โรงเรยนอสสมชญแผนกประถม

งานวจยในชนเรยน / งานวจยในเชงปฏบตการ ปการศกษา.....2558 ชองานวจย การพฒนาทกษะกระบวนการดานการแรเงาภาพหนนงดวยเทคนคแสงเงาโดยใชสอเสมอนจรงและการใชตวอยางภาพสาเรจ ของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 ชอคณคร มสพชรนทร นสพรรณ กลมสาระการเรยนรศลปะ 1.หลกการและเหตผล การสรางสรรคงานทศนศลปตามจนตนาการ และความคดสรางสรรค วเคราะห วพากษ วจารณคณคางานทศนศลป การถายทอดความรสก ความคดตองานศลปะ อยางอสระชนชมและประยกตใชในชวตประจาวนได เราสามารถนามาจดระยะความลก นาหนกและแสงเงาในการวาดภาพได การวาดภาพแบบเหมอนจรง หมายถงการเขยนภาพตามสายตามองเหนใหเหมอนแบบ ...สรางสรรคงานใหเกดลายเสนหรอภาพแรเงา โดยเนนความงามของเสนและแสงเงาเปนสาคญ ...เพอใหเกดความงามและสอความหมายเขาใจงายและรวดเรวในการสรางงาน ของการเขยนภาพทกชนด เชน การเขยนภาพสเกตชหนนง ภาพสเกตชทวทศน ภาพสเกตชคนเหมอน drawing | drawingtrip https://papatsarayupongz.wordpress.com/.../drawing/ จากนนเรากจะมาเรมฝกการใชจนตนาการในกรสรางขนาดและสดสวนของภาพเพอ ... ภาพหนนง.การวาดเสนหนนง (STILL –LIFE) คอการนาสงของเครองใชทนามาจดขน หลงจากนนใหหดแรเงาตามรปทรง โดยใชเสนตรงวางใหชดเปนแนวเดยวกน ...การออกแบบแรเงาภาพวตถหนนง และการใชสอเสมอนจรง เปนการแสดงออกดานความคดสรางสรรคทสามารถนามาพฒนาทกษะดานความคดเพอใหเกดทกษะดานการทางานตามกระบวนการทศนศลปทถกตอง การนาความรทสามารถายทอดใหนกเรยนสามารถเรยนรจากวตถของจรงทสมผสไดโดยเรยนรสงเกตวตถจากของจรงทมองเหนดวยตาทาใหนกเรยนเขาใจและสามารถนาไปปฏบตไดถกตองสามารถถายทอดออกมาเปนภาพผลงานในระดบชนประถมศกษาปท 4 ไดอยางสวยงาม ดงนนผวจยจงวจยงานนขนมาเกดจากปญหาทมนกเรยนสวนนอยทไมสามารถแรเงาไดถกตองตามกระบวนการดานทศนศลปการแรเงาลายเสนทไมกลมกลนกนไมเหมาะสมหรอออกแบบไมสมดลกบวตถทนกเรยนนามาออกแบบ ประถมศกษาปท 4 ไดอยางสวยงาม ดงนนผวจยจงวจยงานนขนมาเกดจากปญหาทมนกเรยนสวนนอยทไมสามารถแรเงาไดถกตองตามกระบวนการดานทศนศลปการแรเงาลายเสนทไมกลมกลนกนไมเหมาะสมหรอออกแบบไมสมดลกบวตถทนกเรยนนามาออกแบบ 2.วตถประสงคของงานวจย

1. เพอพฒนากระบวนการทางานดานศลปะโดยใชสอเสมอนจรงและตวอยางภาพสาเรจ 2. เพอสรางเจตคตตอผลงานศลปะของตนเอง 3. นยามศพท แสงเงา หมายถง สงในธรรมชาตและสงแวดลอม เรามองเหนลกษณะรปราง รปทรง สสนและรายละเอยดของสงตางๆไดนน เพราะแสงเงา แบงเปน 3 สวนคอ 1.สวนทเปนแสงเงา คอ สวนของวตถทรบแสงจะมนาหนกออน 2.สวนทเปนเงา คอ สวนองวตถทมนาหนกเขมกวาแสง และอยตรงกนขามกบทรบแสง 3.สวนทเปนเงาตกทอด คอ บรเวณทเงาของวตถทอดไปตามพน ซงจะเปนไปตามขนาดและรปรางของวตถ หนนง หมายถง วตถของจรง หรอสงของจาลองทนามาเปนตวอยางในการวาดภาพแรเงาใหวาดภาพแรเงาเหมอนกบของจรง 4. ความร /ทฤษฎทเกยวของกอนทางานวจย 1.ฝกการพฒนาทกษะกระบวนการดานทศนศลป 2.ความสามารถในการทางานทางดานศลปะของเดกนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 5. กรอบแนวคดของการวจย ตวแปรตน ตวแปรตาม การแรเงาภาพหนนงดวยวตถของจรง ทกษะการทางานตาม และตวอยางภาพส าเรจ กระบวนการทศนศลป 6.สมมตฐานการวจย 1) นกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 ปการศกษา 2558 มผลสมฤทธในการพฒนาดานทกษะ กระบวนการเรยนดานทศนศลปเกยวกบการแรเงาภาพหนนงดวยวตถของจรง และรปภาพส าเรจ ไดสวยงามและมประสทธภาพ 2) นกเรยนมเจตคตทด ตอผลงานของตนเอง และการสอนของครผสอน 7.ตวแปรอสระ การสอนแบบสาธตโดยการแรเงาภาพหนนงดวยวตถของจรง และการสอนใชตวอยางสาเรจ 8.ตวแปรตาม ผลสมฤทธตามกระบวนการเรยนเกยวกบการการแรเงาภาพหนนงดวยวตถของจรง

9. ประชากร และกลมตวอยางและวธการสมกลมตวอยาง นกเรยนชนประถมศกษาปท 4 ปการศกษา 2558 คดเลอกนกเรยนชนประถมศกษาปท 4 /6 มจ านวน 10 คนดงน

1. เดกชายปรณ ภสนตพงษ เลขท 4 2. เดกชายพศน ตนตรฐพงษ เลขท 11 3. เดกชายธรรศ ทศนโกศล เลขท 15 4. เดกชายกฤตเมธ จารประทปกล เลขท 20 5. เดกชายซายสอาบาส ฮายส เลขท 28 6. เดกชายฐาณฐร วจตรวรานนท เลขท 30 7. เดกชายอชตะ ลมปตยากร เลขท 33 8. เดกชายปฏภาณ ศรรงเรอง เลขท 34 9. เดกชายปญญา เจนพทกษ เลขท 37 10. เดกชายภคณท เกยวกล เลขท 40

10. เครองมอในการเกบรวบรวมขอมล

1.ใช แบบฝกภาคปฏบตกอนเรยน เรองการแรเงาภาพดวยดนสอ6Bเปนวตถหนนง 1 แผน ทผวจยสรางขน

2. ใชแบบฝกภาคปฏบตหลงเรยน เรองการแรเงาภาพดวยดนสอ6Bเปนวตถหนนง วชาศลปะ สอนแบบการ

สาธต และดภาพตวอยางส าเรจ จ านวน 4แผน

3. ใชแบบทดสอบใบงานฝกการออกแบบรปภาพทเปนเรองราวเกยวกบ และประกอบดวยการประเมนผล

งานของนกเรยน และการประเมนผลงานของครผสอน จ านวน 4 แผน

4. เกณฑการใหคะแนน Rubric Score

( แผนใบงาน 1-4 ใหนกเรยนปฏบตเปนเวลา 10 สปดาห )

11 การตรวจสอบคณภาพเครองมอ

เปรยบเทยบผลงาน เชงคณภาพเปนรายบคล โดยวธการเขยน Rubric Score

12. การเกบรวบรวมขอมล และระยะเวลาการเกบขอมล

1.เดอน พ.ค. – ม. ย. 58 เกบขอมลกอนทดลอง โดยผวจยเปนผสงเกตการแรเงาภาพกอนมการ

เรยนการสอน ครแจกใบงานท 1 ใบงานกอนเรยนใหนกเรยนฝกการระบายส โดยครไมไดแนะน า ใชเวลา

ปฏบตงาน 2 – 3 สปดาห

2.เดอน ก.ค. – ธ. ค. 58 ด าเนนการทดลอง ผวจยด าเนนการจดท าใบงานเรองการแรเงาเงาภาพดวย

ดนสอ6B เปนรปหนนง จ านวน 4 แผน ใชเวลาปฏบตงาน 10 สปดาห

3.เดอน ม. ค. – ก. พ. 59 เกบขอมลหลงการทดลอง ผวจยตรวจดผลงานของนกเรยนตามระยะเวลาท

ก าหนด รวบรวมขอมลทงหมดทนกเรยนปฏบตงาน ใหคะแนนตามเกณฑทเขยน ใน Rubric Score

13. การวเคราะหขอมล

ตามเกณฑการใหคะแนนเปนรอยละ

สปดาหท1 ใบงานท1 การแรเงาภาพรปทรงเปนรปตางๆดวยดนสอ6B (ใบงานกอนเรยน )

หวขอเรอง การแรเงาภาพรปทรงเปนรปตางๆดวยดนสอ 6 B ( 20 พ.ค. 2558 )

ครสอนเรองการออกแบบแรเงาภาพ ครบอกใหนกเรยนวาดภาพและแรเงาภาพตามทนกเรยนเหนรปวตถ

ใหนกเรยนฝกการสงเกตการแรเงาภาพโดยทครไมไดท าการอธบายสงเกตวธการแรเงาของนกเรยนแตละคนซง

ครน าผลงานดทละคนกอนท าการเรยนการสอนในหองเรยน

ทถกตองใหนกเรยนฟง ครเดนสงเกตการท างาน เมอวาดภาพระบายสเสรจเรยบรอย ครคดเลอกใบงานของ

นกเรยนทครจะใชท าการวจย โดยการระบายสของนกเรยนเพอน าผลงานใบงานมาจดท าการวจยในสปดาหตอไป

นกเรยนมความคดในการท างานจากประสบการณเดมทนกเรยนมอย ครดการท างานของนกเรยนทท างานวจยแต

ละคนเพอน าไปใชในการพฒนาการท างาน

ปญหาทพบ นกเรยนทบกพรองในเรองการแรเงาภาพ ทนกเรยนแรเงาภาพดวยดนสอระยะภาพไมสม าเสมอกนด

สงเกตจากลกษณะการขดโดยใชดนสอ 6Bของรปภาพทก าหนดจากใบงานและระบายไมสม าเสมอไมเทากน

ปรากฏวามนกเรยนแรเงาภาพไมเนยนเรยบน าหนกดนสอไมสม าเสมอ จงท าใหภาพไมสวยงามตามความเปนจรง

จากวตถหนนงทครใหนกเรยนฝกวาด

วธการแกไข

ครแนะน าการท างานทถกตองโดยใหแรเงาภาพวตถหนนง ใหอยในขอบของรปภาพใหเนยนไมใหเกด

ชองวางระหวางรอยดนสอทแรเงาไปมรอยตอเชอมกนมน าหนกจากออนไปเขมโดยดจากระยะของแสงทมากระทบ

กบวตถท าใหเกดน าหนกแสงเงามระยะออนของแสง ระยะเขมของแสงใหไลน าหนกออน, กลาง ,เขม และแรเงาให

มลกษณะกลมกลนเทากนทกรปภาพ

ก าหนดพฤตกรรมบงชส าหรบการประเมน

พฤตกรรมบงช

คะแนน

1.ความคดสรางสรรค การออกแบบภาพ การจดองคประกอบ 10

2.การวาดภาพตรงกบหวขอทก าหนด 3

3 การปฏบตงานแรเงาภาพวตถหนนงดวยดนสอ6B 7

รวม 20

เกณฑการใหคะแนน (Rubric Scoring )

พฤตกรรม คะแนน

1.ความคดสรางสรรค การออกแบบภาพ การจดองคประกอบ 10

1.1 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพทด และการจดองคประกอบทด 10

