REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU...

24
REVISTA DIGITAL – KHIPU

Transcript of REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU...

Page 1: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 2: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

REVISTA DIGITAL – KHIPPU

Integrantes:

Silvia Bovadilla Mamani (Silvi)

Jonosa Gamarra Sano (Sueño)

Sheridan R. Lima Callata (Wayra)

Carmen J. Mamani Paucar (Sumaq Killa)

Vilma Quispe Pari (Sulla)

Rosalía Zeballos Quea (Ninasisa)

Marin Benito Benites Gamarra

Rubén T. Yucra Ccahuana (Auki Amaru)

Yeni R. Erazo Yalopalin

Page 3: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Kay iskay ñeq’e/ñiq’i llank’ayqa llapallaykichispaqmi, tukuy

sonqoykuwan/sunquykuwan awasqa llank’asqan kashan.

Qhawaykuychis, yuyaychaykuspa hamut’ariychis. Runa siminchis

astawan saphincharikuspa kallpancharikunanpaqmi. Kay Perú suyuq

siminkunaq astawan llanllarinanta munaykun. Chay rayku kay

llank’aytaqa llapallan khumpaykikunaman mirarichiy, qhawarichiy;

amahina kaspallayki.

Añay

Page 4: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 5: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

htt

ps:

//w

ww

.go

ogl

e.co

m/u

rl?s

a=i&

url

=htt

ps%

3A

%2

F%2

Fel

blo

gdem

igu

elfe

rnan

dez

.wo

rdp

ress

.co

m%

2F2

01

3%

2F0

8%

2F

Especial reconocimiento a

Gral. Juan Velasco

Alvarado

Perú suyuq siminkunata

ñawpaqman puririchisqan rayku

Page 7: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 8: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 9: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

WASI AYLLUPA PURIYNINMANTA

Ruraq: Yeni R. Erazo Yalopalin

Kay p’unchawkunapiqa llapanchismi yachaykunchis qayllanchispi kawsaq runakunawan kawsaytaqa. Mana

munashaspallan yachaykunchis yawar ayllunchiswan, yuntanchiskunawan utaq yachaqmasinchiskunawan.

Wakinpaqchá sasa karan, wakinpaqtaq mana; ichaqa qayllaykipi runakunawan kawsaymantan rimariyta munani.

¿Ima ninantaq? Qanwan kuska tiyaq masiykin. Kawsay atiyllapaqmi qhawarikun, ichaqa yaqa llapanchismi

mana yachanchischu hinaspa laq’apakunchis kasqallanpi. Chay kaqtintaqmi llapallanku llakipi rikukunku,

kuraqmanta sullk’akama. Sasachakuykunaqa kanpunin, manayá mana pantaq runakunapunichu kanchis. Chaymi

astawan mana allinman tanqayuwanchis tutap’unchaw kaqllapi kawsasqanchis rayku. Tapukunkichischá ¿Ima

rayku? Chayqa qhawarikun ch’aqwaypi tiyasqanku rayku, utaq mana ima ruwayta atispa, ichaqa thak kay manan

llapanchu ususqa kashan, kanraqmi thak kay aypanaykipaqqa. Tayta, wayna, utaq sipaspas kayta qhelqa

ñawinchaq, yachanaykin yawar aylluykiqa allin runaq umallsqanmi kanan, mawla haya sonqopaq

phawaphawaytaq allin kawsaypaq hinaspapas pampachaqpaq. ¿Pitaq kanman? Hinallataq, yachanaykin Hanaq

pacha taytanchismi ayllunchistaqa kamaranm, payllan allchanman runaq munayninman hina ruwasqanta.

