8/10/2019 TEME DIPLLOME
1/32
POTENCIALET EKONOMIKE
N KOMUNN
FUSH BULQIZ
TEME DIPLLOME
#MesueseAurela DURRES 2014FAKULTETI: SHKENCA
POLITIKE-JURIDIKE
8/10/2019 TEME DIPLLOME
2/32
#MesueseAurela
1
FAKULTETI: SHKENCA POLITIKE-JURIDIKE
DEPARTAMENTI : ADMINISTRIM PUBLIK
TEMA
POTENCIALET EKONOMIKE N
KOMUNN FUSH BULQIZ
8/10/2019 TEME DIPLLOME
3/32
#MesueseAurela
2
Prmbajtja
MIRNJOHJE
ABSTRAKTIMETODOLOGJIAFJALT KYEKREU 171.1Vshtrim mbi infrastrukturn e komuns..7-101.1.1 Pozita gjeografike e komuns....111.1.2 Burimet natyrore111.1.3
Sistemi rrugor.121.1.4 Furnizimi me energji elektrike.121.1.5 Furnizimi me Uj t Pijshm12
1.1.6 Kanalizimi i Ujrave t Zeza dhe t Bardha12-131.2. Shoqria, kapitali social..12-131.2.1Komuniteti dhe dinamika e tyre ne kt komune..................131.2.2Arsimimi.13-141.2.3 Kultura dhe Koha e Lir ...14-151.2.4 Shrbimi Shndetsor ...151.2.5 Asistenca Sociale..161.2.6 Cilsia e Jets...16KREU 2..162.1 Punsimi...26
2.2 Blegtoria...172.3 Bujqsia....17-192.4 Turizmi.192.5 Telekomunikacioni...203. VIZIONI....22-28KONKLUZIONE DHE REKOMANDIME.......29LITERATUR....30
8/10/2019 TEME DIPLLOME
4/32
#MesueseAurela
3
MIRNJOHJE:
Falenderoj t gjith pedagogt q me gadishmrin, prkushtimin dhe dashamirsin e
tyre m ndihmuan n ndjekjen e shkolls dhe n pvetsimin sa m t mir t saj n ktovite
Nj falenderim i veant i shkon pedagogeve t mi t leksioneve t cilt me
dashamirsin e tyre m ndihmuan n leksionet q u zhvilluan n kt shkoll.
Mirnjohja tjetr i shkon pedagoges udheheqse .q me profesionalizm,
prgatitje shkencore e prkushtim pati durimin maksimal pr t m ndihmuar.
Faleminderit t gjithve !
8/10/2019 TEME DIPLLOME
5/32
#MesueseAurela
4
ABSTRAKTI
Plani i Zhvillimit Lokal, n momentin e duhur t zhvillimit t prgjithshm ekonomik esocial, prbn n vetvete nj sistem drejtimi universal, gjithprfshires, orientues pr t
ecur me hapat e sigurt drejt Bulqizs s t nesrmes.
Plani i zhvillimit lokal do t ishte i cunguar nse do t realizohej brenda mureve t
administrats s bashkis, ndaj dhe ne qllimisht jemi munduar t prfshijm sa m
shum aktor, sa m shum grupe, pr ta par t ardhmen n disa kndvshtrime, t cilatrezultuan me objektivitet t plot.
ABSTRACT
Local Development Plan, at the right of the overall economic development of the social,
constitutes in itself a universal management system, a comprehensive guide to walkingwith confident steps towards Bulqiz of tomorrow.
Local Development Plan would be curtailed if completed within the walls of themunicipal administration, thus we are deliberately trying to involve as many stakeholders
as many groups, to see the future in some respects, which resulted with completeobjectivity.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
6/32
8/10/2019 TEME DIPLLOME
7/32
#MesueseAurela
6
OBJEKTIVI
Objektivi i ktij studimi sht t paraqes potencialet ekonomike t komuns duke u
bazuar tek bujqsia, blegtoria, turizmi, si fusha prioritare t zhvillimit ekonomik.
Gjithashtu jemi prqndruar n paraqitjen e nj panorame t prgjithshme t komuns
s Fushe-bulqizs n lidhje me pozicionin e saj gjeografik, nivelin arsimor, shndetsor,
kulturor etj.
Nj vend t rndsishm n kt punim i sht kushtuar edhe vizionit q ka kjo
komun pr t ardhmen prsa i prket zhvillimit ekonomik, social dhe kulturor.
METODOLOGJIA
Nprmjet analizs me ann e tabelave dhe grafikve, pr realizimin e ktij punimi sht
prdorur informacioni i mbledhur nga nj pyetsor i realizuar drejtprdrejt me fermert e
komuns n lidhje me nivelin social, ekonomik, arsimor, shndetsor, kulturor t tyre dhe t
komuns.
Gjithashtu jan br dhe intervista me ekspert t fushs s bujqsis pr t dhn nj opinion
m t sakt n lidhje me gjndjen e komuns dhe vizionin e saj pr t ardhmen.
Prvec ksaj ka shrbyer shum fakti q un personalisht i njoh shum nga afr problemet dhezhvillimet q komuna ka pasur dhe vashdon t ket, gjra q jan zgjidhur dhe gjra q
vashdojn t mbeten vetm projekt n letr.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
8/32
8/10/2019 TEME DIPLLOME
9/32
#MesueseAurela
8
Kjo sht nj pamje nga lart e komuns s
Fush-Bulqiz q shpreh qart at q
prshkruam m lart (figura 1)
(figura 1)Burimi: nga Komuna
1) Katr fshatrat e ksaj komune jan:
2)
Fush-Bulqiz
3) Dushaj
4)
Kocaj
5) Dragu
. (figura 2)Burimi: nga Komuna
Kjo sht nj nga lagjet e komuns sFush-Bulqizs.(figura 2) Shtpit nuk jan
t vendosura shum larg njra-tjetrs.Ka njrrug automobilistike q lidh kt lagje me
t tjerat dhe me fshatrat e tjer,por gjithashtu
q shrben si nj mjet komunikimi me cdo
lloj shrbimi q ju nevoitet banorve t ksaj
zone.
