vua ngfi &\` bu6ng; c6 -Maiiie2=-Jeanne,co nay.,vaQ ngfi vd`i-c\ac equ c6. `Ong cong-tud.c figti& ph6ng khach, con t6i ii`gfi in¢t ca,n bui3ng iih6 akho ltia.

Trong bti.a an chi6u, t6i diing sau lu.ng 6ng vuava ong c6ng-turd.c d8 h2iu-ha. BQn h€®ic-n6 lo phuc-dichtan khach.

Sau bi~ra an, co stet m6i va t6i xu5ng an co'm ddurd.i be'p, trong ltic dd ben hac-n6 don ban .¥n. C0

jeanne{te h6i t6i nhi6u cau `'6 xtr Anh-cat-I,Q.i khi6n{6i c6 cam turd.ng nhir dat sqt xu6ng dudi chan t6i.

C6 ta h6i :-Anh cd l]ao`gid th`ay nhci vua khong?

_ Ai? Vua Guillaulne de-tin ay a! Chd nhat nao

Qhrtyng t6i chang thay nha \'ua 6' nha th6.. (T6i bi8t 6ngvua nay ch6t da lan r6i iihurng kh6ng 1€ ]qi nin thinh

rien cfing phai`nbi mat doi dieu).-Chac la th#y thudng xuy6n chdr ?

{:i ,,+ Fthai, =Ong ay.ng6i ngay gh8 trir6.c`m€:it chtingt6i, phia ben kia giang dan.

-Nhung t6i lqu¢p¢g ong ta S.. Lu4n-D6n, ch6. ?

- Thi hfin vay ! khong 6. ,day t|ii 6ng ta 6. dan ?I ; f ? :--`, . : ,-

• - 175

i.` .,--, i-.i ^r -.i

D6I BAN PHIEU I,UU

-Nhurng t6i tur&ng anh 6' Sheffield ?

Den d6 t6.i bi bj 16i. T6i li6n vd ngoam xuro'ng ga d8guy nghI. R6i t6i clap :

-T6i mu6n n6i : Thurdng thurdng mtla he vua dennha thd tfnli toi a d8 tan bi8n.

i>

-Anh n6i chuyen gi kit cuc qua vay?g Sheffield c6& sat bd bi6n bao gid dau ? '

- T6i cd bao gidy n6i the' dau ?-Anh c6 n6i rna.-Kh6ng dan.

_ C6 rna.-Khong dciu! Chac c6 cfing da th^ay dan tho.in

Cologne ch6.?-C6.-\Thu|ig chac c6 kli6ng can ph£9ii di de'n\tan xtr

Cologlie d8 kie'm thdr dau tho.in 2{y.-Chcic chaii la kh6ng r6i.- Viec nay ci~ing th6 i \Tua Guillaume de.tii. dau

phai di den tan me bi8n d6 tan bi8n. Ong ra l¢nh choch& hang thting nudc bi8n v§. d trong dien tai Sheffield6ng c6 nhi6u n6i to turdng d8 nau nude. Ngurdi` t&khong th8 dun n6ng ca bi8n nur6'c durQ'c mac dti lanOho mat 6ng vua di nfra !

- Anh n6i the, bay gid toi inbi hi8u !

Toi tu6.ng da thoat nan nhung c6 ta lai h6i them :- Anh cfing d6n dung.c nha thd cfia vua hay sao?

-Chtla nhatnaoci~ingd8n. _

176

D6i BAN pHIEu uru

- Anh ng6i a dau ?-Ng6i a gh8 dai ch6. con ng6i a dau ntia?~ Ng6i gh€ cfia ai ?

_ Ng6i a gh8 cfia 6ng Harvey, chi'i c6 d6.-Anh n6i sao? +\Te'u chi t6i 6! tren giang dan, cliu

t6i dau cd can gh6 d.ii lam gi ?

Che't r6i! T6i t|uen m2{t. Ong ay la muc-su! T6ibi ngh?t th& them mat lan nfra tru6.c khi tra ldi :

-Vay c6 tu6ng chi c6 mat 6ng muc-su thai a?-CTan gi priai cd nhi§u nhu `'ay?

_ Thi d'8 giangtru`dc mat nha vua. Nay n6i cho

co 1]ie't, chting t6i c6 t2it ca mir6Ji b.iy 6ng mt.ic.SUJ, hh6ngtliie'u m¢jt {`]ng nao.

- }Iudi 1]ay ! Cd bao gi6. t6i nglie he't ca mu6`i ba}'

bai giang li6n,tie'p duQ'c niac dau t6i phai ]jatbu¢cn86i d6.

-C0 ci~Ing Hen bi8t cac 6ng ay kh6ng ctinggiang

mat ngay. M6i lan chi mat 6ng thai.- Vay con ma'y 6ng kia lam gi ?~ C6 lam gi dau. Chi lo di lac-quyen va lam viec

lat vat khac.- Va.v chd' nhi6u mL.ic-su nhu the d8 1.im gi ?

- D8 quan-sat rna I

85n d6 mQi viec d6u tr6i chay. Nh.ul.ng sau changInay cho t6i co ta h6i them nhiau cau nfi.a lam t`6i phaitrai ldi quanh.

R5t cu©c, c6 ]eannette cho 1& toi chi ndi doc vanhur vay la kh6ng t6t.

177

D6l BAN PHIEU LUU

Vdra ndi de'n d6, hai ngurcri chi co tfl vao va rayla c6 em li8[ si'rc, lam cho c6 na:,. phai phai xin 16i t6i`'i da nghi ng6. nhfrng 16'i n6i cfia t6i.

13a c6 d6i xfr I.at tfrht6 \J6.i t6i lam cho 16i cam m6n`to cting, nen toi tqu iiguy¢n la kh6ng d8 cho hai tenhip bQ'm doat ti§n cfia ba ®c6 ^d}'.

rm di ngfi, toi ttr h6i la c6 nen mc4t bao cho 6ngbac-sl bie't tat ca nhfrng di§u bi ?an kh6ng? Kh6ng thediTQ'c, ne'u 6ng c6ng-tu6'c `'d 6ng vua bie'[` t6i t6.caohQ, hQ se kh6ng d8 [6i yen. }Thu `'€:`v chi con m¢t giai

phap : iv`n cap ttii tit5n ci.ia hai ten ?in cu6'p d6 nhungkh6iig d8 cho hQ nghi ng6`.t6i lam \'iec ay. T6i lady ti8ndem giau` met ch6 nao kin r6i t6i gi6ng ra song chu6nth&ng. Sau d6 t6i c6 the vie't thu. cho c6 Marie Jeannen6i cho c6 bi6t ch6 t6i giau ti6n.

Khi di qua phdng 6ng vua, t6i nhtrt dinh vao xem.T^dtca mQi ngurdi trong nha d6u con a nha dur6i, t6i

5±t°ndL8az:q]btic_nsgo:?i:;:]Lagcp]%,ttgap. Toi li§n v6 bu6ng vanhung kh6ng tim thay ttii

vang 6' dau ca. T6i ngtrng lai vi nghe c6 ti8ng giaya hahh-lang. T6i li6c xem cai giur6'ng a dan v:I dinhtr6n. xu6ng gain; chQ.I t6i th?{y ch6 treo quan ao daici'ia co Marie Jeanne. T6i v6n bi'I.c ram len va chumvao phia trong hang ao dai.

Ngay hic d6, cfra b€:it m& va hai ten bQ'in bu6'c vao.May phu6'c cho toi lcq kh6ng tr6n durdi gain giu6'ng,`'i khi vao bu6ng xong ham li6n dc>m ngay xu6ng dud.i

giurdng. That la may he't strc.[Iai ten li6n ng6i ngay tren chi6c giu6`ng long lay

ay. Ong vua ndi :

178

801 BAN PHIEU LUU

-C6 viec gi d6? n6i mau di b&i vi toi kh6ng

rmu5n d6` ho cd thi gi6 ban de'n chiing ta.-bTghe da.v Capet. T6i kh6ng yen tarn chtit nao.

Lao bac.sl ay lam toi lo l&ng v6 chi]g. T6i mu6n bie'tke':hoach cfia anh nhu the nao. Theo y t6i chung ta

phai mang sau ngan di5ng ay tr6n di ngay dem na}'.Nhu Tray chac ch51n hogn ca.

- Sao, kh6ng dQ'i ban tang, I]an thao nh€i cfra `.ci

nhfrng d6 con lai a? 86 chin mu6i ngari d6ng dasap m°im chat trong lay, that la u8ng qua.

Ong c6ng~tu6'c clap : T6i kh6ng mu6n b6c-lot h€t¢a cfia cai ci'ia nhfiJng c6 gai m6 c6i nay.

-Nao chting ta c61ay gi ct'ia ti.ii n6 dau. Khi

ngirdi ta bie't chting ta kh6ng phai la chi'i chiing 1§tatnhieii la nha cii.a cfia chting vcin hoan lai cho chting.•r<hi c6 k6 mua la chin thiet thai thai.

Ho n6i rat nhi6u va r6t cu¢c phai nhan nhfrng di6ulo rigai cfia 6ng c6ng tu6.c la hqp I)'r. I:an ctr vao nhfrn'g16.i bac si da n6i, h:in cho viec 6. lai la v6 ctilig nguyhi8m. (^)ng vua tra 16.i :

-T6i bat can balc si ^dy. Nhfi.ng k6 dai khd a dci.v`d5u theo phe chhng ta. Va chang 6 bat ci'r met langn.ionhfrng k6 ngu si ci~ing chi8m da s6.

Khi di xu6ng, Ong c6ng tu6.c n6i ti6p :

-T6i sQ. ch6 dau ti6n kh6ng kin. Marie Jeanne semac tang phuc. C6 ta c6 th8 gom gop h6t quan ao aday. N6u co ta sai m¢tten hac n6 96i ao lai, anhtin rang ten nay c6 th§ danh cap nhfrng quan dokh6ng ?

D6I BAN PHIEU IAIfu

-Anh hoan tocin c6 I)'r.

Vtra n6i xong, 6ng vua dtrng day, lai gan `Ja dua taysd len hang ao dai, cdch t6i gang tac. T6i lo qua,16. banrd phai t6i, t6i bi6t n6i vdi chting the nao. May qua,trudc khi t6i ngh= ra durQc mu'u k8, thi 6ng vua dtingday 16i ttii vang ra cam tren lay. Ong ta dem dau dudilap ron lot nem giirdng dtit sau v6 phia trong, trong khiOng Gong-tub'c n6i :

-Dau 6 dd khong sQ' gi ntift. BQn hac n6 thinhthoang rtinem nhung chiing se kh6ng rd den d6ngron lam gi. Chting ta se tr& lai sau. Chhng vtra xu6ngdirQ.c nfra c€\"1 thang, cdi ti'ii da 6. tren tay t6i. T6ic;im v8 bubng, t6i cli6' dip d8 dem dau ch6 khac. Dtrnga difu thang tren kho, t6i rinh met li'ic that lAu dQ.i Oho6ng c6ng tudc \'a 6ng vLia ngfi. '

Khi trong nha dci }Ten 1£:ing \ta chcr cho gan d€ns€'`ng t6i m6'i c?in than leo xu6ng phia dud.i criu {hang.

180

CHUuNG XXVII

chau v6 hi?p ph6

T6i nhdn got di qua hanh lang. Hai lcio bgm ngi'iyvang nhur sam. T6i xu6ng ttrng dub.i, im phang phcpic.•Ben bu5ng can con den sang, nhung ci.ra kh6p hd,

nhin vao thay nhrrng ngu6.i lo canh xac d6usay. Cai hem d8 a phdng khach hen canh. T6i diden cfra 16.n nhung cfra da khda. T0i clang tqu h6i kh6ngbi8t ho d8 chia kh6a 6. dau thi cd ti6ng di a c2iu thaiig IT6i chay bi6n vao phong khach, tiln ch6 dfu ttii vang.Nap ham m& he d6 1¢ mat ngudi ch6t. T6i nh6t tdi ti6nphia trong ham day sau v6 phia dirdi Iiap, kh6i ch6 haiban tay iigu.6.i t|ua c5 chap lai, di.lug phai lanh ngat `'akhi di'rng len t6i thay rQ.n ca ngurdi. R6i toi chay tr& I`ava m'ip sau canh cfra.

Ti6ng budc chan ay la cfia c6 Marie Jeanne. Thi8uni~r di vao phdng khach de'n qu}r xu5ng trurdc cai hamquay lurng v§ phia t6i. Thtra ltic dd toi I?£n ra ngoai l]6iha tr6. v§ phc>ng t6i... Cac ban c6 th8 tin r?ing t6i i`£{tvi.ing v§ khong ? N8u toi d6 cai [tii ti§n lai ch6 ci~i thi c6Lsao dau. Sau nay t6i `Jan cd th8 vie't thu cho c6 Marie

Jeanne bi6t ch6 t6i d2{u ti6n cfia cO. \Tguy l]ai how nL~i'ala h'ic ngurd.i ta d6ng nap ham lai the nao ci~ing tim th€{ytie_n `'€\ hQ s€ ira lai cho 6ng \'ua. T6i bL'i.t i`drt t|iia mu6iitr6' xu6ng l^dy ti'ii ti6n lai, nhung loi e nhting ng.u6.i ngi9i& ph6ng €uin L`at chQ.t thti.c gi2{c bat gap toi cam ttii tiEnkhong ai muQ'n giti. thi t6i bi8t €Vin ndi lam sao.

]81

D01 BAN PHIEU LUU

Khi t6i xu5ng dur6.i nha nhirng ngurd.i canh dem dav6 h8t `'a cfra phdng khach van con ddng. T^dt ca gia

quye'n da h.1 hop lai d nha durd'i. T0i than trQng quansdt net im:it ct'ia hQ, nhu.ng kh6ng thay ai 10 v6 gi khacthu6'ng c:i.

Gan [ru'a, nhi~rrig ngu.Cri dc?o ti den khienwg t|uan taid8 len hai cdi ghe' dai 6' girra phdng khach. R6i hQ dent€i[ c:` ghe' 1i.ong nha x6p hal[ig trudc quan tai trong

phong khdch, phong x6p `'a ph6ng £Vin. T6i d8 y thfiy nap\ham `'£'m y ch6 ct~i, nhung t6i kh6ng dfim nhin vao phia.tron8.

13a c6 thi6u nfr di theo hai lao bQ.in de'n ng6i hang

gh8 daid, ngay trurdc quan tai. R6i tat ca gia qu)J8n, banbe va nhfTng ngu'di lan can ct'ia k6 che't d8n ng6i chatnich 6. nhfi.ng hangLgh8 sau. Ngirdi dc?o ti tru&ng lamchi.1 nghi 16 cfia dim tang tdi liii khap noi d8 xem xctmQi viec da sap d£:it c?in than chua. Ong ta im Icing iihur-m¢t con moo, deo bao lay den. Ngudi ta mugn du'Q.c matchi8c {la cia in da cti. Khi mQi vi¢c da xap dcit xong, matthie'u phil, de'n iig6i sau cay dan fly va l]at daii don,,ti`ong ltic dd ca cL9i. tea hz'+t mat bcin d6ng ca. Thinh linh.toi chQ.I nA;,I ra }'7 nghi'vao nan.thay the Ong gia Peter\\Tilks, `ti ch.ic chan la 6i]g ta kh6ng nghe thay gi he't.

Khi bai hat \'tra rti.I, muc-sue Hobson di'i.ng day, IamL16 cau h6n. Ngay lric dd, mat tie'ng 6n-ao dfr-doi ttr phiadur6.i ham rirQ'u vans len lam Oho mi.ic-su. phai ngdrng`lai. Tti.c thi lao dao-ti trudi]g dL'rng day, ra dau cho v±nil.ic su nhu ng&m bao : « Ong khong phaiban tan va viecfly d8 mac toi lo lieu ,>. Sau d6 ong ta ctii gap ngudixu6ng di doc theo me `.ach, ra ngoai.

182

DOI BAN PHIBU IjlJ'U

.Vai giay sau ngu.dri ta nghe mat ti6ng doug nho nh6

ti6p theo la ti8ng chd sda. Khi canh vat da tr& lai yentinh `'i mi.ic-sur tie'.p tuc c6ng \'iec ci'ia Ong. Mat phtit sau6ng lrtr6ng dao-ti tr& lai. Ong ta van ctii khom lung divong qiia phia sau, doc theo vach. Khi gan den ch6 vimuc-sun, ongta dting len vuon c8 v6 phia vi mi.ic su,dat tay len mi¢ng nhir 6ng loa va nbi v.tL.a dfi Oho mQingu6'i nghe th2iy : tt Con chd bat durQ.c mat con chuo{».R6i 6ng tala:,' v6 dao n]ao, trinh trQng di v6 ch6 ng6i.MQi ngurdi dell rat hai-long, vi ]f3 lay lihien ai cL~ingmu6nbi6t chuyen gi daxay ra. Nhfri]g st..T chti y lcit `iaL d6 tuykh6ng daiig k3 iihurng chinh n6 dai]h gia mat ngu6i. Ongtrur6ng dao-ti n.iy la mat rigurdi n8i danh kh€®`p trongtinh.

Bai 16 can h6n rat hay, nhurng dai `.0 cting. Sauh8[ 6ng vua n6i them vai cau nhi nhaiig `'a ngur6`i daoti ti6i] den day nap ham lai. Ltic ay toi kh6ng ia}7 8i iamLhanh die[i lam, nhung mQi viec d§u tr6i cha}T. Ngu.didao ti sfra nap ham Oho iigay ngcin d8 van dinb €jc chochat. T6i ci~iiig chu.a bie't chac t['ii ti6n con t3>. troiig hamliay kh6ng I Hay lac6 k6 m`io da ph6iig lay trL`n i`6i ni{``toi chu.a bi8t ? T6i cring khong [h6 nao vie't thircho coMarie-Jeanne durg'c nfra. T0i da mu6n lam viec ay chohoan.hao nhurng viec can-tl]iep ci']a t6i chi den lainhrrng k6[ qua tai hal.

Khoang x5 t].ua 6ng vua tuyen b5 ong ta can |]haihoi hop vdi nhfrng tin d6 cfia ong. L§ tny nhien 6ng dii]hdem ba co chau gal cia ongv§ mud.c Anl]. Ba c6 thi€unfr ay rathan hoan, thtic-giuc 6ngta gap rtit ban tat catai-sam d8 s&nsang theo 6ng. Va lao bg.in ay li6n nhandip d6 tuyenb6 qu}'€t d!nh ngay mai s6 ban nha, bQn

183

Dot 134N PHIEU Llju

hac-n6, xu6.ng thu¢c da va tat ca d6 con lai. Sau -ngaylam 16 an-tangba co gai cam thay lan dau tieli bi kichd¢ng. Ong vua ban ben hac-n6 cho met lai bii6r, dudng.Ti6n ba ham sau mdi Ira. Hai dtra con bi barn 6. Mein-phis cach d6 ba tram cay s6 v8phia Bac, can ngiTdi mechting bi ban di Orleans cach dd ba tram cay s5 v§phia Nam. Cu¢c biet-ly that ld nao-n§ ai~oan. 13a c6 chaukh6c than chang khac gi ben hac-no lam cho toi camd¢ng mu6n kh6c nhu hg. T6i tap an t.ii va,r]ghi d8d vaingay sau cu©c ban bu6n nay s8 bi hfiy b6 va ben hcic_n6 s§ trd v§.

Nga.v ban bQn hac n-6 hai ten bQ`m len ph6ngvadanh thtrc t6i day. T6i cam thay mat cdi gi cd v6nang na nhu sap cd bao t6. (^)ng vua h6i t6i.:

-T6i ham qua' may `.{`io bu6ng tao ph.ii kh6ng ?

- Thua be ha kh6ng.

Khi vang ngudi ta toi van thu.dng gQi lao lei b¢ ha.Ong C6ng tudc li§n xen \.ao :

-May c6 thay k6 nao `rcio l]u6ng kh6ng ?

-Kh6ng. Thura ngai, t6i chac khong c6 ai he'[,

-May suy nghi k}~r di.-Toi thay bgn hac n6 vao trong d6 nhi§u lan.

Ca hai d6u giat minh, hinh nhu chting chi chd dQ.ic6 cau tra ld'i d6.

Ong c6ng tu.dc h6i :- Lric nao ?--H6m dua dam ay. T6i ngfi mu¢n hon nigi khi.

Khi t6i xu6ng thang, toi thay hai ten hac n6 di ra kh6icfra bu6ng. H9 di nh6n g6[ vi sQ' lam mat giac ngficipia

I-84

D0I BAN PHIEU Ijuua

hal Ong.

Ong--`rua keu len :- (.`.hting ta bi lira r6i.

Ong Gong tudc. cudi chua cay :-T6i da nghi den lhc chtlng khdc ldc ttr gis nhau.

Ai bao ban hac n6 khong bi8t ddng kich? Nhu the ai

chang mfic lira chting. Chi'mg ta b<4n chi'ii]g nd vtradd trang mieng. . . `'a con phai dgi haingciy ni~ra mdilanh duro'c ti6n !

Sau cting, hai ten gian hting xu6ng thai]g gian drrv6'i nhau, cau c6 \'d.i t6i vat b€{t man `'di t£{t ca moin8urdi.

Rieng {6i, t6i th8{y vui su6.ng `'i da lanh tri, vatbi8t chzic chan la ben hac-no kh6ng bi liguy hai gi.