Niytaqa munani sasachakuy pachapi kawsay perqaytan. Chaytaqa nini wasipi sasachakuy kasqanmantapuni

(maqanakuy ch’aqway, qapariykuna, awqanakuykuna ima). Munaymanmi kay qatiq rimay allin qhawanaykita

Efesios 6:12 “manan tulluyuq aychayuq awqamanchu churapakunchis, aswanqa mana allin umalliqkuna,

laqhayuq tuta pachapi qaqkunawan hinaspapas mana allin nunakunawanmi”

Kinsa kaq Hanaq pacha taytanchispan ayllunchispa allin qhawayninqa. Dios yaya, Dios churi, Dios Espíritu

sapankankuqa kaqninkupin llapankutaq llank’anku hoq sonqolla. Hinaqa, yawar ayllupiqa kananpunin allin

umalliqqa (qhari) payqa Jesusmanmi hap’ipakunan, hinallataq wawankunatapas, paykunataq mamankuman

hap’ipakunanku munakuypi allin llank’aypi. Kunanqa tapukuy, ¿Imapin sayashan aylluyki, qaqapichu icha

aqhopichu? Jesús taytanchispa hatun munakuyninqa qhawarikun cruzpatapi chakatasqa ñak’arispa wañusqanmi,

chaymi qespisqa kanchis, chaytaqmi qaqanchisqa kanan. ¿Imatataq wañuchiwaq aylluykiq sumaq kawsanan

raykuri? Haya sonqoykitachu, mana yanapaq sonqoykitachu icha salqa sonqoykitachu kanpas. Allinmi chaykuna

sipiyqa, manataqmi allinchu aylluyki chayrayku sipiyqa.

Waharikuy llapallan ayllukunaq umalliqninta kay wasipi tiyay p’unchawkunapi.

Page 10: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

EL ORDEN DEL HOGAR

Escrito por: Yeni R. Erazo Yalopalin

En este tiempo todos hemos aprendido a convivir con las personas que tenemos al lado. Sin querer

aprendimos a convivir con nuestros familiares o talvez amigos, compañeros, etc. Para otros habrá sido difícil

y para otros no, pero algo que quiero resaltar es sobre la palabra convivir ¿Qué significa? estar con alguien

en el mismo lugar. Aunque parezca fácil convivir, muchos no somos expertos en esta área y tropezamos con la

misma dificultad, a pesar de tener la mejor intención de mantener una familia saludable, las dificultades

existen porque quienes las componen son seres imperfectos y eso conlleva a fracasar en una relación familiar,

afectando a los involucrados en la familia, afectado desde la cabeza del hogar hasta la mascota. Nuestros

defectos hacen que se nos complique mantener relaciones saludables más aun estando las 24 horas con ellos y

por más de 60 días. Se preguntarán ¿Por qué? Generalmente sucede porque existe un desorden o

desconocimiento de funciones de los involucrados, pero tranquilo no todo está perdido hay esperanza. Padre,

joven o señorita que está leyendo este párrafo, debes saber que tu familia debe ser liderada por alguien

bueno, justo, lento para la ira y rápido para dar gracia y perdón ¿Quién crees que es? También, debes saber

que la familia fue fundada por Dios y solo él puede ordenar algo que el hombre ha intentado construir en su

propia perspectiva de “orden”, en realidad lo que quiero decir es “construir un hogar en un mundo en

desorden”. Menciono “desorden” porque evidentemente hay una crisis en el hogar (pleitos, desacuerdos,

gritos, rencor, odio, etc). Quisiera que medite en este versículo Efesios 6:12 “pues no luchamos contra

enemigos de carne y hueso, sino contra gobernadores malignos y autoridades del mundo invisible, contra

fuerzas poderosas de este mundo tenebroso y contra espíritus malignos de los lugares celestiales”.

La trinidad de Dios es un vivo reflejo de familia perfecta. Dios padre, Dios Hijo y Espíritu Santo cada uno de

ellos se sujeta en su orden y todos trabajan en armonía y en equipo. Entonces, es necesario que también en la

familia haya un líder (varón) y este deberá sujetarse a Jesús y quién debe sujetarse al varón también debe

liderar a sus hijos y ellos sujetarse a su madre, y trabajar en equipo con amor* y respeto. Ahora pregúntate

¿En que está cimentado tu familia, en la roca o en la arena? La mayor muestra de amor fue la muerte de

Jesús en la cruz del calvario quien es nuestra roca y por él somos salvos. ¿Qué estás dispuesto a matar para

mantener un hogar saludable? Talvez el orgullo, el egoísmo, altivez. Es mejor matar lo antes mencionado a

destruir un hogar o de qué servirá ganar el mundo si pierdes tu hogar.