1.2 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพดพอใช การจดองคประกอบดพอใช 8-9

1.3ออกแบบไมชดเจน การจดวางภาพไมถกตอง การจดองคประกอบภาพไมสมบรณ 6-7

1.4 ออกแบบไมได การจดวางภาพไมถกตอง จดองคประกอบไมด การแกไขผลงาน 4-5

1.5 ออกแบบไมได จดองคประกอบไมด ไมมการแกไขผลงาน 0- 3

2. การวาดภาพตรงกบหวขอก าหนด 3

2.1 วาดภาพดแรเงาภาพไดเรยบเนยนไปทางเดยวกบภาพทจด วาดตรงตามหวขอทก าหนด 3

2.2 วาดภาพดพอใช แรเงาภาพดพอใช มบางสวนทระบายไมเรยบวาดภาพไมตรงกบหวขอ

บางสวน

2

2.3 วาดภาพไมดแรเงาภาพขดไมเปนระเบยบ มชองวางมาก วาดภาพไมตรงกบหว

ขอก าหนด

0 -1

3.การปฏบตตามขนตอน การระบายสภาพ 3 มต 7

3.1 การปฏบตตามขนตอน แรเงาภาพลกษณะ 3มต ไดถกตองการน าเสนอผลงาน อธบายได

ด

7

3.2 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงาภาพกอนทจะวาดภาพเสรจระบายส การน าเสนอ

จากพอใช

4-6

3.3 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงาภาพกอนทจะวาดภาพเสรจ การน าเสนอผลงาน ไม

เขาใจ ระบายสไมเดนชดระบายจากสออนไปหาสเขมระบายสไมเดนชดระบายจากสออนไป

หาสเขม

1-3

รวม 20

สปดาหท 2 วนท 7 - 17 กรกฎาคม 2558

ท าใบงานท2 (หลงเรยน) เรองการแรเงาภาพหวขอเรองการแรเงาภาพโดยใชเทคนคการแรเงาภาพ ดวย

ดนสอ6B ตามความคดสรางสรรค

ครไดดการท างานวาดภาพระบายสในหองเรยน จากสมดวาดเขยน จากสปดาหท 1 ทนกเรยนวาดในสมดวาดเขยน

ครไดตรวจดผลงานและใบงานทครแจกใหนกเรยนไดระบายสและไดคดเลอกนกเรยนทระบายสครอธบายเกยวกบ

การฝกวาดภาพและการแรเงาภาพทเนนเกยวกบวาดเปนระเบยบเรยบเนยนการแรเงาทไมออกมานอกเสน

ขอบภาพ ครไดดหลกทฤษฎคาน าหนกจดน าหนกส โดยแรเงาไปแนวทางเดยวกน ไมแรเงาภาพดวยดนสอ6B

กลบไปกลบมา และไมใหเกดชองวางระหวางดนสอแรเงาและกระดาษ การรจกวธการแรเงาภาพดวยดนสอ6B

จากสออนไปหาสเขม เชน ระบายแรเงาจากสออนไปหาสเขมโดยไลน าหนกดจากก าเนดแสงเปนหลก เปนตน คร

สอนการแรเงาดวยดนสอสาธตใหนกเรยนดตามขนตอนในหองเรยนพรอมทงน าตวอยางส าเรจเรองแสงเงาโดยเรม

แสงทสองกระทบวตถครปดไฟแลวใหใชไฟฉายสองมากระทบทวตถจากเทคนคการสาธตใหนกเรยนสงเกตแสงทมา

กระทบกบวตถดเปนขนตอนอธบายวธการแรเงาทถกตอง เปนการแรเงาภาพจากโทนสออนไปหาสเขมตามล าดบ

สวนทนกเรยนปฏบต คอการแรเงาภาพไปทางเดยวกนใหเรยบ แรเงภาพไปทางเดยวกนไมใหเกดชวงวางสขาวของ

กระดาษลงไปนกเรยนฝกการแรเงาภาพทส าคญตองเวลาแรเงาภาพตองมลายเสนดนสอทมลกษณะกลมกลนกน

แรเงาน าหนกออนกลางเขมใหกลมกลนกน หลงจากทครอธบายการท างานเรยบรอยแลว นกเรยนปฏบตใบงาน

แผนท 2 ตามแบบรปภาพในใบงาน ตามขนตอน จากการสงเกตการท างานของนกเรยน ปรากฏวานกเรยน

ตงใจท างานแรเงาภาพไดดขน ตามล าดบ นกเรยนระบายสดขนกวาใบงานท 1 ครเกบรวบรวมผลงาน ตองานท

นกเรยนท าอยางเปนขนตอน นกเรยนตองการอะไร ครตองพฒนาการท างานไปถงขนไหนเพอเปนการฝกท างาน

จากงายไปหายาก ครสงเกตการท างาน เอใจใสในผลงานของนกเรยนทกคน เพอตองการใหนกเรยนระบายสไล

น าหนกสไดถกตอง

2. กระบวนการจดจ า หลงจากทครไดท าการสอนจากสงทนกเรยนไมร จนท าใหนกเรยนเขาใจการท างานมากขน

โดยการรจกการสงเกตจากทครสาธตตามล าดบขนตอนและน าตวอยางส าเรจมาใหดเพอเปนแนวทางในการท างาน

แตไมใหนกเรยนลอกเลยนแบบ ทนกเรยนฝกวาดภาพจากสมดวาดเขยนครไดน าผลงานมาตรวจดสามารถน ามา

วเคราะหการท างานของนกเรยนแตละคนได

3.กระบวนการแสดงพฤตกรรมเหมอนตวอยาง นกเรยนสามารถเรยนรจากการท างานทเกดจากประสบการณ

จากสงแวดลอมทนกเรยนมอย และจากการกระท าทเกดจากการเรยนรสงใหมจากทครอธบายใหนกเรยนฟง การ

สาธตใหนกเรยนดจนเกดความเขาใจ ไดคด ไดกระท าซ า ๆ จนเกดความเคยชนจนสามารถปฏบตได แตไมใชเปน

การลอกเลยนแบบ จากตวอยางทครน ามาใหนกเรยนด นกเรยนสามารถแยกแยะไดภาพผลงานตองเกดจาก

ความคดจนตนาการทนกเรยนวาดภาพ และระบายสไลน าหนกสอยางถกวธการฝกบอยๆ ไมใชปฏบตเฉพาะใน

ชวโมงเรยน เปนการท างานทนอยเกนไป สปดาหละ 1 ชวโมง ครจงตองท าการฝกระบายสเพมเตม ในชวงพกเทยง

เวลา 12.15- 12.50 น. ในวน จนทร องคาร พธ และพฤหสบด

4. กระบวนการจงใจ

การท างานฝกปฏบตในเวลาชวงพก จะมนกเรยนทตองไปพก จะมาชาบาง ครตองมสงทเปนแรงจงใจ เพอให

นกเรยนอยากท างานโดยทครไมกลาวต าหนตเตยน จนไมอยากมาท างาน สงทสามารถสรางแรงจงใจไดแก ค า

กลาวค าชนชม เมอท าภาพผลงานไดด และสวยงาม หรอความพยายามทจะปฏบตงานดวยความเตมใจจากงาย

ไปหายาก นกเรยนฝกฝนอยางตอเนอง กจะเปนแรงบนดาลใจใหนกเรยนอยากท างาน นอกเหนอจากเวลาเรยน

ปกตทนกเรยนตองมาระบายสอยางสม าเสมอ จนเกดความเคยชน

ปญหาทพบ มนกเรยนบางคนทบกพรองในเรองการแรเงาภาพ มนกเรยนแรเงาภาพกดหนกเสนทแรเงาไม

ไมสม าเสมอกนตามรปภาพทก าหนดจากใบงานและระบายไมสม าเสมอไมเทากน ปรากฏวามนกเรยนยงแรเงาไล

น าหนกจากดนสอกดน าหนกไมเทากนภาพไมกลมกลนกน ไมถกตอง

วธการแกไข

ครสาธตการแรเงาภาพดวยดนสอ ใหนกเรยนดในชวโมงเรยนและตอนชวงพกเทยงทนกเรยนจ านวน 10 คน มาฝก

ปฏบตใบงาน ในชวงพกเทยงเวลา 12.15-12.50 น. ในวนจนทร องคาร พธ และพฤหสบด ใหนกเรยนสงเกตด

เวลาแรเงาภาพจะลงน าหนกการแรเงาทถกตองตามขนตอน ครสาธตการแรเงาภาพดวยดนสอ6B ทถกตองเปน

อยางไรโดยแรเงาจากระยะออนไปหาระยะเขมตามน าหนกของดนสอนกเรยนคอยๆเกลยใหมน าหนกเทากน

ครน าหลกทฤษฎคาน าหนกสออน คาน าหนกสเขมมาอธบายใหนกเรยนฟงแรเงาไลน าหนกของดนสอจน

นกเรยนเขาใจ เปนตน นกเรยนทปฏบตเสรจแลวสงใบงานครน าหลกทฤษฎการเรยนรของ Bandura มาฝกเดก

นกเรยนในเรองการจ า คอยๆเรยนรไปทละขนตอนจนสามารถไลน าหนกไดถกตอง

พฤตกรรม คะแนน

1.ความคดสรางสรรค การออกแบบภาพ การจดองคประกอบ 10

1.1 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพทด และการจดองคประกอบทด 10

1.2 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพดพอใช การจดองคประกอบดพอใช 8-9

1.3ออกแบบไมชดเจน การจดวางภาพไมถกตอง การจดองคประกอบภาพไมสมบรณ 6-7

1.4 ออกแบบไมได การจดวางภาพไมถกตอง จดองคประกอบไมด การแกไขผลงาน 4-5

1.5 ออกแบบไมได จดองคประกอบไมด ไมมการแกไขผลงาน 0- 3

2. การวาดภาพตรงกบหวขอก าหนด 3

2.1 วาดภาพด แรเงาภาพไดเรยบเนยนไปทางเดยวกบภาพทจด วาดตรงตามหวขอท

ก าหนด

3

2.2 วาดภาพดพอใช แรเงาภาพดพอใช มบางสวนทแรเงาไมเรยบวาดภาพไมตรงกบหวขอ

บางสวน

2

2.3 วาดภาพไมดแรเงาขดไมเปนระเบยบ มชองวางมาก วาดภาพไมตรงกบหวขอก าหนด 0 -1

3.การปฏบตตามขนตอน การระบายสภาพ 3 มต 7

3.1 การปฏบตตามขนตอน แรเงาภาพลกษณะ 3มต ไดถกตองการน าเสนอผลงาน อธบายได

ด

7

3.2 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงาภาพกอนทจะวาดภาพเสรจระบายส การน าเสนอ

จากพอใช

4-6

3.3 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงาภาพกอนทจะวาดภาพเสรจ การน าเสนอผลงาน ไม

เขาใจ แรเงาไมเดนชดแรเงาจากสออนไปหาสเขมแรเงาไมเดนชดระบายจากสออนไปหาสเขม

1-3

รวม 20

สปดาหท 3 วนท 7-21 สงหาคม 2558

ใบงานท3 เรองการแรเงาโดยใชเทคนคการแรเงาภาพดวยดนสอ6B ไลน าหนกตามความคดสรางสรรค

ครทบทวนอธบายการท างานทถกตองและน าตวอยางส าเรจภาพการแรเงาภาพใหนกเรยนดอกครงครวธการท างานการ

แรเงาภาพภาพ ครใหนกเรยนสงเกตตวอยางส าเรจ และครสาธตขนตอนการแรเงาภาพใหนกเรยนดอกครงครไดน า

หลกการท างานของศาสตรจารยบนดรา เกยวกบกระบวนการความเอาใจใส ทครดการท างานของนกเรยนทการฝก

อยตลอด กระบวนการจดจ า ทนกเรยนตองเรยนรเพอพฒนาการระบายสใหดยงขนโดยครฝกการแรเงาภาพหน

นงกระบวนการแสดงพฤตกรรมเหมอนตวอยาง ทครใหฝกนกเรยนใชความคดสรางสรรคของตนเองโดยฝกการไล