Sau mat li]c lan, t6`i phieii t6i xu6ng tlurdi nha.Khi di ngang t[ua cfra bu6ng lia c6 ay, t6i thfi}. c6 MarieJeanne. CO ?{y khdc nri.c n6'. T6i bur6.c \'€io h6i c6 c6chu}ten gi tuy t6i bigt c.h€¢`c lc4 c6 €i}7 kbdc cho s6-i]han€fia bon hac-no.

-Oi, loi tu.6mg kli6ns l]ao gi6` tot se g€:`p lai duo.c

nhfrng ke `'6 phuid.c ay !

T6i la len : « The' nao cring gap. T6i bi6t rt~i c6 se

gap lai hQ trong `'Ong mudi lam ngay tr& 1ai day ! »T6i ndi rat nhanh. Va Sid day t6i ctr viec ti8p ti.ic

ndi...T6i kh6ng th8 d8 cho c6 gai dang`thu.o'ng fly daud6.n lihu. `'ay ! Tt^ti n6i ti6p :

- C6 hay nghe toi, c6 Marie Jeanne, c6 hay ng{3ixu5ng day va cliuan-bi nhan mat squ bat ngd. Squ bfitngd ay s6 l€`im cho c6 l]i tan thuong nhung t6i phai

185

D6I BAN PIIIBU IItu

~n6i tat ca squ that cho c6 bi6t. Trudc h8t c6 phai htravdi t6i la se lam nhfrng di6u t6i ndi.

- T6i xin htra.-Day nhe; hat ngurt`]`i chti c6.khong phai la chi'i

thief dau nhe I Dd la hai ten luu-manh, bg.in bai...

That the, c6 g&i vo phudc nay khong ngd nhurvay, nhung t6i phai ndi` la co ta bi6t chiu dqung. T6i

giai thich h8[ c€`iu chuy¢n cho c6 ta nghe va b6ng nhienc6 ta keu len :

-D6 con-d6! Khong men d8 mat mat phtit...

Chting ta phai lieng chting xu5ng song.- Toi clap:

-T6i mu6n lam chd, nhurng c6 hay dQ'i cho t6idi kh6i da, r6i s6 thi hanh.

- Trdi cyi ! T6i chdn .nan qua...T6i khong suy-nghi

kip. Anh mu6n t6i phai lam the nao bay gid ?-- 86`i ``i n8u c`O lot mat na hQ ngay bay Sid hQ se

lam ha`i t6i, co tha'y khf}ng? C6 cd the lam cho t6ithoat kh6i nanh `Ju6t cfia hQ, nhung kh6ng ph{ai chic6 mat minh t6i lai con cd mat ngu6i khac nt~ra rna cOchura bi6t, c6 th8 bi nguy lay.

Vtra n6i toi vdra suy nghr nhanh. ch6ng. T6i kh6ngthe di ban ngay vdi Jim, phai dgi ban den mdi diduQ'c. T6i d6 nghi vdi c6 Marie Je`anne mu.Qn cd gi d6di vfing \'a s€ tr& v§ 16i mu.di gid t6i. Toi s€ kh6ng cdmat d day va lam chtrng lat tay hai ten an cudp dd,nhung con cO thi chi vi8t thor cho nhti.ng ngudi 6'Bricksville hay la da b€®`t durgc cone t{lap-da doi 16tbao». Tat nhien hQ s6 ttrc t6c k6o den.

186

D0I BAN PHIBU Ijuu

T6i cfing chichoc6 bi6t ch6 dau s6 vang ay r6i t6iltr gig c6 ta.

-Rat cam o'n anh, aiih da ctru chdng t6i. T6ikh6ng baogidquen o.n, va lu6n lu6n xin nghi den anh.T6i se can ng`iyen Oho anh . . : Xin ttr gig anh.

C6 Mai.ie Jeanne that la co gaitrung hau ! Cannguyen cho toi !N6u c6 ta bi6t r5 t6i ho.n chac kh6ngbao gid c6 dam nhan met trach vu nhu' vay. Th. dayd6i khi t6i thudng nghl tdi c6 ta. T6i c6 gang caunguyen Oho c6 ta vat ca cho t6i nti.a.

Cuoc ban dat cat, nhci cfra andinh vao bu6i chi6u.Toi ct~ing dtr vao d8 cho hai ten gian hting kh6i nghingd. CuOc mua ban k6o dai de'n t6i. Trong luc 6ngvua clang dinh giaban met manh dat chat thi mo[chi6c tau cap ben. Hai phut sau chdng t6i thay metdam d6ng ngu'di chay v§ phia chhng t6i vtra cliqy vtradtia 'r5n om s6m vh'a la len ..

~Hay danh cho ben nguyen vat ben lji da I Daycon mat md ann em cria tao Peter ntia, mac strc chocac ng`rdi liTa chQn.

187

CHUorNG XXVIII

Ai gia ai that ?

Gifra dam dong ay, chting t6i nhan thay mat 6nglao rat nghiem-[rang, di vdi met ngudi tay quan bang vanh6 tu8i ho.n 6ng ta.

T6i ng6 lai hai 6ng em gia, tur&ng hQ s6 Icing ttlng,nhung khong c6 gi he't I Ong Gong-tudc lam ra v6 kh6ngnghe thay gi ca va mieng van vui v6 am-tr : gu...gu...gti,'gi6ng nh,ur ti6Iig nudc trong chai d8 ra. Ong vua nhin

nhi~rng ting « that » `'di v6 kh8 nao dudng nhur mu6n n6i:--.- Tai sao lai cdnc6 nhi~mg ten gian-hting nhu vay

kia ? That I.i ky di qua chtrng !

Ong-lao den ngay trur6.c mat chdng t6i, vdi v€ hoanloan sft.ng s€;t. Khi 6ng ta nbi, toid6 y thay 6ng ta ndidtin`g giQng ngurdi Anh :

- T6i khong ng6. toi lai phai gap chu)'¢n nhu vay•va toi tt!ti tl`iiet vdi cac 6ng la t6i khong con bi8t n6i gi

hen nfra. T0i durong thang th5t vi tin anh t6i ch6t va saumet cuOc hanh trinh vfit va em t6i lai bi gay met layltic di durdng. Ho.n ntia hanh ly cfla chting t6i lai bi lactdi met tinh khac tdr den ham qua. Tuy th8 chiing t6icrmg c6 [h8 xdc nhan vdi cac 6ng rang chinh toi la HarveyWilks \':i dciy li`i cm t6i ten William, mat ngu6.i vi`ra die'c•vti.a cam da gay tay mat nen ci~ing kh6ng th8 ra d£{u

:hieu durg'c.

Hanli ly cia_chhngt6is8 den day vai ngay sau,

H88

D0I BAN PHIBU LUU

ltic d6 chting t6i mdi c6 the trinh giay l}'r-Itch cfia chtingtoi cho cac 6ng xem. Trong khi chd dgi chting t6i dakiet strc r6i. Chting t6i xin tqm v6 lfr quan va chd dQi.

Ndi xong, hai 6ng Wilks ra va, con Ong vua cud'ichua cay :

-`Gay tay I m©tten cam disc gay tay men kh6ng bi8tra dau ! Y-ki8n kha lam ! va lai mat hanh 1}'7 nt~ra, k8cL~ing muiu tl`i lam day chrii !

Nhfrng ngurdri tQc-mach cting curdi iim len vdi ongta, trtr mat vai ngucri trong s6 d6 c6 bac-sI Robinsondangndi cliuyeiivdi met ngudi c6 v6 cring lanh lQ'i. (Saut6i du.Q'c bie't ngud.i ay la {rang s.u Levi Bell). Ben canhhQ mat ngudi to ldn t6c hoe thinh linh h6i .`

-May 6ng t6.i day h6i nao?-Trurdrc ngay lam 16 an-tang, 6ng ban c?.

-May gid?- Vao quang mat, hai gicy chi6u._ Di tau nao ?- Tau Susan Powell, trr Cincinnati tdri.- Vay tai sao sang ham fly t6i 1.ii thay cac- ngurdi

a tren xu6ng cach day ba cay s6?- Ong ban o'i, lain gi c6 chuyen ay. Chac la ong

ban lam r6i.-Chinh anh mdi la ngudi ndi lao i,Anh chi lal

m¢jL ten an cu6tpo T6i thay anh d clang kia vdi TiinCo]lins va mat thang ranh con.

T6i thti th'at la mi€ng don tiy lam t6i nin th6..Moi ngudi bat dau x6n-xao, bac-si li6n h6i :

- Hines, anh c6 bi8t thang ranh con nay kh6ng ?

189

D6I BAN PHIEU I,UU

-Cd 16 t6i kh6iig bi6t...i'ia chirih thang nay day.

Bay gid t6i nhan ra ddng la ri6, vtra n6i anh ta `7tra`chi toi.

Bac.sl n6i ti8p :-Cac ban, t6i kh6ng I)i6t nhi~rng ngudi mdi d6n

sau c6 phai 1.a nhting ten bQ.in bai kh6ng, nhung toi cdth8 xac nhan vdi cac ban rang hai ten nay la bQngian hting. Can phai thanh-toaln ngay viec iiay. Chtingta cting di den khach sam. `Hines, anh ci~ing men di vb`ichuln8 t6i...

N6i xong, 6ng lit3n nam tay t6i k6o di. Khi.de'nkhach-sam, 6ngta gQi nhfi.ng ngudi em cfia 6ng Petermdi tdi, va tuyen b6 :

` _ Trurd'che't, ne'uhai ten nay kh6ngphai bgn hipbQ.in hQ s§ kh6ng ttr ch6i giao lai s6 ti§n sau ngand6ng vang cho chting ta, trong thdi gian con di§u-tra,phai kh6ng?

MQi ngur6`i d6u ung-thuan, nliung 6ng vua t6 v6bu6n rau tra ldi rang :

-Than oi ! CAc 6ng o'i ! T0i kh6ng con s6 ti§n ay.

Ngudi ta da an cap s6 ti6n 2{y khi t6i con d`6 du6'i demI.o.in lot Hem chcy dam di g&i ngan hang. Day td' ngu6iAnh cfia chtmg t6i that tha lam men kh6ng ngd bQn gianhan & day. Chinh hai ten hac-n6 bi ban di, da rincap s6 ti6n 2{y. Ten day t6. ctia toi day cd th8 lamchtrng cho t6i.

Mat ngurdi h6i' t6i c6 tr6Iig thay kh6ng,`t6i li§nthuat lai .cau chuyen da n6i vdi hal lao ay. T6i \7ti.a di'rtldi, ong bac.si h6i t6i :

-May ci~ing la ngu6'i Anh-Cat-LQ.i a?

190

ii

D6I BAN PHIEU LIfu

- Vang. T6i Ira ldi nhu vay lam cho bac-sl curdiam len. Ngudi ta yeu cau 6ng lao thuat lai chuy¢n cfia6ng, r6i den lurg[ 6ng vua. Sauh€t hQ bat t6i n6inhti.ng gi rna t6i bie't. Mat cat dua mat cfia 6ng vua€i~ing dfi lam Oho t6i nhd lai la 6ng ta van con fr ngoaiv6ng ti.r do. Nan t6i cfing li.ra ld.i n6i cho qua i`.4u chuyen.`T6i chu.a ndi he't, 6ng trang-su da chan t6i lai :

- Em h,£y ng6i xu6ng d6, em dtrng ndi nhi6u lam•chi Oho met vi em chura quen ndi d6i, em phai luyentap them mat thdi gian nfra

Oiig bdc SI tie'p 16'i .. « The ndo, Bell... jj iihung 6ngta ngtrng lai vi 6ng vua ti8n de'n trurd'c mat Ong trangsu., chia tay ra va n6i :

_ Ongc6 phai la ongban c6 cuu cfia anh t6i kh6ngrang anh toi thur6'ng nhac nh& tdi ong rat nhi6u trong`cac btrc thui g6i cho t6i.

Levi 13ell t6 \,'6 hai long. Ong ta sie't lay lao bQ`ni'ay va n6i chuyen nho nh6 vdi lao ta mat ltic, sau dd

tf)ng ta ndi to len :

-DurQc r6i. d8 t6i lo \'i.I tiy, n8u 6ng va em 6nglam giay riy quy6n cho t6i.

Ong ta lay mquc keu 6ng vua vi6[ vai hangtreli d6.`D8n lu~Q.t 6[ig cpng tirdi, 1ao nay thay kh6 chin lam.

{^)ng trang sir li§[i quay `76 phia lao gia Harvey Wilks``Ta bao 6n8 lao :

---Ong lam on vi8t vai chfr r6i ky ten.

Ong gia \'i6t xong, nhung kh6ng ai c6 the doc n8icm. cfia ong ta. Ong tra[ig su cd v6 ngac nhien he't si'i.cva th5( len :

_ T6i kholig lii3u sao nfra.

191

E)6I Bqu PH EU Ijuu

Ong m6c ttii ra vai la thu ci~i d8 so sanhtqu clang.Ong n6i ti8p :

- Day la nhti.ng btrc. thu cfia Harvey Wilks. Solsanh may 15i vi8t, mgi i]gurdi d6u thay r6 hai ten nay

(6ng trang su chi 6ng vua va cong tudc) la `kh6ng phai.N-hurng chti. vi8t cfia Ong lao mdi. den ci~ing kh6ng gi6ng.V& 1ai, chting ta phai thtra nhaii rfing nhfrng net chartrong la thur t6i gi fr, vi6[ nguech ngoac lchac ham mQi15i vi6[.

Ong gia lisn tra lb`i :-Thua 6ng d8 t6i xin gicii thich. Kh6ng ai c6 tll6

doc n8i .chfi. toi trtr ra em t6i. Vi vay nen em [6i cheplai nhi~ri]g l]i'rcthu cflat6i, day la ti]6ng chfr cia emt6i vi8t treri cac bi'rc thur nay chi'i' kh6ng phai cfia t6i.13ay gi6J elm t6i kh6ng the vie't duQ'c vi tav bi te lie,t,nhung n8u so sfinh hai chi~r ky William vci Harvey 6ng.thay ngay la met tu6I]g.

Trang su n6i :-Dting nhur vay. Nhung chuyen ay chua dfi d8`

lam mat dan chtrng cu ih8. Nhung c6 di§u chi®`c chanhon la hai ngudi nay (6ng ta chi 6ng vua va c6ng tudc.kh6ng phai la hai ngudi elm cfia Witks».

Tuy nhien ltic dd dd lao bg.in gia ay ci~ing van chuachiu tliua. Lao ta dam n6i la 6ng anh lao mu6n I`5nOho.i men da sfra chfr cfia 6ng. Lao tranh luan kjchli¢t, Oho den n6i t6i tu&ng chinh lao cfing phai tarkhu2{t phi.ic. Ong gia li6n ngat ldi lao va n6i :

_ T6i c6 mat y ki8n. Ai da trong mom viec khanliem anh t6i. . . Peter Wilks?

Mat ngub`i n6i :

192

Bol BAN pHmu I]Ifu

-T6i va Ab Turner.

Ong lao ay li6n quay \z.a phia 6ng vua n6i-:

_ Ong c6 th8 n6i cho chi'ing toi bigt tren ngTc 6ngPeter Wilks c6 xam nhfrng gi ?

r\Te'ii t6i 6J dia vi 6n8 vua ina 8€:ip i]hz9ii tt ci'i iD najJ,

chac se nhu bd` song 1& bi nudc cu6'n di. Nhung 6ngta van nhu kh6ng. T6i ttr nghi : tt The' nao 6ng ta ct~iligb6 cuoc vci chiu thua i>. Theo t6i tu&ng 6ng ta met lam,nhung ong ta `'an tliung dung m!m cudi va tra lt`>i :

-D6 that lci met cau h6i phiaii phtiJc ! Oiig tu.6.rig

lam liliu' v€:iy c6 tlig pill:1 n!ia[i si.I tll,€inh tlicit cL.ia t6i

du.Q'`c sao ? `Tgu'6'i an[i :i€{ii[ s::`; J.`fia t6i d.a x£`im treri ngi.i'c

mof mi~ii ten nll6, dep vc4A :tanh, nbt'i cho de'n n6i phainhiii clio the+I sc4t m6.i th?{i`,T.

(`)rig lao qLia}' nlianb `'a i]hia. A]i Tiirner `Ti`` nguJ6'i

ban d3n8 nghi¢p cL9ia anh n€`i}T |`jf`;i :

-Chtp`c cac 6i]g. .dci lighe r6 d£[y chti. ? Cac oiig cd

thf`y \ ci[ gi nhu. `'€i}r tr¢H llgl.rc cfla ngu6.i qui'l c{^; kli6ng ?

-' Kl]6ng, chi'ing [6i kliong th^iiy gi c?i\.

_ r\Thung cac anli c6 tl]€i}' nhi~i.Iig chi~i. P. \V,-----plli'li kh6ng ?

-Khong, cliung t6i ci~ing kh6iig thay nhfiJng clifi. ay.`z` T6In lai lal cliting t6i kh6ng th2{y met d.{u xam nao h8[.

~ De'nmtrcd6 mQingudi d6u ngo. ngac. Trang suEiii§n ti6p ldi ..

- Cl]I con mat cach la, chhng ta phai quat m6Peter Wilks len mdi bi8t minh bach duQ'c.

MQi ngudi d6ng }r. Mu6n chac chan ho'n, ngudi. tanam tat ca ban ngudi em vtra thiet vtra gia con laot6c

193

DOI BAN PHli±.U LUU

hoe thi nam tay toi.. Ilo keo nhau di v6 phia nghia dia`7a cam thay phen nay h8t dud.iigchay g6. Sti5t bu8ifi}', 6ng vua, 6ng c6ng tu6rc va t6i phai ng6i dudi g6ccay! N8u t6i kh6ng rd.i c6 Marie thi dan d€£n n6i. Dennghla dia ngtr6.i ta tha}' hall.g tram cu6c xeng nhungkh6ng c6 met ngQn den nao ca. M¢>t ngu`6.i chay `'atinh d8 ki8m m¢[ cay den, con mfiy ngu.6`i khac kh&isir dao. Trdi t6i den iihu mu.c. Mu.a roi nang liat. Thinh

-thoang tia chdp lfing nhfing soi sang canh dao Sty. Sau'

h6t ngudri ta den quan tai len, m& nap ra. Mgi ngurd.id6u nh6n len xem `'a lao h¢ phap Hines k6o` lay t6iquen r€`ing 6ng ta clang gifi. t6i. Thinh linh inot tia cbdplea sang, chi8u r6 cac bo mat td mo, va chie'c t|iiantai 1¢ vanthien. M¢t ngudi keulen :

-Trdi Gi, ttii vang lai 6' tren ngquc ong ta.

Hines ci~mg thet len nhu cac ngudi khac va xan tdid8 nhin r5 hon. Ldc ay 6ngta buongtay toi ra. Toili6n -bi6n di nhanhhonba con th6 nhap lai. `

Toivugt qua canh d6ng hiu qi]anh, chay nhur bay.Toi vuqt qua khu lang `'ang tanh den bd song c6 nhi§uxu6ng dau a d6. Toi nhay dai xu6ng mat chi6c v.icheo khong kip th&. Khi den be, met qua, chua kip lay~hoi th& lai, Jim li6n nhay den hal tay giang ra lam toikinh-hoang lhilai, men te 6 man be.

Tdiquen mat Jim vdra thd `'ai ong vua Leaf `'dra lamet ngudi A-rap ch6t du6i nen khi thay anh toi damhoang len.

Anh ta keo toi len va sam khi tinh lai, tdi bao anhlap. ttrc x6 be ra ngay cho mau. Khi chring t6i ra gifragiong lurdt nh? qua kh6i tang t6i mdi bat dau thd nhs

194

DOI BAN PHIEU I.IJ.U

mhe. T6i vui su6.ng qua vdra nhay len reo mdrng vti.a`nghi den chinh {6i da tranh kh6i tai nan va da ]]6 hai

ten gian hting lai.

Khi t6i nhay len lan thdr ba, t6i nghe thay mattie'ng dong qnen thuoc cach d6 kh6ng xa ; mat chi6cxu6ng cheo v6 phia chring t6i. Dudi anh chdp l&ngcnhang t6i nhan ra 6ng vua va 6ng cong-tudc durong chi`oth&ng v6 phia chring toi. Hai lao ay cheo bat k8 s6]ig.che't d8 thodt than.

Ltic d6, t6i nga qu}.T tren sam he va kh6ng bi8t tai sao16i lai khong kh6c.

195

CHUONG XXIX

Tham thi tham

Vti.a da[ chdn tien be, 6ng vua nam. chat lay c6t6i vtra h6t len :

i Mary dinli b6 cht'ing tao tr6n di met minh ha?

}Li}' da clian nhap bQn v6.i`chi'ing tao I`6i sao ?~ T[iu.a Be,ha kh_6ng, kh6ng phai the. Bu6ng t6i

rit, t6i c6 lam gi daii.-V€:iy chd may nghl sao`? Oho tao I]ie't ?

~ C6 gi <]LAu, lao gi.i t6c hoe nan giL~r i6i ltic d6 ndi

ri`ing n£Viin ngodi 6ng ta m6'i m2ri{ dL'ra con tr{`i bfingch{?c tu8i t6i nan 6n.g [a thuo.ng x6t gitiin clio s6-phanct.la t6i bi tai hQa nliu' `T€t}'. Klii mQi ng'Li`6`i x6 tdi phia

quan t£``i d8 xcm `Jaiig, 6ngta bu6ngt6i ra `'ch n6i : t( Bciygi6' may ti`6n di ne'u kh6ng hQ s5 treo c6 m{\}7. »

The la t6i cl]c?}T b£'\n s6ng ban che't... Tdi lo so' cho

cac Ong, nhung t6i sg` bi treo c6. Calc ong ci'r h6i Jim cd

ph:3`i ti`ji` n6i v6'i h:in la toi hy-vQng calc6ng cling thochtduo'c nhu 16i kh6ng.