Un llamado especial para todos los líderes del hogar en está cuarentena.

Page 11: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

PACHAMAMA

Ruraq: Rubén T. Yucra Ccahuana

Runakunaq kay pachapi kawsayninmantaqa askhan

rimaykunaqa kan. Wakinmi ninku Hanaqpacha

Dios yayan kamaran nispa. Kay anti kawsaypiqa

Wiraqocha, Pachakamaq, Apu Qonti Wiraqochan

kamaran ninkun. Chaymantapas nillankutaqmi

sapallanmantan kay pachakunaqa kamakuran,

pachaq purisqanman hina, nispa. Ichaqa, sapanka

ayllun willankun imayna paqarismkumantaqa.

Chaytaqa llapanchismi uyarinanchis ama

k’amunakuyllawan,

Watanmanta watanmanqa sinchitan kay teqsimuyu wasinchistaqa thunichipushanchis.

Manan allin wawakuna hinachu pachamamanchistapas uywapunchis. Chay raykun

imaymana llakikunapas, waqaykunapas, onqoykunapas paqarimushan. Manan

runallapaqchu, astawanpas uywakunapas, qorachakunapaq, mihuyninchiskunapaqpas.

Covid-19 sutiyoq onqoymi teqsimuyuntinpi runkunata sayarachin. Chay p’unchaykunan

rikunchis imaynan pachamamanchis, wayranchis, ununchiy salqa uywanchiskuna ima

munayta ñaypa hina kawsayman kutishanku. Unupas, wayrapas, hanaqpas munay

ch’uyallaña.

Chaychata qhawaykuspan hamut’arina

kachun, hinaspa tapurikusunchis.

¿Imaynatataq ñawpa runakunari munayta

kawsaranku? ¿Imatataq ñawpa runakunari

ruwaranku pachamamanchis

amachanankupaqri?

htt

ps:

//w

ww

.go

ogl

e.co

m/u

rl?s

a

=i&

url

=htt

p%

3A%

2F%

2Fp

eru

folk

htt

ps:

//w

ww

.go

ogl

e.co

m/u

rl?s

a=i&

url

=htt

ps%

3A

%2

F%2

Fww

Page 12: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

ANÉCDOTA BONO NISQAMANTA

Ruraq: Silvia Bovadilla Mamani

Runa simi

Kay Estado de Emergencia nisqapi Perú suyu

umalliq imaymana sutiyuq bono nisqata

kamarichimun. Pay nimun ima p’unchaymi

lluqsimunqa sapanka bono nisqa.

Chay bono universal nisqa isqun p’unchaw

mayo killapi lluqsimunqa nirqan. Chaymi, huk

turay niwan – chay p’unchawqa ch’isiyaqta

chay bonopaq qillqachikusunchis nispa. Hina

chay p’unchaypaq manam ima

llank’aykunatapas rurapuraykuchu; ichaqa,

ñanqa suyaykapuyku, manam ima willakuypas

chay bonomanta karqanchu.

Chayrayku, umalliqkuna sut’inta

willakamunanku, mana ñanqa runakunata

suyachinankupaq. Mana chhiqaqta

willakuspam runakunawan millayta

khawachikunku.

Castellano

Durante el Estado de Emergencia, el gobierno

del Perú está otorgando diferentes tipos de

bonos familiares. Las fechas de cada bono son

emitidas por el mismo.

El bono denominado Universal estuvo

establecido para el día nueve del mes de mayo.

Por ello, uno de mis hermanos me dijo – ese

día nos podremos inscribir para ese bono.

Entonces todas las labores de ese día

quedaron suspendidas; sin embargo, no hubo

ningún comunicado al respecto durante todo el

día, fue en vano la espera.

Las autoridades deben de comunicar de

manera precisa para no alarmar a la gente en

vano. Ya que, por esa razón son mal vistas por

la población.