น าครแจกใบงานท 3 เรองการแรเงาภาพหนนง การไลน าหนกระยะออน กลาง เขมตามความคดสรางสรรค โดยให

นกเรยนฝกการแรเงาภาพ ดวยดนสอ6B นกเรยนปฏบต ไดเปนระเบยบ และเรยบมากยงขนตามล าดบนกเรยนไดม

การฝกไลน าหนกตามระยะออนกลางเขม แลวเกลยน าหนกดนสอใหสม าเสมอกนโดยใหนกเรยนเลอกวตถหนนง

นกเรยนชอบและสนใจทจะแรเงาใหออกมาสวยงามตามความคดสรางสรรคครใชน าวตถของจรงทนกเรยนตองการวาด

มาเปนแบบพรอมทงการแรเงาโดยดน าหนกของแสงทมากระทบกบวตถจากในหองเรยนและในชวโมงพกเทยงม

นกเรยนบางคนทยงปฏบตไมถกตอง ตองใชเวลาใชเวลาในการทดสอบ พอสมควร นกเรยนฝกท างานจนกวาจะเสรจ

ทกคน หลงจากนนครใชกระบวนการจงใจไดกลาวชนชมผลงานของนกเรยนทกคนและมการเสนอแนะ การออกมา

น าเสนอหนาชนเรยนเรองการท างานและวธแกไขขอบกพรองตางๆ

ปญหาทพบ นกเรยนบางคนยงแรเงาดจากวตถแรเงายงไมถกตองการแรเงาเสนบางสวนยงไมดและไม

กลมกลนกนไมเทากนเนองจากการใชกลามเนอมอทแรเงาภาพไมเทากน นกเรยนบางคนแรเงายงไมถกตอง แรเงา

ภาพกนไมอยใกลเคยงกนท าใหภาพทดไมเปนลกษณะธรรมชาต จะมบางคนแรเงาภาพจะเดนขนมาไมกลมกลน

กน ครเดนดนกเรยนทละคนสาธตการแรเงาภาพใหนกเรยนดจนส าเรจ

วธการแกไข ครดผลงานของนกเรยนและสงเกตการท างานของนกเรยนทมปญหาเรองการใชดนสอกดแรเงาภาพ

ในวธการแกไข

ครเดนดนกเรยนทละคนสาธตการแรเงาภาพใหนกเรยนดจนส าเรจครสาธตการแรเงา ใหนกเรยนดในชวโมงเรยน

และตอนชวงพกเทยงทนกเรยนจ านวน 10 คน มาฝกปฏบตใบงาน ในชวงพกเทยงเวลา 12.15 -12. 50 น. ในวน

จนทร องคาร พธ และ พฤหสบด ใหนกเรยนสงเกตดเวลาแรเงาจะลงน าหนกการแรเงาทถกตองตามขนตอน คร

สาธตการระบายสทถกตองเปนอยางไรโดยแรเงาจากวตถของจรงจากสออนไปหาสเขมครน าหลกทฤษฎคา

น าหนกสออน คาน าหนกสเขมมาอธบายใหนกเรยนฟงแรเงาภาพเปน 3 ระยะจนนกเรยนเขาใจ เปนตน

นกเรยนทปฏบตเสรจแลวสงใบงานครน าหลกทฤษฎการเรยนรของ Bandura มาฝกเดกนกเรยนในเรองการ

จ า คอยๆเรยนรไปทละขนตอนจนสามารถแรเงาเกลยน าหนกสดสวนทจากออนไประยะทเขมและเกลย

น าหนกดนสอใหกลมกลนกนจนสวยงามไดถกตอง

พฤตกรรม คะแนน

1.ความคดสรางสรรค การออกแบบภาพ การจดองคประกอบ 10

1.1 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพทด และการจดองคประกอบทด 10

1.2 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพดพอใช การจดองคประกอบดพอใช 8-9

1.3ออกแบบไมชดเจน การจดวางภาพไมถกตอง การจดองคประกอบภาพไมสมบรณ 6-7

1.4 ออกแบบไมได การจดวางภาพไมถกตอง จดองคประกอบไมด การแกไขผลงาน 4-5

1.5 ออกแบบไมได จดองคประกอบไมด ไมมการแกไขผลงาน 0- 3

2. การวาดภาพตรงกบหวขอก าหนด 3

2.1 วาดภาพด แรเงาภาพไดเรยบเนยนไปทางเดยวกบภาพทจด วาดตรงตามหวขอท

ก าหนด

3

2.2 วาดภาพดพอใช แรเงาดพอใช มบางสวนทแรเงาไมเรยบวาดภาพไมตรงกบหวขอ

บางสวน

2

2.3 วาดภาพไมดแรเงาขดไมเปนระเบยบ มชองวางมาก วาดภาพไมตรงกบหวขอก าหนด 0 -1

3.การปฏบตตามขนตอน การแรเงาภาพ 3 มต 7

3.1 การปฏบตตามขนตอน แรเงาลกษณะ 3มต ไดถกตองการน าเสนอผลงาน อธบายไดด 7

3.2 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงากอนทจะวาดภาพเสรจระบายส การน าเสนอจาก

พอใช

4-6

3.3 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงากอนทจะวาดภาพเสรจ การน าเสนอผลงาน ไมเขาใจ

แรเงาไมเดนชดแรเงาจากออนไปหาเขมแรเงาภาพไมเดนชดแรเงาจากสออนไปหาสเขม

1-3

รวม 20

สปดาหท 4 วนท 8- 18 ก.ย. 58 ใบงานท 4 ออกแบบวาดภาพโดยใชเทคนคการแรเงาภาพตาม

ความคดสรางสรรค เรองการวาดภาพแรเงาภาพหนนง

ครสอบถามนกเรยนถงการท างานและปญหาทนกเรยนสามารถน ามาแกไขผลงานใหดขนหลงจาก

ทคณครไดเสนอแนะวธการท างานเปนขนตอน มนกเรยนบางคนทซกถามความรเพมเตมครตอบค าถามและให

ปรบปรงแกไข และน าตวอยางภาพส าเรจ มาใหนกเรยนดอกครง ครแจกใบงานท4 ใหนกเรยนปฏบตในขอเรอง

ครก าหนดจากใบงานท 1,2,3 นกเรยนไดฝกการใชกลามเนอ และการแรเงาภาพ ใหนกเรยนวาดภาพให

เนอหาตรงกบเนอเรองทก าหนด วาดภาพใหใหญเหมาะสมกบหนากระดาษทนกเรยนปฏบตเพอเวลาทระบายส

ลกษณะ 3 มตจะดเหนชดเจนมากยงขน หลงจากนนนกเรยนใชเทคนคการแรเงาภาพจากระยะออนไปหาเขมของ

ตวรปทรงทนกเรยนวาดภาพ โดยเราน าหลกการแรเงาทเปน 3 ระยะ ในภาพทวาดขนทงหมดซงจะดยากทกสวนท

แรเงาลงไป เพอใหเกดความช านาญและฝกทกษะการแรเงาแลวภาพจะสวยงามดขนอยางตอเนองในการท างาน

ครน าหลกทฤษฎคาน าหนกสออน คาน าหนกสเขมมาอธบายใหนกเรยนฟงการแรเงาภาพหนนงจนนกเรยน

เขาใจ เปนตน นกเรยนทปฏบตเสรจแลวสงใบงานครน าหลกทฤษฎการเรยนร ของ Bandura มาฝกเดก

นกเรยนในเรองการจ า คอยๆเรยนรไปทละขนตอนจนสามารถแรเงาน าหนกไดถกตองครใหฝกท าใบงาน

ทกใบงาน นกเรยนมความคดสรางสรรคในการท างานอยางตอเนองและรจกการแกปญหาโดยการซกถามคร จง

น าไปปรบใชใหถกตองทนกเรยนสามารถรจกน าไปใชในชวตประจ าวนไดถกตอง ใหนกเรยนแรเงาภาพวาดภาพ

จนเสรจทกคน และครน าหลกการท างาน 4 กระบวนการของ Bandura มาฝกเดกนกเรยนในเรองการท างาน

นกเรยนเกดทกษะการท างานเรมระบายสไดดขนตามล าดบ

ปญหาทพบ นกเรยนบางคนสวนนอย ยงจดองคประกอบในการวาดภาพไมถกตองภาพทวาดบางสวน

ยงเลกเกนไปท าใหแรเงาภาพหนนง ไมชดเจนเทาทควร ครใหนกเรยนลบวาดภาพหนนงใหใหญพอสมควรท

นกเรยนวาดภาพ การแรเงายงเกดชองวางของงานทนกเรยนแรเงาภาพลายเสนบางสวนไมกลมกลนเทาทควรมการ

แรเงาออนเขมทไมสมดลควรเกลยน าหนกดนสอใหกลมกลนกน มนกเรยนสวนใหญมการพฒนาดานการท างานด

ขนหลงจากฝกการแรเงาภาพอยางตอเนอง

วธการแกไข

วาดภาพ โดยเราน าหลกการแรเงาภาพในภาพทวาดขนทงหมดซงจะดยากทกสวนทระบายสลงไป เพอให

เกดความช านาญและฝกทกษะการแรเงาภาพใหตอเนองในการท างานครน าหลกทฤษฎคาน าหนกสออน คา

น าหนกสเขมมาอธบายใหนกเรยนฟงแรเงาภาพหนนงจนนกเรยนเขาใจ เปนตน นกเรยนทปฏบตเสรจแลวสงใบ

งานครน าหลกทฤษฎการเรยนร ของ Bandura มาฝกเดกนกเรยนในเรองการจ า คอยๆเรยนรไปทละ

ขนตอนจนสามารถไลสไดถกตองครใหฝกท าใบงานทกใบงาน นกเรยนมความคดสรางสรรคในการท างานอยาง

ตอเนองและรจกการแกปญหาโดยการซกถามคร จงน าไปปรบใชใหถกตองทนกเรยนสามารถรจกน าไปใชใน

ชวตประจ าวนไดถกตอง ใหนกเรยนวาดภาพและแรเงาภาพหนนงจนเสรจทกคน และครน าหลกการท างาน 4

กระบวนการของ Bandura มาฝกเดกนกเรยนในเรองการท างาน นกเรยนเกดทกษะการท างานเรมแรเงา

ภาพไดดขนตามล าดบ

วธการแกไข

ครใหนกเรยนลบภาพบางสวนออกวาดใหมใหมความเหมาะสมกบกระดาษทนกเรยนวาดภาพ จดภาพใหม

องคประกอบของภาพทสมบรณ มจดเดน ความกลมกลนในการแรเงาภาพใหมความเหมาะสมกบเนอเรองของ

ภาพทนกเรยนวาดและวาดในพนททมรปภาพเปนตวก าหนดใหนกเรยนแรเงาภาพใหถกตองดระยะภาพใหมความ

สมดลทงดานองคประกอบใหเกดความคดสรางสรรคในการท างานฝกโดยใชเทคนคทกลาวมาเปนการเสรมแรงโดย

ดจากผลงานส าเรจ ดจากวธสาธตตามขนตอนจากงายไปหายากฝกฝนจนนกเรยนท างานคลองและสามารถน า

วธการทเรยนรไปใชใหเกดประโยชนใหเกดประสทธภาพได นกเรยนพงพอใจผลงานของตนเองทแรเงาภาพภาพหน

นงใหสวยงามไดโดยก าหนดทศทางของแสงเงาเปนหลกชวยใหนกเรยนไลน าหนกไดถกตองสมบรณมากยงขน

พฤตกรรม คะแนน

1.ความคดสรางสรรค การออกแบบภาพ การจดองคประกอบ 10

1.1 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพทด และการจดองคประกอบทด 10

1.2 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพดพอใช การจดองคประกอบดพอใช 8-9