Jinn trung thtinh xac nlian nhfi.ng 16i cfla t6i n6i ladl,lug.

Ong C6ng-tu6'c n6i :-Iiiay d§ yen thang ranh con d^dy. Ne'u gap tru6.ng

hQ.p nhu n61ieu 6ng c6 lam gi khac hen dug.c? Trurdckhi cliay ti.6n, 6ng c6 ngting lqi xem n6 a dau kh6ng ?

196

DOI BAN PIIIEU LUU

Ke' d6 6ng vua m6.i chiu bu6ng tay t6i ra, `'ti.anguy6n rfia tat ca inQi ngudi. Ga c6ng tu6'c trach ong ta:

-(^)ng hay ttr trdch 6ngtrirdc da. Ttr dau de'n cu6i6ng chi lcim nhfrng chu}'en bay bc? \'a dai dot thai ; chitrir c6 chuyen mtii ten xam treii ngi.rc ngu'6'i ch6t cfia 6ngla not sang kign r2{L hay ! met chuy¢n gan d{? `'6 cting ITa c6 {li8 n6i la chuy¢n £{y da ci'i'u thoat chiing ta, ne''`ikh6ng hQ dill nh6t chting ta lqi trong khi ch(`). dQ.i hcinh l}'rctia hal ngu6i em 6ng \\Tilks t6'i d8 r6i...

HQ nin lang suy iighl mat lt'ic, ]]6ng nhien 6ng `TuaI?im I)2^ml :

-Tr6'i o'i I That la ngu qua khi t6i tu6.r.g minhd{~`

nu6t tr6i s6 ti6n `'!i lai con iighi ng{J. })Qn h;`c n6 d€~i

ph6I]gta}J tren st^j ti.6n d6...

Oiig C6ng-tu6.c ch£`un 1>ie'm :

-- Pliai, khi t6i tu6giig la chL'ing ta d€`i Iiuf;i trt`ji s6

tisn :[y I

- Chinh t6i da tu6Jng ,vay !

-Cllinll t6i chl,I..

C)ng vua nh6in day :-Cassenoisette, anh riiu5n n6i bang gi6 gi d6?

Ong C6ng tu.6'c clap :

-{^), dtrng lam trt`) con nit. LCAm nhu. t6i kh6ng

bi6t r6 ai da gi2{u vang trong ham a ?-Anli i]1iai bie'1 ch6., b6si vi cbinh anh da gi€{u kia

rna.

Ong Gong tudc gian dien len, nhay den chi.ip c(^jnao bo.in vtra h6t len :

197

If

D0I BAN PHIEU LUU '

-Quan n6i lao i May cd thri nhan r,gay rang chinlE`may da giau kh6ng? Ne'u khong tao s6 bop c8 may ttrckhac.

Ongt& xi8t ch.it c8 qua dell n6i mat 6ng vua timb;im len va 6ngvua ri d : « T6i xin thti that, chinh toi. »(

Kh6i can n6i vdi cac ban rang squ thti nhan ay larm.cho toi trtht duQ`c gdnh nang ! Gong turdc n6i ti8p :

-Va bay gid ta m6'i bi8t la da mac muu anh.Chinli ta da [rAm vao s6 vans thi8u ay. Th.im nao anh,cL'r h6i ta them s5 tien vao mai.

Ong vua phan d6i met cach ye'u dt :-Nhu'ng chinh anh da l]ao chring ta men ti`am 16`

hang Sty..,

_ Ccim di lao di6m gia, vasu6[ ddi dh.ng c6 n6i vdita v6 vi?c tram 16 hang d6 ni~I.a. N8u anh con ,n6iniot ]€\n nfra I.?ing kh6ng phai anh da giau ti'ii vcing.tronghom thi ta se van c8 anh, bi8t chua ?

Sau d6 hQ di vao bu6ng xAch bau ru.Q'u uych.kyu6ng d8 giai khuay. Nfra gid sau hg lai la nhfi.ng banthan nhat ddi. Li'ic d6 toi indri thuat lai Oho Jim nghercuOc mao hi8m {rong m£[y ngciy qua.

198

CHUIJ\TG XXX

Di tim Jim

Trong may ngay li§n, chting tot xu6i theo giong songkhong dam ngtrng lai, c€\iig di ccing xa cac qu§c-gia tu'-do. Th€[y di da xa, hai ten dao-tac ben ngl]i den viec ralay ho.?t doiig lei.

CbL.lug t8 chdrc mat bu8i thuye't trinh v6 squ tie't donhurng ti6n ki6m dirQ'c kl]6ng dfi cho hai }ao ta nhau mat]iira. Chtil]g ti6n md mat trudng d:.`y khieii vi~i, nhurng vihai lao £{y iil]ay nliur lo{\i ca[ig-gu-rLi men bi dan chi'ingt6ng c8 ra kh6i tinh.

(`,hi'inglrim tlifr dfi ngli6 nhu.ng kh6ng c6-ke't qtia gih6t. R6t cii¢c kh6ng c(`)n m¢[ xu dinh tlii. Sau tl6 chting]]fit dau Lhi tliam nbi chuyen vdi nhau lcim cho t6i kl]di]gthicli chi'it m\o ca. T6i sg. chhng am-mu.ii I;`uii ±ihfr-gchii}'en gi con t|iiaii ti`Qn8 IIon. R6i toi ti.r an iii, t6i se }jt°>

ro'i chtl[]g khi gap clip thuaii tien nl]at.

Mat sang kid, chh`ngtoi giau be gan lang Pikes`Jille.Ong.vua len bo \'a n6i n6u tru'a 6ng ta kh6ng `7§ thichting L6i phcai len kie'm 6ng ta, De'`n trua Ong la kh6ng \.athat. Tl]8T lci chting t6i phai len b¢ d8 Jim gift. be. M¢t h'icsauchdng toi ki6m durQ.c 6iig [a say mem du.o'ng cai ]On\'d.i nhti'L]g khdch till troi]g i]iot lti. quin nh6. Ong C6ng-tu.d.cdi `rao va bat dau chfi.i lan `'6.i oi]g ta. Vi sQ. cauchu)ten k6o day du`a ri6n t6i chay tr& v§ be rat mau. Khiden no.i t6i gQi ld.n :

]99

Ei6I BAN prllEU Ijuu

- X6 be ra cho mau Jim, ta chac rang da b6 ro.idu'Q.c hai 6ng khacli cfia minh r6i I

Toi gQi `'ang len, di luc kie'm cc4c iio'i xung t|uaiihnhuiig ct~ing kh6ng th^ay Jim dau ca. T6i kh6c he't nu6.cin:it vi Jim mat tich khong duy6n c6.. T6i tr6' ra du.6.ng.i\'a h6i m¢)I iigird`i di dud.ng t6i g€ii) trir6.c iili€it xem 6ng

ta c6 thay met ngur6'i hac Ilo €Vin mac iihu- vciy kh6`ig.

01,g ta clap :- C6, c6, ngut`j.i ta d£'tn n6 de'n iihi Silas Pheliis

each day ba cciys€;. \T61£i mt:il ten h€`tc-n6 dcio I?iu. C6

phai may dinh ki8m nb khol]g ?-T6i kie'in n6 lam g`i dt4u ! Tdi gap n€'> {rong rd.iig.

N6 dQa [i^e'u toi n6i cho ai bi8t thi n6 se gie't ch6'1. Toi sQ'de'nbciy gi6. ct't dam nbi'ic iiliich gi d€`iii.

- Mfiy ctr yen ttim, hien th6'i n61>i lih6t r6i. Chinh

in¢t lao gi€i da b,£.tt dug.c n6. D{'`ngj le 1€~io (a l€ii]1i thu`6'Iig

du.Q.c 200 d6ng., nhu.ng lao 2{y chi b€'`ii qu)ran llnli !hu.6'iig

ci'ia l€~`o lay l]5n chi.ic di3ng tht^>i. That 1{`i lao gi£`` f{}' dien !

Klii tr& ve,b6 toi ho.in toan m'`ii chL Iz£~io \'uz-` <Qian

hting-€(}' d€~i 1)dn Jim I Chting t6i dii cljiii t]i.mg bat tan

con d6 2{y vi cht'lng t6i nhd chting ii6 d8 tjii du.6`ng itnguy hi8m ho'n va chi'mg da tra o'n nhu the'. Toi nghi¢pJim lai mac vao vong n6 1e nfra, y s€ cctn bi kh5 honlh 6 v6`i co Watsoii. Toi nghl cd nen vie't {hur cho c6Watson hay kh6ng ? Nhung ne'Li c6 £{y cho la Jim tL.r ytr6n di r6i cfing.Iai ban lu6n di bi8ttinh sao day ?

Th8 r6i luro`ng tarn t6i tra 16.i : « Cd phai chink mayda rfi ten hac n6 fi.v tr5n di xa kh6ng? Nhu. \'ay maycting pham toi c¥n tram cfia ba Watson ding thudngay r6i con gi nti.a ! Bay gid may lai kh6ng tim cach gitip

200

D61 BAN PHIEU LUU

n6 tr6n thoat liay sao ? Nhu vay may qua lam. >>

T6i h6i tur&ng lqi ca cu¢c hanh trinh vti.a qua :t6inli6' iihfl.Iig dem Jim gac th6 cho t6i hen lz`` keu t6iday, va nh£{t la den chi'ing t6i bi lc?c vi sa mti Jim d£~i

giang hal tay ra don t6i khi gap t6i ! N'lfo' nhL~rng 16.i ync>i v6.i t6i : t{ Can lci m¢[ ngu6Ji t6t nli£{t tr6ii d6'i mfi

bay gi6. Jim m6.i gap du-Q.c j> khi 16i n6i gat bat li.qu.di

lc? la c6 ngu.d`i len trdi iiam {r6n be.

T6i lu`6`ng h.r gifra hal di6u thien va dilsii ac. T6ic(`)n kh6'i sur \ti6[ moll ljri'c thus cho c6 Watson iihungr5t cut)c t6i x6 btrc lhu f{y `7£i th6t I(±n .. « Mi:ic k¢>

t6i se sa xu6ng dia ngL.ic cfing kholig sao. >> Sau khi{[uye't diiih cht.>n colt dit.a.ng qu€{} t6i li§ii di.I. th{9`o k6

hot.icli lcim tlie' nao d8 gii']p Jim d{`io t2iu,

Sau `khi suy nghl chin ch{in, t6i lian dem chi8c be•di d£~iii cht3 khac `Jft qu)'e't dinl] iigfi m¢jt gi?{c d8 rt`>i

ligtl}' mai se thi hanL].

Sang ham sau, tr6.i \'[i`a rang d6iig,16i d{i !i```n du.a.ng.

Khi cli ngai]g quatrai Silas Phclijs lt^)i di hit`>n kh(^)ng

ngti'ng lai, i.i tt^ii mu6n i¢m tr6' L?i {ia` n{}u`t`ii ta liim

tu6'ng la toi 6' [r6n ldng xu6ng.

201

CI]UONG XXXI

Lam lan

T6i d6n trudrc trai 6ng Phelps nham ltlc trdri quangclang nhu.ng n6ng btrc va yen ]ang nhu met ngay cl]tia~nhat... Nhfrng ngu.di d trai d8u ra d6ng h€t va chi ngheti8ng con triing keu vo vo khong ngdrt lam cho ngudi taluon luon cd cam tudng mQi ngudi d§u ch8t va chi conc6 mat minh minh tren d6.i. Mat lu6ng gi6 th8i nh? lamxao d¢jng la cay, du'b.ng nhur nhfrng rna quy thi thanchung quanh minh va n6i chuyen v§ minh.

Trai ci®ia hQ Phe]ps ci~ing gi6ng nhur nhfrng dan di§ntr6ng gdn khac : mat cai sam nhs cd rao xung quanh ;mat sam lan cd nhi6u khoai]g c6 mac lua thua ; matnha ldn 6at bang than cay da lot v6 gh6p lai va quet void8 cho chd nhan 6' ; mo{ iiha b8p rang ldn ci~ing bangthan cay n6i li6n vdi nha tren do mat hanh lang c6 mai ;phia sau liha b8p 1{4 kho chtra d6 ; phia be'n kia sam cdba can nha d8 cho ben hac no a ; mat ca.i ch6i nl]6 d8chtra nhfi.ng diing ci.` Ham rieng mat g6c ; mat gh8 da`id8 trurdrc cfra nha b8p ,. mat con cl]d duro.ng ngfi ngoainang, ba cay n}]6 mob & mat g6c sam, vcii bui c£.`y phric-b6n-ti®i'. Phia l]en kia rao c6 mat manh vudrn nh6 tr6ngiihi8u dtra nhat, xa m~ra la d6ng, r6i den rtrng.

T6i di vong quanh sam ]`5i r€ v8 phia nha b8p. Trongltic dd toi nghe tie'ng d¢t `'ai lam t6i mat h8[ can,dam. T6i chura tdrng nghe ti6ng gi lam cho minh nga longnhir tie'ng d¢[ vai. T6i di duQ'c nfra durdng mat con chd

202

861 BAN PIIIEU I.UU

thri' nhat chti y den toi r6i con thtr nhi... Toi ngd ngaychting va dtrng lai. Chting sfia am len. Khong den hatmurof giay t6i bi bay cnd bao chung quanh, chring tnycdc noi chay den, nhay qua hang rao va manh con naocon nay si®]a vang len.„

Met inu da den [o b6o nghe ti€ng ch6 sfia, lian chayden, lay cam 6ng can bat : « Chb, im I »

Mi.I ta danh vai cai la bay chd dan ra, r6i chiing tr6.Iai phia toi. ngoac duoi nhu nhiing ngu.di ban t6t nhat.Bay ch6 that khong bi6t oan hdrn la gi.

Ba,di'ra da den, hai trai met gai, chay sau lung muay. Chi'ing chi mac c6 cai ao bang vai. Ntip sau lurng in?chi'ing, chi'ing len nhin toi. Ltic d6 mat ngudi da trangchay v§ phia t6i, dau tram tay cam chie'c thoi. Ba ta chacb6n i]ham hay nam muoi tu8i, nh&ng di'ra con cfia bachay phia sau niu ao ba va cling squ set nhu nhfrng tenda den nhd. Khi thay t6i ba ay turcri curb'i, la len :

-A! chau da tdi day u?T6i Ira ldi kh6ng suy nghT gi h8[ : « Da phai ».

13a lian oln``t6i vao long h6n t6i r6i calm hai lay toilen d8 nhin t6i, ugh?h ng.io rung i`urng nu6.c mcit :

--Chau kh6ng gi6ng in? chau chtit nao, nhung tavui long durQ.c thay inat a,hau ! Day la anh Tom cfia caccon d6, cac con hcsy chao di !

Mc¥y ddra nh6 cang nep sit vao ngurdi in? vtra dtitng6n lay vao mieng.

B.i ndi tigp : « Lise, di don co'm mau len, a nhungc6 1€ chau da .in tren t{`iu r6i chi'r ? i>

T6i trci ldi lci t6i da tin qua loa tren tdu r6i. Bd ay

203

` D6I BAN PHIEU IAUU

li6n c2im lay va dat t6i vao nha. Ba bat t6i ng6i trenmat chi8c ghe' banh rat em r6i d6n ng6i ngay trud`cmat toi.

- Chau o'i, Ia rat vui mtrng duo.c .gap chdu ! Sauniot thdri gian qua lan ta tu6.ng chhu khong tdi nfra.Dci gan hai ngay ta ti`6ng dQ'i chau h6t sL'i.c, tqi saochalu de'n tr6 ? Cd phai vi tau bi tri.ic trac hay kh@ng ?

- Thtra bah phcii !

-Phai gt.]i bfing di Sally ch6'! Chuyen gi d{~i x:`iy

ra vi:ly ?- i\Iot cai 6ng xi-Ianh bi nf5.

- Ijay Chiia ! C6 iigu.di nao bi thu`o.ng kh6ng ..>

- Kht^]ng chi c6 mo[ ten hac-n6 ch6t.

•--May t|ufi nhi. Cach d€^ty hai mvim vao dip la Thien

Cht'ia Giang sinh, cL4u Sila chau clap ti`iu Lally Rook aOrleans v6. 6ng xi.1anli tc^"I ii61dm met ngirof l]i lhiro.ng,ta cir tu'6sng hQ che'L Cau chalu c6 quen `'di mt:]t gia diiih6 H6ng Xich bi8t r6 ngu6.i m`iy l€Jim. Phai, ]]ay gid tain6'i nh6` lai,1€\ iigud.i ?{y da che't r6L Theo tat tu.6ng c¢ile `Ji lji`cu.a ca chan taynen ngu6.i ?iy dau quchkht^]ng chju n8i va tat th6l, mac dau cia durQ.c tcin tarnci'i.u clii~ra. Chdu c6 l]ie't iigtiy nao cciu ci~ing ra tinh d8don chau kh6ng? Cau vtra di xong, ]{h6ng gap can d`tlQc durdng sao ? Ngudi daho'i lu6iigtu8i r6i...

-Thura tli chau kh6ng gap ngut`j.i nao h8t. Tau cap

l]e'n bfui ng{\}', clj£'t].i d8 hcinh I)'r 6'I]8n tau `'a di dao metvdng trong x6m, `'icbn sdm qiia ner. chau mdi ttr ngabar ben kia d6n dciy.

-Chau c6 gt']`i hanh l}'r cho ai kh6ng?

:204

D0I BAN PIIIBU Ijuu

~ Khong g&i Oho ai h6t.

-Chau o.i n6u vay thi chau bi hQ an cap h6tr6i !

-Chau kh6ng tin nhur vay vi chau dau k}~r lam.

-Nhu vay lam sao chau Gin sdm tren tau du.Q'c ?

_ Ong thuy6n tru&iig r^alt Itch su., 6ng cho chau antai Cau Lac 80 sl quan d8 chau len bd kh6i ddi.

T6i bat dau thay b6i r6i. T6i mu6n h6i cd6 tr6 emmat \Tcii cau d8 coi dia vi t6i trong gia dinh lci the' Iiao

{

nhuiig lch6Iig c6 cach nao her[. Bat than bajiao tan ^aylam cho t6i ho€'`ng sos klii l>a li6i t6i ..

-Chi'ing ta m€'ii n6i chuyen va chau ci~ing chuacho tit ]]i6t t.hi La va gia quye'ii 6' nhLi ra sao. Biiy g`i63chau n6i di. C6 ai d£:in gi kh6ng ?

Thai che't r6i. T6i kht`ing tli8 gifiJ vai tu6ng cfla tt^>infTa `7ci `clii con cacli lei thu that h8't. T6i vhJa dinh n6ithi nguc`.i im\ t6i gQi b:lng di nan tay t6i,16i ra i]iiiasau di `T€uing `7ti'a lit len :

- Cc+u cha,u dta v6 d6, ctii d;iu xu6ng in¢jt clil`'it nfiJa,

d6 dLrgc ri3i ! D8 ta gqt cau chdu cho.i. Ct`]n cdc con,kht`)ng duQ'c n6i m¢t ti€ng iiao Iighe chua.

Tinli hinli cang nguy them, nhu.n`g t6i I;hang liie'tlam the' nao how la `'ang ld.i, dti.ng sau di \'ting ch6.co'n gi6ng t5 sap tb`i.

T6i chi th^a'y thoang mat 6ng gi.4 di qua, va b€iPhe]ps di v6 phia 6ng ch6ng vtra h6i :

-N6 de'n chua ?- Chua.-Lay Chtia, sQ. c6 chuyeii gi xay ra Oho n6 chang ?

205

801 BAN pHIEu ur[J

~ Toi kh6ng bi6t nhITiig toi tr[ti that la t6i bat danthay ho.i lo ngai Oho nd.

- T6i rau qua ! Ong c6 chac rang 6ng di kh6ng

ga|] nd khong? T0i `nghi durdng lihu c6 chuyen.,._ Ba hay ngfii ngai qua ! Ba phai bie't r5 lci khong

bao Sid t6i don hut n6, nhung ba dtrng lam cho t6irau them nfra. Toi cL~ing hoi thay lo ngai r5i.

_ Chi t6i s€ n6i sao day ?- Thai ba im di, that la kh6, chac la tdu bi true

tr*c...

-Kia, Sng cd thay ngurdi nao di ngoai durdng ddkh6n8?

Ong Phelps budc nhanh lai phia cfra s8. Thdra lticdd bA vg Ong k6o t6i ra kh8i ch6 1r6n. Khi 6ng ch6ngquay lai ba ta curdi nhan I.ang va toi dtrng d6, nhur bich6n chat tai ch6.

Ong gin ngd lai vdi v6 sfrng q6t va h6i' :-Thang dd a dan ra vay ? Va n6 la ai ?- Ong thfr doan xem n6 Ia ai ?- T6i xin chin..._ Nd .la thang Tom Sawyer day !

Toi chi gain mat xu6ng. T6i tndng cam toi c6 th8rdi xu6ng dat` n8u toi khong napg 'kip I Nhtmg chtra fi`8tngac nhien. Ong Phelps da Om toi vao long hon toi, conba vg' ong vtra n6i, vdra cud'i, vdra kh6c.

