Post on 16-Sep-2015
description
http://www.agencia.cnptia.embrapa.br/gestor/arroz/arvore/CONT000fesi63xh02wx5eo0y53mhyx67oxh3.html
NoBrasil,oarrozirrigadoeodeterrasaltassocultivadosemumagrandediversidadedeclassesdesolos.Paraisso,necessrioquehajaummanejoadequadodafertilidademediantecorreeseadubaesapropriadaseprticasdeconservaodesoloparaevitaraerosocausadaprincipalmentepelaschuvas.
ExtensoeDistribuiodosSolosDescriodossolosmaisadequadosparaplantioSistemadecultivodeterrasaltasSistemadecultivoirrigado
ExtensoeDistribuiodosSolos
Agrandediversidadedetiposdesoloscondicionadapelasformasetiposderelevo,clima,materialdeorigem,vegetaoeorganismosdosolo.NoMapadeSolosdoBrasil(Figura1),atualizadocombasenoatualSistemaBrasileirodeClassificaodeSolos(Embrapa,2006),podesedistinguir13grandesclassesdesolosrepresentativasdaspaisagensbrasileiras.HgrandepredominnciadosLatossolos,ArgissoloseNeossolos,quenoconjuntosedistribuememaproximadamente70%doterritrionacional(Tabela1).
Figura.1.DistribuiodossolosnoBrasilbaseadonoMapadeSolosdoBrasil,atualizadosegundooatualSistemaBrasileirodeClassificaodeSolos.
Tabela1.ExtensoedistribuiodasclassesdesolosnoBrasil.Classes reaabsoluta
(Km2)rearelativa
(%)
Argissolos 2.28589,16 26,84Cambissolos 448.268,08 5,26Chernossolos 37.206,29 0,44Espodossolos 160.892,69 1,89Gleissolos 397.644,27 4,67
Latossolos 2.681.588,69 31,49Luvissolos 241.910,74 2,84Neossolos 1.122.603,82 13,18Nitossolos 96.533,02 1,13Organossolos 2.231,33 0,03Planossolos 226.561,75 2,66Plintossolos 594.599,98 6,98Vertissolos 17.630,98 0,21Afloramentosderocha,dunas,guaseoutros 201.815,77 2,37Brasil 8.514.876,60 100,00Fonte:Embrapa(2006).
NoBrasil,asclassesLatossoloseArgissolosocupamaproximadamente58%dareaesosolosprofundos,altamenteintemperizados,cidos,debaixafertilidadenaturale,emcertoscasos,saturadosporalumnio.
Solosdemdiaaaltafertilidadetambmocorremesoemgeralpoucoprofundosemdecorrnciadeseubaixograudeintemperismo,caracterizadosnasclassesdosNeossolos,Argissolos,Luvissolos,Planossolos,Nitossolos,ChernossoloseCambissolos.
Descriodossolosmaisadequadosparaplantio
SistemadeCultivoemTerrasAltas
AsreasdesolosmaisadequadasculturadoarrozdeterrasaltascompreendemosLatossolos,Argissolos,NitossoloseChernossolos,argilososoumuitoargilosos,comboacapacidadederetenodegua.Esseaspectodegrandeimportnciaparaoarrozdeterrasaltasporsertotalmentedependentedaprecipitaopluvial.
LatossolosVermelhosDistrofrricos
Solosbemdrenadosderivadosderochasbsicas,contendoteoreselevadosemFe2O3,MnOenormalmenteTiO2,comforteatraomagntica.ForamclassificadosanteriormentecomoLatossolosRoxos.Somuitoprofundos,friveisoumuitofriveisquandomidos,argilososoumuitoargilososedeboascondiesfsicas.
Aprincipallimitaoabaixafertilidadenatural,porquesosolosdistrficos,combaixasaturaoporbases.Demodogeral,sosolosbemprovidosdemicronutrientes,oquenoacontececomamaioriadosLatossolos.Sobastanteresistenteserosolaminar,devidossuascaractersticasfsicasdeboapermeabilidadeeporosidadequandoemcondiesnaturaisouquandobemmanejados.Submetidosaoscultivosintensivospelaaraoousucessivasgradagens,sofremumacompactaosubsuperficial(pdearadooupdegrade)comfavorecimentoaoencrostamentosuperficial,queaumentaconsideravelmenteasusceptibilidadeerosoediminuiaprodutividade.Emcondiesavanadasdemanejoinadequado,desenvolvemseravinasepequenasvoorocascomfacilidade.