(figura 3) Burimi: nga Komuna
Pamje t njrit prej fshatrave t Fush-Bulqiz. (figura 1). Sic e shikoni nuk mungojn malet
por as fushat,duke e br kt fshat me prioritete t ndryshme zhvillimi,duke e br tprshtatshm pr zhvillimin e bujqsis dhe blegtoris.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
10/32
#MesueseAurela
9
Institucionet shtetrore q ndodhen n kt komun jan: Shkolla 9-vjecare n fshatin
Fush-Bulqiz,q sht edhe shkolla me nj numr t konsiderueshm nxnsish duke qen se
aty shkojn edhe nxns t tre fshatrave t tjer Dragu,Dushaj dhe Kocaj. Kjo shkoll q
ndodhet edhe n qedrn e fshatit Fush-Bulqiz sht rikonstruktuar para dy viteve.Kjo ishte nj
iniciativ e marr nga komuna dhe nj fond i dhn nga vet ajo pr t krijuar nje mjedis shkollor
sa m modern pr fmijt e ksaj komune dhe pr tju dhn atyre mundsi t njejta arsimimi memoshatart e tyre n qytete e fshatra t tjera t shqipris. Prvec ksaj nj tjetr invenstim i vet
komuns ishte rikonstrukturimi i ndrtess s komuns,e cila ndodhet prball shkolls n
fshatin Fush-Bulqiz.Kjo ndrtes operon sot me punn e saj n kushte bashkohore. T gjithakto investime jan br t mundura fal buxhetit t komuns q pr vitin 2013 sht 14.468,000
leke. Kjo sasi sht shtuar shum pak n tre vitet e fundit. Pjesa m e madhe e t ardhurave vjennga fondi i kushtzuar i qeveris dhe buxheti i shtetit. Kontributi i komuns n krijimin e t
ardhurave mbetet i vogl dhe sht 300,000 leke, pra rreth 4 % e shums totale t buxhetit. prej
t cilit pjesn drrmuese e kapin shpenzimet operative. Pjesa m e madhe e buxhetit shkon pr
shpenzimet operative dhe vetern 4.000.000 lek (26.6%) jan planifikuar pr investime kryesishtpr rrugt, ujsjellesat. N vitet n vazhdim komuna synon t rris t ardhurat kryesisht nga
tatimi i thjeshtuar mbi biznesin e vogl dhe nga disa tarifa shrbimi (zgjerim baze jo rritje
niveli). Prvec gjith ktyre q tham m lart komuna Fush-Bulqiz dallohet pr nj klim e
cila ndryshon mjaft nga perndimi n lindje dhe sidomos n drejtim t lartsive t maleve.
N lartsit e maleve dimri sht i ashpr dhe me ngrica e reshje dbore,ndrsa n afrsi me
zonat e banimit hasim nj klim t but e cila bn t mundur zhvillimin e bujqsis.
(figura 4) Burimi: nga Komuna
Pamje nga shkolla 9 -vjecare ne fushe BZ
8/10/2019 TEME DIPLLOME
11/32
#MesueseAurela
10
Mjedisi gjeografik i rajonit sht shum i pasur. Shum e pasur sht nntoka me minerale,porshum e pasur sht edhe siprfaqja e tij me burime ujore, rezerva t mdha hidroenergjetike,me pyje dhe kullota. Jan jo t pakta zonat q ofrojn mundsi mjaft t mira pr bujqsi dheblegtori.
Natyra e larmishme dhe n pjesn m t madhe e pastr si dhe trashgimia e pasur historikedhe kulturore ofrojn mundsi shum t mdha pr zhvillimin e turizmit.Mbizotron prodhimi iekonomive t vogla bujqsore, m tepr pr konsum vetjak.
Me largimet n mas t popullsis drejt qyteteve dhe rajoneve fushore jan t shumta tokat epunueshme t braktisura, t cilat po i nnshtrohen nj erozioni intensiv, q po i varfron atovazhdimisht. Prodhimi bujqsor sht prqendruar sidomos n luginat dhe n gropat. Ktugjendet industria e shfrytzimit t pyjeve dhe e prpunimit e prfaqsuar nga punishtezdrukthtarie.
Komuna Fush-Bulqiz ka shtrirje t konsiderueshme,pozit shum t prshtatshmegjeografike natyr shum t larmishme. Ajo ka reliev t larmishm,hidrografi dhe bimsi tpasur pyjore. Pr shkak t largimeve t shumta, popullsia dhe dendsia e saj sht e pakt. Pjesam e madhe e saj jeton n gropat dhe luginat.
Ajo prbhet nga shkmbinj magmatik me t cilt lidhen mineralet e kromit; nga glqeroret eterrigjent.Qendrat e banuara m t mdha dhe m t prqendruara jan t vendosura kryesishtn gropat dhe n luginat, n t cilat ka toka bujqsore m pjellore dhe kushte m t mira prndrtimin e banesave.
N kodrat dhe n malet kto qendra jan shum t pakta, m t vogla.Popullsia sht kryesisht
fshatare. me siprfaqe mjaft t madhe t tokave t punueshme, n t cilat kultivohen drithrat,mollt, gshtenjat, kumbullat, kurse n blegtori mbizotrojn t imtat, sidomos dhent e dhit.
( figura 5) Burimi: nga Komuna
Nj pamje q flet qart pr relievin e komuns(figura 5)
8/10/2019 TEME DIPLLOME
12/32
#MesueseAurela
11
1.1.2 Burimet Natyrore
Komuna e Fush-Bulqizs ka burime t pasura dhe t shumllojshme natyrore. Ajo ofron nj
pejsazh t bukur kryesisht malor, me pyje t shumta e kullota masive, me ujra siprfaqsor enntoksore t bollshme e cilsore, mes tyre edhe laguna, me masive shkmbore q i japin
variacion n form e nj ngjyr ktij pejsazhi.
Fush-Bulqiza ka siprfaqe t konsiderueshme me pyje t llojeve t ndryshme q e bn at t
nxjerr n pah bukuri natyrore mbreslnse. Kto pyje sigurojn lnd drusore pr djegie,
ndrtirn etj. ndrkohe ndikojn n rritjen e shkalls s erozionit dhe probleme t tjera t
ambjentit. N kto pyje rriten shum bim medicinale t cilat njerzit po i shohin si burim fitimi.
Pyjet e larta jan n gjendje relativisht m t mir ndrsa korijet dhe pyjet shkurrore jandmtuar seriozisht nga prerjet e pakontrolluara.
1.1.3 Sistemi Rrugor
Nga pikpamja administrative rrjeti rrugor ka dy pronate: drejtoria e rrjetit rrugor rural dhe
komuna. Rrjeti rrugor dhe transporti sht nj nga instrumentat pr zhvillim dhe duke qn i tilln vitet e fundit jan br investime t rndsishme n rrjetin rrugor rural duke prdorur fondet e
buxhetit t komuns.