N8u hg vui mtrng vi duqc gap tdi, cfing chum bangtoi vui mtrng khi bi8t minh la ai, va nhat la thangTom.Hai ong ba h6i t6i su6t hai gid d6ng h5 v6 gia dinh cd'a

as

801 BAN pHIEu uru

thing Tom. T6i phai thuat lai rat nhieu chuy?n ve gia-dinh toi - nha Sawyer - c6 the nhieu bang chuy¢n cLDiasau nha Sawyer hQ.p lai. Mat phan toi d6ng vai thfingTom rat trdi chay, va t6i I.at vui mtrng ro.i dting ch6minh bi8t. Phan khac t6i nghe tigng tan sinh sich trensong, toi khong kh6i lo la thaiig Tom thi¢t s6 de'n, va

gia thfi. thang Tom khi d8n n6 lai 16i ten that t6i ra, thithat la ray ra.

Khong, t6i phai di d6n nd trurdc. Toi n6i vdi 6ngba Phelps la t6i di lay hanh ly v6. T6i Iffy xe ngtra ra valen durdng don thang Tom d6 tim each xoay x6. vdi nb.

207

` CHUCING XXXII

Thang Tom thtr hal

T6i cho xe chay `T6 i]hia lang. Doc durdrng t6i gapmat chie'c xe ki]ac di lt?i. Dung nhu' t6i dqu doan, t6i{ha'y th:ing Tom ng6i cc?nh anh danh xe, m€:it may h6'n h6'.

T6i keu xe ngh'ng laL

Anh xa ich dt`rng xe lai. Iihi th£{y t6i, mieng Tom lia_]i6c ra, c6~g.Ping li¢in], nd i|ie`i 1£5ipL|]z`ip r€i [igng ..

-Tao c6 l{`tm gi mtiy dan Phin. Tc?i sao may hien

hi)n \TLS d{_)a {ao ?

-Tao ciAu ct'> hien \'a Toni, `'i tao c6 ch€t ljao gid

d£\u.

-Sao, th6' m€i}' kh6ng lti i'`m sat [hcit a ?

-Kht^]ng Tom a, kht^]ng c6 gi he't. M{\y sd' xem tao

clang cdiis6ng iihfin day ! I

Tom r6J `7ao ngu.6'i t6i vci t6 v6 hai long. N6 qud sungsu.6'ng gap lc?i t6i, d6n n6i kh6ng bi6t bi8u 10 I.a bangeach nao. N6 mu6n t6i thu€:it chuyen cf]a t6i lap ttrc viday la ca mat c_huyen phieu-luu bi mat v6 cting. P\Thu.ngt6i ndi vdi nd`hay dQ'i met chtit bay gidt6i can phaithoat ra kh6i cai lir6.i mci toi clang b± in.ic.

'1`om tra ldi ..

_ Chuyen ftyrat d6, may ctr 12{y ruo'ng cfia tao, r6itr& v6 thong tha nhu khong c6 viec gi Kay ra. Taotr6. `781ang r6i motgid sau se tr6.1ai day. Maylam nhur

208

D6I BAN PHIBU LUU

khongbi8t tao vay.T6i ndi :-Khoan da, chua he't chuyeii dau. Tao ccm c6 mo[

chuyen khac rna ch{ minh tao bi€t. Tao mu6h danh capmat ngu6'i da den a day, va gii'ip nd tr6n. Thang Jim,day td cfia co Watson ay rna.

~ Ua, Jim ? Nhurng rna n6...

Torn ninlang va suy nghTm¢t ltlc. Toi lian bao n6 :-Tao bi6t chuy¢n may sap nbi r6i .. That la xau h8

va hen mat la di an tram mat ten hac n6, nhirng mac.Tao hen I?a, tat ca nhi~i'ng di§u tao xin may, la maydtrng c6 hai tao. May Inu6n chd`?

- Khong nhfrng tao mu5n rna thai, tao ccln gitlp mayan tram nfra.

T6i tu6ng t6i clang me. T6i khong th% tin cau chuyenay cd th8 nhu vay d`rqc. Tom di an tram prat ten hac-no? T6i phai thh that la n6 lam cho toi hoi bdt phan tincay`. T6i n6i li6n :

-May kh6ng dtia d.€}' chdr ?- Khong !-Durgic, may ddrng quen la inay phai `'d nhu chua

bi-8t gi h6t day nhs !

Chting toi li§n khieng d6 dac cfia Tom a xe n6qua xe toi, va chting t6i m6i ngurdri di mat nga. Tatnhien la toi quen di chain chain d8 lam nhu la 6' tinhtr6 v6. Ong Phelps thti}t t6i trd v§ li6n la len : « Thatla la qua ? Ai dam tur&ng rang con ngu'a cai gia cfiatoi chay d6? U8ng qua, ,quen khong dem d6ng h5 coin6 vtra di vdra v6 mat l>ao nhieu lan. Va n6 khong c6

209

Dol` BAN PHI.Bu uru

met giQt m6 h6i, that kh6I`g ucrt mat sgi long i Tfurdcday toi chi c6 th8 ban n6 mu.di lam d6ng ! Bay gid itnfra cfing met tram d6ng t6i ¢mdi ban. That la qua !jt

Ong gthia phtic hau ay kh6ng nghi ngd mot` chtitnao v§ thien y cfia toi. Ong la ngurdi rat trang-hha` varat chat.phac. T6i chua ttrng gap mat ngu.a.i nao nhurvay. Cring phai n6i rang 6ng kh6ng phai la trai chfithirdrng. Ong con lam muc-su ci~]ng nhur nhi6u trai chfikhac trong vting nay. Nfra gid sau chi6c xe ctia Tomngti.ng trurdc nha. Di Sallay thay n6 d5n thi 1?im-ham :<< Cd khach tdi jt. Ba gQi mat trong nhrrng di'ra concfia ba: ttJimm.v, xu6ng b?`o con Lise` don them iii¢t

phan-an nti'a nhe» MQi ngudi d§u chay ra cfra d8nhin ngudri khach la mdi den, l]&i vi a d.iy it cd khachla tdi. Tom cho xe tl.a v6 tinh va di \'ao sam. Trur6.cdim d6ng dd Tom Sawyer phai lam the nao d8 ph6-truo'ng clang dieu tqu nhien cfla nd. Nd kh6ng nhtit.'nhatnhu lnot con chien lac vao girra cai sam c{y I N6 binh-tlnh va trinh trQi`g di qua sam lain nhu i]gudri ta chido.i cb mat minh nd. Khi de'n trurdc mcit chi'ing t6i,nd b6 n6n chao mat each thanh lich, nhe nhang nhurkhi m6` mat cai nap hop di.mg buGm-budm nhungkh6ng lam d©ng den burdin. R6i quay v6 phia 6ngPhelps, Tom h6i :

-Thu.a 6ng, 6ng c6 phai la ongArcliibald P\Ticholskh6ng ?

Ong lao dip :- Khong phai dan chau a. Ta lay lam tie'c la

iigucri danh xe ngqua da chi lam ch6 cho chau r@i. TraiNichols cach day hcrn nam cay s6, nhurng khong-h§

-2.10

861.. BAN...PHIEb I;If a

:gi, ch<4u hay vao day.Tom ngoali c8 lai nhin chii8c xe va lam-b?£m :

-Traqua! Xe da di xa r6i.•-.- Phai xe da ai xa r:3i, bay Sid chau 6. dciy dting

.co'm vdri cht'ing ta, €Vm xong ta s6 danh xe du.a chi'iu`d8n d6.

- Xin 16i 6ng t6i kh6ng mut^jn lam phi6n 6ng'. Tt`)i-ic6 th8 di b¢ den du.Q.c.

- Con di`i.ng nghf `'£aiv ! Va lai nhu the la trai Tt'>.i`nguyen tcpic hie'u khach cfia chting ta, nhL:rug ngu.6'i d{`m

mien `Tam m`iy...

Di Sally ci~ing xen v€`!o :

-Phai r:5i, vatj day d€~i. Chdu dtrng phi6n ha gi

€?i ! Ho.n ndra ta da sfra`soan ban Gin Oho chau ]`t`ti.Chau kh6ng the b6 di nhu vay durgc. Vao day va ci'rtqu nhien nhu. a nha.

Tom cam o.n hai 6ng ba va di vao. hT6 ti.I gidi lhi¢ula \h'illiam Thompson 6! Ilicksville, ti8u bang Ohio.R6i n6 thuat lai mat 1o can chuyen v§ Hicksville `'€`i

gia {|uy6n cfia n6 v6.i nhi~Tngchi ti8t then det chu'a tdrngai nghe thay. T6i kh6ng hi8u cau chuy¢n dtia ran n.iy

i s€ di d^e'n dau. Thinh linh Tom di'i.ng day di lai giin baSallyva h6n ba met cai. Sau d6 n6 lai !r6. v6 ch6 ci~iti8p tuc n6i chuyen nhu thudng. Di Sally n8i gian ltainham : Thang ranh con tao tQ`n qua !

Tom nhin ba vdi v6 kh6 chill `'a n6i :-Toi kh6ng ngd ba lai gian nhu. the.i Kh6ng ng6' a ? May ch6 tao la ai rna dam cu

xfr nhur the ?

211

EE

DOI BAN PHIEU` IItu

-T6i tu&ng nhu vay la lam ba vui long.-Thang ng6c kia, may hgc thai phep d6 a dau ?-Tat ca moi ngurdi d6u baot6i nhu `Jay.

q)

Ba Phelps khong con dan dugc gian nfra, la len ;._ Tat ca mQi ngudi la ai, ngudi nao ? N6i tenhQ`

cho tqo nghe va tao s€ day hQ, thangrai(ih con matdAyinay dan kia I

-Thua ba t6i rat ,tie'c, {6i doan chic vdi ]]a la tatca mQi ngurdi da n6i vdi t6i phai lam nhur vay. Nhung.Kin ba yen tan, toi kh6ng dam 1.im nhu Way ni~i.a dau.

-May rna tdi pham nfra €{y €`i...

_ Kh6ng toi s€ ch{ h6n ba nL~I'a khi nao ba bat t6ih6ll rna tlldi.

Bat Phelirs ii6i iihu. ngh?t`th6. :

-Tao . . .ur i . . a .... tao .... a I

Tom du'a mat dao quanh phong nhL~ tim mat d6ngminh. Thinh lii}h anh ta h6i 6ng lao :

-Thura dng, dng c6 tin rcing chuy¢n ay lain choba nha vui long kli6ng ?

_ Ta ? ta . . . 6 . . . khong, ta khong tin rihtr vay, a

Tom li6n ngd ngay toi va h6i t6i\:-com Tom, anh cd tin rang di Sally se 6m thfing

chau Sid Sawyer vao long khong? -Ba Sally vhng ken len ..- Sid. ua thang Sid ha ? that lti th&ng chau qu}''

quai.N6i xong ba mu5n chay lai 6m 12{y n6 rna h6n.

2]2

eb

D0I BAN PHIEU I.UU

Tom nbi : « Kin 16i di, di phai h6i chau trudc da .»Di Sally vdra cud.i vdra h6i n6i, 6m nb vao Jbng

hon lfty hon d§ r6i day nd qua tay 6ng ch6ng ba. Saukhi h6t ngac` nhien di Sally n6i :

- May da gal duQc chhng tao ! \Thung tai sao tao'kh6ng nghe thay rna may ndi in.iy s6 tdi day ? Chting tao

deyi anh may, cd dQ.i may dan ?- 6. nha rna chau da quy6t-dinh t[r lau la chi d8

•Tom di mat minh song vi chau nan ni qua nen r6t cu©c

rna chau Oho di. Tren tAu Tom va chAu da quy8t dinh`{la Tom phai de'n trurdrc con chau thi gia lam khach la,

nhung lam nha. Hinh nhu. nha nay kh6ng u-u dai khach•la?

Di Saly vh.a cucri vti'a ndi :

- Kh6ng, kh6ng ti6p dai nhi~i'ng di3 qu}'' iihu may I-Bang 16 tao va cho may mat cai nhung vi tao sfriig-s5t

qua... Nhung that tao r£{t vui mti.ng {hay may den day.Dtl tao c6 I)i lil.a mat ngdn I;in nhu. v{~:I.v tao ci~ing Chindugc.

Chdng t6i €Um mat bL~i.a that ngon mac dan chi toanla thti' thit dai nhach d8 du.di kho ?im da ba nam...Trongbi~I.a €Vin chi6u, cac dtra nht°] ht9]i :

- Ba o'i, chi'ing con cd th8 di xcm di8n `'6. hat « Conltac da 16t bao » `'6'i anh Tom vat anh Sid kh6iig ba ?

Ong |'helps dai]: « Kh6ng, ten h;ic-n6 dao tau dcajl6i `'6'i Burton \'€i ta r:`ing d6 chi lA tr6 ti.ic tfu. Burtonrda cho mQi ngu'di hay va nhi~rng ten t{ii.-tti. h`i'a hip ^dy .se.hi t6ng cf) ra kh6i tinh.

Tru.d.c h8t chi'ing t6i liie't chi6ic rang Jim c6 a tai d6.

213

Pal BhRE`., PHIBu IItH

`'hurng t6i lai ng`aii ngai v€ viec d8 Oho hat ten gian htlng,:{y lQ[ vao cam b.ay.

Vi Tom vat6i ilgfi chungmot phdng men c[itin-g t6ixii] ph6p di ngfi tru6c. -bThurig mud.i phti!&. 8au, chl'ing`toi da lot I.a ra ngoai cfi.a s8 chay ra durdng len tinh. T6i

phai bao tin cho 6ng vua va 6ng cong.tirdc bi6t tru6.c Oho.chting d6-ph6ng. I)9c duchg, Tointhat lai nhfrng chny¢nmd.i xiiy ra 6' Saint Petersbourg. T0i durQ.c bi€t cant6i kh6ng bao gi6. tr6.lai `Ta viec Jim lr6n da lam dulu.inrift x6n xao. T6i crmg thuat lai cho Tom nghe cauchuyen con « Lac da 16t bao » vci tat ca cau chu)r¢n phieulu.u tren be cfia chting toi.

Tdri t[nh vao khoang tan gi6` rur5.i, chi'ing toi gapm¢t dam d6r,g den du6c sang rirc, vtl.a la hat, vtra Ilo.c`u6'i am+. Chi'ing t6i dtrng lai xem hQ di qiia va nli_anthgy la t6i d6n~mu¢n qua. Ong vua va 6ng c6ng-1u'6'cda c6 mcit a gii~ra dam d6iig ay, bi khieng tren metthanh sat. Chi c6 t6i nban I]i6t 6ng vua vc+ 6ng c6ng-tu'tycvi n6u nliin b6ngoai thi that I.a da.\r chi lil hal conquai`'.it khcip minh bi ph6[ nhtra durdng va cam day long.chim ti`6ng kh6ng con ra hinh thti ngu.6i nfra. T6i camth€lythurong x6[ Oho hai con nger6.i ay vo han. That lalI.ting rQ.n khi nhin thay hQ bi lihu vay. Loai ngutri c6-th8 d6i xfi. tan fihan v6.i nhau den tfi6 sao ?_

Chting t6i h6i met ngurd.i trong _dam d6ng,thuat lc?i l{i khan gia lam nhu tu6ng kh6ng biat

n8urdi

lti'a. R6i k,hi ong vua diro.ng mt'ia nfra chtrng lipOho tfi[ ca mQi` ngu6.i tran len sAn khan bat hai~chang tai tfi. ay.

Tren du.dug v8, t6i thay it h€Vii]g hc4i ho.n ldc fi;.-_T6i5

214

D61 BLLN PHIEU LUU

c6 cam tur&ng nhur ininh chin trach-nhiem v6 vi¢c dax:ay ra. Nhurng viec ddi bao gid cring vay. Luongtam t6ichua phan bi¢t r6 ret iTiec thi¢n, viec ac : luro'ng-tan t6ithi.I dong tii. ci]I trich `'a df`n vat loi mai kh6ng lhoi.

215

CHUONG XXXIII

Nhtyng n6 lTc dau tien

Chhng t6i lang 16 di, mien-man suy nghT. 86n!iTom keu len :

- Chi'ing ta that la ngu ng6c. Tao bi6t Jim a daiir6i.

-6. dau?- Trong cai chdi nh6 6` cu6i sam. May khong nhd'

ltlc clang all cd mat ten da den da burng mat cat m€`unden dd hay sao ?

- Tao tur&ng n6 dem di3 cho chd an ?

- Kh`6ng phcai di`iu, cd mat trdi du.a [rch cAi

man ay ,~ .\Iay n6i diliig. Tao ci~ing th3{y nhung tao kl]6ng

nghi den ch6 ngudi ta kh6ng the cho cl]6 €Vin du.a du'Q.c.

- Va lai may c6 nhd la h'ic clang €Uin com tl]angda den dd den h6i chi'i tao l£{v chi8c chia khda. Khi €Uinxong, nd mang chia khda lai tra. Trai dua chtrng t{'Jrang+c6 ngudi, chia kh6a neu r5 la c6 ngudi bi Siam.Tao rat hai long da khan phd ra viec nay bang 15i suyluan nhur mat nhA trinh.th€.im. Tao kh6ng bao Sidmu6n hanh doi]g kh€'`c ho'ii. Bay gid,+ m6i di'ra haytim met k8-hoach di'inh thao 6ho Jim, ri)i chilng ta tanghQ'p lai d8 so sanh.

T6i da nghi du.a.c mat k8-hoach, nhung t6i kh©ng

216

i.

B¢i Bqu PHIBu uru `

tin chac lam, vi t6i da bi8t trurdc trong hai k8-hoachchring toi se den ap dung ke nao r6i. Tom lisn h(.ji`toi:

- Xong chua ?- R6i.- Vay ndi di._ Day nhe, `7iec soat lai xem cd i]hai chinh Jim

L! nh5t a d6 hay kh6ng Lhi d6 r6i. Chl.Tng ta ki€m matchi8c xu6ng `'h`sfra soan l`ai chi8c be. \j'ao met denkh6ng trang, chtiBgJta .an {:fip cai chia khda trong trii{|uan ci.ia 6iig Phelps trong ltic 6ng tiy ngd. R6i chtingta dem Jim ra tl`6n & tren be, Iig.iy ?Si} nap ii]©t ch6,dem `]i nhu trudc. M.qy nghl the' nao?

-Gian di `.ra tan thud.ng qua. Ho.n nti.a, nl]u.

Way vi¢c danh cap nay ci~Ing se chi nhu mat vii tl`t:]mlai m6t hang xa-}]6ng.

T6i da lieu trudc i`6i va toi ci~ing bi8t rfiiig khi Tomdu.a k8-hoach ci°ia anh I.a thien h€` se kh6n{: th8 chevao dau du.Q.c. That `7a}., k€-hot.`c`h anh trinh li:`iy v6.i t6i

hieu nghi¢m gap 1512iii k€-Iio€.`i.li ci.ia {6i. Jiin ci~mg s8

durQ.c ti.I-do va ho'n nti.a chdng (6i ci`ing se cd th8 ]jitieu mang luon ! Kh6i ca;1 iiliai thuat lai lam gi b6.i \'it6i bi8t r5 lil Tom m6i li'ic lai tliay dtfa)i y kie'n khi aiihta tinh thay k8 nho k}'.dieu ho.n hoac nguy hi8m hen.Va anh ta khong h§ that bai. V?i lai con mat chuy¢nlam cho t6i van hoai nghi la Tom lai cd V dinh danhthi.`o Oho Jim. Chuyen £{y lam ch.o t{`]i ngacLnhien li8[sti.c. Anh ta I.i con nha gia giao, cd tie'ng ti'im, du.Q`ckinh trQng, kh6n n`goant sang-{ri dug`c giao duo h&nhoi lai mu6n ha minh di lam nhfrng chuyen rna gia-dinh

217

Dfil` BARE.. .pHrfun Lieu

Toi tu&ng t6i `c6 b8n phan phai nhac ham nhL~rngdi6u db nhung Tom bao t6i ctr d8 yen dd. Tom ht.]i t6i :

`- Xura nay tao khong bi6t chuyen tao lam sao ?

- Bigt chd.-Vay chd' tao da ch&ng bao vdi may I.i tao gitip

may danh thao Oho th&ng Jim sao ?- Cd chtr.- The sao`?

T6i kh6ng conbi6t ndi gi nfra. Khi chti[]g toi `'6 dennha den da tat he't va im phang phife. ChL'ing toi diquasam d6 xem bay chd c6 sfia khi chting.tot den -gan khongnhung clrd da q'uen ho'i chting t6i r6i. Chi'ing t6i di lu6nra phia sau d8 xem xet cai ch(`ji noi Jim bi giam. Ch6ic6 met cai ci'ra s6 ho'i cao, phia trorig d6ng bit bangmat tffm`'an. T6i bao Tom : #

- D6 lam, chting ta chi `'iec cay tarn van dd rala Jim c6 th8 chui lt.]t qua ci'ra s8. `

_ Phiii, tao hy vQng chting ta se tim mat phuro'ng

phap khac, rac r6i hen.T6i di,`p ..

-Burp.c lam, tai sao chtlng ta kh6ng cua mat 16cho thang Jim chui ra ci~I[ig nhur ltic tao da lam d8 tr5nkh6i ch6i cau tao ?

~ Nhu vay cring durQ.c, cd v6 bi mat hon d2{y.

Nhung chting ta chac chan c6 the ki6m duQc metphuong phaply kj' hon. Chiing ta con nhi6u thi gidlfim rna.