1.3ออกแบบไมชดเจน การจดวางภาพไมถกตอง การจดองคประกอบภาพไมสมบรณ 6-7

1.4 ออกแบบไมได การจดวางภาพไมถกตอง จดองคประกอบไมด การแกไขผลงาน 4-5

1.5 ออกแบบไมได จดองคประกอบไมด ไมมการแกไขผลงาน 0- 3

2. การวาดภาพตรงกบหวขอก าหนด 3

2.1 วาดภาพด แรเงาภาพไดเรยบเนยนไปทางเดยวกบภาพทจด วาดตรงตามหวขอท

ก าหนด

3

2.2 วาดภาพดพอใช แรเงาภาพดพอใช มบางสวนทระบายไมเรยบวาดภาพไมตรงกบหวขอ

บางสวน

2

2.3 วาดภาพไมดแรเงาภาพหนนงขดไมเปนระเบยบ มชองวางมาก วาดภาพไมตรงกบหว

ขอก าหนด

0 -1

3.การปฏบตตามขนตอน การแรเงาภาพภาพ 3 มต 7

3.1 การปฏบตตามขนตอน แรเงาภาพลกษณะ 3มต ไดถกตองการน าเสนอผลงาน อธบายได

ด

7

3.2 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงาภาพกอนทจะวาดภาพเสรจแรเงาภาพ การน าเสนอ

จากพอใช

4-6

3.3 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงาภาพกอนทจะวาดภาพเสรจ การน าเสนอผลงาน ไม

เขาใจ แรเงาภาพหนนงไมเดนชดระบายแรเงาดนสอจากสออนไปหาสเขมไมเดนชด

1-3

รวม 20

สปดาหท 5 วนท 5 – 20 มกราคม 2559 จดท าใบงานท 4 การออกแบบ วาดภาพแรเงาภาพวตถหนนง

โดยใชเทคนคการแรเงาภาพดวยดนสอ 6B

ครทบทวนการท างานของนกเรยนทผานมาและสรปเพอใหนกเรยนฝกการปฏบตงานการวาดภาพ

ระบายส นกเรยนเกอบทกคนฝกการระบายสไดดขน การวาดภาพไดถกตองเหมาะสมยงขนแตยงมขอบกพรอง

บางเลกนอยนกเรยนมความพยายามในการวาดภาพระบายสโดยฝกการระบายสในสวนทมภาพจ ากดของภาพ

นกเรยนตงใจท างานมากยงขนมการปรบปรงภาพผลงานดขนเกอบทกคน การระบายสมความชดเจนเพมมาก

ยงขนแตมบางคนทตองแกไขเปนสวนนอยรปภาพทวาดมมตมากยงขน การระบายสดเรยบเนยนขนตามล าดบการ

จดองคประกอบของภาพทวาด มการระบายสทชดเจนทกสดสวนของภาพโดยไลน าหนกสสออนไปหาสเขม ตาม

วรรณะของสนกเรยนมความ พยายามระบายสโดยไมใหเหนสวนทเปนสขาวของกระดาษท าใหผลงานใบงานท 4

วาดภาพระบายสไดสมบรณส าหรบนกเรยน ในเรองการจดองคประกอบภาพทเหมาะสมด การไลน าหนกสทดขน

ตามล าดบ โดยดจากใบงานแผนท 1 – ใบงานแผนท 5 ครสงเกตการท างานของนกเรยนอยางตอเนอง ดสงเกตใน

หองเรยน และนอกเวลาเรยนชวงพกเทยงทนกเรยนท างาน พรอมทงสาธตการท างานทกขนตอน ใหนกเรยนดและ

ปฏบตตามจนเกดความช านาญในการท างาน ซงมบางสวนทมปรบแกไขบางเลกนอย ครน าหลกทฤษฎคา

น าหนกสออน คาน าหนกสเขมมาอธบายใหนกเรยนฟงไลน าหนกสจนนกเรยนเขาใจ เปนตน นกเรยนทปฏบต

เสรจแลวสงใบงานครน าหลกทฤษฎการเรยนร และลอกเลยนแบบของ Bandura มาฝกเดกนกเรยนในเรอง

การจ า คอยๆเรยนรไปทละขนตอนจนสามารถไลสไดถกตองครใหฝกท าใบงานทกใบงาน นกเรยนม

ความคดสรางสรรคในการท างานอยางตอเนองและรจกการแกปญหาโดยการซกถามคร จงน าไปปรบใช

ใหถกตองทนกเรยนสามารถรจกน าไปใชในชวตประจ าวนไดถกตอง ใหนกเรยนระบายสวาดภาพจนเสรจ

ทกคน นกเรยนมความพยายามท างานมากขนเพอใหไดผลงานทออกมาดแลวสมบรณทสด

ปญหาทพบ

นกเรยนบางคนทแรเงาภาพเขมเขาไปบรเวณของพนสออนท าใหบางสวนของภาพดเลอะไป ตองใชเวลาในการวาด

ภาพแรเงาภาพปรบปรงการระบายภาพบางสวนจะท าใหการวาดภาพระบายสดขน

วธการแกไข

ครอธบายการแรเงาภาพไลน าหนกใหดเรยบเนยนตามขนตอนการแรเงาภาพทตองดอยางระมดระวงโดยใหระบาย

สออนไปหาสเขมในสดสวนทพอเหมาะพอด ใหสงเกตรปภาพและไมแรเงาภาพเสนทแรเงาหยาบหรอเกลยน าหนก

สใหกลมกลนกน ท าใหเปนเสนขดไมเทากนดไมเรยบเนยนไมสวยงาม ครสาธตวธการแรเงาภาพหนนงตาม

ขนตอนในลกษณะแบบนใหนกเรยนทมปญหาในการท างานดอกครงและน าตวอยางการแรเงาภาพหนนงโดยใช

เทคนคการสาธตใหดอกครง นกเรยนจะเขาใจการท างานมากยงขน นกเรยนสามารถไปฝกการท างานระบายส

โดยวธการแรเงาภาพ ฝกใหนกเรยนรจกการท างานทใชความรอบคอบในการท างาน ความละเอยดเรองการแรเงา

ภาพในลกษณะ 3 มต การท างานแรเงาภาพเปน 3 ระยะใหนกเรยนไดฝกจนเกดความช านาญในการแรเงาภาพ

โดยดลกษณะแสงเขามากระทบกบวตถ นกเรยนท างานครงสดทายผดนอยทสด

พฤตกรรม คะแนน

1.ความคดสรางสรรค การออกแบบภาพ การจดองคประกอบ 10

1.1 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพทด และการจดองคประกอบทด 10

1.2 มความคดสรางสรรค มการออกแบบภาพดพอใช การจดองคประกอบดพอใช 8-9

1.3ออกแบบไมชดเจน การจดวางภาพไมถกตอง การจดองคประกอบภาพไมสมบรณ 6-7

1.4 ออกแบบไมได การจดวางภาพไมถกตอง จดองคประกอบไมด การแกไขผลงาน 4-5

1.5 ออกแบบไมได จดองคประกอบไมด ไมมการแกไขผลงาน 0- 3

2. การวาดภาพตรงกบหวขอก าหนด 3

2.1 วาดภาพด แรเงาภาพไดเรยบเนยนไปทางเดยวกบภาพทจด วาดตรงตามหวขอท

ก าหนด

3

2.2 วาดภาพดพอใช แรเงาภาพดพอใช มบางสวนทระบายไมเรยบวาดภาพไมตรงกบหวขอ

บางสวน

2

2.3 วาดภาพไมดแรเงาภาพขดไมเปนระเบยบ มชองวางมาก วาดภาพไมตรงกบหว

ขอก าหนด

0 -1

3.การปฏบตตามขนตอน การระบายสภาพ 3 มต 7

3.1 การปฏบตตามขนตอน แรเงาภาพลกษณะ 3มต ไดถกตองการน าเสนอผลงาน อธบายได

ด

7

3.2 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงาภาพกอนทจะวาดภาพเสรจระบายส การน าเสนอ

จากพอใช

4-6

3.3 การปฏบตไมตรงตามขนตอนแรเงาภาพกอนทจะวาดภาพเสรจ การน าเสนอผลงาน ไม

เขาใจ ระบายสไมเดนชดแรเงาภาพจากสออนไปหาสเขมระบายสไมเดนชดระบายจากสออน

ไปหาสเขม

1-3

รวม 20

วธการวเคราะหขอมล

น าผลทนกเรยนวาดภาพแรเงาภาพหนนง ของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4ทเรยนโดยใช การตรวจ

ผลงานตามเกณฑใบงานทนกเรยนปฏบตมาคดคาคะแนนเปนรอยละจากใบงาน 5 แผนทนกเรยนไดฝกปฏบต

1.ใบงาน แผนท 1 การแรเงาดวยดนสอ 6B ตามความคดสรางสรรค ก าหนดระยะออนไปหาระยะเขม(ทดสอบกอน

สอนเรยน )

2. ใบงานท1 การแรเงาดวยดนสอ 6B ตามความคดสรางสรรค ก าหนดระยะออนไปหาระยะเขม( หลงเรยน )

3.ใบงานท2 การแรเงาดวยดนสอ 6B ตามความคดสรางสรรค ก าหนดระยะออนไปหาระยะเขม

4.ใบงานท3 การแรเงาดวยดนสอ 6B โดยใชเทคนคการวาดภาพหนนงเปนรปตางๆหรอเรองราวตามกระบวนการ

ศลปะใหถกตอง

5.ใบงานท 4 การแรเงาดวยดนสอ 6B โดยใชเทคนคการวาดภาพหนนงเปนรปตางๆหรอเรองราวตามกระบวนการ

ศลปะใหถกตองของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4ทนกเรยนใชแบบทดลองใบงาน โดยครเปนผคดแบบใบ

งานขนมาโดยใชหลกการระบายสภาพและการออกแบบภาพทเหมาะสมส าหรบการระบายสงานใหถกตองสมบรณ

มากยงขน โดยน าภาพทง 5ใบงานมาหาคาเฉลยเปรยบเทยบความแตกตาง

ผลการวจย ผลการวจยในครงนพบวา นกเรยนเกดทกษะการระบายสเทยนไดดขนของนกเรยนระดบชน

ประถมศกษาปท 4 ทเรยนโดยใชแบบทดลองใบงานทครใหนกเรยนฝกตามระยะเวลาทก าหนด 5 ครง ดงแสดงใน

ตาราง

ตารางแสดง การวาดภาพระบายสเทยนของนกเรยนโดยใชเทคนคการสอนแบบสาธตของน.ร. ชนป.4

ล าดบท ชอ – นามสกล ใบงาน

กอนเรยน

ใบงาน

ชดท1

ใบงาน

ชดท2

ใบงาน

ชดท3

ใบงาน

ชดท4

คะแนน

รวม 100

รอยละ

100

1 ด.ช.ปรณ ภสนตพงษ 18 19 18 19 20 94 94.00

2 ด.ช. พศน ตนตรฐพงศ 17 18 18 20 19 92 92.00

3 ด.ช. ธรรศ ทศนโกศล 17 19 18 20 20 94 94.00

4 ด.ช. กฤตเมธ จารประทปกล 17 18 18 19 19 91 91.00

5 ด.ช.ซยยส อบบาสซามร ฮายด 17 18 18 19 20 92 92.00

6 ด.ช.ฐาณฐร วจตรวรานนท 18 19 19 20 20 96 96.00

7 ด.ช.อชตะ สมปตยากร 17 18 18 20 20 93 93.00

8 ด.ช.ปฏภาณ ศรรงเรอง 17 18 18 20 19 92 92.00

9 ด.ช. ปญญา เจนพทกษ 17 18 18 20 20 93 93.00

10 ด.ช. ภคณท เกยวกล 17 19 18 20 19 93 93.00

คะแนนการวาดภาพระบายสเทยนของนกเรยนชน ป.4 โดยใชเทคนคการสอนแบบสาธต

คดเปนคาเฉลย รอยละ 93.00

การเปรยบเทยบเกณฑ

1. รอยละสงกวารอยละ 90 = ดเยยม

2. รอยละสงกวา80- 90 = ด

3. รอยละสงกวา70-80 = ปานกลาง

4. รอยละต ากวารอยละ70 = พอใช

สรป

มนกเรยน 10 คน เทยบเปนคามากกวารอยละ 80 ถอวาผานเกณฑทก าหนด

นกเรยนมคะแนนรวม 91 คะแนน มจ านวน = 1 คน

นกเรยนมคะแนนรวม 92 คะแนน มจ านวน = 3 คน

นกเรยนมคะแนนรวม 93 คะแนน มจ านวน = 3 คน

นกเรยนมคะแนนรวม 94 คะแนน มจ านวน = 2 คน

นกเรยนมคะแนนรวม 95 คะแนน มจ านวน = - คน

นกเรยนมคะแนนรวม 96 คะแนน มจ านวน = 1 คน

รวม = 10 คน

การเปรยบเทยบเกณฑการประเมนผลงานของของนกเรยน

สรป ดมาก = 10 แผน

ด = 70 แผน

ยงไมพอใจ = - แผน

อยากเพมเตม = - แผน

จากตารางพบวา

การหาคารอยละคดเปนคาเฉลยสงขน นกเรยนมการพฒนาผลสมฤทธในการวาดภาพแรเงาภาพหนนง

ดวยดนสอ6B โดยใชเทคนควธการสาธตและการใชตวอยางส าเรจ ของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 ไดด