Qendra e komuns lidhet me qytetin e Bulqizs nprmjet rrugs nacionale Bulqiz -Peshkopi
dhe segmentit rrugor Ura e Re - Qendr Komun. Me prjashtim t dy km t paasfaltuar ende,
pjesa tjetr e ktij segmenti sht e asfaltuar. M problematike mbetet rrjeti rrugor q lidh
fshatrat e komuns. Rreth 22,5 km rrug auto lidhin fshatrat e Komuns me qendrn e Komunsdhe me rrugn nacionale. Ato jan t paastaltuara.: Rrugt brenda fshatrave jan te kalldremta
por me cilsi q ln pr t dshiruar. Sipas anketimit t realizuar, banort e komuns Fush-
Bulqiz nuk jan t knaqur me situatn aktuale t rrugve n komunn e tyre dhe krkojn q t
vihet dor mbi kto rrug pr tju lehtsuar atyre komunikimin mes fshatrave dhe pr tju
mundsuar daljen n treg prodhimeve t tyre.
(figura 6)Burimi: nga Komuna
Kjo foto paraqet sistemin rrugor te Komuns Fush-Bulqiz.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
13/32
8/10/2019 TEME DIPLLOME
14/32
#MesueseAurela
13
personale pr do shtpi. Rreth 3.9 km rrjet kryesor u ofrojn shrbim jo t plot familjeve t
fshatrave t komuns.
1.2. SHOQIA KAPITALI SOCIAL
1. 2.1 Komuniteti dhe dinamika e tyre n komunn e Fushe-BulqizesLvizja e popullsis n Qarkun Dibr gjat 10 viteve t fundit sht ndier edhe n komunn e
Fush-Bulqizs. Numri i familjeve (viti 2013) n komun sht 1045 dhe duke u krahasuar me
numrin e familjeve n vitin 2002 shihet se ka nj emigrim t 229 familjeve gjat shtat viteve t
fundit por koht e fundit vihet re nj rikthim i familjeve dhe rritje t investimeve n fermat
bujqsore t familjeve Kjo reflekton dhe tendencn e lvizjes s familjeve brenda vendit nga
zona malore n ato fushore apo emigrimit jasht vendit. Sidoqoft shkalla e papunsis n
komun sht e konsiderueshme. Kto t dhna mbshtesin edhe prioritetet e komuns prprmirsimin ekonomik dhe shtimin e mundsive pr punsim.
(Tabela 3) Burimi: nga Komuna
Fshati Popullsia Nga keto
Gjithsej
Femra
0-5vje 6-11vje 12-17vje 18-35vje 36-54vje 45-60vje 61-65vje
Mbi65vje
Gj F Gj F Gj F Gj F Gj F Gj F Gj F Gj F
F-Bulqize 1481 721 97 49 162 65 178 86 468 227 231 115 178 83 36 18 131 78
Dushaj 1159 568 82 37 111 53 131 59 399 187 156 75 144 76 31 15 105 6
6
Koaj 746 365 79 38 84 35 75 43 267 137 110 59 90 40 21 11 20 2
Dragu 655 327 47 25 70 37 73 29 237 120 84 39 70 36 20 9 54 3
2
Shuma 4041 1981 305 149 427 190 457 217 1371 671 581 288 482 235 108 53 310 8
8/10/2019 TEME DIPLLOME
15/32
#MesueseAurela
14
1.2.2 Arsimimi
Gjat shtat viteve t fundit i sht kushtuar nj vmendje e veant objekteve arsimore n
qarkun e Dibrs, ku jan ndrtuar apo rikonstruktuar shkollat. .N komunn e Fush-Bulqizs
objektet arsimore jan t prqendruara n katr fshatrat: Fush-Bulqiz, Dushaj, Kocaj, Dragu
dhe Qendr. Aktualisht Fush-Bulqiza numron nj shkoll 9-vjecare n t ciln msojne 561nxns dhe ka 33 msues. N komunn Fush-Bulqiz ka dhe 5 kopshte fmijsh n t gjitha
fshatrat me nje total prej 99 fmijsh, Qarku i Dibrs ka munges msuesish t kualifikuarvecanrisht n fshatra dhe zona t izoluara, gj q ndikon direkt n cilsin e t msuarit dhe
arsimimit n kto zona. Sidoqoft, raporti i mesuesve n shkollat 9 vjecare sht nj msues pr
20 nxns.Nga opinioni i komunitetit 27.5% shprehen se jan shum t paknaqur ose t
paknaqur n lidhje me gjndjen e shkollave, ndrkoh q 72.5 % shprehen se jan t
mjaftueshm t knaqur me gjndjen e kopshteve dhe t shkollave.
(Tabela 4)Burimi: nga Komuna
Opinioni i komunitetit n lidhje me gjndjen e shkollave
8/10/2019 TEME DIPLLOME
16/32
#MesueseAurela
15
(Grafiku 1)Burimi: nga Interneti
1.2.3 Kultura dhe Koha e Lir
Komuna e Fush-Bulqizs ka qen nj qendr e njohur dhe e rndsishme e kulturs dhe me
nj trashgimi t pasur kulturore n t ciln organizohen aktivitete t ndryshme kulturore.Megjithat jeta kulturore e komunitetit nuk sht n nivelin e duhur. Komuniteti sht i
paknaqur dhe i mungojn aktivitetet kulturore dhe artistike. Rreth 71% mendojn se kto
aktivitete mungojn n komun dhe i njjti opinion sht dhe pr aktivitetet sportive, megjithse
ekziston nj qendr sportive q operon n komun. Sipas intervistave ne komunitet sht shum
e rndsishme q kto dy subjekte t funksionojn n mnyrn e duhur q t rijnt e ksaj
komune t aktivizohen dhe t mos ngelen mbrapa prsa i prket zhvillimit kulturor.