LatossolosVermelhosDistrficos
CompreendemsolosmineraiscomteoresmdiosaaltosdeFe2O3nossolosargilososoumuitoargilosos,enormalmentebaixosnossolosdetexturamdia.AnteriormenteeramclassificadoscomoLatossolosVermelhoEscuros.Somuitoprofundos,bemdrenados,friveisoumuitofriveis,detexturaargilosaoumuitoargilosaemdia.Asexcelentescondiesfsicasaliadasaorelevoplanoousuavementeonduladoondegeralmenteocorrem,favorecem
suautilizaoparaasmaisdiversasculturasclimaticamenteadaptadasregio.Essessolos,porseremcidosedistrficosrequeremcorreodeacidezeadubaofertilizante.Ossolosargilososemuitoargilosostmmelhoraptidoagrcolaqueosdetexturamdia,tendoemvistaqueestesltimossomaispobresepodemserdegradadosmaisfacilmenteporcompactaoeerosoquandofeitousoinadequadodeequipamentosagrcolas.
LatossolosVermelhoAmarelos
SoloscomteoresmedianosdeFe2O3,argilososoumuitoargilososenoconcrecionrios.Mantmomesmonomedaclassificaoanteriora2006.Soprofundosoumuitoprofundos,bemdrenados,comtexturaargilosa,muitoargilosaoumdia.Sosoloscidosamuitocidos,comsaturaodebasesbaixaeteordealumniotrocvelfrequentementealto.EssesLatossolostambmpossuemboascondiesfsicasque,aliadasaorelevoplanoousuavementeondulado,favorecemautilizaocomdiversasculturasclimaticamenteadaptadas.Asprincipaislimitaessoaacidezelevadaeafertilidadequmicabaixa.Requeremummanejoadequadocomcorreodaacidez,adubaofertilizanteecontroledeeroso,sobretudonossolosdetexturamdia,quesoosmaispobresesusceptveiseroso.Adeficinciademicronutrientespodeocorrer,sobretudonossolosdetexturamdia.
LatossolosAmarelos
ApresentambaixosteoresdeFe2O3,sendobemdrenados,profundosemuitoprofundos,compredominnciadetexturamdia,baixarelaotexturalepoucadiferenciaoentreoshorizontes.Apresentambaixasaturaoesomadebases,ealtasaturaoporalumnio.Umadascaractersticasmaismarcantesdessessolosapresentaremsecoesos,durosoumuitodurosquandosecos.Asprincipaislimitaesdessessolosdecorremdeforteacidez,altasaturaocomalumnioextravelebaixafertilidadequmicanatural.Portanto,somuitopobresemnutrientes,oqueinevitavelmenteimplicarnuminvestimentoinicialbastantealtocomousointensivodeadubaofertilizante.Aprticadecalagemobjetivaaneutralizaodoefeitotxicodoalumnioparaasplantasetambmfornecimentodeclcioemagnsio.
NitossolosVermelhos
Solosdeargiladeatividadebaixa,originadosderochasbsicas,comteoresrelativamenteelevadosdeFe2O3.Antes,eramconhecidoscomoTerraRoxaEstruturada.Soprofundosoudeprofundidademdia,bemdrenados,comtexturaargilosaoumuitoargilosaaolongodoperfilereduzidogradientetextural.Asaturaoporbasesbaixa,sendopredominantementedistrficos,compequenasocorrnciasdesoloseutrficoselicosSosoloscomboascondiesfsicas,queapresentamcomoprincipaislimitaesabaixasaturaodebasese,nocasoderelevoondulado,asusceptibilidadeerosoeapresenadepedregosidadeerochosidade.
ChernossolosArgilvicos
Essessolossecaracterizamporapresentarargiladeatividadealtaesaturaoporbasesalta.Antes,eramdesignadosdeBrunizensAvermelhados.Somoderadamenteprofundosarasos,comdistintadiferenciaoentreoshorizontes,normalmentecomtexturamdianoshorizontessuperficiaiseargilosanossubsuperficiais.ApresentampermeabilidademoderadanohorizontesuperficialelentanohorizonteBt,sendo,portanto,muitosusceptveisaprocessoserosivos.Solosqueapresentamcaractersticasqumicasexcelentesparaousoagrcola,principalmenteporseuelevadopotencialnutricional,altasaturaoporbasese
capacidadedetrocadections,almdeapresentaremacidezpraticamentenula.Noentanto,ocorrememlocaisondeorelevomaisacidentado,prevalecendoaslimitaesdevidasaosfortesdeclives,comaltoriscodeeroso.Somaisusadosparapastagens.