ขน

สรปผลการประเมนจากใบงานของนกเรยน และประเมนการสอนของครมดงน

1. นกเรยนมความตงใจแรเงาภาพไดอยางตงใจสวยงาม

2. นกเรยนมความสนใจและตงใจ

3. แรเงาไดถกตองสมบรณจดองคประกอบสมบรณ

4. จดองคประกอบภาพไดด น าหนกแสงเงาระบายไดดสวยงามจากสออนไปสเขม

5. นกเรยนจดองคประกอบภาพไดด

6. แรเงาภาพไดสวยงามถกตองตามล าดบ

7. แรเงาภาพไดดตามระยะเกลยน าหนกแสงเงาไดด

8. แรเงาภาพไดถกตอวงสมบรณ

9. แรเงาไดเปนระยะ3 ระยะ ไลน าหนกสไดถกตอง

10. ระบายแรเงาภาพไดดถตองสวยงาม

สรปผลการวจย

การวจยในครงนพบวาผลสมฤทธทางการวาดภาพแรเงาภาพดวยดนสอ6Bโดยใชเทคนควธการสาธตและ

การน าตวอยางส าเรจมาของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 จาการท าใบงาน 5แผน มการพฒนาและ

คาเฉลยโดยรวมสงขน

สรปอภปรายผลสรปผลการวจย

การวจยในครงนพบวาผลสมฤทธทางการวาดภาพแรเงาภาพดวยดนสอ6Bโดยใชเทคนควธการสาธตและ

การน าตวอยางส าเรจของนกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 จาการท าใบงาน 5แผน มการพฒนาและคาเฉลย

โดยรวมสงขน

จากการวจยในครงนแสดงใหเหนวานกเรยนระดบชนประถมศกษาปท 4 ทเรยนขณะท าใบงานมผลสมฤทธ

ทางการเรยน การท างานใบงาน1 กอนเรยน และใบงานท1 หลงเรยน นกเรยนปฏบตงานระบายสแบบ การไล

น าหนกส โดยเนนการไลน าหนกสจากสออนไปหาสเขมตามวรรณะของสเปนระเบยบเรยบยงไมถกตองเทาทควร

หลงจากการเรยนท าใบงาน 2, 3, 4 นกเรยนไดมการพฒนามการฝกปฏบตซ า ๆ มการฝกทกษะกลามเนอมอ

บอย ๆ พรอมดการสาธตและตวอยางส าเรจ ตามทครแนะน า โดยครน าหลกทฤษฎเรองน าหนกสน าหนกเขม

น าหนกกลาง น าหนกออนมาเปรยบเทยบน าหนกสตามวรรณะส และน ำหลกทฤษฎกำรเรยนร และ

ลอกเลยนแบบของ Bandura มำใชในเรองกำรเรยนรดวยกำรสงเกต คอ ผเรยนจะตองเลอกสงเกตสงท

ตองกำรเรยนรโดยเฉพำะมควำมเหนวำทงสงแวดลอม และตวผเรยนมควำมส ำคญเทำ ๆ กน บนดรำ

กลำววำ คนเรำมปฏสมพนธ (Interact) กบสงแวดลอมทอยรอบๆ ตวเรำอยเสมอกำรเรยนรเกดจำก

ปฏสมพนธระหวำงผเรยนและสงแวดลอม ซงทงผเรยนและสงแวดลอมมอทธพลตอกนและกน

พฤตกรรมของคนเรำสวนมำกจะเปนกำรเรยนรโดยกำรสงเกต (Observational Learning) หรอกำร

เลยนแบบจำกตวแบบ (Modeling) ส ำหรบตวแบบไมจ ำเปนตองเปนตวแบบทมชวตเทำนน แตอำจจะเปน

ตวสญลกษณ เชน ตวแบบทเหนในโทรทศน หรอภำพยนตรหรออำจจะเปนรปภำพกำรตนหนงสอกได

นอกจำกน ค ำบอกเลำดวยค ำพดหรอขอมลทเขยนเปนลำยลกษณอกษรกเปนตวแบบได กำรเรยนรโดย

กำรสงเกตไมใชกำรลอกแบบจำกสงทสงเกตโดยผเรยนไมคด คณสมบตของผเรยนมควำมส ำคญ เชน

ผเรยนจะตองมควำมสำมำรถทจะรบรสงเรำ และสำมำรถสรำงรหสหรอก ำหนดสญลกษณของทสงเกต

เกบไวในควำมจ ำระยะยำว และสำมำรถเรยกใชในขณะทผสงเกตตองกำรแสดงพฤตกรรมเหมอนตว

แบบ เรยนรโดยกำรสงเกตบนดรำ (Bandura, 1977) ไดอธบำยกระบวนกำรทส ำคญในกำรเรยนรโดยกำร

สงเกตหรอกำรเรยนรโดยตวแบบวำมทงหมด 4 อยำงคอ

1. กระบวนกำรควำมเอำใจใส (Attention)

2. กระบวนกำรจดจ ำ (Retention)

3. กระบวนกำรแสดงพฤตกรรมเหมอนตวอยำง (Reproduction)

4. กระบวนกำรกำรจงใจ (Motivation)

แผนผงท 3 กระบวนกำรในกำรเรยนรโดยกำรสงเกต

ท าใหนกเรยนท างานไดดขนมประสทธภาพมากขน และมผลของคาเฉลยทสงขน

ขอเสนอแนะ

1.ฝกการท างานทใชทกษะกระบวนการลกษณะนบอยๆ ชวยใหนกเรยนมการพฒนาทางดานการแรเงา

ภาพมากยงขน

2.สามารถน าไปใชบรณาการการเรยนการสอนกบวชาอน ๆ เชนวชาภาษาไทย วทยาศาสตร

ประวตศาสตรไดเกยวกบการวาดภาพแรเงาภาพลกษณะภาพ 3 มต ของเนอหาของแตละวชา

3.เปนการฝกกลามเนอการท างานและสงเสรมพฒนาดานการเรยนเกยวกบการแรเงาภาพส าหรบนกเรยน

ทมสมาธสนไดด เพอใหมสมาธดขนเมอท าการฝกบอยๆ

เอกสารอางอง - ตวอยางใบงานของนกเรยน

- เอกสารการวจยในชนเรยนและวจยเชงปฏบตการ ของ รศ.ประพนธ จายเจรญ

- หนงสอตวอยาง การประชมวชาการของครสภาครงท 6 เรอง “ การวจยกาวหนาคณภาพการศกษากาวไกล”

ส านกงานเลขาธการครสภา

-ค าจ ากดความค าวา น าหนกส จากสถาบนเทคโนโลยราชมงคลพระจอมเกลาพระนครเหนอ (INTERNET)

- ทฤษฎการเรยนร ของ Bandura (INTERNET)

ความหมายและค าจ ากดความของค าวา น าหนกส

หลกการออกแบบสรางสรรคงานศลปะกราฟฟก

การออกแบบกราฟกเพอการสอความหมาย จ าเปนตองค านงถงองคประกอบ 9 ประการ คอ เสน, รปราง, รปทรง,

ขนาด, ทศทาง, ทวาง, ลกษณะผว, ความเขม และส ผ ทท าการออกแบบจะตองศกษาองคประกอบ ในการออกแบบ

ใหเขาใจอยางถองแทเพอทจะน ามาใชในงานออกแบบตางๆไดอยางเหมาะสม และมคณคาในทางศลปะ

องคประกอบในการออกแบบ แบงเนอหาไดดงน :

2.1. เสน : 2.2. รปราง : 2.3. รปทรง : 2.4. ขนาด : 2.5. ทศทาง :

2.6. พนทวาง : 2.7. ลกษณะพนผว : 2.8. คาน าหนกส : 2.9. ส : 2.10. สรปเกยวกบ

ส

2.8. คาน าหนกของส (Value)

คาน าหนกของส (Value) คาน าหนกของส หมายถง สทสดใส สกลาง สทบของแตละสจากคาน าหนกออนสดไป

จนถงเขมสดในสเดยวกน คาของสนจะชวยท าใหเกดความรสกตางๆ เชน เกดความเคลอนไหว เกดระยะใกล-ไกล

เกดความลก-ตน เกดความแตกตางในเรองของขนาด ความกลม หรอความหนา ซงสวนมากจะเปนการเพมจาก 2

มตเปน 3 มต ในการท าความเขาใจในเรองคาน าหนกของสน สามารถดตวอยางไดจากระดบความเขม (Gray

Scale) ซงมอยประมาณ 9 ระดบดวยกน โดยเรมตนจากสขาวจนถงสด า ระดบความเขมนเปนกญแจ (Value

Keys) ซง นพวรรณ (2540: 49) ไดกลาววา การแสดงความรสกในภาพโดยการใชคาน าหนกสแบงออกเปน 4 อยาง

คอ

1. น าหนกเขม (Low Key)ใหความรสกนากลว สงา ขรม ซงจะอยทความเขมระดบ 1, 2 และ 3

2. น าหนกกลาง(Middle Key) บางต าราอาจใชค าวา (Intermediate Key) ใหความรสกเงยบ เฉย ถามมาก

เกนไปจะท าใหงานจดชด ซงจะอยทระดบความเขมท 4, 5 และ 6

3. น าหนกออน (High Key) ใหความรสกเบา ออนโยน จดอยในระดบความเขมท 7, 8 และ 9

4. น าหนกตดกน (Full Contrast)ใหความรสกตนเตน เราใจ เชน ระดบท 1 และ 9 เปนน าหนกทตดกน

ภาพแสดงความเขมทนยมใชกนในงานออกแบบมอยตางกน 9 ระดบ

อาจารย นพวรรณ (2540: 64) กลาววา ...

