8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
1/15
PLANIFICAO ANUAL
DEPARTAMENTO DE CINCIAS EXPERIMENTAIS
Ano Lectivo: 2006 / 2007
Disciplina: Cincias Naturais Curso: Ensino BsicoAno de escolaridade: 9ANO Modalidade de ensino: DIURNO
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
2/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
COMPETNCIAS GERAIS A NVEL DE ATITUDES E CAPACIDADES DEFINIDOS PARA A DISCIPLINA :
Revelar curiosidade perante o mundo natural
Colaborar, contribuindo para a soluo de questes
Exprimir-se de forma clara, oralmente e por escrito
Planificar e levar a cabo investigaes apropriadas
Aplicar, a novas situaes, tcnicas laboratorialmente apropriadas
Exprimir, sob a forma grfica, observaes efectuadas
Evidenciar uma atitude responsvel
Respeitar opinies de outras pessoas
Seleccionar fontes de informao
Formular hipteses que podem ser testadas experimentalmente Manusear instrumentos simples de medida e observao
Fazer inferncias e comunic-las com base nos dados
Considerar teorias alternativas, hiptese e modelos
2/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
3/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
PLANO DE DESENVOLVIMENTO CURRICULAR COMPONENTE CIENTFICA
UNIDADE D IDCTICA V IVER MELHORNA TERRA
Contedos Competncias Estratgias/Actividades AvaliaoTempos/Blocos
Lectivos
Viver melhor na Terra
1. Sade individual ecomunitria
Indicadores do estado desade de uma populaoMedidas de aco para apromoo da sade
COMPETNCIAS ESPECFICOS
Conhecer o conceito actual de sade.Conhecer os indicadores do estado de sadede uma populao.Reconhecer medidas de aco promotoras de
sade.Reconhecer a importncia da higienecuidadosa, principalmente na adolescncia.Reconhecer a higiene corporal como umfactor promotor de sade.Compreender a sexualidade como uma dasdimenses mais sensveis da personalidadehumana.Reconhecer o indivduo como um todosexuado.Constatar a complexidade da sexualidadehumana.Definir sexualidade.Detectar situaes de discriminao sexual.Criticar a desigualdade social entre o homeme a mulher.Tomar posio relativamente descriminao sexual.
Fichas de TrabalhoFilmes
Explorao de acetatosApresentaes em
PowerpointActividades prticas
Actividades de pesquisaActividades sobre
documentos
Registo departicipaes nas
aulas, quer naforma oral, quer na
forma escrita;Elaborao de
fichas de trabalho;
Registos deobservao durante
as actividadescurriculares;Relatrios
Trabalhos de grupoExposies orais e
escritasElaborao de um
portfolioTestes sumativos
6 Blocos
3/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
4/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
2. Transmisso da Vida
Bases fisiolgicas dareproduo
Diferenciar caracteres sexuais primrios esecundrios.Localizar o sistema reprodutor no organismo.
Identificar partes constituintes do sistemareprodutor.Explicar mecanismos de formao degmetas masculinos e femininos.Distinguir fecundao de ovulao.Descrever os ciclos reprodutores masculinose femininos.Estabelecer a sequncia de fenmenos queocorrem ciclicamente na mulher a partir dapuberdade.Reconhecer a menstruao como umfenmeno normal em qualquer jovem emulher.Reconhecer a importncia da coordenao dehormonas no sistema reprodutor.Descrever o controlo hormonal do ciclosexual masculino.Localizar fenmenos de ovulao,fecundao e nidao.Identificar a placenta e o saco amniticocomo anexo embrionrio.Comparar as primeiras etapas dodesenvolvimento do embrio.Conhecer mtodos de preveno dasdoenas sexualmente transmissveis.
Avaliar a eficcia dos meios de contracepo.Compreender as implicaes das novastecnologias no domnio da reproduo doHomem.
8 Blocos
4/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
5/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
UNIDADE D IDCTICA V IVER MELHORNA TERRA
Contedos Competncias Estratgias/Actividades AvaliaoTempos/Blocos
Lectivos
Noes bsicas dehereditariedade
Compreender porque que os filhos soparecidos com os pais.Localizar onde se encontra o materialgentico.Explicar o que so cromossomas?Explicar o que so genes?Reconhecer qual o contributo do
conhecimento cientfico para odesenvolvimento da gentica.Analisar as restries ticas que secolocam investigao cientfica.