Page 13: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

UNQUY P'UNCHAYKUNAPI QHAWARPARINAKUY

Este articulo cuenta la situación

actual de una de las comunidades de

la Amazonia, que como muchos,

sufre el olvido de sus autoridades en

tiempos de COVI-19 y la pérdida de

sus escasos recursos, en tiempos de

pandemia.

Lo que se quiere lograr con el

presente escrito es mostrar la realidad

de los pueblos originarios que como

Roya viven en el completo abandono.

Ucayali llaqtapin taririkun huq ayllu Roya sutiyuq. Kay ayllupin tiyankun Shipibokuna,

paykunaqa chaqra llank'asqankuta qhatuspallan kawsanku. Ichaqa COVI- 19 p'unchawkunapin

ancha llakisqa taririkunku imaraykuchus kay millay unquymi intirun aylluta unquykachipun.

Waqay wañuytan lliw runakuna ñak'arin mana piq qhawaskusqan, ayllumasillantin imaymana

yunka qura hampillankuwan hampikuspa kawsatatashanku. Kay sasachakuy p'unchawkunapiqa

manan ni huq "autoridad" nisqa runakunallapas qawaykamunchu. Ichaqa "elecciones" nisqa

p'unchawkunapiqa iskay kimsataraqmi p'unchawpi chayaqku. Hastawanmi imalla chhalakuq

llaqtaman hamunankupaqpas harq'arisqa tarikunku.

Chayamantapas manan unquyllachu llakichin, imaraykuchus mana platanunku, papayanku piman

qhatuy atiypas llakichillantaqmi. Manaraq " estado de emergencia" nisqa mik'arikamushaqtinqa

papayirupas, platanirupas ayllukaman puriq rantiq, ichaqa ña mik'akamusqanmantapacha manan

ima rantiqpas chayapunchu, hinan lliw imapas ismuykapun, chaywantaqmi kay ayllurunakunaq pisi

qulqillan tukuykakapun. ¿Pitaq kunan paykunata yanapanqa wakmanta sayariyta? Ichaqa hatun

"Empresa"kunapakqa estaduraqmi qulqitapas mañaykushan.

Kay qhawarparinakuy sasachakuytaqa manan kay ayllullapichu kawsanku, yaqa llapan ayllukunan

kasqankama "autoridad"ninkuwan qunqasqa tarikunku.

Manan kay Roya hina ayllukunamanqa estadoq yanapakuyninllapas chayanchu. Imaraykuchus

mana Limachu.

Awaq: Vilma Quispe Pari

Page 14: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 15: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 16: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 17: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

CH’INYAYTA MUNARQAWANCHIK

Harawi awaq: Carmen J. Mamani Paucar

Ñuqanchikqa ikhurirqamunchik

runa kayninchik thaskirinanpaq

quri siminchikta aswanta rimananchikpa

pachamamanchikwan rimananchikpa

willkanchikkunawan rimaykunanchikpa

ikhurinchik wiñaypaq manaña

chinkananchikpa.

Haqaykuna runasiminchikkunata

p’ampayta munarqanku

quri yachayninchikkunata ima,

manantaq atirqankuchu

.

Hawa simita apamurqanku

llapallanchik rimananchikpa

runa kasqanchikmanta

qunqananchikpa

runa siminchikkunata

sarunchananchikpa

Haqaykuna ch’inyayta munarqawanchik

P’anasparaq upallachiwarqanchik

runa siminchikkunata rimayta

p’inqakunanchik kamaraq

Manataqmi ch’inkarqanchikchu

Sunqullanchikpipuni runa kayninchik

llanllarirqan

yawarninchikpipuni purirqan

siminchikkunapipuni kawsarirqan

Wata watantin pakarqa karqanchik

Kunan watakunapitaq ikhurirqamunchik

p’inqayninchikta wikch’uspa

runasiminchikkunapi rimayta qallarinchik

Sumaq Killa

Page 18: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

KUSIKUYNIYTA CHINKACHINI

Harawi awaq: Rosalia Zeballos Quea

Sumaq k’anchaypin tiyarani

pachamamaywan runamasiywan

sunquymi kusikuypi tarikurkan

huk punchaymi millay unquy tupachiwan

Tutayaypi tarikuni

kusi sunquytan machqakuchkani

apuyay hampiykuway

mama killallay puriynita k’anchaykuway

Manañan kallpayuqchu kani

asikuyniymi ripuchkan

runamasiymi tukukuchkan

tayta intillay kallpachaykuway

Waqayniyta apakuy

llakiyniyta pichay kusikuyta churaykuwan

millay unquyta t’ikarichiy

allin hapima kutichiy

Ninasisa

Page 19: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 20: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