คาน าหนกสสามารถเปลยนแปลงไดโดยเตมสขาว หรอสด าลงไปในสนน ถาเตมสขาวจะท าใหสนนสวางขน และ

สรางสออน (Tint) หรอเรยกวา "คาน าหนกสออน" (High Value Color) ถาเตมสด าลงไปจะท าใหสเขมขน และสราง

เงา (Shade) หรอเรยกวา "คาน าหนกสเขม" (Low Value Color) ความคดเหนของคนในการแยกคาน าหนกแตกตาง

กนไป แตคนสวนมากสามารถแยกแยะสไดอยางนอย 40 ระดบ

จากสถาบนเทคโนโลยราชมงคลพระจอมเกลาพระนครเหนอ

ทฤษฎการเรยนรของ Bandura

ทฤษฎการเรยนรทางสงคมเชงพทธปญญา (Social Cognitive Learning Theory) ซงเปนทฤษฎของ

ศาสตราจารยบนดรา แหงมหาวทยาลยสแตนฟอรด (Stanford) ประเทศสหรฐอเมรกา บนดรามความเชอวาการ

เรยนรของมนษยสวนมากเปนการเรยนรโดยการสงเกตหรอการเลยนแบบ (Bandura 1963) จงเรยกการเรยนร

จากการสงเกตวา “การเรยนรโดยการสงเกต” หรอ “การเลยนแบบ” และเนองจากมนษยมปฏสมพนธ

(Interact) กบสงแวดลอมทอยรอบ ๆ ตวอยเสมอ บนดราอธบายวาการเรยนรเกดจากปฏสมพนธระหวางผ เรยน

และสงแวดลอมในสงคม ซงทงผ เรยนและสงแวดลอมมอทธพลตอกนและกน บนดรา (1969, 1971) จงเปลยนชอ

ทฤษฎการเรยนรของทานวา การเรยนรทางสงคม (Social Learning Theory) แตตอมาไดเปลยนเปน การเรยนร

ทางสงคมเชงพทธปญญา (Social Cognitive Learning Theory) อกครงหนง ทงน เนองจากบนดราพบจากการ

ทดลองวา สาเหตทส าคญอยางหนงในการเรยนรดวยการสงเกต คอ ผ เรยนจะตองเลอกสงเกตสงทตองการเรยนร

โดยเฉพาะ และสงส าคญอกอยางหนงกคอ ผ เรยนจะตองมการเขารหส (Encoding) ในความทรงจ าระยะยาวได

อยางถกตอง นอกจากน ผ เรยนตองสามารถทจะประเมนไดวาตนเลยนแบบไดดหรอไมดอยางไร และจะตอง

ควบคมพฤตกรรมของตนเองไดดวย (metacognitive) บนดรา Bandura, 1986 จงสรปวา การเรยนรโดยการสงเกต

จงเปนกระบวนการทางการรคดหรอพทธปญญา (Cognitive Processes) การเรยนรโดยการสงเกตหรอการ

เลยนแบบ (Observational Learning หรอ Modeling)บนดรา (Bandura) มความเหนวาทงสงแวดลอม และตว

ผ เรยนมความส าคญเทา ๆ กน บนดรากลาววา คนเรามปฏสมพนธ (Interact) กบสงแวดลอมทอยรอบๆ ตวเราอย

เสมอการเรยนรเกดจาก ปฏสมพนธระหวางผ เรยนและสงแวดลอม ซงทงผ เรยนและสงแวดลอมมอทธพลตอกนและ

กน พฤตกรรมของคนเราสวนมากจะเปนการเรยนรโดยการสงเกต (Observational Learning) หรอการเลยนแบบ

จากตวแบบ (Modeling) ส าหรบตวแบบไมจ าเปนตองเปนตวแบบทมชวตเทานน แตอาจจะเปนตวสญลกษณ เชน

ตวแบบทเหนในโทรทศน หรอภาพยนตรหรออาจจะเปนรปภาพการตนหนงสอกได นอกจากน ค าบอกเลาดวย

ค าพดหรอขอมลทเขยนเปนลายลกษณอกษรกเปนตวแบบได การเรยนรโดยการสงเกตไมใชการลอกแบบจากสงท

สงเกตโดยผ เรยนไมคด คณสมบตของผ เรยนมความส าคญ เชน ผ เรยนจะตองมความสามารถทจะรบรสงเรา และ

สามารถสรางรหสหรอก าหนดสญลกษณของสงทสงเกตเกบไวในความจ าระยะยาว และสามารถเรยกใชในขณะทผ

สงเกตตองการแสดงพฤตกรรมเหมอนตวแบบ บนดราไดเรมท าการวจยเกยวกบการเรยนรโดยการสงเกต หรอการ

เลยนแบบ ตงแตป ค.ศ. 1960 เปนตนมา ไดท าการวจยเปนโครงการระยะยาว และไดท าการพสจนสมมตฐานทตง

ไวทละอยาง โดยใชกลมทดลองและควบคมอยางละเอยด และเปนขนตอน ตอไปนเปนตวอยางของการวจยทบน

ดราและผ รวมงานเกยวกบการเรยนรโดยการสงเกตผลการวจยทไดรบความสนใจจากนกจตวทยาเปนอนมาก และ

มผน าไปท างานวจยโดยใชสถานการณแตกตางไป ผลทไดรบสนบสนนขอสรปของศาสตราจารยบนดราเกยวกบ

การเรยนรโดยการสงเกต การทดลองอนแรกโดย บนดรา รอส และรอส (Bandural, Ross&Roos, 1961) เปนการ

แสดงพฤตกรรมกาวราวโดยการสงเกต บนดราและผ รวมงานไดแบงเดกออกเปน 3 กลม กลมหนงใหเหนตวอยาง

จากตวแบบทมชวต แสดงพฤตกรรมกาวราว เดกกลมทสองมตวแบบทไมแสดงพฤตกรรมกาวราว และเดกกลมท

สามไมมตวแบบแสดงพฤตกรรมใหดเปนตวอยาง ในกลมมตวแบบแสดงพฤตกรรมกาวราวการทดลองเรมดวยเดก

และตวแบบเลนตกตา (Tinker Toys) สกครหนงประมาณ 1 – 10 นาท ตวแบบลกขนตอย เตะ ทบ ตกตาทท าดวย

ยางแลวเปาลม ฉะนนตกตาจงทนการเตะตอยหรอแมวาจะนงทบหรอยนกไมแตก ส าหรบเดกกลมทสอง เดกเลน

ตกตาใกล ๆ กบตวแบบ แตตวแบบไมแสดงพฤตกรรมกาวราวใหดเปนตวอยาง เดกกลมทสามเลนตกตาโดยไมมตว

แบบ หลงจากเลนตกตาแลวแมผทดลองพาเดกไปดหองทมตกตาทนาเลนมากกวา แตบอกวาหามจบตกตา เพอจะ

ใหเดกรสกคบของใจ เสรจแลวน าเดกไปอกหองหนงทละคน ซงมตกตาหลายชนดวางอยและมตกตายางท

เหมอนกบตกตาทตวแบบเตะตอยและทบรวมอยดวย ผลการทดลองพบวา เดกทอยในกลมทมตวแบบแสดง

พฤตกรรมกาวราวจะแสดงพฤตกรรมกาวราว เตะตอยทบ รวมทงนงทบตกตายางเหมอนกบทสงเกตจากตวแบบ

แสดงและคาเฉลย (Mean) ของพฤตกรรมกาวราวทแสดงโดยเดกกลมนทงหมดสงกวาคาเฉลยของพฤตกรรม

กาวราวของเดกกลมทสองและกลมทสามการทดลองทสองกเปนการทดลองของบนดรา รอส และ รอส (1963)

วธการทดลองเหมอนกบการทดลองทหนงแตใชภาพยนตรแทนของจรง โดยกลมหนงดภาพยนตรทตวแบบ แสดง

พฤตกรรมกาวราว อกกลมหนงดภาพยนตรทตวแบบไมแสดงพฤตกรรมกาวราว ผลของการทดลองทไดเหมอนกบ

การทดลองทหนง คอ เดกทดภาพยนตรทมตวแบบแสดงพฤตกรรมกาวราว จะแสดงพฤตกรรมกาวราวมากกวาเดก

ทอยในกลมทดภาพยนตรทตวแบบไมแสดงพฤตกรรมทกาวราว บนดรา และเมนลอฟ (Bandural & Menlove,

1968) ไดศกษาเกยวกบเดก ซงมความกลวสตวเลยง เชน สนข จนกระทงพยายามหลกเลยงหรอไมมปฏสมพนธกบ

สตวเลยง บนดราและเมนลอฟไดใหเดกกลมหนงทมความกลวสนขไดสงเกตตวแบบทไมกลวสนข และสามารถจะ

เลนกบสนขไดอยางสนก โดยเรมจากการคอย ๆ ใหตวแบบเลน แตะ และพดกบสนขทอยในกรงจนกระทงในทสด

ตวแบบเขาไปอยในกรงสนข ผลของการทดลองปรากฏวาหลงจากสงเกตตวแบบทไมกลวสนข เดกจะกลาเลนกบ

สนขโดยไมกลว หรอพฤตกรรมของเดกทกลาทจะเลนกบสนขเพมขนและพฤตกรรมทแสดงวากลวสนขจะลดนอยไป

การทดลองของบนดราทเกยวกบการเรยนรโดยการสงเกตหรอเลยนแบบมผน าไปท าซ า ปรากฏผลการทดลอง

เหมอนกบบนดราไดรบ นอกจากนมนกจตวทยาหลายทานไดใชแบบการเรยนร โดยวธการสงเกตในการเรยนการ

สอนวชาตาง ๆความคดพนฐานของทฤษฎการเรยนรทางสงคมเชงพทธปญญา 1. บนดราไดใหความส าคญของการ

ปฏสมพนธของอนทรยและสงแวดลอม และถอวาการเรยนรกเปนผลของปฏสมพนธระหวางผ เรยนและสงแวดลอม

โดยผ เรยนและสงแวดลอมมอทธพลตอกนและกน บนดราไดถอวาทงบคคลทตองการจะเรยนรและสงแวดลอมเปน

สาเหตของพฤตกรรมและไดอธบายการปฏสมพนธ ดงน

B = พฤตกรรมอยางใดอยางหนงของบคคล P = บคคล (ตวแปรทเกดจากผ เรยน เชน ความคาดหวงของผ เรยน

ฯลฯ) E = สงแวดลอม

2. บนดราไดใหความแตกตางของการเรยนร (Learning) และการกระท า (Performance) ถอวาความแตกตางน

ส าคญมาก เพราะคนอาจจะเรยนรอะไรหลายอยางแตไมกระท า เปนตนวานกศกษาทกคนทก าลงอานเอกสาร

ประกอบการสอนนคงจะทราบวา การโกงในการสอบนนมพฤตกรรมอยางไร แตนกศกษาเพยงนอยคนทจะท าการ

โกงจรง ๆ บนดราได

สรปวาพฤตกรรมของมนษยอาจจะแบงออกไดเปน 3 ประเภท

2.1 พฤตกรรมสนองตอบทเกดจากการเรยนร ผซงแสดงออกหรอกระท าสม าเสมอ

2.2 พฤตกรรมทเรยนรแตไมเคยแสดงออกหรอกระท า

2.3 พฤตกรรมทไมเคยแสดงออกทางการกระท า เพราะไมเคยเรยนรจรง ๆ

3. บนดราไมเชอวาพฤตกรรมทเกดขนจะคงตวอยเสมอ ทงนเพราะสงแวดลอมเปลยนแปลงอยเสมอ และทง

สงแวดลอมและพฤตกรรมมอทธพลซงกนและกน ตวอยางเชน เดกทมพฤตกรรมกาวราวกคาดหวงวาผ อนจะแสดง

พฤตกรรมกาวราวตอตนดวย ความหวงนกสงเสรมใหเดกแสดงพฤตกรรมกาวราว และผลพวงกคอวาเดกอน (แมวา

จะไมกาวราว) กจะแสดงพฤตกรรมตอบสนองแบบกาวราวดวย และเปนเหตใหเดกทมพฤตกรรมกาวราวยงแสดง

พฤตกรรมกาวราวมากยงขน ซงเปนการย าความคาดหวงของตน บนดราสรปวา “เดกทมพฤตกรรมกาวราวจะสราง

บรรยากาศกาวราวรอบ ๆ ตว จงท าใหเดกอนทมพฤตกรรมออนโยนไมกาวราวแสดงพฤตกรรมตอบสนองกาวราว

เพราะเปนการแสดงพฤตกรรมตอสงแวดลอมทกาวราว”

ขนของการเรยนรโดยการสงเกตหรอเลยนแบบ บนดรากลาววา การเรยนรทางสงคมดวยการรคดจากการเลยนแบบ

ม 2 ขน คอ ขนแรกเปนขนการไดรบมาซงการเรยนร (Acquisition) ท าใหสามารถแสดงพฤตกรรมได ขนท 2 เรยกวา

ขนการกระท า (Performance) ซงอาจจะกระท าหรอไมกระท ากได การแบงขนของการเรยนรแบบนท าใหทฤษฎการ