1.2.4 Shrbimi Shndetsor
Shrbimi shndetsor n komunn e Fush-Bulqizs realizohet nprmjet strukturave t
shrbimit shndetsor parsor. Sistemi shndetsor n komun prbhet nga nj qendr shndetsoredhe 4 ambulanca ku punojn nj mjek dhe disa infermiere dhe mami. Ashtu si n gjith qarkun e
Dibrs dhe n vendet me t ardhura t vogla, edhe n komunn e Fush-Bulqizs smundjet
infektive dhe prhapja e tyre jan nj problem pr komunitetin. Kjo situat e bn t
domosdoshme riorganizimin e strukturave shndetsore parsore n fshatra q kan munges t
ktij shrbimi n mnyr q t plotsoj standartet rajonale pr zonat rurale. Meqjithse fshatrat
kryesore kan shrbim ambulator me infermier dhe nj doktor q shkon nj her n jav n
fshatra pr vizit, prap ka nevoj pr prmirsimin e kujdesit shndetsor, duke prfshir nj
personel t kualifikuar. Gjithashtu kto ambulanca kan dhe munges t pajisjeve t
domosdoshme mjeksore dhe ilaceve. Ne prqjithesi komuna nuk vuan nga kushtet higjenike dhekanalizimet. Pothuajse 70 % e komunitetit shpreh knaqesi pr nivelin e hiqjens n komun n
prgjithesi dhe kjo shifr rritet n 80% kur komuniteti pyetet n vecanti pr fshatrat..Pavarsisht nga gjith kto rnundsi pr zhvillim, n qoft se bhet fjal pr burimet natyrore dhe
kapitalin Social, niveli i ult I punsimit i tejkalon avantazhet e ktyre aseteve. Opinioni ikomunitetit e reflekton m s miri kt problem. Kur jan pyetur pr mundsit e punsimit n
komun, 56.6 % e banorve jan shprehur t paknaqur.
Vlersimi prsa i prket nivelit t higjens n Komun
8/10/2019 TEME DIPLLOME
17/32
#MesueseAurela
16
Grafiku 3 Burimi: nga Interneti
1.2.5 Asistenca Sociale
Ka dy kategori njerzish q prfitojn asistenc sociale: familjet pa t ardhura dhe familjet me
t ardhura m t vogla se niveli i jetess. Komuna Fush-Bulqiz numron 300 familje (29 %) q
prfitojne asistence sociale. Kto familje jan t shprndara n 4 fshatra. Pjesa m madhe e
atyre q prfitojn asistenc sociale ndodhen n Fush-Bulqiz ku numri arrin deri n 106
familje (duke prfaqsuar kshtu 30% t numrit total t familjeve n kt fshat)
Numri i familjeve q marrin asistenc sociale
Fshati Fushe-Bulqiza Dushaj Dragu Kocaj
Nr. i Familjeve 106 94 55 45
Tabela 5Burimi: nga Komuna
1.2.6 Cilsia e Jets
Me gjith kto sfida n fushn e arsimit dhe shndetit, n prgjithsi banort e Komuns s
Fush-Bulqizs jan t knaqur me cilsin e jets, 60% e tyre shprehen q jan t knaqur me
cilsin e jets dhe 68% besojn se gjendja e komuns do te ndryshoj me shum n kto vite.
Ata gjithmon shpresojn se pushteti vendor dhe local do ta ket gjithmon kokn e kthyer te ata
duke qen se sht nj komun me shum burime natyrore ashtu si edhe qyteti i Bulqizs.Sipas
tyre minjera e arit q nntoka e tyre ka nj dit do sjell prfitimet e duhura pr banort e saj.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
18/32
#MesueseAurela
17
KAPITULLI I DYTANALIZA EKONOMIKE E KOMUNS
2.1 PUNSIMI
Burimet e konsiderueshme njerzore e natyrore t komuns mundsojn plotsisht njzhvillim t qendrueshm t komuns s Fush-Bulqizs. Komuna numron 2,132 banor (72.5 %
e popullsis) q jan aktive si forc pune. Gjithashtu sht nj numr i konsiderueshm
personash me arsim t lart (universitet) dhe arsim t rnesm q kan profesione t ndryshme
sikurse tregohet n figurn e mposhtme. Nj pjes e mir e banorve t arsimuar jan punsuar
n sektorin publik.
Afrsisht 140 banor, nga t cilat 42 gra jan punsuar n deg t tjera si transporti, shrbimet
tregtare, bare dhe restorante, shndetsia dhe shrbime t tjera duke prfshir bujqsin dhe
blegtorin. Duke qen se zhvillimi i ekonomis lokale t Fush-Bulqizs i jep prioritet disa
fushave t zhvillimit ekonomik, sht e justifikueshme q t kemi m shum deta
(Tabela 5 ) Burimi: nga Komuna
8/10/2019 TEME DIPLLOME
19/32
#MesueseAurela
18
2.2 Blegtoria
Ky sektor, sht nj nga sektort parsor(pas bujqsis)Ekonomik kryesor pr komunn dhe
numron 500 t punsuar.Blegtoria sht sektor trheqs dhe vazhdimisht n rritje pr komunn.
Kushtet natyrore t komuns favorizojn rritjen e deleve, dhive dhe gjedhve. Numri i krerve n
prgjithsi ka ardhur duke u rritur,ns i referohemi tabels q bn nj krahasim te vitit 2007 meat t vitit 2005. Ky zhvillim mund t shpjegohet me disa faktor si: krkesa n rritje pr
produkte blegtorale, shtimi i siprfaqeve me foragjer (ekzistenca e tokave pr kullot, q zn
5500 ha n komun), shpenzime jo te mdha pr zhvillimin e gjs s gjall, si dhe prshtatja e
ferms s vogl pr t rritur gjn e gjall.
Megjithse prodhohet mish, pikat e prpunimit t mishit n komun mungojn dhe kushtet n
prgjithsi jan shum t kqija. Ka vetrn dy pika t vogla pr grumbullimin e qumshtit,ktopika nuk i plotsojn nevojat e fermerve n komun, t cilt kan prmendur si proritet
ndrtimin e nj baxhoje t re dhe moderne n komun.
Nj nga problemet kryesore t zhvillimit t blegtoris mund t prmendim prmirsimin racor,
prmirsmin e strukturs s t ushqyerit, krijimi i kushteve t prshtatshme higjeno-sanitare, dhe
rritja e numrit t krerve n cdo ferm.