Cliting t6i ti6p ti.ic di chung quanli cai chdi ay.Chdi c6 mat mat, di.ra lu.ng vao mat tan vach. Tom

218

DC)I BAN.. PIIISIJ I;If u

dfinh diem cho sang len,1i8c so. qua, xong anh`ta .dira xoa hai lay n6i :

-Tao da tim I.a muu .ke' .r6i. Chting ta se dao metdudng h*m durdi choi. Viec ay i[ ra ci~ing mat met tua,n.

Chringt6i tr6] len, nha. Cfra sau chua ddiig, nhungd6i v¢i ngurdi nhu Tom Sawyer con diT¢ng aythu6ng qrial. A[ih ta mu6n len bf`ng nga giay thu loi. Balan leo len tdi nfi.a clitrng, ba lrin anh bi tuot xu5ng.Anh ta hcri met, nhung den lan thti. tut thi llianh c6ng.

Sang ham sau trdi vtr.a hti.ng sang, chi'ing t6i batdaii tim ten da den Sac nguc ci.ia Jim d8 lam quen.`Td+ `Jtra ivui di8m lam xong, duro'ng' soan mat mcqm khacTrong ltic dd mat th?ing nh6 chay len lay chia khdacfia 6ng PheJps den xu5ng Oho n6. Tr6ng n6 c6 v6trung hau nhung dting la hang ngurdi phi nan ngudai]. T6c li€.`n bu¢c lai thanh ni.it d8 trtr ta rna. Ham n6ila ta rna kh6ng d8 cho han yen mat phtit. Den demnhi~rng mi.I tt phil thfiy » acnnghiet ay lam Oho hiin tr6ngthay va nghe dfi thdr chuyen kh6ng c6 bao gicy. Hf`nkh6iig ngdl n6i v:a cac int.I phil-lhi'iy cfia h€6in. Tomdu.a han trd `'§ thu'c t8 :

-Den man nay cho ai d6? Cho chd phai kh6ng?

Anh ta li6n nhoen mieng cu6`i.._ Thu'a 6ng phai, met con ch6 ky quai I:im, 6ng

ltd mu6n xem nd khong?Mac dau t6i da hich mat cai, Tom v€'in nhan ldi.

The la clii'ing t6i di ra ch6i. Thoat tien chting toikh6ng thfiy g`i he't `.i ben trong t6i tiua. Nhung Jimnhin thti}7 chi'ing toi li6n.

- Kia ! cciu Tom `'a cau Phin day a ? c6 the nhur

219

Boi BAN pHiBu uri]

the dugc sao ?Toi da bi8t trudc viec nay. T6i mu6n bao Oho Tom

a.i8t nhung anh`ta khong nghe. Lam sao bay gid? Da.the ten gac nguc lai t6 ve lo ngai :

- Sao ! n6 bi8t cic ong a ?Tom lam bo ngac nhien :- Ai mdi duro.c chL'r ?

- Ten hac n6 dao tau d6.--~Bau cb ! tai sao may h6i tao nhur vay ?

-Taisao t6i... a, c6 phai nd vdra mdi ndi chTyenvdi 6ng dd kh6ng? `

Tom lai cang lam bo ngac nhien them :•-Ai ndi h6i nao ? N6i vdi ai ? va quayv§phia toi :

- Anh cd nghe thay gi khong anh Tom ?

T6i phu hQa lich :- Kh6ng, kh,^6ng nghe thay gi h8t.

Tomli6n quay v6 phia Jim h6i :- }Iay c6 n6i gi kh6ng ?~ Thua 6ng kll6ng a.- Kh6ng mat ti6ng nao chti. ?- Thua kh6ng.-May da gap chi'ing tao bao gid chura ?

--- Thua 6ng, t6i chua bao gid gcip c€'ic `Ong c?i.

Torn li§ii qu{`:`r sang anh da ]den ltic fly da bat dcauI.im nhu cay say. Tom nghiem-nghi h6i anh ta ::

- May lam sao vay ? Bay gid may con nghe thfiyti8ng gi nti'a kh6ng ?

220

D6I BAN PHIEU I;UU

-Ong Sid o.i, chac day lai la nhfrng mu phti-thdyay pha toi ndra, cac mu ling `'ang ben toi luon. Nhungxin 6ng dtrng n6i lai vdti 6ng Phelps, Ong ay s8 conmang toi nfra, 6ng ay nhat dinh la khong cd ta rna gih5t. Nhung toi mu5n ong ay c6 mat+ d day, ndri r6 Icec5.c mu phtl.thdy c6 that.

Tom Oho anh ta vai xu va htra s6 kh6ng n6i gi h6t.Khi ten da den vtra budc di, Tom li§n n6i to len :

- Kh6ng hi8u cau toi c6 dinh treo c8 cai thang daden dao tcau nay khong..T6i thi nhat dinh la t6i phaitreo c8 nd len r6i.

Nhurng khi ten da den kia vh.a I.a khuat, Tom li6nsi8t tay Jim vti'a n6i :

- }Iay phai lam nhu kh6ng bi6t chting tao bao gidva dh.ng cd sg., chting tao se den may ra kh6i day !

Jim ci~Ing di.I thi gid bat lay chring toi, sau d6 chtingt6i di ra. Ten da den vtra ddng cfra vri.a n6i la chtingtoi mu6n d6n dd chtrng nao ci~ing durqc, nha[ la ban denvi cdc mu phil-thfiy c6 1€ chi d8 Oho anh ta yen dug.c,vS den rna th6i.

2ZI

cHuor\TG xxxlv

Cu?c vugt nguc dting nguver! tic.

com mat gid' nfra de'n gidr an sang, Tom va t6i didao met vong quanh rtrng. Khi` d€n mat ch6 vang v€jchi'mg t6i ng6i xu6ng. Tom ndi giQng gat gang :

-That la ky ciic. /},lei viec da qua ih5 rna lai khb vi

phai bay dat ra motk8 hoach clio thatrac r5i. Khong c6mat ngu.6.i galc dg minh ddnh thu5c me, cfing khongcb mo[ con ch6 d8 danh thu5c d¢c... it ra ci~ing phai c6mat ngudi gac ! Ngudi ta chi cot Jim bfing ba thurdc giayxich vao ni©[chan giurdng. Anh ta chi viec nhac chan

giudng len\`lcq tliao xich durQ'c r6i i Va ho.n nti.a cau Sliaslai qua tin ngu.di` Chia kh6a giao cho mat ten h;ic nova cfmgkhong sai ngurdi nao di gac Jim ca. .Jim cdthe ti.6n duo.c hang tram lan n6u anhta mu6n, d8 khtp]iphai chiu keo le ba ttiudc xich sat sau minh. MQi vi¢c d§ud6 clang khong the tudiig tuapng dugc. Ta phai bay i`athem nhfi.ng si.r khd khan khac. Van chting ta phai bi6t giai

qu}r€t mQi vi?c vdi ,nhfrng y8u-t6 rna chting ti s€Cin cd.Mat vi¢c chac.chan nhfit la chting ta danh thao cho Jimdh gapnhi5u s¥ khd khan, tr6. ngai va nguy hi8rn. cdthe chringta mdi tqu hao duo.c. Nhat la nhfrng ngudi c6ban rfhan phai tacl ra nhrrlig kh6 khan, thi lai cli&nglamgi ca khi8n cho_minh la ngurdi mu6ng5 r6i lai phai taora nhfrng dieu ki¢n d6 r6i lai tqu g5 Iffy !

Thi du nhur `fan d§ den du5c, chtln`g ta phai lay .cdla mat cay den 16ng thi nguy hi8m qua, nhu vay c6 16

'222

-------- _7>t--_----rdap`±f*84N. PHIEH urH

chting t_g*,ts£.-{Phai tao ra mat cu©c rurdc du6c. Lai ct`jni__ .,_, ~` i.inmaj-ach'nao d§ ki8m vat lieu lam met chi5c cira.

- Mat chi6c cua d8 lam gi ?

_ D8 cu.a chan giurdng ct'ia Jim clang thao giay xichra chin con lcim gi nrral ?

-May v[i.a n6i I.i ,chi viec nh2{c chan giudng len lat`hao duo.c xich ra d6 clang co rna ?

-Chuyen .a'y tamthu.6`ng nhu. in.iy `'ay Phin a. Maycli`i bi6t nhirng trd tr6 con thai ! }Idy chura bao gid docsach sao ? May thay a dau lai c6 mo[ ten tti vuQ'[ ng[.icI>ang nl]ting phuong tien nhtlt nhat nhu vay chti' ? Tatca cdc nha chuyen m6n d6u d6ng }'r la phai cua metchan gin.6.ng. May s6 an h8t mat cu.a dd d8 cho ngud`ila dtrng [hay, r6i rap cai chan cua lai nhu cfi, Iffy buirac--len ch6 cu.a cho ngurcyi ta kh6ng tr6ng thayS th^ay|'e,t cu.a.

Tdi dem mu6n vurQ'[ ngt.ic, may chi c;in dal h^tit c€'ii€han giudng cho ch6 cura rdi ra, r6i mfiy thao xich.Mayclii vi¢c m6cthanggiay tuot xu6ng theo `'achturdng. Vi thang nay hut den Sau thur6'c, inay phcii nh?iyxu5ng hao r6i nga gay chin. Nhurng ngq.a may da dQ.ia d6 va nhti'ng thi'i ha trung tlianh cia may den k6oinaylen, da[ len minh ngu.a va may Oho ngu.a phi nud'cdai vdi mat c&ng gay`v6 tdi khu dat Navarre hay no.inio khac.

Rat ti5c la chung quanh choi cfia Jim kh6ng cb mat€ai hao r.ao h8[. N8u cd thi gi6. chting ta s8 dao mo[cai.

- May mu6n dao hao d8 lam, gi ?

Nhung Tom da quen nhu kh6ng c6 toi a d6. Ta.v

•223

D0I BAN PHIEH ,_''Lftu

nang cam, Tom suy nghi. Anh th6' ra, lac~aanff `! Tiur6.cth5 dai. Thinh linh ai]h ta lam ham : `+~---``±+-'\^v -.,- ~-_.

- Khong, khong th8 durg'c. Hay it ra cting khongcan thi6t lam.

-Cai gi kh6iig can thi8t lam ?- Khong can phai cua chin ctia Jim !- Trdi Of , khong, kh6ng can phai lam nhur vay.

- Tao bie't r5 nhurng c6 vai k6 tao bao khuyen menlam nhu vay. Vi kh6ng th8 thao durQc xi6ng nen ho tutchat lay. Chat chan cang t6t hon. Nhurng met ngurdida den nhur Jim khong ba.o gid hi8u nhu vay dirQ'c.I]an kh6ng than 1`6 nhfrng thfi tuc Au-Chau, mac ke ham._Bay gid` can nh2{t la |]hai c6 mat cai thang giay. Chi'ingta lay^ khan giai giudng cfia chi'ing ta xe ra r6i nhet vao,mat 8 banh nhcin thiti]em vao Oho Jim. Thudrng thudng.ngudi ta lam nhu `'ay. \Ta tao da th.ng €V`n nhfrng chi6cbanh con te hen the nfra.

--May k8 chuy¢n gi d6 Tom ? May il]u6n cho Jimdting cai thanggiay ay d8 '« chui » qua chan titong chdicf]a n6 sao ?

-Vay chd may cring clang kg chuyen gi d6, Phin ?It I.a Jim cfing cb the dau thang giay noi giurdng ham

phai kh6ng ? Maj7 kh6ng bao gid mu6n lam chuyenbinh thudng, lai mu6n d8i mdi lu6n lu6n. Dh Jimchang dting gi den thang giay, nhung sau khi ndvuptngpc, ngudi ta se tim thay thang d6 tren giudng d8 lam,tang chti.ng. May men nhdr la can phai d8 nhi§u vettich lai lam tang chtr,ng, nhu vay mdi cang nao d¢ngdfr d¢i, n8u khong chuven s6 tan thurdng qua.

224

-f`**a

§_aife i

•~--~rFEN` PHIBU Inu-+-.-,`/

I/Chtin8 ta.ue- ~d6 ia nhfrng nguyen tac, chhng ta se

Ta~in--ul6`i-iiri mat cai thang giay. Nhung n8u chtlng tax6 khan giai giudng, di Sally s€ n6i sao ? Chting ta men« mu.Qn » nhfrng thin ay tren giay phcri d6 la hon.

Tom d6ng .V va bao toi « murQ.n » lu6n ca met chi8cao so mi nfra.

T6i h6i :- D8 lam gi-?_ Jim se dting d8 lam « giay » vie't nhat ky !-Con gi nfra? May men nhd la Jim khong l>i6t

vi6t.- Nhung n6 c6 the nguech-ngoac tren dd. Chti-ng ta

s8 ki6m met cai mu6ng thi8c ci~i hay mat cai daithring rl cho n6 dting lam ngoi vie't. Th nhan lu6nluon dting nhfrhg vat gi khd ki8m va ctrng nhat d3 lamngdi vi6t. Phai mat hang tuan, h'ang thing d8 mai di~ia,vi ho phai vi6t valo vach tudng.

- Nhung Jim kh6ng bi6t vi8t thi ngu6'i t& lam saodoc dugc ?

-Doc d81am gi? Ngu'di ta kh6ng bao gid cdth8 doc duoc chfr cfia th vi6t nhat la khi hQ vi6t bangnia vdo rna.t safi mat chi6c dfa thi8c.

Vtra ltic dd ti8ng chu6ng bao hieu giJ an vang lai,chring toi voi chay v6'nha.

Sang horn dd, t6i « mu.gn » met lam vai giai giudngva mat ao so-mi trang tren giay phcyi. T6i nbi « mugn »b6i vi d6 la ti6ng long ctia cau toi, nhurng Tom bao t6irang ngudi ta van gQi squ ay la an cap. Song chring toichi dai di¢n Oho mat ten tti, va met ten ttl cd quyen

225

D6I BAN PH1.Eij '-LIfu `.-`-1+¥t feJip

an tram ta't ca nhfrng thdr gi can dhng d8 vurgl ngqc.Vi la dai-dien cho Jim, chting toi cd quy6n luy¢t d6i {uincap tat ca nhfrng thi'r gi can thi8t d8 `'uro.i nguc. L6 tqunhien n6u chting toi kh6ng phai la ttl nhan thi an capla mat vi¢cxau, nhung ltic dd chting t6i «bfit buoc».

phai an cap.Chi'ing t6i b6 tan vai giai giudng va ao so.-mi

17ao mat cai ttli, I.6i dem den cai riha m¢i__mai di.ra-lung `'ao choi cfia Jim. Tom n6i :

- Bay `gidt phai ki8m di.ing-ci.1.

~ Di.ing-cti gi mdi durQ.c chtr ?

`- Hai con dao b6 ttii.-chi? D8 dao dat a?-Khong con cach nao khac hon. Bat ,ctr tti nhan

nao cfing d6u hcinh-d¢E.g nhu `'ay vat thu6`ng thudng hQkhong dao dat rna lai dao xuyen `'ao da I Nhu mat{Oi nhan a lau dai If {ai Mac-Xay. Anh ta dao matdudng ham trongda. May bi8t anh ta phai mr\l baonhieu lan d8 dao khong?

Tao kh6ng bi8t.Doan thfr xem.

~ Tao ndi tao kh6ng bi8t rna. Mat thing? Haithing?

_ Kh6ng dau may o'i! Anh ta dao mat `ba muo.ibfty nan I Va trd mieng ham qua tan Trung-Qu5c.Chuy¢n ay nh.u vay d6 ! Rdi qua mdng tudng cfia laudai nay lai kh6ngphai bang da I

- Jim kh6ng bi6t ti8ng Trung-Hoa.- Thang cha a Map-Xay cting v-ay. Chuyen dd

226jL

\

DOI BAN PHlfiu I.Ifu

khong can thi6t lfim. May ctr di lac d6 luon lu6n.- Du'9'c, tao kh6ng can d8m xia gi tdi ch6 ncio I;`i

tcfra ham ra mi6n la Jim chui ra' dug.c thi tli6i. Nhung-con chuyen nay ni~ra n€u Jim dQ.i dao xong du'Q.c mat

dudng ham bang con dao b6 ttii thi n6 da gici r6i, cd_16 nd ci~Ing kh6ng s6ng durQ'c tdi ngay d6. -

dr - May ndi cd l}'r. Nhung chting ta c6 the dao cho

mau chtrng nao hay chtrng nay va chting ta ci'i' n6i l€`ida mat ba muo.i bav iifutm.

-D6ng y, dieu ay kh6ng mat mat g.i. Tao ci~mg cd`th8n6i la chung taphai m2{t mt:]t tram nan mu'o'i

fiani, ini6n la viec d6 kli6iig lam nhQc chting ta qua mt't.c.Baygi6` d8 [ao di coi xem cd th8 ki8m duQ`c hai con•dao kh6ng.

-Rang kie'm Oho dug.c ba con cans t6t. Vi chringta con can mot con d8 lani lu6i cu'a nfra.

-Nciy Tom, ne'u khong lal bat thu6ng hay .Ial kh6ngdting nguyen ti®ic, hay gi ci~ing duo.c, tao bi8t ch6 cdmat cay cu`a ci~I da ham ri...

Tom .lam ra v6 chan nan tra ldi :- Phin ! may kh6ng hi8u cai gi h8t.

Ctr di lay ba con dao.

*227

CHU'ONG XXXV

Nhtrng mu phd thdv

Dean d6, lchi tat ca nha d§u an giac, chtiiig t6i nlusmac sat giay thu lei tut xu5ng d£{t, virgt qua sam; di`7S phia can nha mat mai.

Chting t6i d6t btii nhtii cho sang d8 don dep nhti.ngv€``t can tr& dudi chan turdng, r6i kh&i sq dao ngay du¢ivach chbi cfia Jim. Tom n6i la durdng ham se an th6_pg`ngay durdi giudngJim, kh6ng ai c6 the th3{y duqc. `` ~~~

nhi§:8:nh6n`taa cdfuTn'gcF6ti]ngato6£ctTnegt :hha°na;' t:}:Q.:±]aphb6ano: STom lieng con dao vdi v6 chan nan. Toi n6i :

-Ba muoi bay Ham lam khong xong vi¢c nay dau,it ra cfingphai ba mu.oi tan nan mdi hoan thanh.

T6'i |]hien Tom n6i :-Chting ta s8 kh6ng lam durQ'c tdi dd, dan.

Sau khi suy nghl met luc, anh n6i ti6p.-Nghe day ! Tha.t la trail7di 16 phai va cring kh6ng

hQ`p ly nfra, nhung mac ke ! Chting ta kh6ng the ti6p tqclam nhu vay. Ghtlng ta di lay cu5c dao r6i n6i la dhobang dao.

- A, may n6i ddng qua. Cu6c mdi dting la khi cngciin thi6t d8dao, mac dti la trai vdi « dao dtrc » haykh6ng. Tao mu6n cti.u Jinn S-nyt I con thi tao bat can.Vatao kh6ng d8 met dau vet gi khi6n du luan phsphan durQ'c.

228*

E)OI BAN PHIEU IjUU

~ May bi8t tao bat buoc phai lam nhur vay. . . Thai>,may ctr dua con dao day cho tao.

Ngac nhien, t6i dura dao cho ham, mac dau'han cring¢6 mat con dao r6i. MhungiTom li¢n-g di va n6i :

LDua cho`tao mat « con dao ». -

T6i hi8u ban n6i gi r6i. T6i ki6m m¢t cai cu6c-±rong d6ng dung cu rna chting toi da chat 6' mat g6c

va dua cho Tom. Han cam lay cu6c vdi v6 mat cauc6r6i kh&i spy lam. khong` n6i mat ldi. Han lam viec gi`€i®ing rat than trQng.

Trong ltic ham cuoec toi lay sang xtic d2{t.

Chting t6ilam them..nfi'a gid ni~ra va 16 dao cfia€hting t6i da bat dau thay rang. Vi da met nhtr, menchhng t6i quy6t dinh lam d`en day tltoi. Khi tr6 `'6ph6ng ngfi. t6i thd a;1u ra ngoai ct'Ta s6 d8 xem Tom•dang lam gi. T6i thay ann ta clang rang stiic ham `Taocac ntoc satgiay thu 16i d61eo len, nhurng vi hai banlay da ph6ng h6t men anh ta. danh chiu.

rfia chin nan h6i t6i :-May con thay cach nao khac ho.n kh6ng?

- Thay cnd, nriy ci'r di len thang nhung trong dcmay ctr tu&ng tuQ'ng la clang leo giay thu 16i.

Tom ctii dau theo 16'i khuven cila t6i.

Sang ham sau Tom « muQn » mat chie'c thia bfingt|ii6c va n!]i~rng gia den bang di3ng d8 lam cay vi6t choJim. Anh cring lay them sau cay don c;Sy. \T6 phcin t6i,toi « ci~ing da nhe >t m2{y cai dia thi6c. Tom cho th€ chuadL9|, nhu.ng t6i giai thich cho anh nghe la Jim se lieng he'tTa ci.I.a s8 sau khi kh€®\c dau tren dd va chting t6i cd the

229

D6I 13AN PHIEU. I.UU.

Iurg.in len d8 dora lai tcho n6.

T6i h6m d6 sau klii €Uin co'In xong chting toi van theo-dud.ng giay thu 16i, tuot xu6ng, ti6p tL.ic c6ng viec da b6,dd den h6m trurdc.