เรยนรของบนดราแตกตางจากทฤษฎพฤตกรรมนยมชนดอน ๆ การเรยนรทแบงออกเปน 2 ขน อาจจะแสดงดวย

แผนผงดงตอไปน

แผนผงท 1 ขนของการเรยนรโดยการเลยนแบบ

ขนการรบมาซงการเรยนร ประกอบดวยสวนประกอบทส าคญเปนล าดบ 3 ล าดบ ดงแสดงในแผนผงท 2

แผนผงท 2 สวนประกอบของการเรยนรขนกบการรบมาซงการเรยนร จากแผนผงจะเหนวา สวนประกอบทง 3 อยาง

ของการรบมาซงการเรยนรเปนกระบวนการทางพทธปญญา (Cognitive Processes) ความใสใจทเลอกสงเราม

บทบาทส าคญในการเลอกตวแบบส าหรบขนการกระท า (Performance) นนขนอยกบผ เรยน เชน ความสามารถ

ทางดานรางกาย ทกษะตาง ๆ รวมทงความคาดหวงทจะไดรบแรงเสรมซงเปนแรงจงใจกระบวนการทส าคญในการ

เรยนรโดยการสงเกตบนดรา (Bandura, 1977) ไดอธบายกระบวนการทส าคญในการเรยนรโดยการสงเกตหรอการ

เรยนรโดยตวแบบวามทงหมด 4 อยางคอ

1. กระบวนการความเอาใจใส (Attention)

2. กระบวนการจดจ า (Retention)

3. กระบวนการแสดงพฤตกรรมเหมอนตวอยาง (Reproduction)

4. กระบวนการการจงใจ (Motivation)

แผนผงท 3 กระบวนการในการเรยนรโดยการสงเกต

กระบวนการความใสใจ (Attention) ความใสใจของผ เรยนเปนสงส าคญมาก ถาผ เรยนไมมความใสใจในการ

เรยนร โดยการสงเกตหรอการเลยนแบบกจะไมเกดขน ดงนน การเรยนรแบบนความใสใจจงเปนสงแรกทผ เรยน

จะตองม บนดรากลาววาผ เรยนจะตองรบรสวนประกอบทส าคญของพฤตกรรมของผ ทเปนตวแบบ องคประกอบท

ส าคญของตวแบบทมอทธพลตอความใสใจของผ เรยนมหลายอยาง เชน เปนผ ทมเกยรตสง (High Status) ม

ความสามารถสง (High Competence) หนาตาด รวมทงการแตงตว การมอ านาจทจะใหรางวลหรอลงโทษ

คณลกษณะของผ เรยนกมความสมพนธกบกระบวนการใสใจ ตวอยางเชน วยของผ เรยน ความสามารถทางดาน

พทธปญญา ทกษะทางการใชมอและสวนตาง ๆ ของรางกาย รวมทงตวแปรทางบคลกภาพของผ เรยน เชน

ความรสกวาตนนนมคา (Self-Esteem) ความตองการและทศนคตของ ผ เรยน ตวแปรเหลานมกจะเปนสงจ ากด

ขอบเขตของการเรยนรโดยการสงเกต ตวอยางเชน ถาครตองการใหเดกวยอนบาลเขยนพยญชนะไทยทยาก ๆ เชน

ฆ ม โดยพยายามแสดงการเขยนใหดเปนตวอยาง ทกษะการใชกลามเนอในการเคลอนไหวของเดกวยอนบาลยงไม

พรอมฉะนนเดกวยอนบาลบางคนจะเขยนหนงสอตามทครคาดหวงไมได

กระบวนการจดจ า (Retention Process)บนดรา อธบายวา การทผ เรยนหรอผสงเกตสามารถทจะเลยนแบบหรอ

แสดงพฤตกรรมเหมอนตวแบบไดกเปนเพราะผ เรยนบนทกสงทตนสงเกตจากตวแบบไวในความจ าระยะยาว บน

ดรา พบวาผสงเกตทสามารถอธบายพฤตกรรม หรอการกระท าของตวแบบดวยค าพด หรอสามารถมภาพพจนสงท

ตนสงเกตไวในใจจะเปนผ ทสามารถจดจ าสงทเรยนรโดยการสงเกตไดดกวาผ ทเพยงแตดเฉย ๆ หรอท างานอนใน

ขณะทดตวแบบไปดวย สรปแลวผสงเกตทสามารถระลกถงสงทสงเกตเปนภาพพจนในใจ (Visual Imagery) และ

สามารถเขารหสดวยค าพดหรอถอยค า (Verbal Coding) จะเปนผ ทสามารถแสดงพฤตกรรมเลยนแบบจากตวแบบ

ไดแมวาเวลาจะผานไปนาน ๆ และนอกจากนถาผสงเกตหรอ ผ เรยนมโอกาสทจะไดเหนตวแบบแสดงสงทจะตอง

เรยนรซ ากจะเปนการชวยความจ าใหดยงขนกระบวนการแสดงพฤตกรรมเหมอนกบตวแบบ (Reproduction

Process)กระบวนการแสดงพฤตกรรมเหมอนตวแบบเปนกระบวนการทผ เรยน แปรสภาพ (Transform) ภาพพจน

(Visual Image) หรอสงทจ าไวเปนการเขารหสเปนถอยค า (Verbal Coding) ในทสดแสดงออกมาเปนการกระท า

หรอแสดงพฤตกรรมเหมอนกบตวแบบ ปจจยทส าคญของกระบวนการนคอ ความพรอมทางดานรางกายและทกษะ

ทจ าเปนจะตองใชในการเลยนแบบของผ เรยน ถาหากผ เรยนไมมความพรอมกจะไมสามารถทจะแสดงพฤตกรรม

เลยนแบบไดบนดรา กลาววาการเรยนรโดยการสงเกตหรอการเลยนแบบไมใชเปนพฤตกรรมทลอกแบบอยาง

ตรงไปตรงมา การเรยนรโดยการสงเกตประกอบดวยกระบวนการทางพทธปญญา (Cognitive Process) และความ

พรอมทางดานรางกายของผ เรยน ฉะนนในขนการแสดงพฤตกรรมเหมอนตวแบบ (Reproduction) ของแตละ

บคคลจงแตกตางกนไปผ เรยนบางคนกอาจจะท าไดดกวาตวแบบทตนสงเกตหรอบางคนกสามารถเลยนแบบได

เหมอนมาก บางคนกอาจจะท าไดไมเหมอนกบตวแบบเพยงแตคลายคลงกบตวแบบมบางสวนเหมอนบางสวนไม

เหมอนกบตวแบบ และผ เรยนบางคนจะไมสามารถแสดงพฤตกรรมเหมอนตวแบบ ฉะนน บนดราจงใหค าแนะน า

แกผ ทมหนาทเปนตวแบบ เชน ผปกครองหรอครควรใชผลยอนกลบทตองตรวจสอบแกไข (Correcting Feedback)

เพราะจะเปนการชวยเหลอใหผ เรยนหรอผสงเกตมโอกาสทบทวนในใจวาการแสดงพฤตกรรมของตวแบบม

อะไรบาง และพยายามแกไขใหถกตอง

กระบวนการจงใจ (Motivation Process) บนดรา (1965, 1982) อธบายวา แรงจงใจของผ เรยนทจะแสดง

พฤตกรรมเหมอนตวแบบทตนสงเกต เนองมาจากความคาดหวงวา การเลยนแบบจะน าประโยชนมาใช เชน การ

ไดรบแรงเสรมหรอรางวล หรออาจจะน าประโยชนบางสงบางอยางมาให รวมทงการคดวาการแสดงพฤตกรรม

เหมอนตวแบบจะท าใหตนหลกเลยงปญหาได ในหองเรยนเวลาครใหรางวลหรอลงโทษพฤตกรรมของนกเรยน คน

ใดคนหนงนกเรยนทงหองกจะเรยนรโดยการสงเกตและเปนแรงจงใจใหผ เรยนแสดงพฤตกรรมหรอไมแสดง

พฤตกรรม เวลานกเรยนแสดงความประพฤตด เชน นกเรยนคนหนงท าการบานเรยบรอยถกตองแลวไดรบรางวล

ชมเชยจากคร หรอใหสทธพเศษกจะเปนตวแบบใหแกนกเรยนคนอน ๆ พยายามท าการบานมาสงครใหเรยบรอย

เพราะมความคาดหวงวาคงจะไดรบแรงเสรมหรอรางวลบาง ในทางตรงขามถานกเรยนคนหนงถกท าโทษเนองจาก

เอาของมารบประทานในหองเรยน กจะเปนตวแบบของพฤตกรรม ทนกเรยนทงชนจะไมปฏบตตามแมวาบนดราจะ

กลาวถงความส าคญของแรงเสรมบวกวามผลตอพฤตกรรมทผ เรยนเลยนแบบตวแบบแตความหมายของ

ความส าคญของแรงเสรมนนแตกตางกนกบของสกนเนอร (Skinner) ในทฤษฎการวางเงอนไขแบบโอเปอแรนท

(Operant Conditioning) แรงเสรมในทฤษฎ การเรยนรในการสงเกตเปนแรงจงใจทจะท าใหผสงเกตแสดง

พฤตกรรมเหมอนตวแบบ แตแรงเสรมในทฤษฎการวางเงอนไขแบบโอเปอแรนทนน แรงเสรมเปนตวทจะท าให

ความถของพฤตกรรมทอนทรยไดแสดงออกอยแลวใหมเพมขน อกประการหนงในทฤษฎการเรยนรดวยการสงเกต

ถอวาความคาดหวงของผ เรยนทจะไดรบรางวลหรอผลประโยชนจากพฤตกรรมทแสดงเหมอนเปนตวแบบ เปน

แรงจงใจทท าใหผสงเกตแสดงออก แตส าหรบการวางเงอนไขแบบโอเปอแรนท แรงเสรมเปนสงทมาจากภายนอกจะ

เปนอะไรกไดไมเกยวกบตวของผ เรยน

ปจจยทส าคญในการเรยนรโดยการสงเกต

1. ผ เรยนจะตองมความใสใจ (Attention) ทจะสงเกตตวแบบ ไมวาเปนการแสดงโดยตวแบบจรงหรอตวแบบ

สญลกษณ ถาเปนการอธบายดวยค าพดผ เรยนกตองตงใจฟงและถาจะตองอานค าอธบายกจะตองมความตงใจท

จะอาน

2. ผ เรยนจะตองเขารหสหรอบนทกสงทสงเกตหรอสงทรบรไวในความจ าระยะยาว

3. ผ เรยนจะตองมโอกาสแสดงพฤตกรรมเหมอนตวแบบ และควรจะท าซ าเพอจะใหจ าได

4. ผ เรยนจะตองรจกประเมนพฤตกรรมของตนเองโดยใชเกณฑ (Criteria) ทตงขนดวยตนเองหรอโดยบคคลอน

ความส าคญของการควบคมกจกรรมการเรยนรของตนเอง (Self-Regulation) ความสามารถทจะควบคม

กจกรรมการเรยนรของตนเอง โดยการทเขาใจถงผลทเกดตามมาของพฤตกรรม (Consequences) มความส าคญ

มาก บนดรา (1977) กลาววา ถาผลทเกดตามมาของพฤตกรรมของผ เรยนคอรางวล ผ เรยนกจะมความพอใจใน

พฤตกรรมของตนเอง แตถาผลทตามมาเปนการลงโทษกจะกอใหเกดความไมพอใจ ทงความพอใจหรอไมพอใจม

ความสมพนธใกลชดกบมาตรฐานของพฤตกรรมทผแสดงพฤตกรรมไดตงไว ผลของการวจยเกยวกบการตง

มาตรฐานหรอเกณฑทจะประเมนพฤตกรรมของตนเองพบวาเดกทอยในกลมทมตวแบบ ซงตงเกณฑหรอมาตรฐาน

ของพฤตกรรมทต าจะเปนเดกทไมพยายามทจะท าใหดขน เพยงแตท าพอไปไดตามทตวแบบไดก าหนดไวเทานน