T dhna pr blegtorin
Grafiku 4. Burimi: nga Interneti
Grafiku na jep nj pamje t numrit t gjs s gjall n komun.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
20/32
#MesueseAurela
19
Megjithat problem paraqet mungesa e kullotave pr bagtin e cila po pengon dhe shtimin meritme m t shpejta t gjs s gjall. Megjithse prodhohet shum mish, pikat e prpunimit tmishit n komun mungojn dhe kushtet n prgjithsi jan shum t kqija. Ka tre pika prgrumbullimin dhe prpunimin e qumshtit, dhe momentalisht kjo pik i plotson nevojat efermerve n komun, megjithat n nj perspektiv t largt me shtimin e numrit t bagtive do
duhet t shtohen edhe baxho moderne, kshtu q komuniteti i Fushe-Bulqizes e ka prmendurkt n panairet e ideve t zhvilluara n fshatra.Nj nga problemet kryesore t zhvillimit t blegtoris mund t prmendim prmirsimin
racor, prmirsimin e strukturs s t ushqyerit, krijimi i kushteve t prshtatshme higjeno-sanitare, dhe rritja e numrit t krerve n do ferm. Tabela na jep nj ide m t qart prproduktet dhe sasin e tyre q prodhohet n komun.
Prodhimtaria e Blegtoris n Fush-Bulqiz
Delet Dhite Lopet Shpendet
Mish Qumesht Lesh Mish Qumesht Mish Qumesht Mish Veze119061 1200000 21199 6430 111160 67932 1500000 4413 500(Tabela 5) Burimi: nga Komuna
Fush-Bulqiza ka burime t mdha pr shtimin e numrit t krerve n t imta dhe t gjedhve.Fermert duhen ndihmuar me programe posame pr prmirsimin racor n t leshta dhe ngjedh duke u dhn prparsi racave n drejtim t dyfishimit t prodhimit t qumshtit dhemishit. sht e nevojshme ndrhyrja me programe dhe projekte t veanta pr prmirsimin ekapacitetit t kullotave dhe pr ndrtimin e ledheve pr uj pr bagtit e imta. Nga drejtoria epyjeve dhe kullotave duhet t bhet nj pun m e kujdesshme pr shprndarjen e kullots qsht n kufijt administrative t komuns s Fush-Bulqizes. Duhet q pr fermert q
mbarshtrojn lop pr prodhim qumshti t futet mjelja mekanike.
2.3 BujqsiaBujqsia dhe blegtoria prbjn sektorin kryesor t punsimit n komunn e Fush-Bulqizs.
Bujqsia n komunn e Fush-Bulqizs ashtu si n t gjith vendin ka psuar ndryshime t
mdha gjat periudhs s tranzicionit. Qarku karakterizohet nga ferma t vogla pr sa i takonsiprfaqes s toks (1.24 ha pr rrethin e Dibrs) dhe fragmentizim te brendshrn t fermave n
4-8 pjes, Kjo pengon n mnyre t konsiderueshme produktivitetin e tyre. Gjat reformimit,krahas me tokn u shpndan dhe asete t tjera si traktor, stalla etj. Toka buiqsore, me nj
siprfaqe prej 708 ha, sht vendosur mbi nj terren malor me pjerrsi mbi 25%. Struktura e
toks n komunn e Fush-Bulqizs tregohet n figur. Ndryshimet n politikat e bujqsisinfluencuan edhe prodhimin dhe orientimin e prodhimeve n komun sikurse n gjith qarkun e
Dibrs.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
21/32
#MesueseAurela
20
Struktura e Toks n Komunn e Fush-Bulqizs
(Grafiku 4). Burimi: nga Interneti
2.4 Turizmi
Komuna e Fush-Bulqizs ka burime natyrore t pasura e t shumllojshme. Ka disa zona t
mrekullueshme, zona banimi q paraqesin interes t madh kulturor dhe historik. Banort e
Fush-Bulqizs jan t ndrgjegjshm pr kto burime dhe po prpiqen ti shfrytzojn disa pr tgjeneruar t ardhura.
N komun ndodhen dhe 3 restorante, si dhe disa kafene t vogla. Ka filluar t zhvillohetturizmi familjar, sidomos muajt e vers, duke u konsideruar nga frekuentuesit, si nje vend me
klim t shklqyeshme.
2.5 Telemunikacioni
N komunn e Fush-Bulqizs sht shum i prhapur komunikimi me rrjetin e levizshmtelefonik prej kompanive AMC ,Eagle , Vodafone e Plus .
Megjithat banort kan nevoje pr prdorimin e telefonis fikse. N panairet e ideve torganizuara n fshatra banort e Fush- Bulqizs prmendn nj vizion t komuns pr shrbimpostar dhe telefonik t zhvilluar. Prsa i prket shrbimit postar n komun ekziston vetm njpost.Nuk mund t flasim pr Teknologjii Informuese pasi n Fush-Bulqiz nuk ka asnj linjinterneti apo kompjutera.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
22/32
#MesueseAurela
21
3. VIZIONI
Fush-Bulqiza sht nj komun q nn qeverisjen e mir vendore ka nj bujqsi dhe blegtori
t zhvilluar, nje infrastruktur bashkkohore dhe rrjet shrbimesh cilsore duke krijuar nj
mjedis komod jetese pr komunitetin n saj t prdorimit efektiv t burimeve t veta njerzore
dhe natyrn e saj t bukur.
Objektivat:
Sigurimi i zhvillimit ekonomik lokal prmes zhvillimit t bujqsis, blektoris, turizmit lokal,
menaxhimit t mir t burimeve natyrore dhe biznesit.
Prmirsimi dhe ngritja e nj infastrukture t re dhe funksionale n t gjith territorin e
komuns .
Sigurimi i nj zhvillimi t knaqshm social, me kushte t mira pr arsimin, shndetsin,
kulturn, sportin etj.
Fuqizimi i qeverisjes s mire lokale
Fusha prioritare e zhvillimit
Ekonomia e komuns son sht mbshtetur n zhvillimin e mtejshm t bujqsis edheblegtoris dhe ka ofruar me shum mundsi dhe kushte m t prshtatshme t fermerve vendasn shtimin e bagtive dhe prodhimtaris dhe n t njjtn koh ngritjen e nj infrastrukture tprshtatshme pr nxitjen e bizneseve t grumbullimit, pr prpunimit dhe tregtimin e ktyre
prodhimeve. Zhvillimi ekonomik i komuns ka sjell rritjen e t ardhurave dhe prmirsimin ejetess s banorve t saj.