Fichas de TrabalhoFilmesExplorao de acetatos
Apresentaes emPowerpoint
Actividades prticasActividades de pesquisa
Actividades sobredocumentos
Registo departicipaes nas
aulas, quer na
forma oral, quer naforma escrita;Elaborao de
fichas de trabalho;Registos de
observao duranteas actividadescurriculares;Relatrios
Trabalhos de grupoExposies orais e
escritasElaborao de um
portfolioTestes sumativos
4 Blocos
5/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
6/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
6/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
7/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
7/15
UNIDADE D IDCTICA V IVER MELHORNA TERRA
Contedos Competncias Estratgias/Actividades Avaliao Tempos/BlocosLectivos
3. O organismo humano emequilbrio.
Sistemas neuro-hormonal,cardiorespiratrio, digestivo eexcretor em interaco
Reconhecer a importncia do sistemaneuro-hormonal na comunicao ecoordenao entre as clulas.Reconhecer situaes que afectam aintegridade fsica e/ou psquica doorganismo,Comparar o funcionamento do encfalocom o do computador.Identificar as partes constituintes do
sistema nervoso e endcrino.Identificar diferentes zonas do encfalo eda medula espinal.Identificar partes constituintes doneurnio, da sinapse e da fibra nervosa.Diferenciar neurnios sensitivos, motorese conectivos.Descrever a conduo do influxonervoso atravs do neurnio.Descrever o mecanismo do acto reflexo evoluntrio.Localizar as glndulas endcrinas noorganismo.Definir hormona.Identificar factores de agresso dossistemas nervoso e hormonal.Reconhecer a importncia damanuteno do equilbrio dos sistemasnervoso e hormonal.
Fichas de TrabalhoFilmes
Explorao de acetatosApresentaes em
PowerpointActividades prticas
Actividades de pesquisaActividades sobre
documentos
Registo departicipaes nas
aulas, quer na
forma oral, quer naforma escrita;Elaborao de
fichas de trabalho;Registos de
observao duranteas actividadescurriculares;Relatrios
Trabalhos de grupoExposies orais e
escritas
Elaborao de umportfolioTestes sumativos
26 Blocos
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
8/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
UNIDADE D IDCTICA V IVER MELHORNA TERRA
Contedos Competncias Estratgias/Actividades AvaliaoTempos/Blocos
Lectivos
Analisar partes constituintes do encfalo.Verificar o efeito dos estmulos fsicos noorganismo humano.Traar o itinerrio de um arco reflexo.Situar no corpo humano diversasglndulas endcrinas.Debater a problemtica do consumo de
drogas legais.Estabelecer diferenas entre drogaslegais e ilegais.Identificar como componentes do meiointerno os fluidos circulantes e os quepreenchem os espaos tecidulares.Distinguir os constituintes do sangue eda linfa.Diferenciar os constituintes do sangue.Diferenciar linfa circulante e intersticial.Explicar as funes dos constituintes dosangue e da linfa.Explicar a funo dos leuccitos.Localizar o sistema linftico e sanguneono organismo.Identificar partes constituintes dosistema linftico.Reconhecer a importncia do sistemalinftico na defesa do organismo.Inferir a importncia da sensibilizao
Fichas de TrabalhoFilmes
Explorao de acetatosApresentaes em
PowerpointActividades prticas
Actividades de pesquisaActividades sobre
documentos
Registo departicipaes nas
aulas, quer naforma oral, quer na
forma escrita;Elaborao de
fichas de trabalho;Registos de
observao duranteas actividadescurriculares;Relatrios
Trabalhos de grupoExposies orais e
escritasElaborao de um
portfolio
Testes sumativos
8/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
9/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
para a
ddiva de sangue.Relacionar a fisiologia do sistema
cardiorespiratrio com a resposta doorganismo a diferentes situaes.Estabelecer relaes entre a fisiologia dorim e a manuteno de caractersticas domeio interno.Identificar as partes constituintes docorao.Identificar as partes constituintes dosistema respiratrio.Estabelecer relaes entre o sistemarespiratrio e o sistema circulatrio.Explicar como ocorre a hematosepulmonar e tecidular.Compreender o papel do sistemarespiratrio no funcionamento doorganismo.Descrever a morfologia do sistemarespiratrio.Indicar quais so as vias respiratrias.Descrever a morfologia dos pulmes.Explicar o trajecto do ar desde o exterioraos alvolos pulmonares e desde osalvolos pulmonares de novo para oexterior.Indicar as principais diferenas entre o ar
inspirado e o ar expirado.Explicar em que consiste a ventilaopulmonar.Distinguir inspirao de expirao.Descrever a hematose pulmonar.Dar exemplos de comportamentos quecontribuem para a sade do sistemarespiratrio.
9/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
10/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
Opes que interferem noequilbrio do organismo (tabaco,lcool, higiene, droga,actividade fsica e alimentao)
Determinar os efeitos de diferentesfactores na taxa de pulsao.Localizar o sistema excretor noorganismo.
Identificar partes constituintes dosistema excretor.Identificar as partes constituintes do rim.Reconhecer a importncia de algumasmquinas na substituio de rgos docorpo.Explicar o processo de hemodilise.Interrelacionar os sistemas circulatrio eexcretor.Explicar o modo de funcionamento dotubo urinfero ou nefrnio.Identificar partes constituintes do tubourinfero.Explicar fenmenos de filtraoreabsoro e secreo.Descrever o modo de formao da urina.Reconhecer a importncia da reabsoro.Identificar algumas doenas renais.Reconhecer a importncia damanuteno da sade do sistemaexcretor.