สวนเดกทอยในกลมทมตวแบบทตงเกณฑหรอมาตรฐานของพฤตกรรมไวสง จะมความพยายามเพอจะพสจนวา

ตนเองท าได อยางไรกตามแมวาการตงเกณฑของพฤตกรรมไวสงจะเปนสงทดกตาม ผตงเกณฑจะตองค านงวา

จะตองเปนเกณฑทผ เรยนจะสามารถจะท าไดเหมอนจรง (Realistic) เพราะถาตงเกณฑเกนความสามารถจรงของ

เดก เดกกจะประสบความผดหวง มความทอแทใจ ไมพยายามทจะประกอบพฤตกรรม (Kalory, 1977) ในกรณท

เกณฑทตงไวสงพอทจะทาทายใหผ เรยนพยายามประกอบพฤตกรรมถาผ เรยนท าไดกจะเกดความพอใจเปนแรง

เสรมดวยตนเอง (Self-Reinforcement) และท าใหผ เรยนมแรงจงใจทจะเรยนร (Bandura, 1982) ความส าคญของ

แรงจงใจของผ เรยนในการเรยนรโดยการสงเกต ดงทไดกลาวมาแลววา แรงเสรมดวยตนเอง เปนตวแปรทจะท าให

ผ เรยนเกดแรงจงใจทจะแสดงพฤตกรรมตามเกณฑของความสมฤทธผลทตงไว บนดรา (1977) เชอวาการเรยนร

โดยการสงเกตเกดขนในขนการจดจ า ในขนการแสดงพฤตกรรมเหมอนตวแบบ ผ เรยนอาจจะไมแสดงพฤตกรรม

หรอแสดงพฤตกรรมเพยงบางสวนของการเรยนรในขนการเกบจ ากได ฉะนน ครททราบความส าคญของแรงจงใจ

ของผ เรยนกควรจะสรางสถานการณในหองเรยนทนกเรยนสามารถจะประเมนพฤตกรรมของตนเองได โดยใชเกณฑ

ของสมฤทธผลสงแตอยในขอบเขตความสามารถของผ เรยน เพอผ เรยนจะไดประสบความส าเรจและมความพอใจ

ซงเปนแรงเสรมดวยตนเองและเกดมแรงจงใจทจะเรยนรตอไป

สรป การเรยนรพฤตกรรมส าคญตาง ๆ ทงทเสรมสรางสงคม (Prosocial Behavior) และพฤตกรรมทเปน

ภยตอสงคม (Antisocial Behavior) ไดเนนความส าคญของการเรยนรแบบการสงเกตหรอเลยนแบบจาก

ตวแบบ ซงอาจจะเปนไดทงตวบคคลจรง ๆ เชน คร เพอน หรอจากภาพยนตรโทรทศน การตน หรอจากการ

อานจากหนงสอได การเรยนรโดยการสงเกตประกอบดวย 2 ขน คอ ขนการรบมาซงการเรยนรเปน

กระบวนการทางพทธปญญา และขนการกระท า ตวแบบทมอทธพลตอพฤตกรรมของบคคลมทงตวแบบใน

ชวตจรงและตวแบบทเปนสญญลกษณ เพราะฉะนนพฤตกรรมของผใหญในครอบครว โรงเรยน

สถาบนการศกษา และผน าในสงคมประเทศชาตและศลปน ดารา บคคลสาธารณะ ยงตองตระหนกในการ

แสดงพฤตกรรมตาง ๆ เพราะยอมมผลตอพฤตกรรมของเยาวชนในสงคมนน ๆ

การรบรความสามารถของตนเอง (Self-Efficacy)งานของ Bandura เกยวของกบความสามารถของตน

นน ในระยะแรก Bandura เสนอแนวคดของความคาดหวงความสามารถของตนเอง (Efficacy

Expectation) โดยใหความหมายวา เปนความคาดหวงทเกยวของกบความสามารถของตน ในลกษณะท

เฉพาะเจาะจง และความคาดหวงนเปนตวก าหนดการแสดงออกของพฤตกรรม (Bandura, 1977) แต

ตอมา Bandura (1986) ไดใชค าวา การรบรความสามารถของตนเอง (Percieved Self-Efficacy) โดยให

ความจ ากดความวาเปนการทบคคลตดสนใจเกยวกบความสามารถของตนเองทจะจดการและด าเนนการ

กระท าพฤตกรรมใหบรรลเปาหมายทก าหนดไว โดยท Bandura นนไมไดกลาวถงค าวาคาดหวงอกเลย

Bandura มความเชอวา การรบรความสามารถของตนเองนน มผลตอการกระท าของบคคล บคคล 2 คน

อาจมความสามารถไมตางกน แตอาจแสดงออกในคณภาพทแตกตางกนได ถาพบวาคน 2 คนนมการรบร

ความสามารถของตนเองแตกตางกน ในคนคนเดยวกเชนกน ถารบรความสามารถของตนเองในแตละ

สภาพการณแตกตางกน กอาจจะแสดงพฤตกรรมออกมาไดแตกตางกนเชนกน Bandura เหนวา

ความสามารถของคนเรานนไมตายตว หากแตยดหยนตามสภาพการณ ดงนนสงทจะก าหนดประสทธภาพ

ของการแสดงออก จงขนอยกบการรบรความสามารถของตนเองในสภาวะการณนน ๆ นนเอง นนคอถาเรา

มความเชอวาเรามความสามารถ เรากจะแสดงออกถงความสามารถนนออกมา คนทเชอวาตนเองม

ความสามารถจะมความอดทน อตสาหะ ไมทอถอยงาย และจะประสบความส าเรจในทสด (Evans, 1989)

มกมค าถามวาการรบรความสามารถของตนเองนน เกยวของหรอแตกตางอยางไรกบความคาดหวง ผลท

จะเกดขน (Outcome Expectation) เพอใหเขาใจและชดเจน Bandura (1997) ไดเสนอภาพแสดงความ

แตกตางระหวางการรบรเกยวกบความสามารถของตนเอง และความคาดหวงผลทจะเกดขน ดงภาพ

บคคล พฤตกรรม ผลทเกดขน

ภาพ แสดงใหเหนถงความแตกตาง ระหวางการรบรความสามารถของตนเองและความคาดหวงผลทจะ

เกดขน (จาก Bandura, 1977)การรบรความสามารถของตนเอง เปนการตดสนความสามารถของตนเองวา

จะสามารถท างานไดในระดบใด ในขณะทความคาดหวงเกยวกบผลทจะเกดขนนน เปนการตดสนวาผล

กรรมใดจะเกดขนจากการกระท าพฤตกรรมดงกลาว อยางเชนทนกกฬามความเชอวาเขากระโดดไดสงถง 6

ฟต ความเชอดงกลาวเปนการตดสนความสามารถของตนเอง การไดรบการยอมรบจากสงคม การไดรบ

รางวล การพงพอใจในตนเองทกระโดดไดสงถง 6 ฟต เปนความคาดหวงผลทจะเกดขน แตจะตองระวง

ความเขาใจผดเกยวกบความหมายของค าวาผลทเกดขน ผลทเกดขนในทนจะหมายถงผลกรรมของการ

กระท าพฤตกรรมเทานน มไดหมายถงผลทแสดงถงการกระท าพฤตกรรม เพราะวาผลทแสดงถงการกระท า

พฤตกรรมนนจะพจารณาวาพฤตกรรมนนสามารถท าไดตามการตดสนความสามารถของตนเองหรอไม นน

คอจะกระโดดไดสงถง 6 ฟตหรอไม ซงการจะกระโดดไดสงถง 6 ฟตหรอไมนน มใชเปนการคาดหวงผลทจะ

เกดขน ซงมงทผลกรรมทจะไดจากการกระท าพฤตกรรมดงกลาวการรบรความสามารถของตนเอง และ

ความคาดหวงผลทจะเกดขนนนมความสมพนธกนมาก โดยทความสมพนธระหวางตวแปรทงสองนมผล

ตอการตดสนใจ ทจะกระท าพฤตกรรมของบคคลนน ๆ ซงจะเหนไดจากภาพความคาดหวงเกยวกบผลทจะ

เกดขนดงกลาวแนนอน แตถามเพยงดานใดสงหรอต า บคคลนนมแนวโนมจะไมแสดงพฤตกรรม

ภาพ แสดงใหเหนถงความสมพนธระหวางการรบรความสามารถของตนเอง

และความคาด หวงผลทจะเกดขน (จาก Bandura, 1978) ในการพฒนาการรบรความสามารถของตนเอง

นน Bandura เสนอวามอยดวยกน 4 วธ คอ (Evans, 1989)

1. ประสบการณทประสบความส าเรจ (Mastery Experiences) ซง Bandura เชอวาเปนวธการทมประสทธภาพ

มากทสด ในการพฒนาการรบรความสามารถของตนเอง เนองจากวาเปนประสบการณโดยตรง ความส าเรจท าให

เพมความสามารถของตนเอง บคคลจะเชอวาเขาสามารถทจะท าได ดงนน ในการทจะพฒนาการรบรความสามารถ

ของตนเองนน จ าเปนทจะตองฝกใหเขามทกษะเพยงพอทจะประสบความส าเรจไดพรอม ๆ กบการท าใหเขารบรวา

เขามความสามารถจะกระท าเชนนน จะท าใหเขาใชทกษะทไดรบการฝกไดอยางมประสทธภาพมากทสด บคคลท

รบรวาตนเองมความสามารถนน จะไมยอมแพอะไรงาย ๆ แตจะพยามท างานตาง ๆ เพอใหบรรลถงเปาหมายท

ตองการ

2. โดยการใชตวแบบ (Modeling) การทไดสงเกตตวแบบแสดงพฤตกรรมทมความซบซอน และไดรบผลกรรมทพง

พอใจ กจะท าใหผ ทสงเกตฝกความรสกวาเขากจะสามารถทจะประสบความส าเรจไดถาเขาพยายามจรงและไมยอ

ทอ ลกษณะของการใชตวแบบทสงผลตอความรสกวาเขามความสามารถทจะท าไดนน ไดแก การแกปญหาของ

บคคลทมความกลวตอสงตาง ๆ โดยทใหดตวแบบทมลกษณะคลายกบตนเองกสามารถท าใหลดความกลวตาง ๆ

เหลานนได (Kazdin, 1974)

3. การใชค าพดชกจง (Verbal Persuation) เปนการบอกวาบคคลนนมความสามารถทจะประสบความส าเรจได

วธการดงกลาวนนคอนขางใชงายและใชกนทวไปซง Bandura ไดกลาววา การใชค าพดชกจงนนไมคอยจะไดผลนก

ในการทจะท าใหคนเราสามารถทพฒนาการรบรความสามารถของตนเอง (Evans, 1989) ซงถาจะใหไดผล ควรจะ

ใชรวมกบการท าใหบคคลมประสบการณของความส าเรจ ซงอาจจะตองคอย ๆ สรางความสามารถใหกบบคคล

อยางคอยเปนคอยไปและใหเกดความส าเรจตามล าดบขนตอน พรอมทงการใชค าพดชกจงรวมกน กยอมทจะ

ไดผลดในการพฒนาการรบรความสามารถของตน

4. การกระตนทางอารมณ (Emotional Arousal) การกระตนทางอารมณมผลตอการรบรความสามารถของ

ตนเองในสภาพทถกขมข ในการตดสนถงความวตกกงวล และความเครยดของคนเรานนบางสวนจะขนอยกบการ

กระตนทางสรระ การกระตนทรนแรงท าใหการกระท าไมคอยไดผลด บคคลจะคาดหวงความส าเรจเมอเขาไมไดอย

ในสภาพการณทกระตนดวยสงทไมพงพอใจ ความกลวกจะกระตนใหเกดความกลวมากขน บคคลกจะเกด

ประสบการณของความลมเหลว อนจะท าใหการรบรเกยวกบความสามารถของตนต าลง

เขยนโดย watcharaphon_chai ท 21:32

การแรเงาภาพเพอท างานวจยในชนเรยน นกเรยนตงใจสนใจท างานในชวโมงเรยนและชวโมงพกเทยง