Objektivi Strategjik1
. Tendenca e rritjes s siprfaqes s mbjell me frutikulktur dhe foragjere, klima e favorshme
dhe prdorirni i sasive t vogla t pesticideve ka sjell shtimin e produkteve biologjikisht te
pastra.Kjo tendence eshte kthyer ne nje objektiv te banoreve t komuns t cilt synojn rritjen
nga viti n vit t siprfaqeve dhe rrnjve me kulturat frutore duke shfrytzuar kushtet e
prshtatshme klimaterikotoksore dhe eksperiencn e gjat te fermerve n kt sektor. Shtimi i
prodhimit t frutikulturs sht shoqruar me ambicjen pr t prrnirsuar infrastrukturn emagazinimit dh t konservimit t produkteve.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
23/32
8/10/2019 TEME DIPLLOME
24/32
#MesueseAurela
23
Masat
Rritja e numrit t krerve t gjedhve, t imtave dhe shpendve
rritja e kujdesit pr kullotat natyrore
shtimi i siprfaqes s toks s mbjell me faragjer
Vaksinimi i prgjithshm i kafshve n t gjith komunn,
Ndrtirni i puns pr pastrimin racor me tendenc q t ruajm llojet e vendit.
Inkurajimi nprmjet kreditimit t individve t interesuar pr ngitjen e nj njsie pr
prpunimin e produkteve blektorale n fshatin Fush-Bulqiz.
Studim pr rritjen e peshkut trofte,
Shtimin e prodhimit t mjaltit duke nxitur aktivitetet ekzistuese
Objektivi Strategjik 3
a. Nxitja e Bisnesit t vogl dhe t mesm
b. Tedenca
Komuna do t mbshtes individt, subjektet vendase apo t huaja t cilat planifikojn t
ngrejn biznese t prpunimit t produkteve blektorale dhe bujqsore, rrobaqepsi, t zhvillojn
industrin e prpunimit t bimve medicinale, aromatike, dhe atyre industriale duke prdorur si
krah pune burimet njerzore n komun, si dhe mbshtetjen e ndonj iniciative q synon
shfrytzirnin e ujrave siprfaqsore t rrjedhshme t komuns pr prodhimin e energjis
elektrike duke ngritur dy centrale n Fush-Bulqiz.
Synimi Strategjik 2
Krijimi i kushteve t prshtatshme pr bisnesin e vogl e t mesm q krkon t investoj n
Fush-Bulqiz n shfrytzimin e resurseve humane dhe natyrore t komuns brenda 2014 dhe q
do t rrisin t ardhurat dhe numrin e t punsuarve n komun.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
25/32
#MesueseAurela
24
Masat :
Studimi i tregut dhe inkurajimi i investitorve privat pr hapjen e nj reparti pr prodhimet
artizanale t qendisjes dhe rrobaqepsie n Fush-Bulqiz (Pr nj prdorirn m t mir t
burimeve njerzore npmjet kontraktimit me subjektet private vendase dhe t huaja
prodhues t konfeksioneve q operojn n treg, si dhe identifikimi i tregjeve prkatse tprodhimeve artizanale.
Mbshtetja e bizneseve egzistuese t prpunimlt t gurit dhe drurit duke ju krijuar kushte
lehtsuese pr zhvillimin dh zgjerimin e tyre.
Identifikimi dhe mbshtetja e nismave individuale ose t subjekteve pr zhvillimin e biznesit
pr grumbullimin, manipulimin dhe tregtmin e bimve medicinale, aromatike dhe
industriale si caji i malit, dllinja, trfili, serbela, luleshtogu, qershia t egra etj, me t cilatnatyra e komuns ton sht e pasur.
Identifikimi dhe mbshtetja e nismave individuale ose t subjekteve pr shfrytezimin eujrave siprfaqsor t rrjedhshme t komuns pr prodhimin e energjis elektrike duke
ngritur dy centrale.
Objektivi Strategjik 4 Zhvillimi i turixmit familjar
Objektivi i zhvillimit turistik do t jet prmirsimi i produktit turistik duke u mbshtetur mbistrukturat turistike si dhe duke invenstuar pr prshtatje t ambjenteve pr nj zhvillim tqndrueshm.
Nxitja e turizmit rural e agroturizmit, turizmit t gjuetis, aktivitete promocionale nprmjetreklamave, panaireve, informimit t t rinjve si dhe do i kushtohet rndsi prgatitjes s guidsturistike pr komunn Fush-Bulqiz.
Projekte q priten t realizohen n komun
Kanal Vadites n fshatin Lepurak - Dushaj
Kanal vadits Fush-Bulqiz - Dinemarini - Car
Rregullimi i vijs s Gjurit, Shabane - Dilemarini
Rregulimi i vijs vaditse Kocej prej 3.6km
Sigurimi i vijs vaditse te lagjia Tzall
Sigurimi i mbshtetjes s fermerve me fidan rrushi, kumbulle, qershie dhe molle.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
26/32
#MesueseAurela
25
Nj qendr shrbimi dhe furnizimi bujqsie
Plan zhvillimi pr Turizmin
Prgatitja si vend turistik tek Segmenti i Pishave
Nxitja e ndrtimit t hidrocentralit te prroi i Palgjait.
Nxitja e ndrtimit t hidrocentralit te Prroi i That
Nxitja e ndrtimit t hidrocentralit te prroi i Dushajt
Organizimi i Fests se Fush-Bulqizs n Maj, q promovon vlerat folklorike dhe zakonore
t zons.
Infrakstrutura
Tedencat
Prmirsimi i infrastrukturs dhe bashk me shrbimet publike jan realizuar kryesisht n
drejtim t zgjerimit dhe mirmbajtjes s rrjetit rrugor, shtimit dhe mirmbajtjes s sistemeve t
ujit t pijshm dhe kanalizimit t ujrave t zeza, t cilat sigurojn edhe shrbimet publike baz
me ndikim t madh n zhvillimin ekonomik dhe rritjen e mirqenies.
Esht prmirsuar gjithashtu rrjeti i kanalizimeve pr uitje nprmjet rehabilitimit dhe
mirmbajtjes s kanaleve vaditse dhe atyre kulluese ekzistuese.
Me fokus mbrojtjen e mjedisit i sht kushtuar rndsi e vecant mbrojtjes s pyjeve si dhembrojtjes s toks nga erozioni. N t njejtn koh sht prgatitur nj plan rregullues pr
komunn i cili ka orjentuar zhvillimin e infrastrukturs dhe lehtsuar rishikimin n koh te Planit
Lokal T Zhvillimit. Prioritet i sht dhn dhe prmirsimit t shrbirneve t tjera publike sic
jan telekomunikacioni, shrbimi i pastrimit, forcimi i sinjalit televiziv etj.
Objektivat Strategjike
Prmirsirni dhe mirmbajtja e rrjetit rrugor.