ArgissolosVermelhoAmarelos
Solosquesecaracterizamporapresentaremgradientetextural,comntidaseparaoentrehorizontesquantocor,estruturaetextura.OsteoresdeFe2O3normalmentebaixosSoprofundosapoucoprofundos,moderadamenteabemdrenados,comtexturamuitovarivel,pormcompredomniodetexturamdianasuperfcieeargilosaemsubsuperfcie,compresenaounodecascalhos.Devidograndediversidadedecaractersticasqueinterferemnousoagrcola,almdaocorrncianosmaisvariadosrelevos,difcilgeneralizar,paraaclassecomoumtodo,suasqualidadeselimitaesaousoagrcola.Deumamaneirageral,podesedizerqueosArgissolossomuitosusceptveiseroso,sobretudoquandoogradientetexturalmaisacentuado,presenadecascalhoserelevomaismovimentadocomfortesdeclives.Nessecaso,nosorecomendveisparaagricultura,prestandoseparapastagemereflorestamentooupreservaodafloraefauna.Quandolocalizadosemreasderelevoplanoesuavementeondulado,essessolospodemserusadosparadiversasculturas,desdequesejamfeitascorreodaacidezprincipalmentequandosetratardesolosdistrficosoulicoseadubao.
SistemadeCultivoIrrigado
OsPlanossolos,Gleissolos,Chernossolos,Plintossolos,Vertissolos,Organossolos,Cambissolos,Espodossolos,NeossolosFlvicoseNeossolosQuartzarnicoshidromrficosocupam,emgeral,reassedimentaresbaixas,devrzeasouterraos,oquelhesconferecondiesmaisoumenosapropriadasaocultivodoarrozirrigado.
Planossolos
EssaclasseapresentacomocaractersticageralapresenadeumtipoespecialdehorizonteBtextural,comincrementodeargiladoA(ouE)paraoBassociadoacoresacinzentadasouescurecidasquerefletemumabaixapermeabilidade.Sosolosdefertilidadebaixaaalta,apresentandonormalmentebaixosteoresdematriaorgnicaedeficinciaemfsforo.
Gleissolos
Caracterizamseporapresentarumhorizontecomcorescinzentas(horizonteglei),imediatamenteabaixodohorizonteA,ouquecomeadentrode50cmdasuperfcie,indicativodeformaoemambientedereduodevidosaturaoporguaduranteumlongoperododoano.Sodetexturamdiaouargilosaemtodososhorizontes,defertilidadebaixaaaltanoapresentandohorizonteBassociadomudanatexturalabrupta,oqueosdiferenciadosPlanossolos.
Chernossolos
Chernossolosemreasdevrzeacomdrenagemimperfeitaemrelevoplanoasuaveondulado,maldrenadossobastanteaptosparaocultivooarroz.
SosolosqueapresentamhorizonteAchernozmicoseguidoporhorizonteBtexturalouincipientecomargiladeatividadealtaesaturaoporbaseselevada(eutrficos)emtodooperfil.Apresentam,normalmente,fertilidadenaturaldemoderadaaalta,suportando,juntocomalgunsVertissolos,osmelhoressoloscultivadoscomarrozirrigado,proporcionandoaltasprodutividades.
Plintossolos
Sosolosgeralmenteprofundos,imperfeitamenteoumoderadamentedrenados,formadossobcondiesderestriopercolaodegua.Apresentamumhorizontecommosqueadosvermelhoseamarelos,maciosquandomidos,masqueendurecemirreversivelmentequandosecam,formandondulosduros,identificadoscomoplintita.Soemgeraldefertilidadebaixa.
Vertissolos
Emrelaoutilizao,essessolossoadequadosdopontodevistaqumico,pormnoapresentamatributosfsicosfavorveisaomanejo,sendomuitodurosquandosecos,formandotorrescompactos,emuitoplsticosemuitopegajososquandomolhados,aderindoaosimplementosagrcolas.Amaiorpartedessessolosutilizadacompastagensnaturaisdeboaqualidadee,emmenorescala,comculturasanuaiscomotrigo,milhoesorgo.Emreasplanassocultivadoscomarrozirrigado.
Organossolos
Nasuamaiorparte,sofortementecidos,combaixasaturaoporbasesefrequentementecomaltosteoresdealumniotrocvel.Quandodrenadosecultivados,podemficarsujeitosaumaacentuadasubsidncia(rebaixamentodasuperfcie)ediminuiogradativanoteordematriaorgnica.
Abaixafertilidadenatural,adeficinciadeaeraoeosimpedimentosmecanizaoconstituemimportanteslimitaesaousodessessolos.
Cambissolos
OsCambissolosemreasdevrzeaocupamposiesligeiramentesuperioresedemelhordrenagemdoqueosGleissolos.Suaspartesmaisplanassofrequentementesistematizadaseutilizadascomarrozirrigado.Somuitovariveisquantotexturaefertilidadenatural.
Espodossolos,NeossolosFlvicoseNeossolosQuartzarnicosHidromrficos
Apresentamumaaptidomuitorestritaparaousocomarrozirrigado,poissomuitoarenososousujeitosainundaesmuitofrequentes.OcupamreassignificativasdevrzeasnorioGrandedoSul,SantaCatarinaeRoraima.