Hii gi6. sau du.dng ham an th£{u den-giudng Jim dadao xong. Chting tot bo tdi, Jim clang ngfi nhu. met k6sung su.diig nhat ddi.

chi'ing L6i ddiih thL'rcJim day va pl]ai chat vat lam`{md'i lcim cho n6 d[i'ng reo len \'i .vui su.6.ng. Nd mu6n,chi'ing t6i lap tL'i'c chay di ki6m mat cciy kim d8 b6 khdaxiaiig c&ng. Nhurng Tom li6n gi:ii thich Oho Jim la phaituan theo nln~i.ng ngu}.en tac da djnh. Khi c6 ho.i nguy-l)i€n chi'ing t6i s§ den nd di li6n. Trong khi chd dg'i, Jim

phai lay mau vi6t tren` ao so. mi, phai khcic dan ti.endla va plifii an a cho xi'rng-1-clang vdi danh hieu met tenttl.

._-Ti

Jim cho chdng t6i hay la cau Silas va di Sally ci~ing.de'n tlay thiv`m nd luon va ci~ing doc kinh. Torii quy8t „dinh k`i s€ dira di.ing ci.1 de'n cho tti nhan qua s¥ tru_pg. r

gifln ciDia can Silas `'al di Stilly. Anh s6 b6 nhi~rng `'.it ayvao h'ii ao ci'ia cau Silas hay trong ti'ii ao choai]g ci.ia diSally, Jim s6 lay d6+ ay sau. T6i khuyen la nan dtit tatcfi vao 16 ham, nhung Tom qu:ic mat nhin t6i lam cho toichc&ng da`m n6i nfi.a.

Jim kh6I]g hi8u nlii~i.ng t-iec lcim cia chi'ing t6i then{\o nl`iurng n6 cring c6ng nhan la chtil]g toi bie't viec-clit'ing t6i phai lam. Cht'ing t6i a d6 n6i chuyen rfit..lan. Jim c6 nhfl.ng 5ng die'u bang bap va thu6c hi'i_I menmen tlii gid ti`6i qua r2{t thi'i \'i. Khi ti.& v6 phdng, t6i nhanth£{y Tom rat ph€{n kh&i. Anh vri.a trcii qua nhfi.ng ph`L'iL

230

D6i BAN pHIEu lnut

vui sudng nhaL trong db.i anh. Ngu anh c6 th8 gi fr Jimlai duo,.c chac anh-se giti lai cho den ngay €u6i cting vas€ d8 cho con chau chring toi gii'ip Jim virQ.t ngi]c. Chringt6i c6 the girr n6 lai den tan cht+c mvim va nhir vay s€ lainCho .9htin\g t6i ti6ng trim ]ti.ng Icily.

Sang horn sau chting t6i di den d5ng ci.ii lay briachat m2{y cai gia den thanh t[rng khi'ic vtl'a phai. R6ichting vao nhA b8p ci.ia Nat, ten gac ngi.ic c.fia Jim.Ti:ong h'ic t6i lam cho anh [a quay i]hin ra phia khacTom di'it mat kl]i.Tc chan dell v6 8 banh lam d8 danhcho Jim.*` Chting t6i di tlieo Nat den choi va ca I]a d6u di

`'di `'6 hdn`.h&.

p Klii an` 8 banh Jim ciJm trting mie'ng d6iig ``u}"

ga}r h8t rang, nhung Jim kh6i]g n6i gi va sau dd nd lr`yn?a xam tru.dc khi ivin.

Trong ltic clii.lug t6i dur-ong d trong chdi, hai I)acon ch6 6' d`r6.i Sam giu.dng chui ra, c6 ]6 vi chi'ingdanh hi]i bi8t bfra an cfia .Tim. I.ay Cl]L'ia! cl]i'ing toi

+da t|Lten d6ii<q cfra ham ]c?,i. R6i bt+y chd de'n mu.b`i I:vti]i

colt tram \'6 cdi c!ibi cliaL l]ep fly, lam cho cl]L'iii9 t6i J]e'i

ch6 ti`& minh. Nat th6t len m¢[ li€ng kht.Tng khi€p, texu6I]g gifra bay ch6 `ta la len :

4- cac mi.1 phil-thi']y !

Tom nhanh ti`i m6' cfra ra vci li¢ng mat mi6ng thitcfia Jim ra iigoai. Bay cnd tia ra iiggai sam d8 gianli

giTt nhau. Tom lian nhay \'6 ham d6ng cfra lai, r6itr& lai an fii Nat, h6i.. may. lam sao lh8?

- Ong Sid oi, that ghe sg' qua. Ong s8 cho toi ladieLi, nhu'ng chinli mfit.toi trong tha}J it ra cL~ing cb Lb.i

231

Bop 84N` pHIEu uru ` ,

mat tri€u con ch6 hay con qu}'r, chinh t6i ci~ing da di.ingphai chring n6.

Tom {ra~ ldi anh ta vdi giong thuo'ng xdt :- Nghe day, Nat, nlifrng mi.1 phil-thi']y ay den day

`7ao Sid an, b&i vi cac mu ay d6i, vay hay lam.cho cac ,-mu ay mat cai « hanh cfia cac ba phh thi9iy j>.

- Nhung t6i chua bao gid. bi8t lam banh a'y ca.

_ DurQ.c, vi anhla mat ngu'di da den trung hau,t6i se lam cho ann mat cai banh cfia cac ba i]hfi-thfiy.Nhung trong ltic t6i lam ann kh6ng du.Q'c ng6 t6i nghekhon8 ! a

_ T0i khong giam nhin 6ng Sid. N8}_1 6ng lam

gitim cho Nat banh a'y, Nat sS h6n chan 6nd.- T6i kh6ng can ddi h6i anh nhi6u. Nhung c:in

nhat la an,h kh6ng men rd vao cai banh ay.-Rd den a! Nhung 6ng Sid o'i, gia c6 cho t6i

hang tri¢u d6ng t6i cring kh6ng dam rd d8n.

232

CHU'ONG XXxvl

Cai banh cia cac mu phti thflv

` Yen tan v§ phia dd, chting tdi di ki6m trongtl6ngsat vun mat soong ci~I, kh6ng de'n n6i thfing nhi§uquava den bat d8 day vao. -Chring t6i tim durgc hai chi6cdinh to da set dting d8 vi8t vao tu.dug r^dt tien. Chdrigt6i se b6 mat chi8c trong ti.ii ao vat choang cfia disallyva 'l`om dein chi6c dinh kia dftu durdi giay ljang nan•cfia cau Silas.

Trong bi~i.a di8m tarn, Tom c6 dip bd inot chie'cmu6ng thi8c v-ao ttii cau nd. Chting t6i phai dQ.i di Sallymat murd.i lain phtit. Khi di ay den dudng nhur ti'rc t5icdi6u g`i dfr lfim. Mat tay l]urng [£'`ch ca phs len Li6ng ct`)±i

iay kia di lay chi8c de khau clap lia lia treLi dau dL'i'anh6 ng6i gin di nhat v{A i]di: .

- T6i khong con hi3[i gi lie'[ oiig i.`. T6i da tim ki6mtkhap no'i mci kh6iig thfiy chie'c ?io so. mi trang cfia 6ng

'dau ca.

-That la la qua, chic chin la t6i da c&i ra...•-\Tayonh6 I c6 nhien la 6ng dci cdi ra vi Ong chl

con cd mo[ clii6c ay thai. Va lai horn qua chinh toi cring`con thay tren giay pho.i d8. Nhurng n6 da bign mfit did&ng nao, chi cd vay th6i.

Bay gid 6ng phai m€:ic cai ao so. mi bi®ing ni dt'>trcho den khi toi may cho 6ng mat chi6c khac. Nam nayPong da h8t ba 6ai r6i dd. Toi khong bi8t 6ng danh m£{t

233

801 BAN PHIEU I;UU

ao ra sao. That la bi mat v6 chng. Toi chi mai mi8t lomay va cho a.ng. d' tu8i ong, 6ng phai bi8t gift. gin quanao chtr! T6i lai con thay mat mat chi6c mu6ng vasau Gay den sap. Con be c6 th8 an chi8c ao so mi nhungchac chan nd kh6ng th3 an chi6c mu6ng dug.c. Condchsap thi rfit cd th8 la chuot fill. .T6i lay lam la tai saochi'ing nd khang an h8t nl]a cfra bdi vi kh6ng bao gidrong chiu- lap may cai hang chu©`t lai.

- Sally, t6i bi6t la I§i tai t6i r6i. T6i da lo clangnhi€u. Toi hi'I.a v6ti bc4 la-ttr day d6n mai the' nao toiciinglap maycai hangchuo[ ay lai. .

_ 0, ong cha can pliai voi qua th8. Ong ci~ing cdthe d8 sang ncim lam cfing durgc kia rna. Nhurng .....Mathilde, Angele, Araminte Phelps ....

Ngay ltic ay mat mu da den jtra di `'`ao phdng anvtL,a ndi :

=€_

-Thura ba, Lai mat mat tan n¢m giai giudrng tren

8iay pho'i..-Mfit i;{m nem giai giurdng ?

Can Silas voi n6i ngay ..- T6i htra cha-c vdi ba n¢i ngay nay toi s€ lap xong

m2{y hang chuot ay lai.•-Thai di 6ng ! Ong tu6.ng rang chuot tha tarn n¢m , a

ay al? kh6ng dan ! Lise, tai sao mat tan nem a6 ?-Thu'a ba, t6i kh6ng bi€t. H6in qua loi con thay,`

tren giay phoi.- That la ccing ngay cang long ! Trong mat ngay

rna mat mat cai ao so-mi, mat tan v.ai giub.ng, mat.chi8c mu6ng, sau...

234

D6l BAN PHIBtJ I.HH

Ltic d6 mat,` con l]au da den vh.a di vao vh.a keu :- Thura bc4, mat met cai chan den bang d6ng.

_ May r®a kh6i day ngay, bar thi lieng cho ma}J caiLitnh aa phs nay len dau b:^iy Sid.

- Di Sally gian '3'dfr qua den n6i t6i h8l dam nghl den

vi¢c lanh mat nfra. Va lai ca nha d6`u cam nhu he'n, trongltic di van tie'p ti`ic I,tim air i.

Thinh linh cau Silas sfrng sat vi tim thay mat chi6cmi6ng n&m trol]g ttli ao cfia 6ng. T6i udc gia ltlc d6 t6i6 thanh J6i.usalem. Nhung v6 ich, di Sally da ngurdcmat len trdi rna ndi :

--T6i da.iighi r6i in:I I Va t£{t ca cac man khac den S-

trong ltii 6ng chd gi. Tai sao chi8c mu6ng lai lot vao dd ?

can sfias lap bap :-.T6i kh6ng bi6t... ha.v ba mu6n bi5t t6i nghi sao

kh6ng ? Sang nay t6i doc quy8n Tan-Utrc-Kinh trirdc khia'n _ chac t6i tu&ng nham la quy8ii sach nen da b6 chie'cmu6ng `'ao ti'ii dd !

-Lay Cht'ia 16ng nhi§u chu}'¢n qua! 6ng nen ra

kh6i day thi hcrn. Va ca bQn cac ngero'i nfra, hay di h€t di!

T0i kh6ng con dQ.i gi hon th6 nl~l.a. Khi chi'ing t6i dingang ph6ng khach thi 6ng Phelps ct~ing \Tti'a qua d6, vditay lay chi€c nan. Khi 2{y chie'c dinh trong ii6n roi xu6ng,6ng chi lug.in len I`6i den b('> tren mat 16 sur&i.

Nhin tli€{y ci'1. chi ffy, Tom nghl nga}' d6.n chi8c.mu6ng, khe l]ao t6i ..

- Ta kh6ng the nhd cay 6ng ay den mQi thi'rden cho Jini dug.c. Viec fi\J khan.g chac chan dau.

Sau mat lL'ic suy T]ghT, aiiL] n6i them : .

235

®

B0i Bqu PHIEU uru

- Nhung vdi chi8c mu6ng ay 6ng da giulp €hting tamat viec quan trong. Chhng ta hay tra on bfing each lapmay hang chuot gitlm Oho 6ng.

^

Dudi ham day hang chuot nhu mat t8 ong. Chtingm`t6i bat dau lam viec va mat gid sau tat `ca cac hang dau`durgc lap lai c€qn than.-Chiing t6i vdra lam xong thi ngheti8ng chan a tl.en thang. Chting t6i tat Gay den cay vachay ch5n vao mat gdc. Ong Phelps di xu6ng lay ca[n-den cay .Khi vao den ham, 6ng lodang nhu 6. tren cungm`ay, nhin 16 nay qua 16 khac. Ong dtrng dd vai phtitsay nghl mien man, r6i vdra di ler, can thang vtra lamham :

-Tr6i o.i ! T6i kh6ng nhd la toi da lap may cdihang ay r6i. Sang r`.ay clang le tt5i cd the ndi cho ba ta bie't't6i khong chiu tra'ch nhiem gi h6t, nhung ndi ra ci~mg

kh6ng giai qu)'6t durQ.c gi h€t.

Ong vi`i.a di len ``i`i.a n6i met minli. That la mat 6ng.,gia lanh nhur but.

Tom lay lam kh6 chiu vi khong con chi6c mu6ng naomtia. Chting toi lien lurQ'n quanh cai r8 ch6 di Sally d6`mu6ng. Tom lam bo d6m mu6ng, con t6i chdp mat chie'c

di'it vao tay ao. Tom n6i :

- Di o.i, sao con cd chin cai mu6ng thai ?-RLa kia cho.i, dh.ng c6 lam i`On tao. Tao vh.a+ mb`i

d€in dfi inudi cai mci !~ Chaii kh`t^]iig r6. .. chau da d8m hai lan ci~ing van chi

T5thay cd c.him cai ihoi.

Tat nhien la di Sally phai den ki8m lai.- La nl]f.-sao lai ch{ cd chin cai. Tao s6 d6m lai.

+236_a

861 BAN PHIEU i;UU

Toi nhanh tay b6 cai mu6ng md t6i lay h6i nay vao r6.lam di keu len :

- Tao d6m lai van thay dfi mudi chie'c !

Di bat dau btrc ttrc nhung Tom n6i :- Chau kh6ng tin la con dfi mudi chi6c I- May thay tao d€m r5 hang chti., vay d8 tao d6m lai..

Toi dtit`: voi mat chi8c vao lay ao va di Sally d6m lairchi con c6 chin. R6i di dam hoang maiig, de'm di d8rmlai may lan nhieu khi d8m luon ca cai r8 k8 nhurla mat.chi8c mii.6ng. Ba lan d6m dfi, ba lan thay thi8u lnat mat.hay hai chie'c. Di Sally gi.an u^dt ngudi, cam cai r8 nemdai vao con meo va bet len ..

-Ti.ii bay c6 di ch6 khac kh6ng, d6 ranh con kh6nki6p. Tui bay lam tao mat thi gid. Di ngay, den bfraan mdi du.o.c v6.

Nhurng chting t6i gidi chi€c mu6ng ay lai. Chdng,toi len den b6 vao ttii ao choang ci.]a di va den trua thind da den tay Jim. Chting t6i rtit liai long-v8 c6ngvi¢ccfia chting t6i. Tom ndi k8t qua I.at xtrng ding vdicong`kh6 nhQc. Di Sally su6t ddi s€ kh6ng bao gid d8m ddJdugc mudi hai chi8c mu6ng nh6.

Van theo phuo'ng phap ay, den d6 chting toi laytan vai giai giudng treo len giay phoi y ch6 cti, r6ian cap mat tarn khac trong tfi ctia di. Trong hai ngay,,chtlngtoi ti6p tuc an cap r6i d6 lei ch6 cL~i lam Ohodi ay dien dan len lchong bi6t di c6 tat ca may tanvat giudng.

Ndi t`rang ra la di ^dy kh6ng lo hghr den nti`a v.4 nhatquy8t kh6ng hao gid d6m nhfi.ng tan vai giudng cria

237A

D6l BAN PHIEU LUU

di nfia. Nhu vay la giti'a con be, nhdrng con chuot vaviec di Sally kh6ng bi8t d8m da nay ra m¢ty8u t6 gitipchhng t6i xoay sd r5t' tai.-

Cbtipg t6i dinh vao rri.ng d8 lam 8 banh, nhu`ng€ac ban cd bi8t khong, c6iig vi¢c ay that la kh6 kl]finh8t si'rc. Cliilng t6i can phai cd ba thau bat d2iy vat,hernao khi lam banh chting t6i cring kh6ng tranh kh&i bj

ph6ng.Cliting t6i lam cai banh cd lop v6 ci'rng ben ngo!ii

va mat cai chap 6. tfen, nhung cai chdp nay ctr ltinxu5ng va chcay ra ttr phia. Chi con cach la b6 cai thang

giay v6 nudng chung vdi cai baLh. Bdi vay ngay h6m`sau chting t6i x6 tan `'ai ldtgiir6.ng ra ttrng lnanh va

k8t lai thanh mat sQ`i giay rat t5t va chac. Chi.ing t6itqu cho la phai chin thing mdi lam xong sQ'i giay ay.Kh8`hon nti.a la sQ.i giay §{y dtit v6 banh kh6ng h8t, condur rat nhiau. S9.i giay nay c6 th6 dting nguyen Ohoca bti.a fin cfing dung.c. Chting t6i den sQ.i giay dtit `'0banh vat cat ch6 giay ,thh.a b6 di. Lsau ctlngchi6c banhhoan thanh.` Khi chdng t6i dem banh ay dat tren marn•co.in cfia Jim `'di hai ba cai dia bang thi6c, anh changNat quay mat di ch6 khac. Jim |anh cai banh x6ng an€ai chop va dan sQ.i giay fr dau giudng. R6i Jim khfic-vai dau tren mat cai dia va lieng ra ngoai cfra s6.

238

CHUONG XXXVII

Huy hieu

Viec cl]8 [ao ngdi vi8t va lur5i cu`a kh6ng phai larmot chuych tan thudng. Theo y Jim viec khac d§{utren turd.ng con khd hon the nri'a. Nhu.ng Tom `'an gift.y ki8n ci~i : mat ngudi tti qu6c-si.I khong bao Sid quen`d8 lai vai hang chi~r khac vao tud.ng va nhfrng v6 khi.Tom n6i :

-Ta lay ngay thi du chuyen c6 Jane GreyhayNhu6.i Mang Mat Na Sat hay lao gia Nortliumbei`land,hQ d6h lam nhu vay h6t !

Jim tra ldi :- Nhung 6ng Tom o.i, 16i kh6iig c6 v5 khi gi

h6t! Toi chi c6 cay mu6ng thi8c nay th6i.- Jim a, may kh6ng hi8u gi h6t. Day tao mu6n

ndi la nhfrng thtr qu5c huy kia.

T6i xen vao :- Dd sao Jim cl~Ing k.n6ng c6 qu6c huy.

- Tao da nghi den chuyen d6, chac nd da cd mat¢hi8c trudc khi tdri day. Tat ca dsu phai lam theo dtingmguych tic.

Trong ldc Jim va [6i mai chi8c mu6ng va nhfrngmanh chan dell tren turdiig, Tom mudng turgng mathuy hieu. Sau d6,` anh Oho chtingtoi bi6t kgt qua nhfrngftr suy nghf cfia anh :

23-9

801 BAN PHIEU LUU

\,- Huy hieu la tan bang' bang vang mfii nhSn96c ben phai nan met con chap trang, dgiffa`c6 matcon chd b! £ich clang trurdn tdi, bi8u hieu cfia, squ ri¢le. Con g6c ben trai c6 hinh chfr V nhgn xanh va basQc man tren n6n xanh da trdi ; chinh gifra, met tenhac-no dane vac bao d6 chay tr6n. C6 hinh hai ngurdiclang fang ho anh ta la may vdi tao, nhu cau chainng6n : « Maggiore fretta, minore atto. » Can. nay tao dadoc thay tron`g mat cu5n sach va c6 nghia la : P\Tgudita chng .voi chtrng nao thi cong vi?c lai cang chainchtrng nay.

Toi keu len :-Lay Chtia, the nghfa la the nao ?- Khong quan he gi ca !- ft ra may ci~ing men giai thich cho tao hi8u nhu

« nam» la gi ch&ng ham.

_ Nghla la...6 can gi...Tao s€ chl cho n6._ Con cai sQc ben trai la gi ?-6 nghe day. Tao kh6ng bi8t! Nhung phai c63

mdi dureyc. BQ`n qu}.r phai d6u c6 h5t.

T6i danh chiu. R6i chring t6i bat dau tim nhfrng,khau hi¢u. Tom vi8t nhi6u can tren gifiy r6i doc :

1- Bdg, sq: giam chin dG lam tan ndt m¢l tl`di timbqc phu:dc.

2- Bag. met tit nhdn ddng thacmg hqi, bi mg[ngudri vd be l>qn b6 I.cri, ctang tieu mbn cu©c ddri dau khi6..

3-Ddg, m¢t tl`di tim c6 doc bi tan ndt mtrlinhhion nga guc c6 tif e cu€6i c:iing u6n ngh.'. .ncri ddy, sou bcemurcri b&u ndm bi giam c"am.

240

861 BLN PHIEU LIfu

4__ Pay, squ ba mucri bay ndm bi giam c`am cawdan.g, kh6ng nha, kh6ng bqu, m©t` ngu&i qui t©c ngodiqu"oc. con ngoqi tlnh cfia ova Louts Th¢p Ttr da-u6ngiac ngdn thu.