Prmirsirni i sistemit t furnizimit me uj dhe kanalizimet e ujrave t zeza.
Rehabilitimi dhe mirmbajtja e sistemit ujits dhe kullues.
Prmirsimi i shrbimeve t tjera publike, si posta, telefonia, dhe sinjali TV.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
27/32
#MesueseAurela
26
Mbrojtja e mjedisit.
Hartimi i planit rregullues
Prmisimi dhe mirmbajtjae rrjetit rrugor
Prmirsimi i rrjetit rrugor t komuns n masn 90% brenda vitit 2014
Hartim projektesh teknike cilsore dhe brenda standartave bashkohore
Asfaltimi i rrugve kryesore t komuns
Mirmbatja e t gjith rrugve t komuns
Bashkpunim i mir me ministrit e linjs dhe me donatort.
Zgjerimi i rrjetit t ujsjellsve dhe mirmbatja e ujsjellsve dhe cezmave publike
Ngritja e KUZ n cdo fshat
Ofrim me cilsi i shrbimit postar pr cdo banor t komuns
sigurimi i sinjalit TV me kanalet publike shqiptare
Ofrim i sinalit t telefonis fikse dhe cilsi me sinjalin e celularve
Nxitja e hapjes s shrbimeve riparuese elektronike n komun
Krijimi i nj mjedisi t qendrueshm pr t gjith territorin e komuns s Fush-Bulqizs, dhe
shfrytzimi pr eko- Turizm.
Shtimi i masave pr mbrotjen e pyjeve dhe kullotave nga prerjet e paligjshme dhe zjarret
Shtimi i investimeve pr mbrotjen e pjesve t dmtuara dhe t rrezikuara nga erozioni.
Mbrotja e fauns nga gjuetia e paligjshme dhe zhdukja
Marrja e masave pr pastrimin dhe grumbullimin e mbetjeve pr t gjith territorin e
komuns.
Promovimi i vlerave turistike t mjedisit.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
28/32
#MesueseAurela
27
Projektet e prmisimit t Infastrukturs
1.
Asfaltimi i rrugs Fush-Bulqiz - Kryqzimi i 3 fshatrave.
2.
Asfaltim i rrugs Kryqzimi i 3 fshatrave - Kocaj3. Asfaltimi i rrugs Dilemarini - Kodrdani Grop
4.
Mirmbatja e 28.6 km rrug n Komun
5. Ndrtimi i ujsjellsit n Kodr Danit-Dushaj
6.
Ndrtimi i kanaleve t ujrave t zeza n Fush - Bulqiz
7. Menaxhimi i mbetjeve
8. Ndrtimi i nj pike grumbullimi pr mbeturinat
9. Hartimi i projekteve teknike me standarte profesionale
10.Pyllzimi dhe mbrotja e shtratit t prrenjve
11.Pyllzime t reja dhe kujdes pr pyjet komunale
Zhvillimi Social
1. prmirsimi dhe forcimi i shrbimit arsimor n komun
2.
prmirsimi dhe rritja e cilsis n shrbimin shndetsor
3.
promovimi i vlerave kulturore dhe tradicionale te trevs
Prmisimi dhe forcimi i shrbimit arsimor n komun
Rritja e cilsis s shrbimit arsimor pr komunitetin e Fush-Bulqizs.
Rritja e cilsis dhe kujdesit t shrbimit shndetsor pr t gjiha grupmoshat dhe banort
e komuns Fush-Bulqiz.
Rritja e invetimeve pr objektet arsimore, godina, mjete, laborator, terrene sportive etj
krijimi i kushteve t mira pr trasportin e nxensve dhe msuesve
Bashkpunim i mir me drejtorin Arsimore pr zbatimin sa m t mira t politikave
arsimore n komun si metodologjin, gjuhn e huaj, teknologjin kompjuterike etj
Kualifikimi i msuesve dhe edukatorve pr t qen sa m profesional
Nxitja e komunikimit me komunitetin pr t kontribuar n rritjen e cilsis s shkollimit,
Rikonstruksioni i shkolls fillore n Fush-Bulqiz.
Rregullimi i biblioteks
8/10/2019 TEME DIPLLOME
29/32
#MesueseAurela
28
Krijimi i terreneve sportive
Pajisja me mjete msimore dhe kompjutera t shkollave.
Kurse gjuh t huaj dhe kompjuteri
rritja e investimeve pr godinat dhe infastrukturn shndetsore n komun
ofrimi i shrbimit shndetsor me cilsi dhe n koh pr cdo fshat t komuns
Prmirsimi i kujdesit ndaj nns dhe fmijve
Ngritja e konsultorve n ato fshatra q mungojn
Bashkpunim i mir me drejtuesit e shndetit publik n komun dhe n rajon.
Kualifikimi i i stafit t mesm dhe atij t lart profesional
Mirmbatja e qendrave shndetsore
Pajisja e qendrave shndetsore me materialet e nevojshme
Trajnimi i stafit profesional nga Kryqi i Kuq dhe programet e tjera shndetsore
Pronovimi i vlerave kulturore fetare dhe tradicionale t trevs
a.
Synimi Strategjik 3
Krijimi i kushteve dhe aktiviteteve q promovojn vlerat historike, kulturore, folkloristike dhe
tradicionale t trevs dhe tradits s zons.
Prmirsimi i jets kulturore dhe artistike t banorve t komuns
Ruajtja dhe promovimi i vlerave kulturore dhe fetare
Shtimi i masave dhe vmendjes pr kulturn
Organizimi i evenimeneteve folklorike dhe kulturore
Ndrtimi i nj muzeu etnografik
Ngritja e ansamblit folflorik te zons
Pjesmarrja e ansamblit n evenimentet e rndesishme si Oda- Dibrane etj
Promovimi dhe kujdesi pr 22 kultet fetare t tarikatit Bektashi
Organizimi i fests folklorike dhe popullore me 6 - maj (Dita e Shengjergjit)
Promovim figurash t shquara t krahins, sportiste, artist, msues, studiues, etj.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
30/32
#MesueseAurela
29
Qeverisja e mire lokale
Qeverisja e mir n komunn Fush-Bulqiz sht br promotore e zhvillimit ekonomik dhe
social. Strukturat vendim- marrs dhe ekzekutive t komuns jan t hapura pr nj vendim-
marrje me pjesmarrje t gjr t komunitetit. Zbatimi i vendimeve sht mbshtetur n parimin
e decentralizmit dhe prcaktimit rigoroz t prgjegjesive. Banort e komuns gjejninformacionin e nevojshm, ndrsa iniciativat pr biznes jan mbshtetur dhe lehtsuar nga
administrata dhe vendim-marrsit. Mbledhjet e hapura t Kshillit, anketimet, publikimi iinformacionit jan br mjete komunikimi gjersisht t prdorshme ndrmjet komuns dhe
banorve t saj. Personeli administrativ sht i qendrueshm dhe me kapacitete n rritje n
prgjigje t dinamiks s zhvillmit dhe t nevojave t komunitetit.
