Arteria carotis externa, arteria subclavia, vena jugularis · Arteria occipitalis + auricularis...
Transcript of Arteria carotis externa, arteria subclavia, vena jugularis · Arteria occipitalis + auricularis...
Arteria carotis externa, arteria subclavia, vena jugularis interna a její přítoky, glandula thyroidea a glandulae parathyroideae
Ivo Klepáček
Tři cévní základy jsou vytvořeny:
AA. + VV.:
Intraembryonální(cardinales); saccus
aorticus (později z něj vznikají
aortální oblouky)
Vitellinae(aa. + vv.)
Placentální(umbilicales
aa. + vv.)Development of the vascular
systemDay 27
ACE VS THYROIDEA
1st – a. maxillaris
2nd – os hyoideum, a. stapedia
3rd – a. carotis communis,prvá část a. carotis interna a a. carotis externa.
4th – část a. subclavia,aa. intersegmentales
ACE VS THYROIDEA
Hlavní tepny
ACE VS THYROIDEA
Variacevětví
arcus aortae
ACE VS THYROIDEA
Fascia pretrachealis a ACC
Pretracheal fascia and ACC
ACE VS THYROIDEA
Plexus sympaticus a truncus sympaticus
ACE VS THYROIDEA
Arteria carotis communis
Anterolaterálně – kůže, fascie, STCLM, mm. sternohyoideus, sternothyroideus, venter superior m. omohyoidei
Posteriorně – proc. transversusC4 mm. prevertebrales, truncussympathicus
Mediálně – stěna hltanu a hrtanu, jícen, lalok štítné žlázy
Laterálně – VJI, n. X. (posterolaterálně)
ACE VS THYROIDEA
Arteria carotisexterna ACE
External carotid artery ECA
a. STCLM
a. pharyngeaascendens
Větve:temporalis superficialis, maxillaris, thyroidea superior, lingualis, facialis, pharyngeaascendens, auricularisposterior, occipitalis
Pro hlavu mimo očnice vnitřního ucha a mozku
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
Variety Varieties
ACE VS THYROIDEA
Arteria carotis externa ACE
Anterolaterálně – STCLM, n. XII., glandula parotis a větve n. VII., fascia a kůže
Mediálně – stěna hltanu, ACI, m. stylopharyngeus a ramus pharyngealis n. X.
Pro hlavu mimo očnice vnitřního ucha a mozku
ACE VS THYROIDEA
Arteria temporalis superficialis
Pro gl. parotis, TMJ, m. orbicularis oculi, m. temporalis;
• rr. glandulares• a. transversa faciei
(pro mimické svaly)• rr. auriculares
anteriores(pouzdro TMJ)
• a. zygomaticoorbitalis• a. temporalis media• r. frontalis• r. parietalis
ACE VS THYROIDEA
Arteriathyroideasuperior
Pro štítnou žlázu;
přední větev anastomosujes protilehlou tepnou ; zadní větev anastomosujes a. thyroidea inferior
• rr. glandulares• a. laryngea superior• rr. musculares
ACE VS THYROIDEA
Arteriapharyngeaascendens
Nejslabší větev, zásobuje hltan;
rr. pharyngei (pro truncussympathicus, nn. vagus, hypoglossus a hltan)
• rr. meningeales(pro dura mater)
• a. tympanica inferior(pro středoušní dutinu)
ACE VS THYROIDEA
Arteria lingualis - uvnitř canalis paralingualis
Pro jazyk;
• r. suprahyoideus• a. sublingualis
(pro gl. sublingualis)• rr. dorsales linguae
(kořen jazyka až k epiglottis)• a. profunda linguae
(silná a pro intraglosální svaly - dosahuje k frenulumlinguae)
ACE VS THYROIDEA
angulus Béclardi
trigonum (tetragonum) Pirogovi
Pierre Augustin Béclard, franc. anatom (*1785- †1825)
Nikolaj Ivanovič, Pirogov, ruský lékař, chirurg (*1810 - †1881)
ACE VS THYROIDEA
Arteria facialis
Pro krk a tvář;
• a. palatina ascendens(pro měkké patro a patrovou mandli)
• rr. glandulares(pro podjazykovou mandli)
• a. submentalis(pro mylohyoideus a venter anteriorm.digastricus)
• aa. labiales sup. et inf. (tvoří kruh okolo ústní štěrbiny)
• alaris nasi• angularis
ACE VS THYROIDEA
Arteriamaxillaris –
větveACE VS THYROIDEA
Arteria maxillaris –větve pars retromandibularis
• a. auricularis profunda• a. tympanica anterior• a. meningea media• a. alveolaris inferiorACE VS
THYROIDEA
Arteriamaxillaris– větve parspterygoideaACE VS
THYROIDEA
Arteria maxillaris– větve odstupující
z pars pterygopalatina
• a. alveolaris superior posterior• a. infraorbitalis• a. palatina descendens:
a. palatina major et minores• a. canalis pterygoidei• a. sphenopalatina:
a. nasales posteriores lateraleset nasales posteriores septalesACE VS
THYROIDEA
Arteria occipitalis + auricularis posterior
Pro měkké pokrývky lební;
• rr. occipitales• rr. sternocleidomastoidei
(a. sternocleidomastoideakříží arcus nervi hypoglossi)
• r. auricularis• r. mastoideus
(pro dura mater u for. mastoideum)
• rr. meningei(pro dura mater u for. jugulare)
• a. stylomastoidea(pro cavum tympani, canales semicirculares a cellulae mastoideae; a. tympanica posteriorzásobuje cavum tympani)
ACE VS THYROIDEA
Arteria carotis internasinus caroticus (baroreceptor) pars cervicalis – sinus caroticus, žádné větve pars petrosa – aa. caroticotympanicae pars cavernosa – r. meningeus, a. hypophysialis
inferior, rr. ganglionares trigeminalis pars cerebralis – a. ophtalmica (pravý úhel), a.