Ti8ng Tom run len khi anh doc Oho chting toinghe nhfrng doan van bi ai ay lam Oho t6± tudng anhta-ro'i nudc mat.

Khi doc xong, anh kh6ng bi8t men chQn caunaoOho Jim vi cau nao anh ta cfing thay hay ca. Anh li§nquy8t dirih Jim phai khac h8t nhfrng cau d6. Jim n6iphai mat mat nan d8 khac nhfrng thtr ay tren thancay, nhat la anh ta lai kh6ng bi5t vi€t ! Tom li6n n6i ..

- Tao khong nghl tdi di6u d6. Nhung than Gaykifeng dting durgc. Mat tda thaiih dau c6 vach bfing cay.Phai cd mat kh5i da m6`i dugc.

Jim phan d6i nhung TormFmu6n toi gitip Jim trong`'iec khac nhfrng chfi. ay. Thfty chting t6i khd nhQc d8mai nhi~Tng « ngdi vi€t » tren gach Tom bat than th6t ra :

- Tfo c6 mat y ki8n .. chtlng ta c6 the lam metcong doi viec. Tao thay mat cai c6i da to b6 di-khongdnng ntia,. a clang kia, gan nha may xay bat fry.Chring ta dch d6 lan `'6 day, vdra diing lam da maivdra dhng de khac buy hi?u lu6n vao db.

Y ki6n rat hay, nhungc6i da nang qua ! Ltic ayda gan nfra den khi chting t6i di tim c6i da ay. Chtingtoi kh&i su? lan, nhung n6 to_ qua men nhi6u khi tatngang, suyt de b?p chhng t6i. Lan dutyc nfra dudrngthi chtlng t6i met_ phoai. Khi thay khong the lan dugcnti'a chtlng toi ben di tim Jim.

Jim nhac chan giudng len, rdt giay xich ra va quan

241

801 BAN PHIEU LUU

len c8.Jim chum ra theo durdng ham va ti8p tay t6ilan c6i da v6 trong '6h6i durdi trLiy§n ch{ huy t6i caocfia Tom. Kh6ng ai c6 the hJn thang Tom durquc trongviec chi huy bat ctr c6ng cu©c gi! Cat 16 hcim b6 quikvin c6i da kh6ng vtra, iihung Jim lien lay mat cai cu6c,sfi'a 16 ham cho rang thelri.f Tom Iffy mat chi8c dinhvi8t nhfrng khau hieu tren mat c6i da ay va d8 cho Jimcan than khac sau hen. Va le c6 nhien ci~ing phaidfiu c6i da & dudi giurdng Jiin.

Iji'[c sap dj, Tom lai nay ra mat y ki8n. Nd h6iIIHI

_ 6. ti.ong iiay c6 nhen kh6ng ?

- Kh6n8.-DurQ.c, chting tao s€ den den cho may `tai con ..

-Nhung chau kh6ng thich dau. Chau thich loairan ho.n .

-Chting tao ci~Ing s6 dem ran den cho may.e- Khong, chau.chiu thai. Chau mu5n. tr6n thoat

' kh6i day _ngay bay gid.

- May cd th3 tap cho chting nd lhuaneduQ.c co rna ?

- Nhu.ng n6u chting carl chau thi ai s€ thuan md.iduo.c chdr ?

i

- Durgc, n8u may cau ne, chtii]g tao chi d6m d6ncho may nhfrng con ran nude th6i.

_ Chau thich nhfrng thin ay ho'n, nhung gia caccau dtrng mang den thi cang hay. Tfdi oi ! Ch.4u kh6ngcngd rang lam mSt ten tti cfing rae r6i d8n the.

- Ma37 ci~ing can phai cd nhfrng con criuot. A tao

242

D6I BAN PHIEU Ijuu

quen. met d6a hoa ni~ra, may phai lay nu6.c mat rna tut't`i-boa fry.

ts`- Nhu.ng chau kh6ng kh6c bao gid ca !

Hon nfra t6i tu6'ng kh6ng th8 nao Jim kl?6ng kh6cdug.c khi thay nha tti cfia n6 day nhfrng chuot\,` nhen,.ran va' boa. Tom n6i :

~Viec ay khong h§gi. Mai tao b6 mat cfi hanh-trong ca phs cfia may. May an ch hanh d8 d6 kh6c `'L4

fl'ay nu6c mat ma~tudi hoa.

Jim mu6n n6i n6 thich dting ca pheJ{h6ng c6 hanh±hi hon, nhurng n6 kh6ng sao lay chuyali Tom du.Q.c.

243

CHUONG XXXVIII.

Bti.c tho. nac` danh.

Ngay ham sau chting t6i mua mat cai bay chu¢t ratnhay den v6 dat trtrdc mat mi€ng hang dudi ham laph6in trudc. Kh6ng day met ti6ng d§ng h6, mudri lamcon chu¢t chur. vao nhay lung tang. Chting t6i dem caibay ay dau can than dudi gain giudng cfia di Sally.`Thirng khi chiing t6i mac di ki6m nhfrng con nhen,thang b6 Thomas Franklin~Benjamin'-Alexander-Phelps,tiln thay cai bay ay va m6 ra xem bay chu¢t c6 chaytr6n dug.c khong: thtra ltic ay bay chu¢t thoat ra h6t. .

Khi t6i {r& lai, di Sally clang dtrng tren giurcmg keuci'ru vdi tat ca cac vi thanh. Con bay chu¢t.clang chaynhay ti'r tan. Sau d6di Sally ti.an tinh lai dirgc va beotai cht'ing t6i kh6ng ti6c tay. Nhung con kh8 hen nrrala chting t6i phai mat hai gicr d6ng h6 d8 bat lai murdi _ ,~ -_may con chuot ay, `'^dt va gf`p may lan dau. T6i chu'a baogidr thay nhti.ng con chuot ncho to beo, d?p, linh dongnhu bay chu¢t nay.

Chting toi da suu tan duQc nhfrng loai nhen, sambQ, 8ch nhai, va nhfrng con va't khac xtrng hop vdinhau. Chdng t6i cfing mu5n bat mat t8 ong bd v6 nhungkh6ng durQ.c vi bay ong canh phong ky lam. Chtingtoi tu&ng c6 gang chiu kh6 r6i cting lay dugc t8 ong ddnhung chi.ing toi danh b6 dd vi hi ong chain.

Chting t6i con`phai ki8m them ran. `Chting toi bat5=

244

801 BAN PHIEU I;UU

dngcmudi may con ran nurde b6 vo bao r6i dem dautrong bu6ng chting tdi.

Sau bfra com trria, lti{.. chtlng t6i tr6'len bu5ng, thikhong con mat con rannao ca I T6i kh6ng hi8u chringlam the nao thoat ra kh6i bao dugc. Su thuc thi ci~mgchua lay gi lam bi tham cho lam vi chtlug chua c6 th6bd di xa dug.c. Vi vaytrong met thdi gian kha lau, nhaltic iiao ci~ing dfty ran. C6 con leo ca tren sa nhal r6i rdtvao trong dia tren ban .in hay len c8 chting toi. Nhfrngcon ran ay rat xinh, dti mau sac sa, nhurng di Sally liikh6ng tbich chting chht' nao. Bat ctr gi6ng ran nao dici~ing ghet. Va m6i lan mat con rcri xu6ng vai di, di^dtrng s,fri]g & dd r6i vtra chay vdra la het. Ti8ng keu ci'ia•di vQng xa den tan J6ri Oho tdi khi trong nha kh6ng^c6n mat con ran, di ci~ing van luon. Iuon-d6 pl]6ng.<C6 ai ch{ lay mat chi8c 16iig chin ludt nhe tren c6 di`.cfing dfi lam cho tli kinh hoang chay tr5n.

in sao, chiing toi cfing phai chat vat lam pr6i batlai duo'c nhti.ng con ran ay va k8t qua cring xtrng clangvdi,cong kh6 nhQc. Cac ban c616 chua bao gid thaycai ch6i nao xinh d?p `'a nao nhiet nhur ch6i cfiajim,day nhti.ng con vat cia chi'Ing t6i mang laL Jim.tli6isao, nhi~rng con vat nho n.h6 ay vay Lquanh ham d8 nghe..Jim thanphi§n rang kh6ng con ch6 nfim tr6n giudngvi chuot, ran va, cai c6i dc4 choan h6t ch6 r6i. Khi Jimki8m durtyc ch6 nga lurng lai kh6ngth8 nao ngti duo.cvi may con vat ay cu.a quay. Khi nhfrng con ran ngfi,may con chuo[ chay nhay tung tang. Khi m2{y con chuotnghi, td.i lurQ`t li~i ran thirc canh. Nghia la luon lp6n cdmet mat « toan jj dudri lurng lam cho Jim bTc boi h6t•strc. Cdn mat toan &tren nhav mtia lung tung. P\Te'u

•245

D6I BAN PIIIEU I.HU

khi tr& day d8 ki6m ch6 yen tinh how thi bay nh?rmlai nhAy xu6ng minh ham. `

Sau r5t Jim the rfing ne'u ra kh6i ch6 d6, khongbao Sid chin 6' tti nfra, d{i Oho c6 ai thus ti6n n6 cfingkh6ng them 6..

C€'`ch ba tu.an sau, k6 hoach cfia cht'ing t6i ti6p dian7I.a[ thiian tienL. M6i lan bi m¢[ con chu¢t can, anh chang-da den trung hau av lai thtra dip lfy mau chay a vetcan ra vie't vai hang tl.en ao so mi. C6ng viec m~ai ngciiv:ie't ci~mg nhu khzic dan tren c6i da d6u hoan thanh.Cht'ing t6i cua chan giudng va «an » he't mat cua. T6i'chua bao gid rin thi'r gi kh6 lieu bang tht'r ay. Sau r6t,moi viec dell troi chay `ta chhng t6i d6u kiet sii.c, nh£{tii`` Jiil].

Ong Phelps da hai lan `7i€t tho den tr cai dan di§nkin » d8 ngu6'i ta tdi tim Jim va tang ti6n tbu&ng cho\6ng `ta. Nhu.ng khong c6 tho tra 16`i, `'i kh6ng bao gi6'.c6 cdi dan dan ay b6i hai ten`gidn hting da b±a ra nhu`'iiy. Ong Phelps li§n nglii de'n each diving len bao 6.'Orl6aiis va Saint Louis. Chi'ing t6i kh6ng gidm d8 matthi gid. Tom tu)'6n b6 : tt thai k}' tho. ncic danh da den. »

T6i |i{°ji .. « Thcy ncic danh lal cai gi? »

-D6 1{4 nhri.iig ldi canh cao bdo cho ngir6'i ta bie'td6` d6 phoiig chu).en kh6ng hay xay dell.

-r\Tay Tom, may khong thay rf`ng chu}'en nay Itemcan t6`i hQ sao, vci chi'ing ta kh6ng can ph{ii bao Oho hQ'bi6t nhi~rng viec vcthanh dong c{ia chting ta. Ci'i. d8.mcic hQ tt.I xoay s& 1£{}'.

~ Ta kli6ng the tin a hQ. Ttr h'ic Tkh6i st.I., hQ daL

246

D6I BAN PHIBU I.HU

d8 cho chi'ing ta hdnh dons. N8li ta khong bao cho hQ bi6ttrudc d8 pl]Ong bi, thi kh6ng c6 ai ngan tr{'). chiing tatrong vi¢c danh thao Jim. Sau bao nhieu c6ng phu kh6nhQc cfia chi'ing ta, k8t qua cu¢c vugt nguc tr6. Hen quatan thurdng kh6ng ai da dong tdi, thi con gi la htrng thilnfra I

_ Nciy Tom, may n6i that hQ.p vdi }'r tao. Vay ma}'ci'r lam theo y thich mciy.

Tom li6n vi8t m¢[ bti.c thor mac danh va dem dd t6idem di'i[ dudi cfra. Btrc tho' ay i]hu. sau :

Hay chti Y, tall hga clang I.inn I.ap 6ng i« Met ngurb.i b?n v6 dalth »

H6m sau 'I`Om dan len cfi'a mat bi.rc hQa `'6 b&ng]iiau hi[ih mat cai sQ ngtrdi vci hal cai xuro.iig b.Pit treo.Dein sau nfra cliting toi ve mat cai quan tai tren cfi.a.

Toi chu.a lhay gia diiih iiao d6 bi khfing b6 nliu. vay IKl]i canhci`'ra clap maiih cfing lam di Sally g;tit minh lalen : « (^ii jj. N6u mat \at gi r6`l xu6ng di k¢Hi t{ A>t. Ding6 dao dac xeni c6 \'iec gi xfiy ra 8au lirng kli6iig, viv.`y Hen di quay lai li6ii li6ii d8 xem cliti.ng.

Toin n6i mQi \'iec dau ti6'n hanh mat each m}~r-man.Day la chtrng cd r6 rcing cl]tipg t6i da hanli dong theodting nguyeli-tac. Aiih n6i ti8p : « Bay gid da tdi luc tallc6ng loan dien ».

Ong ba Phelps dci dc¥`t mo[ ten da den gac tru6'cci'ra. Den gac dau tien anli ta lai ngi°i gi.ic. Chiing t6i b6`'t^i 68 ao anh ta mat btrc tho' dai }'' nhii. sau :

<tT6i lil I)qn ci.-ia anh,dtrlig c6 hqi t6i. M¢l bgn tanlM.io da.ng film ITui:u kh&i chi^6n. H9 s6 d^6n ctr6:p t6n da

247i;)

801 BAN PHIEU LUU

den ado t'au ijho t6i inai. Tbi & trong bgn nhang t6imu6n cha©c lqi nhi±ng 16i l`um cetta. H9 s6 dan dtingmudi hal gid d6m, udi m©l cht*e: ch`ia kh6ci gid wh sedi thong udo chbi tan da den 6g. T6i ph&i canh chirltgnREngudng lan can I)a thi6i cbi bdo d©ng khi gap ng'`iubi*en. TIdi lqi, khi tat ca bgn hg da Oho ch6i, tbi s6 batchi*ec ti*eng citu k¢u die bdo cho cdc 6ng-biriet tru.6c. Cdc6ng chit -vi¢c d6ng cf rach6i lqi ijd giriel Reel ttil c& I)9n chting.

«T6i kh6ng mu6n durg'c ph`an thur6.ng gi khdc honld dd hiinh d¢ng theo lurcrng t&m.

M¢t ngu:di ban u6 danh.»

248

CHUONG XXXIX

Cu?c vuq.t nguc

Sang horn sau, trong `bti.a di8m lam net mat 6ng bal'he|i]s cfing dfi lam cho chring toi bi8t r6 : 6ng ba datim thay manh gifiy cfia chi.lug toi. Nhung 6ng ba khongn6i gi ca vi kh6ng mu6n lam cho chi'ing t6i hoang sg`.

Chieu ham d6, khi an xong, chring 16i lay `tai thti.can trong lil, 6' dud.i ham ruQu. den \§ bu6ng chtingt6i. D6n mudi mat Sid ru.6.i, chting t6i sfin sang d8 lendurdn8.

Tom h6i t6i..-Mi6ngbo dau? -~ Tao da 12iy mat mi8ng, may-khong lhay a?

- May d3 quen dud'i ham r6i. May xu6n.i hi6m dir6i den choi Jim gap tao.

- T6i tr& xu6Iig h2Tim tim th€{y mie'ng lio' t6i da b6

qu.en. T6i tr6' len thi nghe thay ti6ng di Sally. T6i \'Oinhet tang bo vao mi-1 be-re r6i dai mi~i tip len dau.

Di Sally lay cam den city di d6n. Di h6i t6i :- L\/lay lam 8i dd ?

- Chau kh6ng lam gi ca.- Khong la tl]6 nao ?- Kh6n8.~ Vay ch6r lnAy xu6ng ham lam gi gid `nay?

249

D6I BAN PHIEU I;UU

- Chau khong bi8t nfra.

- Tao khong thich nhfrng can Ira ldi nhu vay.May hay vao phong khach ng6i d5. Tao s6 tr6. lai h6imc4y cho den khi nao may i]6i squ that vdi tao.

T6i li§n vao phong khach. Trdi eri ! Ngut`j`i ta hop6. day rat d6ng ! C6 den mu.6.i lam 'ngudi trai chfi v6trang sung 6ng ng6i 6 d6. T6i cam thay chuyen cfiatoi 16i thai lam. Da the may trai chfi ay con n6i dungnfra dem hQ s6 di de'n choi cfia Jim. M6i met phi'itquadi la ca inot si.I tai hai tdi.

I)i Sally tr6. lai va bat daii h6i t6i. T6i tra 16`ilung lung, v} t6i vh.a nghe tl]ay vai ngurdi trai chi.I n6i

phai di ngay den choi d6 chan danh bQn \cudp trurdct6t ho'n la chd dg'i chting. Ho.n nt~ra chi con mudi phl.itnfi.a tdi nfra dem. Dem a'y tr6`i rat n6ng bt'i.c, t6i lai sQ.hai qua chti.I]g va bo. da bat dan chay ti`r tti. tren daut6i.

Thinh linh in¢[ giQt bo chay xii6ng tram t6i.

Di Sally ken len :

-Lay Chi'ia ! Con oi ! con bi cam -I.6i d6. Kia xem

mat may n6 tai nhg'[, ho.i lhfr lI8n hen, t6i big.t rna . .

Di gist .ngay mfi be re t6i xu6ng, loi ra tht9]i €bo>con sot ]ai.

-A, may lam tao sQ. hgt h6n ! iao rat `'ui longthay vat lidy. Tao ctr tur&ng l€i chat 6c may chay xu6ngtran. Tao tu&ng. inay met nang. Tai sao kh6ngbao ditrurdc. Di khong ray chauchu}'en 2{y dau. Bay gi6' chaul]ay di ngi.I cho mau v.i tdi sang mai m6.i dug.c th6mcit ,`ra bie't chu.a? .

250

D0I BAN PHIEU I.UU

T6i doan vdi cac ban la t6i kh6ng d8 mat m¢]tgiay. Khi d6n choi toi li§n thuat lai tat ca Oho Tom vaxui ann gap rht len, nhurng chain qua mat r6i. Nhfrngtrai chfi da d6n day cfra va mat ngu6.i ndi :

- Cht'ing nd chua den, canh cfra van con ddng.Chi.ing ta chia vai ngurdri vo gac trong chdi, dQ.i chtingden nay.

Kh6ng d8 mat mob giay, chting toi nhao xu6ng 16ham. Tom xu6i]g trurdc. Chting t6i bo qua, chui lenkhochti.al d6. Tom ap tai vao cfra d8 rinh, dg'i ldc nhfrngngutri trai chfi di da xa.

Ti6ng chan ngu.di di di lai lai chung quanh ch[lngt6i. Cu6i cting, Tom thtic khu}Pru tay vao chting toi.Clii'irig t6i lurdt ra ngoai, khom sat xii6ng, kh6_ng damth6'. Chring t6i chay hang mat den bd rao. Jim nhayra {rudc r6i den t6i. Nhung quan cfia Tom mac phaigai nan rich toac ra. Tom nhay den ben chting t6i valcliting t6i b;¢it aau chay. Trong ldc d6 met ti8ng quatlen : t{ Di`rng lai ! tra lcyi khong tao ban. »

Chting toi kh6ng tra ldi b6 chay lu6n. Li6n luc d6ba ti8ng.. Doanh, doanli, doanh. Dan bay veo chung

quanh chting t6i. H9 la len:tt Day r6i, day r6i, chi'ing nd chay `'6 phia bd song. »

Chting toi nghe thay ti8ng hQ, vi hQ mang giay 5ngva la ldn. con chting t6i kh6ng c6 giay 6ng lai ninthinh. Vi bi ruro.t sat qua, chting t6i nh?ay ntipsau buicd}' da^ hQ chay ngang t|ua. IiQ tha ba.\7 ch6 ~du6i tl]eochi'ing toi nhu gi6ng nhir. gi6. Ch6 sfia am len vans dot.Nhurng vi la chd nha men khi chay iigang qi]a chting t6ichi'ing ngti.ng lai mtrng i`6i ti6p ti.ic chay lu6n v6 phia b6'

251

801 BAN PHIEU I.UU

song.~ Chting t6i thong tha di sau mQi ngudi va' di thangden ch6 dau xu6ng khong gsp met tl.a ngai nao ca.Chhng toi day vai mii cheo lch ra d8n gifra song va cheov¢i v6 ch6 chting t6i dau chi8c be.

Khi den be toi bao Jim :-Jim, may lai dugc try do va khongbao gib con la

ale le nffa.

Tom n6i :- That la mat c6ng [ac mS man h6t strc Phin a.

Tao chura bao gid thfty mat k6 hoach nao t6t d?p varae r5i nhu the nay.

Chting toi vui mdrng qua d6i, nhurng Tom con vuimtrng hon nfra vi anh da lanh mat vien dan & b.ap chan.Khi Jim va t6i bi8t anh bi thuo'ng, chring t6i k6m ,vuihon. Mau & vet thucyng chay ra nhi6u lam va dud.iig nhudan don lam thi phai. Chiing toi den Tom v6 bu6ng cria€hi8c be va tim cach bang b6 Oho anh, trong khi ddanh ta n6i :

-Ddrnglo cho tao, chting may hay lo x6 be ra di.Chting ta da thanh c6ng m5:r man. Tao mu6n s6ng laithdi vua Louis thap.h.ic. Ngurcri vi8t ti8u sfi. cfia nha vua.khong bao Sid n6i den «Su. thang thien cfia con trai-thanh Louis jj khong bao Sid, chhng tao s8 aura may

vuQ't qua bien gidi trong hai ti8ng d6ng h6 Nhung, kia~chting may con dgi gi nfra ! X6 be ra !