Definir nutrientes.Reconhecer a funo desempenhadapelos diferentes nutrientes : glcidos,lpidos, prtidos, vitaminas, gua e saisminerais.Identificar nutrientes nos alimentos.
4 Blocos
10/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
11/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
Identificar avitaminoses, carnciasproteno-calricas e outros desequilbriosalimentares.Definir aminocidos elementares.
Reconhecer diferentes processos deconservao dos alimentos.Compara dietas tpicas de diferentesregies nacionais e internacionais.Relacionar necessidades alimentarescom diversos factores.Desenvolver hbitos nutricionaissaudveis.Reflectir sobre hbitos alimentares.Distinguir nutrio, alimentao eabsoro.Diferenciar nutriente de alimento.
Compreender a importncia dasdiferentes categorias de nutrientes nafisiologia geral do organismo.Reconhecer que a alimentaocondiciona o crescimento e odesenvolvimento do organismo.Detectar a presena de acaresredutores e amido em alimentos.Detectar a presena de lpidos emalimentos.
Detectar a presena de prtidos emalimentos.Compreender que as necessidadesvitamnicas variam com diversosfactores.Reconhecer os desvios existentes naingesto de vitaminas em adolescentesportugueses.
11/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
12/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
Detectar a presena de vitamina C emalimentos.Detectar a presena de cloretos.Identificar factores que influenciam as
diferentes necessidades energticas.Reconhecer as consequncias de umaalimentao desequilibrada.Relacionar alimentao e sade.Relacionar alguns cancros com o tipo dedieta alimentar ou de hbitos.Aplicar conhecimentos relativos problemtica da alimentao ao nvelmundial.Compreender que a actuao dasenzimas digestivas proporciona umconjunto de nutrientes necessrios fisiologia do organismo.Identificar respirao como um processometablico no decurso do qual gradualmente transferida e armazenadaenergia qumica dos compostosorgnicos.Compreender que a energia resultantedo processo respiratrio permite aocorrncia de outros processos vitais.
Interpretar a roda dos alimentos.Inferir regras de uma alimentaoequilibrada a partir da roda dos
alimentos.Pesquisar os produtos da digesto doamido na boca.Reconhecer o trajecto e as alteraessofridas por alguns alimentos ao longodo tubo digestivo.Recordar a transformao de energiasolar em energia qumica atravs da
12/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
13/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
fotossntese.Reconhecer o papel energtico dosalimentos,Reconhecer a importncia dos alimentos
como fornecedores de energia para asactividades celulares.Definir metabolismo.Reconhecer a importncia da respiraocelular.
Distinguir a respirao aerbia defermentao.Identificar materiais e produtos darespirao.Reconhecer a existncia de organismosque realizam a fermentao alcolica elctica.Comparar o valor energtico de algunsalimentos.Verificar a libertao de gs nafermentao.
UNIDADE D IDCTICA V IVER MELHORNA TERRA
Contedos Competncias Estratgias/Actividades Avaliao Tempos/BlocosLectivos
4. Cincia, Tecnologia e
Fichas de TrabalhoFilmes
Explorao de acetatosApresentaes em
Registo departicipaes nas 4 Blocos
13/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
14/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
qualidade de vida
Cincia e Tecnologia naresoluo de problemas da
sade individual e comunitria.Avaliao e gesto dos riscos.
Explicar a importncia da lavagem dedentes.
Compreender porque se protege a pele.Explicar o que so alimentostransgnicos.Compreender a importncia daagricultura biolgica.
PowerpointActividades prticas
Actividades de pesquisaActividades sobre
documentos
aulas, quer naforma oral, quer na
forma escrita;Elaborao de
fichas de trabalho;Registos de
observao duranteas actividadescurriculares;Relatrios
Trabalhos de grupoExposies orais e
escritas
Elaborao de umportfolio
Testes sumativos
CALENDARIZAO DO DESENVOLVIMENTO CURRICULAR
14/15
8/14/2019 PLANIFICAO_9 CINCIAS NATURAIS
15/15
DEPARTAMENTO DE C INCIAS EXPERIMENTAISC N 9 AN O
Unidade Didctica / Mdulo SET OUT NOV DEZ JAN FEV MAR ABR MAI JUN JUL
Viver melhor na Terra
3. Sade individual e comunitriaIndicadores do estado de sade de uma populaoMedidas de aco para a promoo da sade
4. Transmisso da VidaBases fisiolgicas da reproduoNoes bsicas de hereditariedade
3. O organismo humano em equilbrio.
Sistemas neuro-hormonal, cardiorespiratrio,digestivo e excretor em interaco
Opes que interferem no equilbrio do organismo(tabaco, lcool, higiene, droga, actividade fsica ealimentao)
4. Cincia, Tecnologia e qualidade de vida
Cincia e Tecnologia na resoluo de problemas dasade individual e comunitria. Avaliao e gestodos riscos.
15/15
Top Related