hypophysialis superior., a. communicans posterior, a. choroidea anterior
konečné větve: a. cerebri anteriora. cerebri media
siphon caroticumcirculus arteriosus cerebri Willisi
ACE VS THYROIDEA
Arteria carotis interna
ACE VS THYROIDEA
Arteria carotis interna - zapojení nitrolebečních tepen
ACE VS THYROIDEA
Arteria carotis interna ACI
Anterolaterálně – m. digastricus a za n. XII., STCLM, fascií a kůží– nad m. digastricus leží ramus pharyngealis n. X.,
n. IX., m. stylohyoideus, stylopharyngeus, glandula parotis a ACE
Dorsálně – truncus sympathicus m. longus capitis, processustransversus thoracis
Mediálně – stěna hltanu, n. laryngeus superior
Laterálně – VJI, n. X.
ACE VS THYROIDEA
Arteria maxillaris – větve pars pterygopalatinaanastomosy s ACI v nosním septu
ACE VS THYROIDEA
a. ophtalmica
circulus arteriosus
cerebri Willisi
Thomas Willis(1621-1673), anglický lékař
ACE VS THYROIDEA
Arteriaophtalmica
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
Vývoj žilního systémuvv. umbilicales z chorionuvv. vitellinae ze žloutkového vakuvv. cardinalesz těla embrya
ACE VS THYROIDEA
Head and neckveins
Venae capitis etcolli
ACE VS THYROIDEA
Venaesuperficiales:
Vena jugularisexterna et anterior
Venaeprofundae:
Plexus pterygoideus
Vena jugularisinterna
ACE VS THYROIDEA
Vena facialis
ACE VS THYROIDEA
Vena facialis může ústit do:Vena jugularis externaVena jugularis interna Vena jugularis anterior
ACE VS THYROIDEA
Plexus pterygoideus
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
Plexus pterygoideus
a jeho přítoky:n ophtalmica sup. p ophtalmica inf.
n infraorbitalis rete foraminis ovalis
(skrz foramen ovale – rete a skrz foramen spinosum)
r profunda facieiu buccalis
alveolaris inferior
... retromandibularis h maxillaris
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
Vena jugularis interna
ACE VS THYROIDEA
A. subclavia
ACE VS THYROIDEA
A. subclavia vztahy a větve sulcus arteria subclaviae
pulmonis apertura thoracis superior sulcus arteriae subclaviae
costae primae fissura scalenorumvětve variabilní syndrom horní hrudní apertury
(thoracic outlet syndrom) steal phenomen (a. vertebralis)
Úseky a společné odstupy větví
ACE VS THYROIDEA
pars prevertebralis pars cervicalis s.
transversaria(C6-C1) → rr. spinales et
musculares
pars atlantica – sulcus a.v., membrana
atlantooccipitalis post., foramen occipitalemagnum
pars intracranialis rr. meningei, a. inferior posterior cerebelli(→ a. spinalis post.) a. spinalis ant.
a. vertebralis
ACE VS THYROIDEA
Arteries
Arteria vertebralis -variety
ACE VS THYROIDEA
Trigonum scalenovertebraleScalenovertebral triangle
ACE VS THYROIDEA
Zdroj krve pro mozek:Carotis interna 80%Vertebralis 20%
ACE VS THYROIDEA
Arteria basilaris2 aa. vertebrales → a. basilaris a. inferior anterior cerebelli (→ a.