`Thung Jim `Tci t6i ddrng suy nghi mien man. T6i ndi ..

_ Jim, n6i `'di Tom di.

Jim tra ldi :-Cauphin a I n8u chting ta dti.ng vao dia vi giai`

252

801 BAN PHIEU IItu

thoat cho str Tom va mat ngudi trong ben chdng ta bithurong, [hfr h6i Tom c6 n6i :

« Ctr tr5n di, mac ten bi thuong, n6 kh6ng can thaythu6c. » Tom c6 th8 lam nhu vay duQrc kh6ng? Kh@ng rVay thi Jim c6 th8 ndi nhu vay kh§ng? Ttrc nhien lakhong r6i. T6i cir dQi a day chd tdi khi nao gap thaythu6c da. Dti c6 phai dgi den b6n muni nam t6i vanctr dgi.

T6i bi8t r6 tan long hy.sinh cfia Jim. T6i chaclh8 nao Jim cfing s6 n6i nhur vay. T6i li6n bao vdi Tomla t6i di tim bac sI. Anh ta n8i xung nhurng r5t ¢uOcci~ing danh phai bang long. Khi anh thay chting toi daqua quy6t anh mdi n6i :

- Phin, may di lam viec d6 cting phai theo dtingnguyen tac. Phai bit mat bac sl Iai, bat 6ng [a lh6 s§gift bi mat, Oho 6ng ta mat ttli Yang, va dan 6ng ta diloanh quanh vai vong trurdc khidan 6ng ta den day.

Toi ndi vai cau Oho anh yen long, r6i bao Jim vaordrng an xong dau dd t6i len dudng.

CHUONG XL

Chic chap la rna

Bac-si la mat 6ng gia hda nhs. T6i .thuat lai cho6ng nghe anh toi va t6i ttr ham qua di 'san tren cti laova dem nay anh, t6i ltic di ngti da chain nh€®im cO stingiien I]i met vien dan xuyen qua bap chan.

Ong bac-sl h6i : S- The cha me cac em la ai ?- Ong ba Phelps.- 6, durQ.c r6i, chdng ta cting tdi d6.

Khi thay chigc xu6Iig, 6ng ay bao kh6ng dri ch6Oho ca hai n-gITdi, d8 6ng {a di met minh. T6i phai 6`d6 dqi 6ng. Khong bi8t lam gi, t6i lian chui vao bT.ii

gan bd song danh mat gific. Khi thirc day, t6i van chuathay xu6ng tr& v6. T6i chay lai nha bac-sl. ngudi tacho bi6t ong ay chua v6. T6i voi chay tr& lai vtra ch-ayvtra nghi rang toi s8phai boi ra tdi 6tl lao. Nhungvdra chay tdi ch6 queo, t6i dam dau `vo bi.ing cau Silasmen cau la len :

- Tom, may lam gi 6 day h& thang ranh con ?

_ Cau o.i, chau7va thfing Sid durong chay ki8m tenda den. chi'ing chau da lac mat nhfrng ngudi kia. Chiingchau lay mat chi6c xu6ng boi di ki8m h2{u h6t kh5p no.i,

xpet qua chting chau vao ngd trong rtrng. R6i cach daychdrng mat gid, Sid den ty buru-dien nghe ng6ngtin ttrc.a

254

861 BAN PHIEU I:UU

Can Silas nain lay tdi ctlng di den ty bun-d'ienva`l§ c6 nhien La kh6ng thay h6iig thang Tom 6' d6.C0 thu ky buu-di¢n trao cho chhng toi rhot btrc thcrd6 ten cau t6i. Cliring t6i & dd dQ.i mat ltic nfra. T6imu6n tr& lai ki8m thang Tom, nhung kh6ng sao di duxp.c.

¥ C4u t6i ndi:

- Nd " durdng n6 s8 tim v6. Con in.iy di v6 nhavdi tao.

Khi thay t6i, di Sally kh6c len, ming toi, va khdc{hepr nfra. T0i phai thuat lai chuyen t6i cho di`nghemat lan riha.

Ong ba Phelps da mdri rat nhi6u trai chfi den dtingcom van hQ chi foam ndi den chuyen vu.9.I ngi.ic. HQ n6i :

~ Phai it nfra cfmg b6n muro'i ngurdi mb.i khieng n8i

cai c6i da fry vcho trolig choi `ta nhi~rng dau khac trend6 chtrng t6 ten da den ay da dien. Nhfrng d%u vi6ttren ao so mi chic ham la tuQ'ng``trtrng Oho _nhdrng chfrPhi-Chau huy§n bi con sgi thang giay xac nhan squ dienr6 cfia' ten da den. Nhung tfit ca c6ng viec ghi dau,mai mu6ng, cu.a chan giudng, cting phai mat hang®thang.Vay chac chan la b6n chuc .ngudi da phai's5ng ttrmay thing nay trQng choi ay.

Di sa,ly n6i : €--Baygid toi mdi hi8u r6 them nhfrng squ m^dt

-mu6ng, ao §{o. mi,'.nem trai giurdng. T6i khong bi8t

chtl`B8 da an cap chigc khan giai giudng ay may chL.iclan.

Cb disu ngudi ta kh6ng hi6u nai, ]a mubi saungudri va hal muo'i,tim con chd I?i kh6ng th8 ki8m`

255f

801 BAN PHIEU IItu

dixpc dan v5t gi cia b5n chuc ten cudp nay. That ldrmat vi¢c ky d!. D8n cu6i bfra an, hg k6t luan : « Chacchin day la -rna quy ».

Di Sally vtra run` sq vha n6i rang da may tuamqua hai vQ. ch6ng ba, thfing Tom va t6i phai s@'ng trongnhfrng str khfing khi8p. Den d6 vi bi8t may thfing chatr_ ~`tinh .qudei men di da kh6a cfra bu6ng chtingtoi lai. 86ngdi ngtrng lai va cap mat mar mang ng6 ngay toi. T6inghl tat lion la ra san, di dao vai v6ng. T6i ci~ingkh6ng bi€t la di da kh6a cfra bu6ng lai.

Mai sau, vi phai giai thich,.t6i li8n thti thatvdi di lachtingtoidaleo giay thu loi xu5ng. Chtingt6i bi t6 rat dau nen chting t6i da htra la kh6ng damlam vay nfra.

Dem de'n, cfing khong tha'y bang thang Tom dau.Ong ba Phelps da bat dau lo ngai h6t strc. Cau Silas dilen tinh ki6m n6 va ldc tr& v6 cang lo sq them. T6i d§~nghi d6 t6i di ki8m thalig Sid, nhung ong ba a'y khongbang long vi khong mu5n mat ca-hal dtra. Mat met dtracting da la qua lam r6i. Ong ba Phelps bat t6i dingdva di Sally den ng6i ben giudng t6i vdra khdc vtra h6it6i rang thang Sid c6 bi viec gi nguy hi8m kh6ng, cdlac mat kh6ng, c6 ddi khat hay b!thuo.r.g kh6ng, va dikh6ng dugc gan n6 d8 san sac nb.

Di di ra va din clang bao t6i :- Di kh6ng kh6a cfra. Cdn cfra s6 vari md va m6c

giay thu 16i... nhung, Tom a, di xin chau hay a lai dayvdi di.

Chicd Trdi bi6t rang t6i mu6n chu6n Oho sdmchtrng nao hay chdrng nay ; nhurng bi6t lam sao bay gid ?

256

iiiiiE

DOI BAN pHiEu I.uru

Den d6, ba lan t6i xuO'ng sam t6i thay di Sally 6itr6ng bu6ng, den cay thap sang choang, cap mat didam le dam d€V`m nhin v6 phia du.Cyng di.

T6i mno'n lam cach nao d8 ki8m tha`ng Sid v§ Ohodi nhurng t6i ci~ing kli6ng mu5n lam Oho di sau kh8them nfi.a.

SAn8 h6m sau, khi t6i tr& xu6ng, toi th^dy di vanng6i dd, hai tay 6m dau, con cay den caydatat tqubao Sid.

CHUIJNG XLI

Tom thti t6iCausilas da len tinh trurd'c gidan di8m tan nhimg

cfing khong tim thay Tom.

Khi tr& v6, 6ng ng6i vdi ba vQ., trudc mat ly cat phsda nguoi lanli. Thinh linh ong ta h6i :

- Chi6u h6m qua, t6i cd nhan duQ'c btrc [hu, toida dua bci xem chua nhf .?

T Chua.- Chac t6i da quen.

Ong luc trong ti'ii lay I.a mat btrc thu `7a dua Oho ba.- Uy, thu a SaintTP6tersbourg tdi. Chac tho. cfia chi

Polly day.

T0i con mu6n di dao them mat vong nfra, nhung .diSally d8 roi bT'rc [liu xu6ng dat, chu kip m6. ra, Sa nhin

-257

-Doi BAN pHmu I.Lru

v6 phia cfra s6. T6i nhin theo di. Ngucyi ta clang khi6ngTom den tr6n chi6c bang-ca, canh d6 Jim hai tay bi ti6idi theo sau bac si. T6i v¢i cat btrc tho. vao ch6 nao `d6r6i nhay ra ngocii gifra h'ic di Sally vi`i.a chay de'n benTom vtra la:

-N6 che't I.bi ! Trdi o'i ! T6i l]i6t rna !

Nhung Tom ho.i nlii'ic nhich dan va n6i gi nghe _~__kh6ng rt~]. Di Sally li6n th6t len :

- Cam o.n Clitia ! P\T6 con s6ng !

Kh6ng d8 mfit motgi.iy, di chqy disfra soon giu6'ngcliie'u \'[ra la h6{ tru}'§n linh ra ttr phia. Ong bac sT `'a cauSilas `'ao nha v6.i Tom. Jim 6. ngoai bi cac ngurdi trai chi.II>ao vay chung quaiih `'a hQ chi mii6n ti`eo c8 Jim. Nhungvai ngu6.i n6i kh6ng th8 lam nhu v€4y dug.c vi crifi ci~ici.iaJim c6 qiiy6n doi Jim lai, hoac d6i b6i thudng. Ongb`ac sl li6n di ra n6i `'6.i hQ la kh6ng Hen hcinh ha Jim.

- Anh ta la met iigudi da den rat t6t. T6i kh6ng

th8 i`n8 Oho thg`ng Tom tl.en chi6c be cfia n6 `'i n6 meman `'a lan len dcfi. lam. T6i th3{y ccin phai c6 ngudi ti6ptaym6.i du.Q.c. T6i g9i ldnlen thi ten nay a trong rtrngch6 anh ta tr6n, di ra `'al Kin tie'p lay v6`i t6i. H9.n nfraann ta lai t6 ra lal mat ngu.6.i y-ta rat gi6i. Anh ta dakiet sh'c nhung van c6 gaiig thi'rc su6t hal den va matngay d8 san sac ngur6'i b¢nh mc+ kh6ng bao gid tim cfichtr6n di. Anh tfi c6 [h8 tr6n ltic m\o ci~ing du.qc, metliiinh t6i lam s`io gift n6i arih ta. NhLrng anh ta da hysinh sap tqu-do ci'i{i minli cho ngud.i bi thu.ong. That la in¢tngudi da den I.at t6[. Kh6iig nan hanh ha. anh ta.Khi ngtidi ta de'n tim chi.mg toi, anh ta d8 cho hQ tr6i

Z58`

Dbl BAN PHIEU Ijtiu

khong h8 ch6ng ctr lai. That la met con ngur6.i h{``ohiep.

T6i rat bie't o'n si.I can thiep cfia bacnsT, va sau d6Iihfi.ng iigu.di tr€.`i chti da tt9> ra b6.t liung hcin d6i v6.iJim. Ngu.di ta nli6{ Jim vao cli6i cfi sau khi da lap 16dudng ham lai.

Toi bie't chac rang Jim da sQ` h8t h6n. Di Sally su6tngay ng6i ben giu6.ng Toni. Cdn £oi c6 tranli trinh bay

qua sdm nhL~i.ng di6u phai giai thich. Saiig ham sau,khi hay tin di Sallytla di nghi toi len tlicim Tom, tiifiyTomc6ii ngfi, t6i len ng6i gan anh. M¢t lat sau, diSally tr6. len. Ba thi than la v6{ thuro'ng dca thuyen gialnTom da thoat nan. Mat lat sau Tom thi'I'c day. Anhnhin chung quanh r6i n6i :

-Tai sao t6i lai 6. iiha ? Cliie'c be dan?

T6i clap la da dem dau k}~T r?i.- May cd thuat chuyen cho di Sally nghe chua ?

T6i dinh nbi : « da » ; nliung di Sally h6i dju dcing:-Chuy¢,n gi Sid?

- Tom va ch5Lu da danh thao Oho Jim.

- Lay Chtia, nd lai me sang nfi.a.- Chau kh6rL3 me sang dau, Chting chdu d,a gii'Ip

Jim vurQ.t ngi.ic, va` vu'Q't ngi.ic mat ci'icli oanh liet nfra kia.

R6i n6 bzit dau thuat lai t€{[ ca cciu cliu}'en. N6rat bfing long iien tu6ii ra h6t ; that lal th'ang ch6 _ che't !

Khj di Sally da hi8u rt~t, cac ban tl]fr tu'6.ng tug'ngsu. gian dfr cfia 1]a-ta de'n mi't'c nao.

_ Trdri Gi ! Chinh tL.ii ba}', hai th{yii]graiili f con da

259

Dbl BAN PLIIisu IItti

lam Oho chrir,`g tao khie'p sg. nhur vay hfr ? Nhurng chuyendd hay d6 day da, dqi chtrng nao thang Sid manh mays6bi6t tao. N5utao con bat g*p may lang vang gan tenda den a'y, may ch8tvdi tao.

- Sao ..... „Jim bi bat lai r6i sao ?

-C5nhien r6i, va lan nay tao bao Oho may bi8tla n6 khong tr6n thoat duo.c nfra dau I

Tom ng6i nh6m day, gian uat ngudi :- Di kh6ng c6 quy6n giam gifT~nd ! Phai tha nd ra

ngay n6u khong chinh chau s8 tha n6. Jim kh6ng con lamotien no le nfra. Nd ci~mg tqu do nhu di va chau. Chringchau da bi6t Jim ttr lau, nd la day td cfia c6 Watson.Cach day hai thing, trudc khi ch6t, c6 ay da h6i hari'vimu6n ban Jim, men trong td di ng6n c6 ta da thaokhoan cho nb r6i. Nd da tqu do.

_ Nhung tai sao criau lai mu6n cho n6 vuQ't nguc?- Di that la mat ngudi dan ba. Vi chinh chau thich

hoat dong, thich mao hi8m. Chiu c6 the loi trong bi8nmau d6."

- Trdi oi i Kia chi Polly I

T6i quay lai va t\6i cam thay nhu mu6n gap d6ingudi xu6ng. Di Polly cfla thaiig Tom,4di Polly a Saint-Petersbourg, duro.ng di'rng d6, trong khung cfra.

Di Sally ]chay d8n om a,hoFang lay ba chi, khdc dalen, con toi voi tr6n du'di gain giurdng. T6i len nhind8 xem tinh hinli ra sao. Di Polly ngd Tom qua capmat kinh va bao n6 :

- Phai, Tom a, inay hanh d¢ng gi6i qua men mbi

260

a

Dbl .BAN pHmtj ljtlu

den n6i lam lac.Di Sally keu len :-Nhung day c6 phai thang Tom dan? Th&ng Sid

da thay d8i qua den the sao ? Toi nghi¢.p qua. ThangTom vdra a day chtmg mat phtit. Kh6iig bi6t n`6 dabi8n di dau r6i.

-Em diph n6i thang Ph.in vtra & day phai kh6ng?T0i nuoi du5.ng thfing Tom an hai nay da bao nhieunan iiay t6i lai kh6ng bi6t n6 sao. Con may, Phii], mayhay chui ra kh6i gain giurdng di. .

T0i chui ra mat tiu nghlu. T6i chua thay mat aikinh hoang nhu di Sally va cau Silas khi nghe thuatlai tat ca cau chuyen ay. Cau Silas su6t ngay nhu sayriro.u va t6i h6m d6 6ng ta giang plot bai « thuy8t giao»hay rfet strc, hay cho d€n n6i mat ngurdi nao gia nha[cfing kh6ng hi6u 6ng ta mu6n n6i gi.

Di Polly thuat lai cau chuyen cfia t6i va t6i batbuoc phai trinh bay r6`trudng heyp t6i lot vao nhaba Phelps. Ba ay li§n ndi: may van cd th8 ti8p tucgQi tao bang di Sally, vi bay gid tao da quen vdi say

.~_,_.` ~~ xung h6 ay r6i.

Di Polly cong n-ham nhfrng ldi n6i cfia Torn v6chuyen thang Jim la dting. Jim durQ'c hoan toan tqu do.Bay gidr t6i m6i lii8u r6 ho'n tai sao met dtra tr6 c6

giao dt.ic ham hoi nhur Tom lai tham gia valo vi¢c giaithoat Jim rakh6i ngqc. Nhurng toi suy nghl mai.tdiviec thang trdi danh ay da bay ra dd tliL'r chuyen d8giai \ioat Oho mat ngudi da den « tqu do >> !

Di Polly n6i :

261

D6I BAN P[IIEU .ELfu

LT6i phai di m€it hai ngan cay s6 d8 khan phara am muru cfia thfing Tom clang trh dinh ngam ngama day.

-Nhu`ng tai sao chi kh6ng vi€t thu Oho em?

Di Polly quay v§ phia Tom :- Tom ! Thang tlgivi danh kia, nhting thur cfia tao

dau?-Thua mi a ti`ong rricrng, con Kin the la thu van

con nguyen, song con bie't rang ne'u con kh6ng dan di,nhfrng bti'cC thu d6 s'e lcim con ray rci...

-Con btrc thu chdt dau ? Thu tao bao tao s6 denday. Tao tu.6'ng cfing . . .

Di Sally `'¢i ngfit ldi :-Kh6ng tliu d6 toi nhcin duo.c nhumg chua kip

PmCi I`a xem.

T6i mu6n danh cu¢c v6'i di Ady hai d6ng. rang diay kh6ng cd cai thor d6, nhurngt6i nghi lai t6t ho.n h6tla nin 15ng.

CHU'O'NG XLII

Bi cu.c thai lai.Lap ttrc Jim duQ'c thao b6 h6t xi6ng xich. Khi

bi6Lr6 Jim la in.Ot ngu6'i y-td gi6i da tan t€^im s€Vtn sacTom, di Sally ch€Vim lo clio nd men n6 crlng th^dy ddi s6ngd6 chin. Rieng Tom clio hfin ban cht.ic d6ngvang d8 danl]ti lai lt'ic ham. bi giam cam. .Jim vui mti.i]g kh6n xi6t.

\

262

D0I BAN PHIEU IJUIJ

_ Cau thaykh6ng, chau n6i c6 ly lcim. Can c6 nhJ

cau chuyen chau ndi vdi cau khi coil & cti lao JacksQnkhong? L6ng lay va long ngu.c la bi8u hieu ciDia sT giausang, chau da n6i vdi c<a.u rang cliau se giau va ba.v gidchau da giau r6i day I Cau khong men bay dc¥t nhi6uchuyen vdi chau nfi.a : nhi~rng d#u hieu bao gid c{.mg dting..

Tom con cho toi bi8t la 6ng chanh an Tliatcher vangift trQn s6 ti8n sau ngan d6ng vang ci'Ia t6i.

- T6i turdng the nao can {6i cting tim cach den ddis6 ti§n dd.

Jim ngd toi va n6i:-Phin a, cau ci'Ia Phin s6 khong bao gi6. tr& lai nfi.a !-Tai sao vay Jim?-Cau c6 nhd c€Vin nhA bi iiu6'c h.it cu6'n di d6

kht)ng ? C.Su c6 nhd cd mat ngu.6'i che't nam dudisam va chau bao cau dtrng ng6 iigucri d6 kh6ng? Ngu.di

• ay l{i cau cfia cau day. Ong ta kh6ng bao gi6. l^a'y duQcti§n cfia cau ni~ra dau.

Bay Sid Tom da binh phL.ic. Ai]h dting vien dan da bananh bi thuro.ng deo vao giciy d6ng h61]6 ttii cfia anh, thlnhthoang anh lai xem gi6. d8 cho ngu6.i ta thay vien dan dd.

Thu'c ra t6i kh6ng con gi d8 n6i-them nfra va toisung sudng v6 ngan. N8u t6i bie't rfing cciu chuyen cfiatoi dai nhur\'ay, c61§ t6i kh6ng bao gid dain nghi denviec vi6t mat cu6n sach. Tdr ray thi cach, kh6ng dai nfra.

T6i phai ttr gi€~i 6ng ba Phe]ps cc4ng sdm cang hay vidi Sally dinh nhan t6i lam con nu6i \'a gay du.ng cho t6i.

Qua nhit5u d6i vdi t6i, xiii cam on, t6i da tti.ng ne'm trainhi6|l r6i.

Het263

In ceong ngdy 10~12-56 iqi nhd in

Hoot-Mai77,Lg-Tr`anJ)udn.Gi&y ph6p s^613]7-T.X.B ngdu

17-10-56 c('ia N ha Thong-Tin N .V .

Oi6 36S