Funksionim t mir t puns nzyrat e komuns
Rritje e bashkpunimit me komunat fqinj, kshillin e qarkut, drejtorit rajonale dhe
ministrit, n komunikim, pjesmarrje, struktur dhe angazhim n zbatim projektesh, n
ceshtje ligjore dhe menaxheriale si dhe n diskutim apo hartim politikash.
Synimi Strategjik : 4
Sigurimi i nj qeverisje t mir, demokratike, trasparente dhe ofrimi i shrbimeve me cilsi dhe
n koh pr komunitetin e komuns s Fush - Bulqizs.
Prmirsimi i kapaciteteve profesionale,
administrative dhe vendimarrse pr stafindhe kshilltart e komuns. Rritja e
trasparencs s qeverisjes vendore
Rritja e bashkpunimit dhe pjesemarrjes s
komunitetit ne proceset vendimarrse dhepolitik brse.
Prmirsimi i komunikimit mes administrades, kshillit dhe kshilltarve t fshatrave
Pregaditja e nj manuali personeli me
procedurat, kodin e etiks dhe prshkrimin e
detyrave dhe mardhenieve mes vetes dhe t
tretve pr komunn e Fush - Bulqizs
Rregullore e brendshme administrats s
komuns
Marrja pjes n trajnimet e Njsistrajnuese dhe n trajnimet e tjera q
organizohen pr administratn publike dhe
t zgjedhurit lokal
Rregullimi i zyrave dhe pajisja e tyre me
kompjutera dhe pajisjet e tjera t nevojshme
pr pun
Mbledhje periodike t hapura me
komunitetin
Tavolina t rumbullakta me keshillin e
komuns dhe keshilltart e fshatrave Raporte me cilsi
Ngritja e nj kndi informativ
Hapja e nj webpage pr komunn
8/10/2019 TEME DIPLLOME
31/32
#MesueseAurela
30
KONKLUZIONE DHE REKOMANDIME
Komuna Fush-Bulqiz prbhet prej 4394 banor. sht krijuar q n vitin 1838, dheprbhet prej 4 fshatrave autokton,Fush-Bulqiz,Dushaj,Kocaj,Dragu.
Komuna ka 708 ha tok t shprndar ni kto 4 fshatra. Me bujqsi merret 70% e pupullsis
ndrsa me blegtori 30%. N lidhje me rrjetin rrugor n baz t anketimit t br 80% e komunitetit shprehen shum tknaqur me cilsin e rrugve.
Nga opinioni qytetar, 72% e popullsis shprehen q jan shum t knaqur ose t knaqur mesasin e ujit t pijshm. Kjo sht nj shifr q duhet konsideruar pasi n vitet e fundit janbr shum ndrhyrje dhe sistemime n sistemin e ujit t pijshm.
Kanalizimi i ujrave t zeza sht i pjesshm. Pr godinat shtetrore ka kanalizime t tilla.Shtpit private punojn me gropa personale pr do shtpi. Rreth 3.9 km rrjet kryesor u
ofrojn shrbim jo t plot familjeve t fshatrave t komuns. Aktualisht kjo prbn dhe njproblem pr komunn.
Pavarsisht se Fush-Bulqiza ka nj lvizje t popullsis n kt dhjet vjecar kryesisht drejtzonave m t zhvilluara, n t njjtn koh ka lvizje t popullsis vendit nga zonat malore
apo veriore n ato fushore.
Nga 4394 banor, 10.96% jan pensionist dhe n asistenc sociale jan 1.02 % e popullsis.Sidoqoft shkalla e papunesis n komun sht e ult,por duhet theksuar se 56.6% epopullsis jan t paknaqur n lidhje me punsimin n komun.
Prsa i perket nivelit arsimor 27.5% e t intervistuarve shprehen t paknaqur ndrsa pjesatjetr 72.5% fare te pakenaqur me gjendjen e kopshteve.
Pothuajse 70% e komunitetit shpreh knaqsi pr nivelin e higjens n komun n prgjithsidhe kjo shifr rritet n 80 % kur komuniteti pyetet n veanti pr fshatrat.
Komuna e Fush-Bulqizs numron 300 familje (23.7%) q prfitojn asistenc sociale.
Sektori privat sht kryesori pr punsimin. 2132 banor (72.5%)llogariten si forc active
pr pun.Aktiviteti kryesor ekonomik sht bujqsia dhe blegtoria.500 t punsuar n
blegtori, 1492 n bujqsi q sht edhe pjesa drrmuese e punsuar n kt sektor. Pjesa
tjetr 140 banor n subjektet shtetrore n deg t tjera si transporti, shrbimet tregtare, bare
dhe restorante, shndetsia dhe shrbime t tjera duke perfshir bujqsin dhe blegtorin.
N komun mbarshtrohen sot 25000 t leshta kryesisht me nj prodhim 1200000 litra n vitq perpunohet n 3 baxho. Kryesisht dominon rraca e vendit edhe pak e kryqezuar. Leshi nukblihet 70% e tij hidhet i paprdorur. Mbarshtrohen 1500 dhi dhe 1100 lop.
Qarku karakterizohet nga fermat e vogla pr sa i takon siprfaqes s toks dhe fragmentizimt brndshm t fermave n 4-8 pjes. Kjo pengon n mnyr t konsiderueshmeproduktivitetin e tyre.
N t ardhmen komuna ka disa prioritete si zhvillimi i mtejshm i bujqsis, blegtoris,zhvillimit dhe mbshtetjes s biznesit t vogl dhe t mesm, zhvillimi i turizmit familjar etj.
8/10/2019 TEME DIPLLOME
32/32
#MesueseAurela
31
LITERATUR1. Anketimi direkt me fermert2. T dhnat e mbledhura nga komuna dhe specialist t bujesis3.
Nj ndihm shum e madhe nga ekonomisti i komuns n lidhje me t dhnat statistikore.