labyrinthi) aa. pontis aa. mesencephalicae a. superior cerebelli→ aa. cerebri posteriorescirculus arteriosus cerebri Willisi
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
Odtok mízy z hlavy a krku
ACE VS THYROIDEA
jugulodigastricus
juguloomohyoideus
ACE VS THYROIDEA
Glandula thyroideaThyroid gland
ACE VS THYROIDEA
Štítná žláza -charakteristika
ČástiLobus dx., sin.(4)
isthmus(6) lobus pyramidalis (6)
metabolická úloha thyroxin T4,
trijodtyronin T3
kalcitonin
ACE VS THYROIDEA
Zevní tvar, obaly, variety
Capsula propriaFascia perithyroidea
ACE VS THYROIDEA
Štítná žláza - stavba pouzdro - septa folikuly (50 - 900 um)
kulovité jednovrstevný epitel folikulárních
buněk obsahuje koloid - thyreoglobulin
folikulární buňky -thyreoglobulin, vyštěpení T4 a T3(zvyšování rychlosti látkové výměny a růstu)
parafolikulární buňky - kalcitonin (snižuje hladinu Ca v krvi a zvyšuje ukládání do kostí)
ACE VS THYROIDEA
Folikuly štítné žlázyThyroid follicles
ColloidParafollicular cells(clear cells)
Follicular cells
ACE VS THYROIDEA
Vyvíjí se z epitelových
buněk proliferujících
z oblasti copula a tuberculum impar linguae
Glandula thyroidea
ACE VS THYROIDEA
Phases of thyroid gland formation
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
Thyroglossal duct
Ductus thyroglossus
ACE VS THYROIDEA
Cysta thyreoglossea
Thyroglossal cyst
ACE VS THYROIDEA
Glandula thyroideaArterielní zásobení
A. thyroidea sup. (from a. carotis ext.)A. thyroidea inf. (from truncus thyrocervicalis); is crossing
n. laryngeus recurrensA. thyroidea ima (2% - z arcus aortae)
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
Glandula thyroidea
Žilní zásobení
Vv. thyroideae sup., mediae et inf.Plexus thyroideus impar (to v. brachiocephalica sin.)Lymph bilaterally
ACE VS THYROIDEA
Fascial coats of the thyroid
gland
Vazivové obaly štítné žlázy
ACE VS THYROIDEA
štítná žláza
příštitné tělísko
a. thyroidea inferior n. laryngeus reccurens
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
hypothyroidismusACE VS THYROIDEA
TracheotomiaTracheostomia
ACE VS THYROIDEA
TracheostomiaTracheostomy
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
ACE VS THYROIDEA
Glandula parathyroidea= příštítná tělíska
2 páry drobných kulovitých útvarů
úloha v metabolismu kostí parathormon (PTH)
zvyšuje vyplavování Ca z kostí do krve
vývoj – z dorsální části III. a IV. žaberní výchlipky v 5. týdnu
ACE VS THYROIDEA
Glandula parathyroidea= příštítná tělíska
zpravidla 4 kusy uložené na zadní ploše štítné žlázy (80%), jinak 2 -6, řídce jiný počet
horní tělíska (= glandula parathyroidea sup.) u křížení a. thyroidea inf. a n. laryngeus reccurens
dolní kdekoli od angulus mandibulae k perikardu cévy: každý kus má svoji cévu z a. thyroidea inferior
při totální thyroidektomii alespoň jedno zachovat při parathyroidektomii jedno nebo půlku zachovat, při totální
retransplantace do svalů předloktí nebo m. stclm
ACE VS THYROIDEA
Příštítná tělíska –
vývoj
parathyroid glands -
development
ACE VS THYROIDEA
Příštítná tělíska - stavba
pouzdro + septa parenchym rozčleněn na
trámce hlavní buňky - poměrně
velké bb. (4-8 um)
ACE VS THYROIDEA
Zdroje:Dauber W: Feneisův obrazový slovník anatomie. Praha, Grada, 2007Seichert, Václav: Topografická pitva. Praha, ISV, 1999Klepáček, Ivo; Mazánek Jiří a kol: Klinická anatomie ve stomatologii. Praha, Grada, 2001Netter: Atlas of Human Anatomy, Icon 2003Berkowitz et al.: Oral Anatomy, Histology and Embryology. 3rd Edition, Mosby 2002Scheenke et al.: Anatomy of Head and Neuroanatomy. Human anatomy, Thieme 2005Woelfel, Scheid: Dental Anatomy, 6th ed. Williams & Wilkins, 2002Schumacher, G. – H.: Anatómia pre stomatologov 1. diel Martin, Osveta, 1992Čihák, Radomír: Anatomie 1, 2 Praha, Avicenum, 1987, 1988Rohen, Johannes W., Yokochi, Chirio: Anatómia človeka. Fotografický atlas systematickej a topografickej anatómie. Martin, Osveta, 1998Seichert, Václav: Malý anatomický atlasVlastní archív
ACE VS THYROIDEA