INTI KILLAWAN

Awaq: Sheridan R. Lima Callata

Apupatapi, Inti Killawan misk’ita ch’unqachkanku kayhina ruphay p’unchawpi ¿imatan

kay apu patapi rurachkanchik? ¿imatan suyaykuchkanchik? tapunakuspa apu kinrayta

phawaykamchkanku, imatapas maskhachkanckumahina, kayma, chaqayma khawarikuspa,

pisi pisimanta uraykamuchkanku, yana ch’uspachapi hukarispa llama, llamata

winaykuchkanku. Apu kinraypi uwihakuna mikh’uykuchkanku, pukllaspa tariparunku

michikuspa uraykamuchkanku.

Chitakunataq phawanaqaykuchkanku, tusuykuchkanku ima rumipatapi, Killa, taripan

uñakunama, manan qatichikamuyta munanchu, chayrayku Intiqa asipayan. Uwihakuna

pampama chayaramuspa, puhuta phawahatanku, unu ch’akiymanta. Wayra susiwi

phawachkan, phukumuchkan, Inti Killawan puhumanta unuta hurquspa ch’allanakunku.

Iskayninku uwihanta muyupyachkanku, llamallama mikhukuspa, asispa ima.

Alquchinpahatan pukllachkanku, mantan wasimanta khawamuchkan p’iñasqallaña,

“¿imatan ruranku? chaqay irqikuna, mana uwihakunata mikhuchinkuchu” chaymanta

ch’aqwamun “¡allinta michiysi!” nispa wahakamun. Irqikunaqa manan uyarimunkuchu,

yanqa yanqallatas uyarinku, iskayniku ch’aqwanku “¡ima!” manapuni uyarinakunkuchu.

Pukllaspa, pukllaspa uwihataqa qatiykapuchkaku kanchanma, mantanqa p’iñasqallaña

k’amin irqukunata, paykunaqa wayk’una wasita pawayurunku manka khawaq,

yaraqaymanta mankata llaqwarunku.

Tatan iskayninta kamaykuchin “qankuna sara lawata waykhuchkankichik, purukunatawan

huqarinkichik, mantaykiwan wakama risaqku” Inti q’unchata lawrachin, Killataq misiman

ñukñu qaranchkan. Inti maranta hap’in sara kutananpaq, panantaq q’unchata

lawrachichkan, mankatawan churpurun. Iskayninku kamachikuspa, kamachikuspa

usqayllata mikhunata wakhurunku. Chaymanta, phawaylla kancha q’ipata chinkankurunku

purukuna hukariq, para hamuykuchkan, hatun wasima apaykurunku llapanta.

Huqarisqankupi, lawa ch’akirapusqa rupharapusqa ima, yanaña mankay sikin, taytamantan

chararamuqtin, mikhunku misimanta asikuspa, chaypis mast’anparikun. Mikhuyta

tukuruspa, puñuna wasima haykuykunku, chaypi p’unchaw tukukapun.

Wayra

Page 21: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 22: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

htt

ps:

//i.p

inim

g.co

m/o

rigi

nal

s/a7

/84

/9f/

a784

9f69

6e4

3a56

bb

ff81

67d

3e3

74d

7a.jp

g

Imagen extraída de; https://enquechua.com/la-familia-ayllu-miembros-de-la-familia/

Page 23: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU

Page 24: REVISTA DIGITAL KHIPU · 2020-07-13 · REVISTA DIGITAL – KHIPU REVISTA DIGITAL – KHIPPU Integrantes: Silvia Bovadilla Mamani (Silvi) Jonosa Gamarra Sano (Sueño) Sheridan R.

REVISTA DIGITAL – KHIPU