TEMA XI: A GUERRA FRIA (1945-1991)
Ao remontar a Segunda Guerra Mundial o
mundo divideuse en dous bloques:
CAPITALISTA e COMUNISTA, sendo o
representante do primeiro EEUU e do segundo a URSS.
A Guerra Frìa foi un estado de tensión permanente (47-53 e 80-
89)que se alternou con momentos de coexistencia pacífica:
negociacion
A deteriorizacion das relacions entre os aliados
• CORTINA DE ACEIRO: Crecente influencia soviética sobre os paises do centro de Europa.
• GRECIA: O Presidente Trumar apoia os monárquicos gregos para impedir que os comunistas tomen o poder, e posteriormente apoia os anticomunistas en calquer parte do mundo: POLITICA DE CONTENCIÓN.
• PLAN MARSHALL. 1947: programa de axudas americano para reconstruir as economias europeas, pero foi rexeitado pola URSS e os paises da Europa Oriental, e ao mesmo tempo a URSS crea o KOMINFORM para coordinar à politica dos paises comunistas de todo o mundo.
O BLOQUEO DE BERLIN
• CRISE DE BERLIN: 3 anos despois de acabar a 2º Gerra Mundial.• REPUBLICA FEDERAL ALEMA: Creada e n 1948. A URSS
bloquea a reunificación, pero os aliados abastecen à cidade mediante unha PONTE AEREA.
• REPUBLICA DEMOCRATICA ALEMA, estado comunista creado pola URSS, polo que alemana queda dividida en dous estados ata 1990.
• MURO DE BERLIN
A GUERRA DE COREA
En 1949 as tropas comunistas de MAO ZEDONG triunfan en ChinA
GUERRA DE COREA (1950-1953)Corea foi dividida en duas zonas polo PARALELO 38: o Norte, baixo a influenica da Urss, comunista, e o Sur baixo a Estadounidense, capitalista.
En 1950 Corea do Norte invade Corea do Sur, en el 1953 asinase a tregua, pero nos tres anos de guerra morreron máis dun millon de persoas
A ESTRATEXIA GLOBAL DE EEUU
• Para impedir que o comunismo se estenda crea unha serie de ALIANZAS MILITARES, moitas ainda en vigor.
• OTAN: Organización Tratado Atlàntico Norte. Organización militar.• TRATADO DE RIO (1947, con Amèrica Latina• SEATO (1954) cos estados do Sudeste Asiàtico• PACTO DE BAGDAD (1955) con Oriente Medio.• Gracias a esto EEUU contou con bases militares en todo o mundo.
OS SISTEMAS POLITICOS DO BLOQUE OCCIDENTAL
• A DEMOCRACIA implantouse nestes paises, sendo os seus principios os seguintes
• -elecciòns libres.• -separacion do poder polìtico:• e poderes: lexislativo, executivo • e xudicial• --liberdades e dereitos dos cidadàs• -pluralismo polìtico• Pero EEUU tolera dictaduras• nuns paises e fomentaas noutros.
O SISTEMA ECONOMICO
• ECONOMIA CAPITALISTA: Bloque occidental, baseado na propiedade privada e a lei da oferta e a demanda
• INTERVENCIONISMO DO ESTADO: os gobernos controlan os sectores ecoòmicos bàsicos para favorecer o desenvolvemento econòmico.
A FORMACION DO MUNDO COMUNISTA
• NO leste existe pluralidade polìtica, pero só mandan os capitalistas (1946-1948)
• A URSS replìcalle ao Plan Marshall con axuda do COMECON (1949)
• EN 1946 crea a REPUBLICA DEMOCRATICA ALEMA (RDA)• Responde a Otan coa creación do PACTO DE VARSOVIA (1955)• Moitos paises comunistas: ALBANIA, IUGOSLAVIA, CHINA E
COREA DO NORTE.
• PACTO DE • VARSOVIA
CREACION DAS DEMOCRACIAS POPULARES
• Asì se chamaban os rèximes implantados en Europa baixo patrocinio da URSS. Tiñan tres principios comuns:
• 1.- partido único: o comunista
2.- sen division de poderes
3.- sen liberdades
4.- prohibida a disedencia (abandono do partido) que era duramente castigada.
UNHA ECONOMIA PLANIFICADA
• OS comunistas establecen unha economìa estalinista-marxista, cos seguintes principios:
• 1.- as empresas son propiedade do estado, polo que expropiaron as empresas.
• 2.- plans quinquenais que fixaban a producción industrial e agrícola• 3.- control do comercio exterior e fin da liberdade de comercio.
O ENFRONTAMENTO MILITAR
• En 1949 a URSS fai estourar a 1º boma atòmica.• Inicio da carreira armamentìstica entre as 2 potencias• Equilibrio de terror: paridade entre armamentos• En 1957 a URSS pon en òrbita o 1º satèlite artificial: O SPUNIK, foi
o inicio da carreira espacial entre as dùas superpotencias, ata chegar a lúa polos americanos.
OS CONFLICTOS REXIONAIS
• Conflictos de baixa intensidade para controlar o adversario.• Durante a Guerra Frìa houbo mais de 100 guerras entre mais de 70
paises do tercerio mundo, e ainda que as potencias non interviñan, apoiaban a un dos contendentes, pero houbo excepcións:
• 1.- Estados Unidos en Corea e Vietnam• 2.- URSS en Afganistan.
O CONTROL DO PROPIO BLOQUE E O DEBILITAMENTO DO CONTRARIO
1.- control ideolòxico da poboaciòn
2-caza de bruxas nos EEUU (acusados de seren comunistas)
3.- a URSS reprime toda disidencia
4.- àmbolos bloques buscan o debilitamento do contrario.
A DISTENSION (1953-19779
• 1.- Cambio de estratexia soviètico trala morte de Stalin.• 2.- kruschev no 56 no XX congreso do PCUS fala de pacifismo
entre as dùas potencias.• 3.- en 1960, kenedy facilita o achegamento, e empeza a etapa da
distensión.• 4.- Tefèfono vermello que comunicaba os dous presidentes• 5.- En 1972 asinase o TRATADO DE SALT, que limita as armas
nucleares• 6.-en 1975 TRATADO DE HELSINKI, polo que os estados
respetaran os dereitos humanos.
A COSNTRUCCION DO MURO DE BERLIN
• En 1956 Alemaña volve ser protagonista da Gerra Fria. Hai grandes diferenzas entre as dùas partes, polo que a RDA en 1961 constrùe un muro de formigón que divide BERLIN durante 30 anos. FOI O SIMBOLO DA GUERRA FRIA
A CRISE DOS MISILES
• En 1959 FIDEL CASTRO derroca a Batista en Cuba• En 1962 a URSS instala mìsiles en Cuba o que provocou a
posibilidade de enfrontamento entre as dùas potencias.
A GUERRA DE VIETNAM (1962.1974)
• Vietnam estaba dividido en dous estados: Norte, comunista, e Sur capitalista. O Sur pretende incorporar ò Norte.
• En 1962 Kennedy invade e continúa Jhonson no 68, con medio millòn de soldados
• En 1974 NIXON retírase derrotado.
A SEGUNDA GUERRA FRIA
• EN 1977 recrudecese a Guerra Frìa coa crise dos mísiles.• A URSS intervèn en Afganistán• Proxecto de Defensa Estratèxico de Reagan
GORBACHOV chega o poder en Rusia e acaba co gasto militar, e en 1989 no CUMIO DE MALTA remata a Guerra Fria.
En 1991 disòlvese o PACTO DE VARSOVIA E DESAPARECE A URSS